Του αναγνώστη μας KyrNG
Η αλήθεια είναι πως ο τίτλος είναι λίγο προβοκατόρικος. Ας εξηγηθώ. Αφορμή για τον προβληματισμό μου αυτό ήταν η φράση «Γι’αυτό και στο ΓΕΝ/ΓΕΕΘΑ … παραμένουν σταθεροί ότι πρέπει να αναζητηθεί εκ νέου η οροφή των 18 μεγάλων πλοίων επιφανείας, …» σε πρόσφατο άρθρο σχετικά με την διευκρίνιση περί RAM & Strales στις προτεινόμενες FCX-30. Εξ ου και ο προβοκατόρικος όρος «ενηλικίωση» ως αναφορά στον «μαγικό» αριθμό 18.
18 μεγάλα πλοία επιφανείας! Δεν τα λες και λίγα. Υπάρχουν, βέβαια, και αρκετοί που τα θεωρούν λίγα! Τελικά πόσο ουτοπικό είναι να αποκτήσει η Ελλάδα τόσα μεγάλα πλοία; Προσωπικά, να το διευκρινίσω εξαρχής, το θεωρώ δεόντως ουτοπικό, ίσως και αναποτελεσματικό. Ιεροσυλία η άποψη αυτή ή ρεαλισμός; Θέλω να πιστεύω το δεύτερο, αλλά από την άλλη δεν είμαι αξιωματικός του ΠΝ, δεν έχω δει σχέδια μάχης, δεν έχω ιδέα από τo αναγκαίο order of battle που απαιτεί η αντιμετώπιση ενός καθόλα αναθεωρητικού γείτονα. Τότε, με τι θράσος γράφω αυτό το άρθρο εκφέροντας μια τόσο «αντι-πατριωτική» άποψη; Απλά έχω την ατυχία να είμαι φορολογούμενος πολίτης αυτής της χώρας (ναι, υπάρχουμε και κινούμαστε ανάμεσά σας).
18 μεγάλα πλοία επιφάνειας λοιπόν. Ας αρχίσω από μια αφελή ερώτηση. Γιατί 18 και όχι 19; Ή 17; Προς τι αυτός ο ψυχαναγκασμός με τα ζυγά νούμερα; Καταλαβαίνω τη «μαγεία» του 18 στον Στρατό και στην Αεροπορία (μοίρες ή σμήνη των έξι μονάδων), αλλά μπορούμε να έχουμε την πολυτέλεια μιας τέτοιας στρογγυλοποίησης και στο ΠΝ; Μήπως δηλαδή θα πλέουν μαζί έξι έξι τα πλοία μας;
Νοσταλγικό flash back: Πρώτο (μου) τεύχος ΠΤΗΣΗΣ, Νο 33, Μάρτιος – Απρίλιος 1985. Αφιέρωμα στο Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό. Αγαπημένο και χιλιοαναγνωσμένο τεύχος. Διαβάζω – με θρησκευτική σχεδόν ευλάβεια – ότι τότε είχαμε 6 Gearing FRAM I, 1 Gearing FRAMM II, 1 Allen M. Sumner FRAM II, 4 Fletcher και 2 ολοκαίνουριες Kortenaer. Σύνολο 14 μεγάλα πλοία επιφανείας, από τα οποία τα δώδεκα ήταν ήδη 40χρονα του Β’ ΠΠ. Άντε να υπολογίσουμε και τα τέσσερα «Θηρία» που ταξίδευαν ακούραστα όλο το Αιγαίο. Σύνολο 18.
Άρα να υποθέσουμε, δηλαδή, ότι στο ΓΕΝ/ΓΕΕΘΑ, τους έχει πιάσει νοσταλγία της δεκαετίας του ’80; Μάλλον. Αλλά δυστυχώς για τους νοσταλγούς αυτούς σήμερα έχουμε «μόνο» 4 ΜΕΚΟ 200ΗΝ και 9 Standard. Σύνολο 13 (γρουσούζικος αριθμός όντως), μέση ηλικία τα 36,5 έτη (ΜΕΚΟ: 26 έτη, S: 41,3 έτη). Τουλάχιστον η αναλογία ποιότητας / αριθμού έχει βελτιωθεί σημαντικά.
