Φυσικά και είμαστε εξοργισμένοι με όσα βιώνουμε. Μόνοι όσοι έχουν κάποιο συμφέρον δεν είναι εξοργισμένοι.
Κανένας δεν είναι υπεράνω κριτικής. Από τον αρχηγό του κράτους (που είναι η ΠτΔ), μέχρι τον πιο νέο εθελοντή πυροσβέστη, αλλά και κάτοικο της χώρας. Κριτική δεν κάνουμε όμως για να νιώσουμε καλύτερα, να εξωτερικεύσουμε την αγανάκτηση μας, και να εκτονωθούμε, αλλά για να βελτιωθούμε, να μάθουμε από τα λάθη μας, από τα λάθη των άλλων και να μη φταίει πάντα “η κακιά η ώρα” ή “οι προδότες πολιτικοί”. Για να είναι το μέλλον μας καλύτερο.
Αν θέλουμε να καταφέρουμε κάτι που θα είναι αποτέλεσμα σχεδιασμού και όχι τύχης, συγκυριών ή έμπνευσης της στιγμής, θα πρέπει πρώτα από όλα να ξέρουμε που βρισκόμαστε, πια είναι η πραγματική κατάσταση και δυνατότητες. Κατόπιν θα πρέπει να οραματιστούμε που θέλουμε να πάμε, ποια θέλουμε να είναι η μελλοντική μας κατάσταση. Στο τέλος θα σχεδιάσουμε το πως θα το καταφέρουμε, και αυτό συνήθως είναι το πιο εύκολο κομμάτι της άσκησης. Παρόμοια όπως σχεδιάζουμε ένα ταξίδι. Ξέρουμε από που θα ξεκινήσουμε, ξέρουμε που θέλουμε να πάμε και σχεδιάζουμε τη διαδρομή. Προφανώς, αν δεν ξέρουμε που πατάμε, και δεν ξέρουμε που θέλουμε να πάμε, τότε πραγματικά δεν έχει σημασία και ποιον δρόμο θα ακολουθήσουμε…
Δυστυχώς στην Ελλάδα επανειλημμένα φαίνεται ότι κάποιοι, οι οποίοι έχουν θεσμικές θέσεις ευθύνης είτε δεν έχουν την παραμικρή συναίσθηση της πραγματικότητας, είτε συστηματικά διαστρεβλώνουν τα γεγονότα, προφανώς για να εξυπηρετήσουν δικά τους συμφέροντα.
Υπάρχει μια ξεκάθαρη προσπάθεια πολιτικής εκμετάλλευσης της κρίσης, το οποίο μέχρι ένα σημείο είναι φυσιολογικό και αναμενόμενο. Το θέμα της πυροπροστασίας έχει πολλές προεκτάσεις, είναι πολύπλοκο και τα θέματα προς διαβούλευση και βελτίωση είναι πολλαπλά. Ενώ είναι τόσα πολλά αυτά που πρέπει να συζητηθούν, να ληφθούν αποφάσεις και να γίνουν αλλαγές, δυστυχώς ακούμε και διαβάζουμε τα τετριμμένα περί ανοργανωσιάς, ανικανότητας, υπόνοιες διαφθοράς και παράλληλα διασπορά ψευδών ειδήσεων. Προφανώς ο σκοπός είναι η δημιουργία οργής και ενός νέου κύματος αγανακτισμένων, το οποίο θα δικαιολογίσει “αυθόρμητες” δράσεις. Το πόσο κάτι τέτοιο είναι επωφελές και θα βοηθήσει την Ελλάδα να αντιμετωπίσει την επόμενη κρίση είναι αμφίβολο. Μάλλον σκοπός είναι η δημιουργία μιας ακόμα κρίσης.
