Οι δηλώσεις του Κρεμλίνου και του σχεδόν ισοβίου Προέδρου/πρωθυπουργού του, Βλαντίμιρ Πούτιν, ότι είναι εναντίον του πολέμου και της κλιμάκωσης θυμίζουν έντονα τη ρήση από το ποίημα του Γεωργίου Σουρή “…κι ενώ αυτοί σε κλέβουνε τον κλέφτη να γυρεύουνε;”
Σε δύο περίπου μήνες, ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας κλείνει τέσσερα χρόνια συγκρούσεων, απωλειών, φόβου, ανασφάλειας αλλά κυρίως πολιτικής αδιαντροπιάς. Όσα κι αν γράφτηκαν ή και γραφούν ακόμα, ένα παραμένει γεγονός. Στις 24 Φεβρουαρίου 2022 η Ρωσία εισέβαλε αναίτια σε κυρίαρχο κράτος.
Κρεμλίνο: Οι πρόσφατες δηλώσεις Τραμπ για την Ουκρανία “συνάδουν” με το όραμά μας
Δεν έχει σημασία το τι επικαλέστηκε η υπερδύναμη Ρωσία (η οποία καθόλου δεν κινδύνεψε από μια “δυτική στροφή” της Ουκρανίας, αλλά σίγουρα έχανε ένα κράτος-μαριονέτα της) ή όσα ειπώθηκαν έκτοτε για να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα. Ούτε έχει πάψει καθόλου η ρωσική “ντουντούκα” να διαλαλεί πόσο δεν το ήθελαν αυτό οι Ρώσοι και πόσο εναντίον του πολέμου και των καταστροφών ήταν, στα μεσοδιαλείμματα μεταξύ ισοπεδωτικών πληγμάτων με πυραύλους και βόμβες. Η ουσία παραμένει ότι ο επιτιθέμενος υπήρξε ένας και ότι προσπαθεί να πείσει για το αγαθό των προθέσεών του, αν και κατ’ εξακολούθηση κακοποιητής, και με ήδη έντονη δράση εγκλημάτων πολέμου.
Πηγαίνοντας πίσω, στους τελευταίους μήνες πριν την εισβολή στην Ουκρανία, η ανώτατη ηγεσία της Ρωσίας επανειλημμένα απέρριπτε τις προειδοποιήσεις της Δύσης, εμμένοντας ότι δεν είχε καμία απολύτως πρόθεση να εκκινήσει μια στρατιωτική εκστρατεία. Τις διαβεβαιώσεις αυτές τις βλέπουμε να επαναλαμβάνονται συχνά και από τα ίδια χείλη μέχρι και σήμερα, σε ότι αφορά την Ευρώπη.
H Ουκρανία φοβάται ρωσική εισβολή “καμουφλαρισμένη” ως στρατιωτικά γυμνάσια
Στα τέλη του 2021, οι δυτικές μυστικές υπηρεσίες προειδοποίησαν έντονα πως η Ρωσία προετοιμαζόταν για μια επίθεση μεγάλης κλίμακας. Στις 23 Δεκεμβρίου του 2021, στο ετήσιο διάγγελμά του ο πρόεδρος Πούτιν έθιξε άμεσα το ενδεχόμενο πολέμου και απάντησε: “Αυτή δεν είναι η πρώτη επιλογή μας, σίγουρα! Δεν θέλουμε κάτι τέτοιο!”, είπε στους δημοσιογράφους, προσθέτοντας ότι η Ρωσία προτιμά να προσφύγει σε διαπραγματεύσεις παρά στην κλιμάκωση.
Την ίδια θέση διατήρησε το Κρεμλίνο και κατά τον Ιανουάριο του 2022. Στις 28 Ιανουαρίου 2022, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρώφ μίλησε στους δημοσιογράφους ενώ Αμερικανοί και Ευρωπαίοι επίσημοι έβλεπαν την κινητοποίηση να εξελίσσεται: “Αν εξαρτάται μόνο από τη Ρωσία, πόλεμος δεν θα γίνει. Δεν θέλουμε πολέμους!”, παρουσιάζοντας την πολεμική προπαρασκευή της Ρωσίας ως συνηθισμένη δραστηριότητα.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 24 Φεβρουαρίου 2022: Η Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ξεκινά
Μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου του 2022, μεγάλοι ρωσικοί στρατιωτικοί σχηματισμοί είχαν ήδη λάβει θέσεις εξόρμησης κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία. Παρόλα αυτά, ο Πούτιν συνέχιζε να διασκεδάζει τις ανησυχίες όλων λέγοντας ότι οι στρατιωτικές κινήσεις δεν αποτελούσαν απειλή. Στις 18 Φεβρουαρίου 2022, λίγες μόνο μέρες προτού οι ρωσικές δυνάμει διαβούν τα σύνορα, είπε: “Πρόκειται για στρατιωτικές ασκήσεις, γυμνάσια και είναι εξολοκλήρου αμυντικά. Δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση απειλή για καμία άλλη χώρα”.
Οι Δυτικές κυβερνήσεις αργότερα είχαν πει ότι η εμμονική αυτή άρνηση είχε θολώσει τα νερά, παραπλανώντας για το εύρος και την πιθανότητα επίθεσης.
Τέσσερα χρόνια αργότερα, ο δημόσιος λόγος της Ρωσίας έχει αλλάξει αλλά όχι και το ηθικό υπόβαθρο πίσω από αυτόν. Καθώς τα ευρωπαϊκά κράτη επεκτείνουν την στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία και βελτιώνουν την αμυντικό τους σχεδιασμό, η Μόσχα ασκείται σε διπλά μηνύματα. Από τη μια εκτοξεύει υπόκωφες απειλές κατά της Ευρώπης, με συχνές μάλιστα αναφορές σε πυρηνικά όπλα και σε “υπερόπλα που κανείς άλλος δεν έχει”. Ενώ στα κρατικά τηλεοπτικά κανάλια και στην ημιεπίσημη προπαγάνδα, συζητιέται συνεχώς πως τα ρωσικά στρατεύματα θα φθάσουν στη Μάγχη.
Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία: Τι είχε προβλέψει η ΠΤΗΣΗ ένα μήνα πριν ξεκινήσει;
Από την άλλη, π.χ. στις 2 Δεκεμβρίου 2025, ο Πούτιν απάντησε στις ανησυχίες Ευρωπαίων ηγετών για τις προθέσεις της Ρωσίας: “Δεν πρόκειται να πολεμήσουμε εναντίον της Ευρώπης, το έχω πει εκατό φορές” δήλωσε. Μια εβδομάδα μετά, στις 10 Δεκεμβρίου του 2025, ο Λαβρώφ ξανά απέρριψε τις ανησυχίες για κλιμάκωση. “Η Ρωσία δεν σχεδιάζει πόλεμο κατά της Ευρώπης και δεν έχει τέτοιοες προθέσεις” περνώντας ένα μήνυμα που αντικατοπτρίζει ακριβώς το ύφος προ της εισβολής του 2022.
Πλέον όμως η ρωσική ρητορική δεν είναι πειστική, αλλά ακριβώς το αντίθετο. Και εδώ και καιρό ο προβληματισμός στον υπόλοιπο κόσμο παραμένει: Πόσο η Ρωσία, η οποία έχει και η ίδια εγκλωβιστεί σε μια πολεμοκάπηλη προπαγάνδα, εσωτερικού και εξωτερικού, μπορεί να δομήσει μια διαφορετική πολιτική από την “εθνοκαθαρτική επιθετικότητα”;