18 μεγάλα πλοία. Λίγα ή πολλά; «Οὐκ ἐν τῷ πολλῷ τὸ εὖ, ἀλλ᾿ ἐν τῷ εὖ τὸ πολύ». Δεν τους λες και άσχετους τους αρχαίους (π.χ. 300 του Λεωνίδα) εξ ου και έδιναν έμφαση στο εὖ. Από την άλλη, οι αρχαίοι δεν είχαν να διαλέξουν ανάμεσα σε RAM, Strales, MICA, CAMM και ESSM, Mk41, Sylver, ή ποιος από τους συμμάχους μας είναι «συμμαχικότερος»! Και μιας και ανέφερα την λέξη σύμμαχοι, αλήθεια τι πολεμικά ναυτικά έχουν οι σύμμαχοί μας; Και πριν αναφωνήσουν κάποιοι το γνωστό επιχείρημα «αυτοί δεν έχουν απέναντι τους Τούρκους», ας είμαστε λίγο ψύχραιμοι. Και ας δούμε τι ναυτικές δυνάμεις έχουν οι σύμμαχοί μας, δεν ήρθε δα και το τέλος του κόσμου να κάνουμε μια σύγκριση. Ίσως εκπλαγούν κάποιοι. (Σημ. για συντομία θα αναφερθώ μόνο στα αεροπλανοφόρα, υποβρύχια και τα μεγάλα πλοία επιφανείας κατηγορίας αντιτορπιλικού / φρεγάτας / κορβέτας, και όχι στις υπόλοιπες κατηγορίες, όπως π.χ. αποβατικά, ΤΠΚ, κ.α.)
Τα βρετανικά αντιτορπιλικά Type 45 αναβαθμίζονται με 24 Sea Ceptor
Βρετανικό Ναυτικό (Royal Navy)
- 2022: 2 αεροπλανοφόρα κλάσης Queen Elizabeth, 4 υποβρύχια SSBN Vanguard, 4 υποβρύχια SSN Astute, 1 υποβρύχιο SSN Trafalgar, 6 αντιτορπιλικά Type 45, και 12-13 φρεγάτες Type 23. [Σύνολο 2+9+19].
- Μέλλον: 2 Queen Elizabeth, 4 SSBN Vanguard (θα αντικατασταθούν από τα Dreadnought), 7 SSN Astute, 6 αντιτορπιλικά Type 45 (θα αντικατασταθούν από μάλλον έξι Type 83), 8 φρεγάτες Type 26, 5 φρεγάτες Type 31, 5 φρεγάτες Type 32. [Σύνολο 2+11+24].
Γαλλικό Ναυτικό (Marine Nationale)
- 2022: 1 αεροπλανοφόρο κλάσης Charles de Gaulle, 4 υποβρύχια SSBN Triomphant, 1 υποβρύχιο SSN Barracuda, 5 υποβρύχια SSN Rubis, 2 αντιτορπιλικά Horizon, 8 φρεγάτες Aquitaine (FREMM), 5 φρεγάτες La Fayette και 6 ελαφρές φρεγάτες Floréal. [Σύνολο 1+10+15]. Εναλλακτικά 1+10+21 αν συμπεριληφθούν και οι φρεγάτες Floréal παρόλο που ο σημερινός ρόλος και οι δυνατότητές τους είναι επιπέδου κανονιοφόρων.
- Μέλλον: 1 αεροπλανοφόρο κλάσης Charles de Gaulle (θα αντικατασταθεί από ένα κλάσης PANG), 4 SSBN Triomphant (θα αντικατασταθούν από 4 SNLE 3G), 6 SSN Barracuda, 2 αντιτορπιλικά Horizon, 8 φρεγάτες Aquitaine, 5 φρεγάτες Amiral Ronarch (FDI), 6 κορβέτες EPC (European Patrol Corvette). [Σύνολο 1+10+21].
