Σαν σήμερα στις 4 Οκτωβρίου 1957 η ανθρωπότητα μπήκε και επίσημα στην διαστημική εποχή. Η ΕΣΣΔ πέτυχε την τοποθέτηση σε τροχιά του Σπούτνικ 1, του πρώτου τεχνητού αντικειμένου κατασκευασμένου από τον άνθρωπο στο διάστημα.
Ο Простейший Спутник-1 (Βασικός Δορυφόρος 1) εκτοξεύθηκε στο διάστημα στις 22:28:34 τοπική ώρα Μόσχας από το Τιουρατάμ, στο Καζακστάν της Σοβιετικής Ένωσης, όπου σήμερα βρίσκεται το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ.
Για την τοποθέτησή του σε τροχιά χρησιμοποιήθηκε ένας μετασκευασμένος διηπειρωτικός βαλλιστικός πυραύλος 8K71PS (παράγωγο του R-7). Ο δορυφόρος εισήχθη σε ελλειπτική τροχιά κάνοντας τον κύκλο της γης κάθε 96,2 λεπτά.
Ο Σπούτνικ συμπλήρωσε συνολικά 1.440 τροχιές πριν επανέλθει στην ατμόσφαιρα, στις 4 Ιανουαρίου 1958.
Ο δορυφόρος σχεδιάστηκε στο ΟΚΒ-1 (Γραφείο Ειδικού Σχεδιασμού) από μια ομάδα επιστημόνων αποτελούμενη από τους Μιχαήλ Στεφάνοβιτς Κομιάκοφ, Μάκσιμ Κράμοφ και Ολέγκ Γεννίκοβιτς Ιβάνοφσκι.
Κατασκευάστηκε ως μία σφαίρα με διάμετρο 58,0 εκατοστά (22,84 ίντσες) και αποτελούνταν από κράμα αλουμινίου πάχους 2 χιλιοστών (0,08 ίντσες). Τα δύο μισά ενώθηκαν με 36 μπουλόνια και γεμίστηκαν με άζωτο υπό πίεση. Τέσσερις κεραίες “μαστίγας” ήταν ισαπέχουσες γύρω από το κέλυφος του δορυφόρου, υπό γωνία 35 ° από τον διαμήκη άξονα.
Μαζί με τις τρεις μπαταρίες αργύρου-ψευδαργύρου και τον υπόλοιπο εξοπλισμό, Ο Σπούτνικ-1 είχε συνολική μάζα 83,6 κιλά.
Όταν τοποθετήθηκε σε τροχιά άρχισε να εκπέμπει σήματα για τον προσδιορισμό της θέσης του, που εκτός των άλλων ήταν κι η αδιάψευστη απόδειξη του σοβιετικού επιτεύγματος.
Έναν χρόνο μετά οι ΗΠΑ «απάντησαν» με την ίδρυση της NASA, κι η ανθρωπότητα εισήλθε πλέον στην κούρσα του διαστήματος όπου ο ανταγωνισμός μεταξύ των δυο υπερδυνάμεων θα σημάδευε τις επόμενες δεκαετίες.
