Του αναγνώστη μας Theo
Αφού διάβασα σχόλια φίλων στο site της “ΠΤΗΣΗΣ” αλλά και σχόλια σε βίντεο από διάφορους YouTubers που παρουσίαζαν την εκτόξευση του πυραύλου Starship, αποφάσισα να γράψω αυτό το κείμενο γιατί πιστεύω ότι είναι σημαντικό να διευκρινίσουμε και να κατανοήσουμε καλύτερα γιατί το συγκεκριμένο πρόγραμμα της εταιρείας SpaceX δεν πρέπει να συγκρίνεται άμεσα με άλλα διαστημικά προγράμματα. Επιπλέον, είναι σημαντικό να επισημάνουμε τις πτυχές που το ξεχωρίζουν.
Πρώτα απ’ όλα, πρέπει να ξεκαθαρίσω ότι δεν είμαι υποστηρικτής προσωπικά του Έλον Μασκ. Μοιράζομαι μαζί του μερικά κοινά όνειρα για την εξερεύνηση του διαστήματος, αλλά οι απόψεις των ανθρώπων γι’ αυτόν, η εμπλοκή του στην πολιτική και άλλα, δεν πρέπει να επηρεάζουν την άποψη του κοινού για το τι προσπαθεί να πετύχει η εταιρεία του.
Έχουν γραφτεί πολλά άρθρα και βιβλία, έχουν γίνει ντοκιμαντέρ και ταινίες για τα διαστημικά προγράμματα της NASA. Είναι λοιπόν αναμενόμενο ότι οι άνθρωποι θα συγκρίνουν τις προσπάθειες της NASA, που ξεκίνησαν στα τέλη της δεκαετίας του ’50 με το Project Mercury, και στη συνέχεια στις αρχές της δεκαετίας του ’60 με τα Project Gemini και Apollo, με το Starship της SpaceX. Να σημειώσω ότι παραλείπω τη σύγκριση με άλλα τρέχοντα διαστημικά προγράμματα, καθώς δεν είναι τόσο διάσημα όσο το Starship της SpaceX ή θεωρούνται ότι υστερούν, αν και σημειώνουν σημαντική πρόοδο.
Σύγκριση στόχων
Πάμε λοιπόν να δούμε κάποιες διαφορές μεταξύ των στόχων της Nasa και της SpaceX:
NASA: Επικεντρώθηκε στην ανάπτυξη διαστημικών πτήσεων και στην εξερεύνηση της Σελήνης.
Starship: Στοχεύει στον αποικισμό του Άρη.
NASA: Σταδιακή ανάπτυξη, με αποκορύφωμα τις αποστολές Apollo με τον Κρόνο V, τον πιο ισχυρό πύραυλο μέχρι το Starship.
Starship: Διαθέτει προηγμένα υλικά, επαναχρησιμοποιήσιμο σχεδιασμό και στοχεύει σε οικονομικά ταξίδια στο διάστημα σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα.
NASA: Έθεσε τις βάσεις για τη εξερεύνηση του διαστήματος, ενισχύοντας την επιστημονική γνώση και την τεχνολογική πρόοδο.
Starship: Αναμένεται να αυξήσει τη συχνότητα των διαστημικών αποστολών, να μειώσει το κόστος και να επιτρέψει την εγκατάσταση στον Άρη.
Εκτοξεύσεις και περιστατικά ασφαλείας
- Πρόγραμμα Mercury(1958-1963) – Συνολικές εκτοξεύσεις: 6 αποστολές με πλήρωμα. Περιστατικά: 3
- Πρόγραμμα Gemini(1961-1966) – Συνολικές εκτοξεύσεις: 10 αποστολές με πλήρωμα. Περιστατικά: 2
- Πρόγραμμα Απόλλων (1961-1972) – Συνολικές εκτοξεύσεις: 11 αποστολές με πλήρωμα. Περιστατικά: 3
- SpaceX Starship– έως τις αρχές του 2025, οχήματα Starship έχουν εκτοξευθεί επτά φορές για πτητικές δοκιμές σε διάστημα δύο ετών, με αποτέλεσμα τέσσερις επιτυχίες (57,14%) και τρεις αποτυχίες. Το Starship Block 1 έχει εκτοξευθεί έξι φορές από τον Απρίλιο του 2023 έως τον Νοέμβριο του 2024, με το πλοίο να αποσύρεται πριν από την έβδομη πτήση.
NASA: Τα προγράμματα Mercury, Gemini και Apollo είχαν συνολικά 27 εκτοξεύσεις με πλήρωμα για 14 χρόνια.
SpaceX: Το Starship είχε αρκετές δοκιμαστικές πτήσεις (7) σε μικρότερο χρονικό διάστημα, αντανακλώντας μια ταχεία επαναληπτική προσέγγιση στην ανάπτυξη.