Ιταλία: Σχέδια για βαριά οπλισμένο αντιτορπιλικό 10.000 τόνων!
Ιταλικό Ναυτικό (Marina Militare)
- 2022: 1 αεροπλανοφόρο κλάσης Cavour, 1 LHD Trieste, 4 υποβρύχια Todaro, 4 υποβρύχια Sauro, 2 αντιτορπιλικά Orizzonte, 2 αντιτορπιλικά Duran de la Penne, 8 φρεγάτες Bergamini (FREMM-IT), 3 φρεγάτες Maestrale, 4 OPV (κορβέτες) Comandati, 2 OPV (κορβέτες) Sirio, 4 OPV (κορβέτες) Cassiopea. [Σύνολο 2+8+15]. Εναλλακτικά 2+8+25 αν συμπεριληφθούν και τα OPV, αν και ο ρόλος και οι δυνατότητές τους είναι επιπέδου κανονιοφόρων.
- Μέλλον: 1 αεροπλανοφόρο κλάσης Cavour, 1 LHD Trieste, 4 υποβρύχια U212NFS, 4 Todaro, 2 αντιτορπιλικά DDX (προς αντικατάσταση των Duran de la Penne), 2 αντιτορπιλικά Orizzonte, 10 φρεγάτες Bergamini, 8 κορβέτες EPC (European Patrol Corvette), 7-16 OPV/φρεγάτες κλάσης Thaon de Revel. [Σύνολο 2+8+29] (Σημ. περιλαμβάνονται μόνο οι διαμορφώσεις Light+ και Full για τα Thaon de Revel, ήτοι 7 πλοία).
Κοπή πρώτου μετάλλου για την “ψηφιακή” ισπανική φρεγάτα F-110
Ισπανικό Ναυτικό (Armada Española)
- 2022: 1 LHD Juan Carlos I, 2 υποβρύχια Galerna (Agosta), 5 φρεγάτες Álvaro de Bazán (F100), 6 Santa María (O.H. Perry), 6 OPV Meteoro, 2 κορβέτες (νυν OPV) Descubierta. [Σύνολο 1+2+11] (Σημ. δεν περιλαμβάνονται τα OPV Meteoro και οι υποβαθμισμένες πλέον σε περιπολικά Descubierta)
- Μέλλον: 1 LHD Juan Carlos I, 4 υποβρύχια S-80, 5 φρεγάτες Álvaro de Bazán (F100), 5 φρεγάτες Bonifaz (F110), 12 OPV Meteoro. [Σύνολο 1+4+10]
F126: το νέο όνομα της νέας γερμανικής κλάσης «φρεγατών», πρώην MKS 180
Γερμανικό Ναυτικό (Deutsche Marine)
- 2022: 6 υποβρύχια Type 212A, 3 φρεγάτες Sachsen (F124), 4 φρεγάτες Baden-Württemberg (F125), 4 φρεγάτες Brandenburg (F123), 5 κορβέτες K130 Braunschweig. [Σύνολο 6+16].
- Μέλλον: 2 υποβρύχια Type 212CD, 6 υποβρύχια Type 212A, 3 φρεγάτες Sachsen (θα αντικατασταθούν από τη μελλοντική ολλανδό-γερμανική AAW φρεγάτα), 4-6 φρεγάτες F126, 4 φρεγάτες Baden-Württemberg (F125), 10 κορβέτες K130 Braunschweig. [Σύνολο 8+23]
ASWF: Επίσημα οι αντικαταστάτριες των φρεγατών Μ της Ολλανδίας
Ολλανδικό Ναυτικό (Koninklijke Marine)
- 2022: 4 υποβρύχια Walrus, 4 φρεγάτες De Zeven Provinciën (LCF), 2 φρεγάτες Karel Doorman, 4 OPV Holland. [Σύνολο 4+6] (Σημ. Αν και τα OPV Holland έχουν εξαιρετική ηλεκτρονική σουίτα, ο ρόλος και ο οπλισμός τους παραπέμπει περισσότερο σε κανονιοφόρους).
