H Ρωσία μέσα στην φετινή διεθνή αναταραχή από την εισβολή της στην Ουκρανία, ανακοίνωσε -πρόσφατα- και το ότι προτίθεται έως το 2024 να αποχωρήσει από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS). Η επίσημη δικαιολογία είναι πως ο ISS έχει γεράσει και πως έτσι κι αλλιώς γύρω στο 2030 θα έχει τεθεί εκτός λειτουργίας.
Το ζήτημα είναι πως ο ISS παραμένει μέχρι σήμερα το πιο επιτυχημένο (αλλά και πανάκριβο) διαστημικό πολυεθνικό εγχείρημα με συμμετοχή ΗΠΑ, Ρωσίας, Καναδά, Ευρώπης, Ιαπωνίας και ιδανικά ένας νέος σταθμός θα έπρεπε να συνεχίσει πάνω σε αυτό το έδαφος συναίνεσης και συνεργασίας. Δυστυχώς οι διεθνείς πολώσεις αλλά και οι διαφορετικές αντιλήψεις για τη χρήση του διαστήματος, οδηγούν προς τα πίσω, δηλαδή σε «εθνικούς» διαστημικούς σταθμούς κάτι που το είχαμε δει στην δεκαετία του 80. Με την Κίνα ήδη να έχει “χτίσει” τον δικό της και να τον επεκτείνει.
Έτσι η Ρωσία σχεδιάζει τον ROSS (Russian Orbital Service Station) με στόχο να αρχίσει η συναρμολόγηση του το 2028 με ένα βασικό τμήμα και από το 2030 να προστεθούν επάνω του και άλλα. Ο διευθυντής πτήσεων της Roscosmos για τον ISS, o Vladimir Solovyov, εξήγησε πως η Ρωσία δεν είναι ευχαριστημένη και με το επίπεδο των επιστημονικών πειραμάτων που γίνονται στον ISS και πως περίμεναν περισσότερα, που όμως δεν είναι δυνατόν να γίνουν λόγω τεχνικών ελλείψεων και δυσκολιών. Επίσης είπε πως το κόστος συντήρησης του παλαιού σταθμού αυξάνει συνεχώς οπότε δεν έχει νόημα η παραμονή.
Η Ρωσία γενικότερα φάινεται να ακολουθεί δικό της δρόμο στη διαστημική εξερεύνηση, όπου π.χ. δεν μετέχει στο πρόγραμμα Artemis της NASA για επιστροφή στη Σελήνη. Ο νέος σταθμός υποτίθεται ότι θα δώσει λύσεις, όπως και θα έχει αυξημένη αυτονομία ώστε να μην χρειάζεται συχνούς -και κοστοβόρους- ανεφοδιασμούς από τη Γη, ενώ σε κάποιο βαθμό μπορεί να είναι και αυτοματοποιημένος. Ακόμη στο ρωσικό πλάνο προβλέπεται και επανασχεδιασμός των οχημάτων ανεφοδιασμού και μεταφοράς κοσμοναυτών. Το πρόβλημα είναι πως μια τέτοια «εθνική» προσπάθεια για δημιουργία διαστημικού σταθμού θα απαιτήσει μεγάλα κονδύλια και ανάπτυξη τεχνολογίας, που είναι υπό μεγάλη συζήτηση αν μπορεί να τα κάνει η Ρωσία αυτή τη στιγμή και μάλιστα σε ένα τόσο στενό χρονοδιάγραμμα.
