Η οπισθοφυλακή του φραγκικού στρατού υπό τον έπαρχο της Βρετάνης, Ρολάνδο, κυκλώνεται και καταβάλεται από ενεδρεύοντες Βάσκους στην Βορειοανατολική Ισπανία, κατά τη διάβαση των Πυρηναίων.
Ο φραγκικός στρατός είχε εκστρατεύσει πέρα από τα Πυρηναία για να κάνει μια επίδειξη δύναμης και να «πείσει» φίλους και εχθρούς, τοπικούς ηγεμόνες, να τιμήσουν τη συμμαχία τους έναντι των Αράβων, που τότε κατείχαν το μεγαλύτερο μέρος της Ιβηρικής. Την εποχή εκείνη, ο στρατός των Φράγκων ήταν ο ισχυρότερος της Ευρώπης και υπό τη στιβαρή διεύθυνση του βασιλιά Καρόλου του 1ου του Μεγάλου (Carolus Magnus ή Καρλομάγνος), εξέπεμπε αυτή τη δύναμη στο μεγαλύτερο μέρος της ηπείρου με διαρκείς εκστρατείες όπου παρέμενε αήττητος.
Η συνέχεια στο Military History