- Μέλλον: 4 υποβρύχια Walrus (θα αντικατασταθούν από 4 νέα υποβρύχια από το 2034), 4 φρεγάτες De Zeven Provinciën (θα αντικατασταθούν από τη μελλοντική ολλανδό-γερμανική AAW φρεγάτα), 2 φρεγάτες ASWF (κοινή ολλανδο-βελγική φρεγάτα), 4 OPV Holland. [Σύνολο 4+6].
Προφανώς ο σκοπός της ανωτέρω παράθεσης της υφιστάμενης και της μελλοντικής διαμόρφωσης των στόλων των κυριοτέρων συμμαχικών πολεμικών ναυτικών δεν είναι η κατασκευή πινάκων με ξερούς αριθμούς και εικονίδια πλοίων (πολλοί αρέσκονται σε αυτό). Αντίθετα, πρέπει τα «νούμερα» αυτά, αλλά κυρίως η ποιότητα και οι δυνατότητες των ανωτέρω στόλων, να αναλυθούν υπό το πρίσμα των οικονομικών δυνατοτήτων, του γεωστρατηγικού αποτυπώματος και των «βλέψεων» των κρατών αυτών.
Όταν λοιπόν ολάκερο, θρυλικό και γεμάτο εμπειρία Βρετανικό ναυτικό αυτή την στιγμή έχει 19 φρεγάτες (επιπέδου φυσικά Type 45 & Type 23) αλλά και πυρηνικές δυνατότητες, ενώ με πολύ κριτική, κόπο και προγραμματισμό τείνει προς 24 φρεγάτες, πόσο λογικό είναι κάποιοι να οραματίζονται 18 μεγάλα πλοία επιφανείας για το ελληνικό ΠΝ; Μήπως οι οικονομικές μας δυνατότητες, το γεωστρατηγικό αποτύπωμά μας ακόμα και τα συμφέροντά μας είναι παρόμοια με αυτά του RN; Ενός ναυτικού με τεράστια εμπειρία, που αλωνίζει τους ωκεανούς.
Όταν το Γαλλικό Ναυτικό με τις πυρηνικές δυνατότητες αλλά και την τεράστια τεχνολογική βάση, αυτή την στιγμή έχει 15 φρεγάτες και με πολύ προβληματισμό και κόστος αλλά και συμμετοχή στο πρόγραμμα κορβετών EPC, θα φτάσει τις 21 κύριες μονάδες, πόσο λογικό είναι να ελπίζουμε ότι το όνειρο κάποιων για 18 κύριες μονάδες για το ΠΝ θα περιλαμβάνει παραπάνω από 3-4 πλοία επιπέδου και δυνατοτήτων υπερσύγχρονης φρεγάτας; Μήπως δηλαδή το Γαλλικό Ναυτικό δεν έχει συμφέροντα στον Ατλαντικό Ωκεανό και τη Μεσόγειο Θάλασσα;
Όταν τα Ιταλικά και τα Ισπανικά ναυτικά έχουν 11 έως 15 φρεγάτες στο σημερινό δυναμικό τους (βέβαια επιπέδου FREMM και F100) ενώ σκεπτόμενα ρεαλιστικά δίνουν έμφαση στα OPV, όταν έχουν μια αδιαμφισβήτητα ισχυρή ναυπηγική βιομηχανία που θα παράγει πλοία όπως τα ιταλικά αντιτορπιλικά 11.000 τόνων κλάσης DDX και τις φρεγάτες F110 αντίστοιχα, τι ακριβώς τους συγκρατεί από το να στοχεύουν σε ανούσια μεγάλους αριθμούς για κύριες μονάδες; Γιατί δηλαδή το Ισπανικό Ναυτικό να βασίζεται στο μέλλον σε 10 εξαιρετικά πλοία (F100, F110) και να μην έχει και αυτό το «όραμα» των 18 μονάδων;
Όταν το Γερμανικό Ναυτικό, μιας ζάμπλουτης χώρας δηλαδή, μετά από μεγάλη συζήτηση και κριτική παραγγέλνει τις τεράστιες φρεγάτες F126 προς αντικατάσταση των (σύγχρονων για τα δικά μας δεδομένα) F123, τι ακριβώς το σταματάει από το να παραγγείλει περισσότερες από έξι αντί μιας επιπλέον πεντάδας κορβετών Κ130; Και καλά με τις φρεγάτες, αυτό με τα υποβρύχια που ολάκερη Γερμανία με την τεράστια εμπειρία της στα υποβρύχια έχει όλα και όλα έξι Type 212A, ενώ με το «ζόρι» (και σε συνεργασία με τη Νορβηγία) θα παραγγείλει άλλα 2 Type 212CD; Εμείς δηλαδή πόσα υποβρύχια θα θέλαμε να έχουμε; Γιατί ακούγονται διάφορες απόψεις για 12 και βάλε!