Η οργή και η αγανάκτηση, ποτέ δεν έλυσε κάποιο πρόβλημα. Απλά ήταν πάντα ένα καλό εργαλείο για κάποιους επιτήδειους. Αν τώρα που είμαστε εξοργισμένοι, διαβάσουμε κάτι που μας εξοργίζει περισσότερο, μήπως είναι ώρα να πάρουμε μια βαθειά ανάσα και να αναρρωτηθούμε αν ο σκοπός του ήταν αυτό ακριβώς, να μας κάνει να ξεπεράσουμε τη λογική μας και να δράσουμε με κίνητρο την οργή μας; Γιατί πως αλλιώς να σχολιάσει κάποιος κάτι σαν και αυτό:
Ήταν ένα λάθος εκ παραδρομής, όπου τα 17 εκατομμύρια έγιναν 1,7; Ή ήθελε να μας εξοργίσει και να μας φέρει σε μια κατάσταση αμόκ όπου θα ενεργούμε χωρίς να σκεφτούμε; Το διαβάζεις και σου ανεβαίνει η πίεση στα ύψη, αλλά μετά θυμάσαι ότι κάπου είχες διαβάσει ότι για τη μίσθωση των αεροσκαφών (χωρίς το πτητικό έργο) το κόστος ήταν κοντά στα 40 εκατομμύρια… Μήπως κάτι βρωμάει; Μια υποδιαστολή λάθος… έτσι και αλλιώς το έχουν δηλώσει ότι δεν τους ενδιαφέρουν οι αριθμοί, αλλά το τι αισθάνονται…
Γιατί για διαφορά δεν κάνουμε κάποιες προτάσεις; Αντικειμενικά, στα χαρτιά, ο φετινός αντιπυρικός σχεδιασμός φαινόταν να είναι ο καλύτερος από ποτέ. Περισσότερα εναέρια μέσα από κάθε άλλη φορά, με έναν από τους μεγαλύτερους στόλους στον κόσμο, περισσότεροι πυροσβέστες, περισσότερα προληπτικά μέτρα κτλ.
https://www.civilprotection.gr/el/simantika-themata/antipyriki-periodos-2021-synenteyxi-typoy-o-shediasmos-kai-oi-draseis-tis
Στο τέλος της σαιζόν, κανείς προφανώς δεν θα είναι ικανοποιημένος. Τι θα σημαίνει αυτό για τον σχεδιασμό του 2022; Μήπως θα ήταν πιο χρήσιμο να απασχολούμε τα εγκεφαλικά κύτταρα μας προς αυτή την κατεύθυνση αντί προς τις κατάρες, χειροδικίες και αυτοδικίες;
Εν βρασμώ είναι δύσκολο να εξαχθούν συμπεράσματα, αλλά κάποια πράγματα θα πρέπει να τεθούν προς προβληματισμό και κάποια στιγμή σαν κοινωνία θα πρέπει να λάβουμε κάποιες αποφάσεις για το πως θέλουμε να πορευτούμε στο μέλλον και όχι να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλο μας.
Προφανώς προτάσεις του τύπου να αποκτήσει η Ελλάδα 300 πυροσβεστικά αεροπλάνα (ακόμα και τότε, με 160 ενεργές πυρκαγιές δεν θα ήταν αρκετά), επιπλέον 50.000 πυροσβέστες, 5.000 ΜΕΘ κ.ο.κ. είναι λαϊκιστικές μπούρδες που δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα, καμία κυβέρνηση προφανώς ποτέ δεν θα υλοποιήσει, και εν τέλη βάζουν ένα ερωτηματικό σχετικά με τις διανοητικές ικανότητες αυτών που τις ενστερνίζονται αλλά και προς τις προθέσεις και ηθικό ανάστημα αυτών που τις γεννούν.