NASA: Αντιμετώπισε κρίσιμα περιστατικά που οδήγησαν σε απώλεια πληρώματος (Apollo 1) και παραλίγο αστοχίες (Apollo 13), προκαλώντας σημαντικές επισκευές ασφαλείας και βελτιώσεις στο σχεδιασμό.
SpaceX: Πολυάριθμες αποτυχίες δοκιμών, ιδιαίτερα σε πρώιμες δοκιμές σε μεγάλο υψόμετρο, αλλά αυτές θεωρούνται μέρος μιας επιθετικής στρατηγικής ανάπτυξης και δοκιμών. Δεν έχει σημειωθεί απώλεια ζωής αφού πρόκειται για μη επανδρωμένες δοκιμές.
NASA: Κάθε πρόγραμμα βασίστηκε στο προηγούμενο, με αποκορύφωμα επιτυχείς προσγειώσεις στη Σελήνη και αποστολές επιστροφής.
SpaceX: Συνεχής ανάπτυξη με σταδιακές επιτυχίες, με στόχο την πρώτη τροχιακή πτήση και τελικά ανθρώπινες αποστολές στον Άρη.
Η SpaceX ακολουθεί μια ταχεία επαναληπτική προσέγγιση στην ανάπτυξη της, με αρκετές δοκιμαστικές πτήσεις σε μικρότερο χρονικό διάστημα συγκριτικά με τα 14 χρόνια των προγραμμάτων της NASA. Παρότι υπήρξαν πολλές αποτυχίες δοκιμών, αυτές θεωρούνται μέρος της στρατηγικής της εταιρείας να δοκιμάζει και να βελτιώνει γρήγορα. Το Starship αντιπροσωπεύει μια σημαντική απόκλιση από τον παραδοσιακό σχεδιασμό διαστημικών σκαφών με εστίαση στην πλήρη επαναχρησιμοποίηση και την μεγάλη χωρητικότητα ωφέλιμου φορτίου. Αυτή η καινοτομία συνοδεύεται από κινδύνους και μια καμπύλη μάθησης, η οποία εξηγεί τη σειρά αποτυχημένων δοκιμών. Η προσέγγιση της SpaceX είναι να δοκιμάζει και να επαναλαμβάνει γρήγορα, μαθαίνοντας από κάθε αποτυχία. Επίσης η SpaceX κάνει τις δοκιμές της συχνά δημόσια, γεγονός που μπορεί να ερμηνευθεί ως αναξιοπιστία των συστημάτων της, όταν εμφανίζονται αστοχίες.
Ο σχεδιασμός του Starship είναι φιλόδοξος, με στόχο να κάνει τα διαστημικά ταξίδια τόσο ρουτίνα όσο και τα αεροπορικά. Αν και αυτό το όραμα είναι τολμηρό, περιλαμβάνει επίσης την αντιμετώπιση πρωτοφανών προκλήσεων μηχανικής. Η υπέρβαση αυτών των εμποδίων θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά το κόστος πρόσβασης στο διάστημα και να ανοίξει νέες δυνατότητες για εξερεύνηση και εμπορική χρήση.
Η SpaceX είναι μια ιδιωτική εταιρεία που χρηματοδοτεί τα έργα της μέσω ενός μείγματος ιδιωτικών επενδύσεων, εσόδων από εκτοξεύσεις (εμπορικές και κρατικές) και αναπτυξιακών συμβάσεων από τη NASA και το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα κεφάλαια που λαμβάνει η SpaceX από κυβερνητικές συμβάσεις είναι σε αντάλλαγμα για υπηρεσίες και εξελίξεις που ωφελούν τα συμφέροντα των ΗΠΑ, όπως εκτοξεύσεις δορυφόρων, αποστολές ανεφοδιασμού φορτίου στον ISS και αποστολές πληρώματος.
Τέλος, η SpaceX λειτουργεί υπό την επίβλεψη υπηρεσιών όπως η NASA, η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Αεροπορίας (FAA) και ο στρατός των ΗΠΑ, οι οποίοι διασφαλίζουν ότι η εταιρεία πληροί τα πρότυπα ασφάλειας και απόδοσης.
Παρά τις επικρίσεις, η SpaceX έχει αποδεδειγμένο ιστορικό εκπλήρωσης των υποσχέσεών της, συμπεριλαμβανομένης της επιτυχημένης ανάπτυξης του πυραύλου Falcon 9, ο οποίος είναι πλέον πρωταγωνιστής στις εκτοξεύσεις στο διάστημα ( 134 εκτοξεύσεις μέσα στο 2024), και του διαστημικού σκάφους Dragon, που προμηθεύει τακτικά τον ISS και έχει μεταφέρει με ασφάλεια αστροναύτες.