Δεν θα σχολιάσω περαιτέρω το Ολλανδικό Ναυτικό. Ένα ναυτικό που μας έδωσε τις υπέροχες Kortenaer που μας έβγαλαν ασπροπρόσωπους, που πλέον όμως πασχίζει να κρατήσει σε υπηρεσία έξι φρεγάτες όλες και όλες. Και αν κρίνουμε και από πρόσφατα άρθρα μάλλον δυσκολεύεται και σε αυτό. Αλλά που βέβαια βάζει μπροστά την ποιότητα (των πλοίων LCF) αντί της ποσότητας.
Θα μπορούσα να «αναλύσω» και άλλα ναυτικά της περιοχής μας, π.χ της Τουρκίας, της Αιγύπτου, του Ισραήλ κλπ. Ή ακόμα και Ναυτικά σε άλλους ωκεανούς. Αλλά δεν είναι αυτός ο σκοπός μου (και οι δυνατότητές μου). Σκοπός μου είναι να αναδείξω πως τρέφουν φρούδες ελπίδες όλοι όσοι δεν κοιτούν καθόλου την τσέπη μας ή είναι απλά «αριθμολάγνοι».
Θέλουμε ένα Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό των 18 μεγάλων πλοίων επιφανείας; ΟΚ. Αλλά να ξεκαθαρίσουμε πόσα και τι «μεγάλα πλοία επιφανείας» μπορούμε να αποκτήσουμε. Ρεαλιστικά όμως. Με 1 δις ευρώ ανά φρεγάτα FDI-HN και αντίστοιχα κόστη για ανάλογες σχεδιάσεις συμμάχων μας, μάλλον είναι απίθανο να αποκτήσουμε ΠΝ με 18 κύριες φρεγάτες (Δείτε τις προσπάθειες των συμμάχων μας για αντίστοιχους αριθμούς). Δεν έχουμε άλλωστε 18 δις ευρώ.
Αυτό σημαίνει αυτόματα ότι μάλλον θα οδηγηθούμε σε ένα high end – low end μείγμα φρεγατών – κορβετών. Προς τα εκεί οδεύουμε άλλωστε βάσει των εν εξελίξει προγραμμάτων. Και πάλι όμως, δεν βγαίνουν τα νούμερα. Στο θετικό σενάριο θα οδηγηθούμε στην ενεργοποίηση της προαίρεσης για την 4η FDI-HN και στη απόκτηση 4-5 νέων κορβετών. Αν βάλουμε μέσα και τις υφιστάμενες ΜΕΚΟ που θα εκσυγχρονιστούν (πιθανά και οι τέσσερις), μιλάμε για ένα άθροισμα 12-13 «μεγάλων πλοίων επιφανείας». Που υπολείπεται κατά το 1/3 από το «όραμα» των 18 μονάδων!
Και με τα υποβρύχια; Τι θα γίνει με τα υπέργηρα Type 209;
Η συνέχεια στο Naval Defence