Όπως αναφέρθηκε, ο προγραμματισμός της σαιζόν φαινόταν να ήταν ίσως ο καλύτερος που έγινε ποτέ. Στην θεωρία, και όλοι γνωρίζουμε ότι υπάρχει μια απόσταση από τη θεωρία στην πράξη. Αυτό το κενό θα πρέπει να ερευνηθεί. Υλοποιήθηκε το πλάνο; Ελέγχθηκε; Τι δούλεψε; Τι δεν δούλεψε; Πως θα μάθουμε τι δεν δούλεψε; Υπάρχει μια διαδικασία μέσω της οποίας οι άνδρες και οι γυναίκες της πρώτης γραμμής να μεταφέρουν τις εμπειρίες τους, τις ανάγκες και επιθυμίες τους στο σχεδιαστικό κέντρο;
Πολύ πιο έντιμο και χρήσιμο θα ήταν να γινόταν κριτική όταν ανακοινώθηκε το πρόγραμμα πυρασφάλειας. Όσοι είναι λαλίστατοι τώρα, και καταγγέλουν ανοργανωσιά τότε συμφωνούσαν με αυτό το πρόγραμμα ή απλά τότε δεν ενδιαφέρονταν; ΄Έλειπαν σε διακοπές; Δεν το θεωρούσαν σημαντικό; Είδαν ότι ήταν ελλιπές και αποφάσισαν να μην παρέμβουν για να εκμεταλλευτούν αργότερα την κρίση;
Εμείς από αυτή τη στήλη δεν νιώθουμε ότι έχουμε ούτε τις απαραίτητες γνώσεις αλλά ούτε πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες για να κρίνουμε το σχέδιο πυροπροστασίας. Μπορούμε όμως εύκολα να το συγκρίνουμε με τις προηγούμενες χρονιές. Από την αξιωματική αντιπολίτευση όμως, που θέλει να επιστρέψει στην κυβέρνηση, υπάρχει η απαίτηση να έχει στελέχη που θα κατέχουν το θέμα καλύτερα από εμάς και συνεπώς θα μπορούν να αξιολογήσουν το σχέδιο πυροπροστασίας της χώρας. Επίσης είναι γνωστό ότι έχει στελέχη τα οποία υπηρετούν ενεργά στις εμπλεκόμενες υπηρεσίες. Αν έκριναν ότι το σχέδιο είναι ανεπαρκές, τότε θα έπρεπε να υπήρχε η απαίτηση να συμπεριφερθούν υπεύθυνα και να χαλάσουν τον κόσμο ώστε να πιέσουν προς την αλλαγή του… Ίσως όμως κινητοποιήσεις για την προστασία της χώρας να μη συγκινούν ιδιαίτερα τους ψηφοφόρους τους.
Παρόμοια, υπάρχει η προσδοκία της παρακολούθησης της εφαρμογής του σχεδίου. Αφού αποδεδειγμένα έχουν μάτια και αυτιά παντού, δεν αντιλήφθηκαν ότι το σχέδιο κάπου δεν ακολουθείται; Αν παρατήρησαν κάτι και δεν προειδοποίησαν σημαίνει ότι είναι αδιάφοροι, στην καλύτερη περίπτωση. Αν έπρεπε να παρατηρήσουν κάτι και τους ξέφυγε τότε μάλλον είναι ανίκανοι. Οι πιθανότητες είναι ότι όταν βρεθούν σε θέσεις ευθύνης θα παραμείνουν ανίκανοι και αδιάφοροι. Αυτό ισχύει φυσικά και για γαλάζιους και πράσινους. Και το χειρότερο είναι όταν κάποιοι επίτηδες κάνουν τα στραβά μάτια ώστε να συμβεί η καταστροφή και να την εκμεταλλευτούν. Δυστυχώς η ιστορία είναι γεμάτη από τέτοια παραδείγματα…
Οπότε, σε μερικούς μήνες που θα σχεδιάζουμε για το 2022 τι πρέπει να κάνουμε; Αν φύγει ο Χαρδαλιάς ή ο Μητσοτάκης τότε το σχέδιο θα είναι καλύτερο; Θα το έχουμε λύσει το πρόβλημα; Και ποιος θα ήταν καταλληλότερος αντικαταστάτης; Αν είχε υπάρξει φυσικά κάποιος να κάνει κριτική στο φετινό σχέδιο τότε θα ήταν ο πρώτος υποψήφιος…
