Η φράση «η Ουκρανία θα καταληφθεί σε 3 μέρες» (ή παραλλαγές της) κυκλοφορεί εδώ και χρόνια και ανάλογα το ποια πλευρά παρακολουθεί κανείς, αποδίδεται πότε στη Ρωσία ως απειλή/υπόσχεση, πότε σε δυτικές πηγές ως εκτίμηση/φόβος. Βέβαια στο τέλος του 2024, όπου η ρωσική εισβολή βαδίζει προς κλείσιμο 3ου έτους, το να αναζητάς δηλώσεις «προπολεμικές» δεν έχει και τόση αξία. Αλλά για την ιστορική καταγραφή (και μιας και το θέμα όλο και επανέρχεται), ας αναζητήσουμε την πηγή της συγκεκριμένης διατύπωσης, που ως πρόβλεψη ποτέ δεν επαληθεύθηκε.
Έτσι ως αρχική πηγή και αφετηρία διαφόρων παραλλαγών της φράσης, πρέπει να είναι ο ίδιος ο Ρώσος Πρόεδρος, ο Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο οποίος τον Αύγουστο του 2014 είχε πει σε τηλεφωνική συνομιλία με τον τότε πρόεδρο της Κομισιόν, Μανουελ Μπαρόζο, πως «μπορεί να καταλάβει το Κίεβο σε δύο εβδομάδες». Η συνομιλία, που την αποκάλυψε ο Μπαρόζο, είχε γίνει στην εξέλιξη της ουκρανικής κρίσης εκείνη τη χρονιά, και το Κρεμλίνο δεν είχε διαψεύσει τη φράση, αλλά τόνισε πως δεν έγινε ως «επιθετική δήλωση», αλλά σε διαφορετικό πλαίσιο συζήτησης.
Οπότε διαφαίνεται πως αρκετά χρόνια πριν από την εισβολή, ήδη η Ρωσία δήλωνε σε συνομιλητές της πως έχει την στρατιωτική ικανότητα να υποτάξει την Ουκρανία σε ελάχιστο χρόνο, κάτι που φαινόταν και λογικό, υπολογίζοντας την τεράστια διαφορά στρατιωτικής δυναμικότητας, των 2 χωρών.
Την… μετάπτωση όμως από «2 εβδομάδες» σε «λίγες ημέρες», θα την δούμε αργότερα και συγκεκριμένα το 2021. Όπου ρωσικά ΜΜΕ, κυρίως το κρατικό τηλεοπτικό κανάλι «Ρωσία-1» θα φιλοξενήσουν τέτοιες ατάκες: όπως εκείνη της αρχισυντάκτριας του Russia Today, Μαργαρίτας Σιμονιάν (από τις πιο «σκληρών» απόψεων, εντός Ρωσίας), τον Απρίλιο, πως «αν γίνει πόλεμος θα ηττηθεί η Ουκρανία σε 2 μέρες». Εκείνη η χρονιά ήταν που η Ρωσία είχε ξεκινήσει την πρώτη απειλητική στρατιωτική κινητοποίηση στα σύνορα με την Ουκρανία. Η οποία στη συνέχεια εκτονώθηκε, αλλά μήνες μετά μετά ανασυγκροτήθηκε για να καταλήξει στην εισβολή, στις 24 Φεβρουαρίου του επόμενου έτους.
Προφανώς τις παραμονές της εισβολής, η ατάκα «3 μέρες για να πέσει το Κίεβο» έχει την… τιμητική της. Στις ΗΠΑ μεγάλη δημοσιότητα δόθηκε όταν τέτοια εκτίμηση έκανε σε νομοθέτες ο Στρατηγός Mark Milley, επικεφαλής του Μικτού Επιτελείου των Αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων, όπως ανέφερε το Fox News στις 5 Φεβρουαρίου. Ενώ ο πρόεδρος της Λευκορωσίας Αλεξάντρ Λουκασένκο σε συνέντευξη του στο κανάλι «Ρωσία-1» θα πει κάτι παρόμοιο, πως «3-4 μέρες το πολύ θα αντέξει η Ουκρανία σε πιθανή ρωσική εισβολή». Και τράβηξε ακόμη περισσότερο την πρόβλεψη λέγοντας πως αν επεκταθεί ο πόλεμος «μέχρι να ξυπνήσουν οι Αμερικανοί θα έχουμε φτάσει στην Μάγχη»!
Στη συνέχεια τα περί «λίγων ημερών» με το που ξεκινά η εισβολή ακούγονται πλέον εντός Ρωσίας από διάφορους τηλεοπτικούς και διαδικτυακούς σχολιαστές. Εδώ βέβαια, η ρωσική καταδρομική επιχείρηση στα περίχωρα του Κιέβου, που έφερε και την πρόσκαιρη κατάληψη του αεροδρομίου στο Χοστόμελ τις πρώτες μέρες της εισβολής, αν πετύχαινε ίσως και να έφερνε την κατάρρευση της ουκρανικής κυβέρνησης. Δεν έγινε όμως και υποθέτουμε πως αυτή η μάχη θα τροφοδοτεί σενάρια «τι θα γινόταν αν…» για πολλά χρόνια.
Συνολικά λοιπόν, η διατύπωση πως αν γίνει πόλεμος με τη Ρωσία, η Ουκρανία «θα πέσει σε ελάχιστο χρόνο», είτε εβδομάδων είτε ημερών ανάλογα την εκδοχή, εντοπίζεται μεν στον ίδιο τον Πούτιν, αλλά δεν αποτελούσε και κάτι παράδοξο. Καθώς την ίδια αίσθηση είχαν οι περισσότεροι αναλυτές, μετρώντας τα οπλοστάσια των δύο χωρών, το μεγάλο κιόλας κύρος των ρωσικών δυνάμεων με το εντυπωσιακό παρελθόν τους και βέβαια την προβληματική εικόνα της ίδιας της Ουκρανίας. Όπου το 2022 είχε μεν ανασυγκροτήσει αρκετά τις ένοπλες δυνάμεις της από το χάος του 2014 (τότε η Ρωσία αν εισέβαλλε θα τα κατάφερνε σε ελάχιστο χρόνο), αλλά και πάλι ωχριούσε μπροστά στο ρωσικό «μέγεθος».
Η ιστορία όμως έδειξε άλλα. Πως η ρωσική συμβατική ισχύς μαστιζόταν από κάκιστη οργάνωση το 2022, με πολλές λανθασμένες υποθέσεις στο σχεδιασμό των επιχειρήσεων, με κακή προετοιμασία, παρότι είχαν κινητοποιηθεί μήνες πριν, με υπερβολική αυτοπεποίθηση και με αδυναμία κατανόησης του αντιπάλου. Έτσι η αρχική επίθεση απέτυχε στον κύριο αντικειμενικό της στόχο, δηλαδή να καθυποτάξει την Ουκρανία ταχύτατα, επιβάλλοντας αλλαγή κυβέρνησης και πολιτικής, πριν υπάρξει διεθνής αντίδραση. Τρία σχεδόν χρόνια αργότερα, ο πόλεμος συνεχίζεται, η Ρωσία δείχνει μεγάλη βελτίωση στο πεδίο των επιχειρήσεων, αλλά το πότε θα έρθει η λήξη των συγκρούσεων κανείς δεν μπορεί να προβλέψει. Και δυστυχώς δεν θα είναι σε «2-3 ημέρες» από σήμερα.
