Παρακολουθώντας εδώ και μερικές ώρες την αντιμετώπιση από τον κρατικό μηχανισμό της τεράστιας καταστροφής στον πλημμυρισμένο θεσσαλικό κάμπο και την προσπάθεια διάσωσης εγκλωβισμένων που έχουν καταφύγει σε σκεπές σπιτιών για να σωθούν, δεν μπορεί να μην αναρωτηθεί κανείς –πέρα από την γενική συνεισφορά των Ενόπλων Δυνάμεων που είναι σημαντική– «που είναι όλα τα ελικόπτερα έρευνας-διάσωσης που διαθέτουμε;».
Ένα ελικόπτερο που επιχειρούσε, όταν οι καιρικές συνθήκες το επέτρεψαν, ήταν ένα από τα Super Puma του Πυροσβεστικού Σώματος και αργότερα και ένα Bell 214ST ιδιωτικής εταιρίας, αλλά γι’ αυτό θα επανέλθουμε παρακάτω. Επίσης κάποια στιγμή εμφανίστηκε και ένα Super Puma της Αεροπορίας, για απεγκλωβισμό σε χωριό των Τρικάλων.
Που είναι όμως όλα τα άλλα ελικόπτερα έρευνας-διάσωσης της Πολεμικής Αεροπορίας, τα Super Puma της 384 Μοίρας Έρευνας-Διάσωσης, στα καθήκοντα της οποίας εμπίπτουν ακριβώς οι συνθήκες που εξελίσσονται αυτή τη στιγμή στη Θεσσαλία;
Η 384ΜΕΔ διαθέτει στα χαρτιά (όπως δυστυχώς αποδεικνύεται στην προκειμένη περίπτωση) 12 AS.332C1. Πόσα είναι επιχειρησιακά διαθέσιμα και γιατί δεν κινητοποιήθηκαν μαζικά στην αντιμετώπιση της καταστροφής, είναι ένα κρίσιμο ερώτημα που ζητά επίσημη απάντηση, διότι οι πληροφορίες λένε ότι οι διαθεσιμότητες κινούνται σε (πάρα) πολύ χαμηλά νούμερα, εδώ και χρόνια.
Ουσιαστικά πρόκειται για μια περίπτωση ανάλογη, αν όχι και χειρότερη με αυτήν που «αποκαλύφθηκε» με τα C-130 πριν από αρκετούς μήνες (με την μετακίνηση της ΕΜΑΚ στις σεισμοπαθείς περιοχές της Τουρκίας), όταν τότε έγινε δημόσια γνωστό ότι ο στόλος των Hercules που αξιοποιούσε η 354ΜΤΜ είχε διαθεσιμότητα… ένα αεροσκάφος, από τα 15 που διαθέτει, πάλι στα χαρτιά! Τότε βέβαια η Ελλάς είχε πέσει από τα σύννεφα (εθνικό μας σπορ) για ένα ζήτημα που ήταν γνωστό σε όσους ήθελαν να ακούσουν από τις αρχές της δεκαετίας του 2010, αλλά είχε επιλεγεί να κρυφτεί κάτω από το χαλί.
Για να σας βγάλουμε από την απορία η διαθεσιμότητα των ελικοπτέρων της 384ΜΕΔ κινείται -δυστυχώς- σε κοντινά επίπεδα, που είναι επίσης γνωστό εδώ και μια τουλάχιστον δεκαετία.
Λέγεται μάλιστα ότι κάποια Super Puma ακινητούν από το 2012-2013 και -όπως και στην περίπτωση μερικών C-130B- έχουν κανιβαλιστεί σε τέτοιο σημείο που μάλλον είναι δύσκολο ή και αδύνατον (αντιοικονομικό σίγουρα) να επιστρέψουν σε υπηρεσία. Σε ποιους πέφτουν αυτές οι ευθύνες για την κατασπατάληση δημόσιας περιουσίας; Τα περισσότερα υπόλοιπα AS.332C1 καθηλώθηκαν σταδιακά στο μεσοδιάστημα, χωρίς ενεργά συμβόλαια υποστήριξης (FOS, Follow On Support) και -κυρίως- χωρίς προγραμματισμό για γενική συντήρηση, με αποτέλεσμα την κατάσταση που προαναφέραμε.