Στατιστικά, η επόμενη χρονιά δεν μπορεί να είναι χειρότερη από τη φετινή. Τέτοιο ακραίο γεγονός συμβαίνει μια φορά στα 100 χρόνια. Αυτές τις μέρες έχουμε μια νέα πυρκαγιά κάθε 15 λεπτά. Υπό τις υπάρχουσες συνθήκες, η αντιμετώπιση τους είναι αδύνατη και προφανώς τα σενάρια πάνω στα οποία βασίστηκε ο σχεδιασμός δεν ήταν τόσο απαιτητικά. Λόγω της κλιματικής αλλαγής όμως οι πιθανότητες είναι ότι κάτι τέτοιο θα συμβαίνει όλο και πιο συχνά και κάτι πρέπει να κάνουμε. Μπορεί όχι του χρόνου, αλλά σε δέκα ή πέντε χρόνια. Οφείλουμε στους εαυτούς μας και στα παιδιά μας να είμαστε πιο προετοιμασμένοι και να μη ξεχάσουμε, όπως συχνά γίνεται… χωρίς όμως να είμαστε αισιόδοξοι ότι κάτι τέτοιο θα συμβεί. Ήδη έχουμε ξεχάσει τι ζούσαμε πριν από ακριβώς ένα χρόνο και μας περισσεύουν πια τα Rafale…
Η πρόληψη είναι πάντα το σημαντικότερο βήμα. Αφορά όλους μας και όχι μόνο την πολιτική προστασία. Συνεπώς θα πρέπει όλοι μας να συμμετέχουμε. Ότι και να γραφτεί σε έναν φάκελο, θα είναι παντελώς άχρηστο αν δεν το βάλουμε όλοι μας στην πράξη. Και θα πρέπει να λάβουμε κάποιες αποφάσεις.
- Θα πρέπει να τιμωρείται κάποιος ακόμα και αν δεν υπάρξει πυρκαγιά;
- Θα πρέπει να τιμωρείται όποιος δεν κάνει αποψίλωση στο οικόπεδο του; Ή θα έχουμε χούντα;
- Θα πρέπει να τιμωρείται όποιος καίει κλαδιά καλοκαιριάτικα;
- Θα πρέπει να τιμωρείται όποιος κάνει μπάρμεκιου στο δάσος;
- Θα πρέπει να τιμωρείται όποιος κάνει χρήση τροχού, ηλεκτροκόλλησης κτλ;
- Θα πρέπει να τιμωρείται όποιος ρίχνει μπάζα και σκουπίδια όπου του καπνίσει;
- Θα πρέπει να τιμωρείται όποιος έχει εύφλεκτα υλικά τα οποία χρήζουν ειδικής μεταχείρισης σε μη ελεγχόμενο χώρο;
- Θα πρέπει να τιμωρείται αυτός που αγνοεί τις οδηγίες τις πολιτικής προστασίας;
- Θα πρέπει να τιμωρείται αυτός που έχει χτίσει αυθαίρετα;
- Θα πρέπει η απομάκρυνση πεύκων που γειτνιάζουν σε κρίσιμες υποδομές αλλά και άλλων κτιρίων να είναι επιβεβλημένη και όχι θέμα ταμπού;
- Θα πρέπει να ανοίξουν δασικοί δρόμοι σε δύσβατες περιοχές;
- Θα πρέπει ο εμπρησμός να είναι πλημμέλημα;
- Θα πρέπει επιτέλους να ξεκαθαρίσουν οι αρμοδιότητες και οι ευθύνες;
- Θα είχε νόημα να περάσει μια οδηγία σχετική με τα υλικά που πρέπει να χρησιμοποιούνται στα κτίρια; Όπως οι σεισμοί οδήγησαν τον αντισεισμικό κανονισμό, για τον οποίο είμαστε πλέον περήφανοι γιατί έχει αποδειχτεί αποτελεσματικός, γιατί να μην χρησιμοποιήσουμε αυτή την καταστροφή προς έναν αντιπυρικό κανονισμό; Το ότι κάποια σπίτια γίνανε παρανάλωμα του πυρός και άλλα έμειναν άθικτα, δεν ήταν θέμα τύχης.
