Μπορεί όλα τα βλέμματα αυτή τη στιγμή να είναι στραμμένα στην Ουκρανία αλλά σε άλλα σημεία του πλανήτη – όπως είναι η Συρία – οι πολεμικές συγκρούσεις συνεχίζονται στα πλαίσια ενός μπρα ντε φερ στη Μέση Ανατολή, όπου λαμβάνουν μέρος πολλοί και σημαντικοί διεθνείς “παίκτες”. Ίσως από τους πιο κερδισμένους από τη νέα πραγματικότητα που αναδύεται στην αραβική χώρα είναι η Ρωσία, η οποία αναδεικνύεται πρωταγωνίστρια στη διεθνή σκηνή το τελευταίο διάστημα. Έστω και με έναν ιδιόμορφο τρόπο που σε κάθε περίπτωση ενοχλεί τη Δύση και όχι μόνο…
Η σημερινή κοινή περιπολία των μαχητικών της Μόσχας και της Δαμασκού στα σύνορα της Συρίας – και δη στα Υψίπεδα του Γκολάν – μόνο τυχαία δεν ήταν.
Κοινές περιπολίες ρωσικών και συριακών μαχητικών στα σύνορα της Συρίας
Έρχεται μόλις λίγες ημέρες μετά τη συνάντηση Πούτιν – Ραϊσί στη Μόσχα για τη συζήτηση της σύναψης μιας 25ετούς στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Ο πρόεδρος Πούτιν φαίνεται να βλέπει θετικά την ενδυνάμωση της σχέσης του Κρεμλίνου με την Τεχεράνη, εκτιμώντας τα μελλοντικά οφέλη μιας τέτοιας συμφωνίας.
Μόσχα και Τεχεράνη ενισχύουν την αμυντική και οικονομική συνεργασία τους
Παράλληλα, η Μόσχα θέλει να κεφαλαιοποιήσει τα αποτελέσματα της δυναμικής εξωστρέφειας την οποία έχει επιδείξει στο διεθνές στερέωμα. Είναι άλλωστε η πρώτη φορά μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης που η Ρωσία εμπλέκεται σε έναν πόλεμο για τόσο μεγάλο διάστημα, πετυχαίνοντας μάλιστα σχεδόν όλους του στόχους της.
Η παρουσία της στη Συρία ξεκίνησε το 2015 και ήταν αυτή που άλλαξε το ρου του εμφυλίου πολέμου. Τα ρωσικά μαχητικά έδωσαν αποτελεσματική κάλυψη στα κυβερνητικά στρατεύματα, τα οποία συνεχώς οπισθοχωρούσαν, αλλά και μεγάλη ισχύ πυρός.
Ο Άσαντ κατάφερε να αποφύγει την κατάρρευση και οι Ρώσοι έφεραν σταδιακά χερσαίες δυνάμεις στη Συρία, εδραιώνοντας την θέση τους και καθιστώντας τη παρουσία τους καταλυτική για τις όποιες εξελίξεις.
Έχοντας ήδη καταφέρει αυτό, αναγνωρίστηκε πλέον και η πολιτική επιρροή της Μόσχας στο μέλλον της περιοχής. Ο ρόλος της Ρωσίας έγινε κρίσιμος – όχι μόνο για το μέλλον της Συρίας – αλλά και για τη δραστηριότητα άλλων δυνάμεων που έχουν συμφέροντα στη Μέση Ανατολή, όπως η Χεζμπολάχ και το Ιράν.
Φθάνοντας στο σήμερα και στο επόμενο “βήμα” της ρωσικής στρατηγικής, αντιλαμβανόμαστε ότι η Μόσχα θέλει να στείλει τα μήνυματά της και στο Ισραήλ, με το οποίο διατηρούν σχέσεις τις οποίες θα τις χαρακτηρίζαμε αμοιβαίου σεβασμού και αλληεξάρτησης για μια σειρά ζητημάτων.
Μέχρι σήμερα, η Ρωσία κράτησε μακριά από τα ισραηλινά σύνορα τις ιρανικές δυνάμεις που μάχονται στο πλευρό του Άσαντ ενώ φρόντισε να μην μετασταθμεύουν στη χώρα πολεμικά αεροσκάφη της Τεχεράνης. Επίσης ανέχθηκε τα χτυπήματα της ισραηλινής αεροπορίας στη Χεζμπολάχ αλλά και στις ιρανικές δυνάμεις στα συριανά εδάφη, αν και από την άλλη πλευρά, φρόντισε να εξοπλίσει με S-300 και S-400 την αεράμυνα της χώρας.
Μετά όμως και την στενότερη προσέγγιση με το Ιράν, ο πρόεδρος Πούτιν φαίνεται να “δεσμεύθηκε” σε ένα βαθμό να σταματήσουν τα αεροπορικά χτυπήματα της Ιερουσαλήμ. Οι κοινή εμφάνιση των ρωσικών και συριανών μαχητικών – ειδικά κοντά στα Υψίπεδα του Γκολάν – ήταν ένα ξεκάθαρο μήνυμα πώς η ανοχή της Μόσχας έχει τελειώσει.
Και αυτό δείχνει ότι πλέον η Ρωσία νοιώθει αρκετά δυνατή για τον επιβάλλει, καθώς γνωρίζει ότι:
- έχει πλέον την ισχυρότερη στρατιωτική παρουσία στη Συρία, μετά την απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων.
- Παρά τα αρκετά χρόνια που συμμετέχει στις συγκρούσεις, δεν δέχεται πίεση από τη ρωσική κοινή γνώμη, καθώς οι απώλειές της είναι μικρές και γενικά θεωρείται μια επιτυχημένη επέμβαση.
- Το Ισραήλ εξαρτάται ενεργειακά σε μεγάλο ποσοστό από τις ρωσικές εταιρείες. Κατά συνέπεια, θα σκεφτεί καλά πριν “στεναχωρήσει” το Κρεμλίνο.
Εν κατακλείδι θα λέγαμε ότι η ρωσική ηγεσία έχει μάθει καλά το “μάθημά” της από άλλες συγκρούσεις στις οποίες έχει λάβει μέρος (π.χ. Αφγανιστάν) και χρησιμοποιεί την ισχύ της παράλληλα με την διπλωματία ενώ προσεγγίζει με ιδιαίτερη προσοχή το ιδιαίτερα περίπλοκο “μωσαϊκό”.
Και φαίνεται, ότι η πολιτική αυτή πετυχαίνει. Γι αυτό η Μόσχα δεν θέλει επ’ουδενί να της ανατρέψει τα σχέδια κάποιο θερμό επεισόδιο μεταξύ Ισραήλ και Ιράν μέσω της Συρίας ή ακόμη και ένας ανοιχτός πόλεμος μεταξύ των δύο αυτών κρατών.
Και γι αυτό παίρνει τα μέτρα της.