Ενώ το Starship έχει αντιμετωπίσει και αναμένεται να αντιμετωπίσει περισσότερες προκλήσεις και επικρίσεις, είναι προϊόν ενός τολμηρού οράματος να φέρει επανάσταση στα διαστημικά ταξίδια. Οι επικρίσεις για το σχεδιασμό και τις οικονομικές πτυχές του αντικατοπτρίζουν ανησυχίες που είναι φυσιολογικές σε κάθε πρωτοποριακή προσπάθεια. Ωστόσο, η ιστορία της καινοτομίας της SpaceX, σε συνδυασμό με τις συνεχείς προσπάθειές της για βελτίωση και επιτυχία, αποδεικνύει ότι η εταιρεία είναι αφοσιωμένη στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων της με τρόπο που θα μπορούσε να προσφέρει σημαντικά οφέλη στην παγκόσμια κοινότητα.
Πολύ καλό άρθρο. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το Starship είναι σε εντελώς νέα κλάση μεγέθους και ωφέλιμου φορτίου από οτιδήποτε άλλο έχει εκτοξευθεί στο παρελθόν (φαίνεται ξεκάθαρα στην εικόνα που παραθέτω, κάτω δεξιά), οπότε και τα μηχανικά προβλήματα που θα πρέπει να υπερβληθούν είναι αναμενόμενα μεγάλα – αλλά ο στόχος είναι η ανάπτυξη ενός πυραυλικού φορέα που θα πολλαπλασιάσει το αποτύπωμά μας στο διάστημα και θα μας δώσει τη δυνατότητα να πάμε στον Άρη. Σε αντίθεση με το cybertruck δεν είναι κάποια σχεδίαση με παράλογα κριτήρια που έθεσε ο Musk σύμφωνα με τις δικές του ιδέες για το τι θα αρέσει στο καταναλωτικό κοινό, υπάρχει σοβαρότητα από πίσω του – και είναι ενταγμένο στους σχεδιασμούς της NASA για το πρόγραμμα Artemis.
Συγχαρητήρια για το εξαιρετικά εύληπτο, πυκνό και κατατοπιστικό άρθρο και ένα θερμό καλωσόρισμα στο συνομιλητή μας υπό τη νέα του ιδιότητα!
Πολύ καλές επισημάνσεις, βέβαια δε μου βγάζεις από το μυαλό ότι ο Έλον και όχι μόνο αυτός σκοπεύει να επισκεφθεί και κάτι βράχους στη ζώνη των αστεροειδών λίγο πιο πέρα που είναι φουλ στο μέταλλα, ειδικά σε αυτό που γυαλίζει πολύ!
Προσωπικά ο σχεδιασμός του Starship μου δημιουργεί κάποια ερωτήματα:
α) Πώς θα πάρει έγκριση για επανδρωμένη αποστολή όταν δεν διαθέτει για το αρχικό στάδιο της εκτόξευσης που θεωρείται από τα πιο επικίνδυνα, σύστημα έκτακτης αποκόλλησης του χώρου επιβατών από το υπόλοιπο σκάφος; Λογικά τα ατυχήματα με το Space Shuttle έχουν αφήσει και τα ανάλογα μαθήματα.
β) Ο σχεδιασμός του και ο όγκος του ίσως είναι οκ για την γήινη ατμόσφαιρα. Στην αραιή αρειανή ατμόσφαιρα αυτές οι επιφάνειες ελέγχου θα έχουν κάποια επίδραση δεδομένου του όγκου του ή θα έχει ανάλογη συμπεριφορά όπως ενός F-104 στην γήινη ατμόσφαιρα, δηλαδή ενός σωλήνα με μικρά πτερύγια;
Το πρόγραμμα αυτό θα είναι χειρότερο και από το διαστημικό λεωφορείο. Προς το παρόν καίει πυραύλους. Το όλο σύστημα είναι αναξιόπιστο. Δεν έχει τίποτα το επαναστατικό. Να χτιστεί νέος διαστημικός σταθμός δεν προβλέπετε όπου θα μπορούσε να μεταφέρει τα τμήματα. Δεν υπάρχει ανάπτυξη ακάτου ικανής να πάει και να φέρει πίσω ένα πλήρωμα από τον Άρη. Ας καταφέρει πρώτα τον πρώτο στόχο να πάει στην Σελήνη , που δεν το βλέπω .
Αυτό που ανησυχεί εμένα είναι ότι η εξερεύνηση του διαστήματος κα ιη κατάκτηση του Άρη έχουν περάσει στα χέρια ιδιωτών με προβληματικό υπόβαθρο , αμφίβολες φιλοδοξίες και επιδιώξεις. Δεν μου εμπνέουν καμία εμπιστοσύνη.