Ένας διαγωνισμός για την κάλυψη αυτής της ανάγκης ξεκίνησε το 2017 και πέρασε μέσα από τα γνωστά 40 κύματα που περνούν τέτοιοι διαγωνισμοί της Ελλάδα, για να καταλήξει το 2022 να κατακυρωθεί. Στη συνέχεια όμως χρειάστηκαν 8 μήνες για να έλθει για επικύρωση στη Βουλή και έκτοτε εκκρεμεί… και τα ελικόπτερα δεν πετούν.
Αυτοί είναι οι λόγοι που τα Super Puma της 384ΜΕΔ απουσιάζουν στους αριθμούς που χρειάζονται, στην καταστροφή που άφησε πίσω η κακοκαιρία «Ντάνιελ».
Στο μεταξύ η ΠΑ έχει ξεκινήσει διαδικασίες για την προμήθεια νέου υλικού, χωρίς να φαίνεται ξεκάθαρο εάν αυτό θα αφορά ελικόπτερα Έρευνας-Διάσωσης Μάχης (που δεν απέκτησε ποτέ) ή απλώς και άλλα (καινούργια) ελικόπτερα Έρευνας Διάσωσης, όπως δείχνουν κάποιες υποψηφιότητες. Προφανώς και το υλικό θα πρέπει να αντικαθίσταται, αλλά μήπως πριν δαπανηθούν για άλλη μια φορά μερικές εκατοντάδες εκατομμυρίων ευρώ για καινούργια ελικόπτερα, να γίνει προσπάθεια αποκατάστασης και επιστροφής σε υπηρεσία όσο το δυνατόν περισσότερων Super Puma;
Αν αναρωτιέστε και για τα έξι ελικόπτερα του Λιμενικού, που επίσης θα μπορούσαν και έπρεπε να προσφέρουν στην αποστολή Έρευνας-Διάσωσης, δυστυχώς διάγουν «βίους παράλληλους» με τα Super Puma της ΠΑ και ο νοών νοείτω.
Να επιτρέψουμε όμως και στην εμφάνιση σήμερα το απόγευμα στον τόπο της καταστροφής στη Θεσσαλία, ενός Bell 214ST ιδιωτικής εταιρίας, που μετέφερε διασωθέντες. Το συγκεκριμένο ελικόπτερο είναι μισθωμένο για πυρόσβεση. Οπότε θα πει βέβαια κάποιος ότι σε καταστάσεις ανάγκης, ειδικά όταν υπάρχει η απόλυτη ένδεια μέσων όπως προαναφέρθηκε, «επιστρατεύεται» κάθε τι διαθέσιμο. Bell 214ST όμως της ίδιας ιδιωτικής εταιρίας, είχε εμφανιστεί και πριν από μερικές εβδομάδες να εκτελεί αεροδιακομιδή τραυματία από το φαράγγι της Σαμαριάς (το γνωστό τραγικό περιστατικό με ξένο τουρίστα).
Και το ερώτημα που τίθεται πλέον είναι εάν έχουν εκχωρηθεί τέτοια καθήκοντα έρευνας-διάσωσης και αεροδιακομιδών σε ιδιωτικές εταιρίες και πότε. Δεδομένου ότι τα ελικόπτερα αυτά έχουν ξένο (αμερικανικό) νηολόγιο, είναι πιστοποιημένα για την μεταφορά επιβατών, έστω και διασωθέντων από θεομηνία, πολύ δε περισσότερο τραυματιών σε αποστολές αεροδιακομιδών; Προβλέπεται από τη σύμβασή τους; Διότι εάν η απάντηση είναι αρνητική τότε και εάν – ο μη γένοιτο- συμβεί κάτι, θα πέφτουμε πάλι όλοι από τα σύννεφα.
Αλήθεια με την ευκαιρία να ρωτήσουμε και δημόσια, σε ποιο στάδιο βρίσκεται η διερεύνηση της συντριβής του μισθωμένου για πυρόσβεση (μολδαβικού νηολογίου) ελικοπτέρου στη Σάμο τον Ιούλιο του 2022; Γίνεται ή η αρμόδια ελληνική αρχή αποποιήθηκε του «πικρού ποτηρίου» με τυπικές διαδικασίες και γιατί; Διότι στο περιστατικό, που συνέβη στην ελληνική επικράτεια, έχασαν τη ζωή τους δυο άνθρωποι, ένας από αυτούς Έλληνας πολίτης.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Γιατί πετούν τα Super Puma της Πυροσβεστικής κι όχι τα Super Puma της ΠΑ;