- Θα είχε νόημα να μάθουμε από τα λάθη μας και οι παρεμβάσεις στο περιβάλλον να είναι πιο επιστημονικές; Να μην κάνουμε αναδασώσεις με πεύκα για παράδειγμα;
- Θα είχε νόημα να επενδύσουμε σε ένα αυτοματοποιημένο σύστημα αισθητήρων το οποίο θα παρακολουθεί την επικράτεια για πυρκαγιές προσφέροντας έγκαιρη ενημέρωση;
Προφανώς όταν ξεκινήσει μια φωτιά το πιο σημαντικό είναι η ταχύτητα αντίδρασης. Όσο πιο γρήγορα, τόσο πιο εύκολα θα βρεθεί υπό έλεγχο. Το να υπάρχει παντού και πάντα πυροσβεστική δύναμη είναι ουτοπικό. Το σύστημα διοίκησης και επικοινωνιών πρέπει να είναι η πρώτη προτεραιότητα. Καλύτερα είναι να έχουμε διαθέσιμα δέκα πυροσβεστικά και να στείλουμε τρία στη φωτιά, παρά εκατό και να στείλουμε ένα.
Δεν γίνεται να κάνουμε πυρόσβεση όπως πριν 40 χρόνια. Η τεχνολογία έχει προοδεύσει και πρέπει να το εκμεταλλευτούμε. Έχουν γίνει βήματα, μέχρι πριν από λίγα σχετικά χρόνια τα εναέρια μέσα δεν μπορούσαν να επικοινωνήσουν με τα επίγεια, αλλά πλέον έχουμε τόσο την ανάγκη, όσο και την ευκαιρία να κάνουμε άλματα. Η τεχνολογία υπάρχει, η ανάλγητη ΕΕ προσφέρει πόρους, και εμείς πρέπει να αδράξουμε την ευκαιρία. Και γιατί όχι να μη γίνουμε πρωτοπόροι στον τομέα και να πουλάμε τεχνογνωσία;
Σχετικά με τα πυροσβεστικά μέσα, η υπηρεσία ξέρει καλύτερα τι αποδίδει καλύτερα και κάτω από ποιες συνθήκες. Αυτό που θα πρέπει να είναι κατανοητό σε όλους είναι το ότι δεν είναι εύκολο να βρεθεί οτιδήποτε ετοιμοπαράδοτο. Όσο πιο πολύπλοκο το σύστημα τόσο πιο μεγάλος ο χρόνος αναμονής. Αν για παράδειγμα παραγγείλουμε 10 νέα αεροπλάνα, τότε να είμαστε προετοιμασμένοι ότι θα τα παραλάβουμε μετά από δέκα χρόνια. Και επειδή δεν περισσεύουν σε κανένα, πρακτικά δεν υπάρχει αγορά μεταχειρισμένων…
Οι πρώτοι που θα βρεθούν αντιμέτωποι με την πυρκαγιά είναι οι πολίτες. Όταν καίγεται το διπλανό χωριό, έχουμε την πολυτέλεια να παίζουμε τάβλι και να σχολιάζουμε την ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού. Όταν φτάσει στο δικό μας, τότε τι; Θα περιμένουμε πότε θα έρθει η πυροσβεστική; Θα το αφήσουμε στη θέληση του Θεού; Θα εγκαταλείψουμε το σπίτι και την περιουσία μας; Πως μπορεί κάποιος να εγκαταλείψει το σπίτι του τόσο εύκολα και πως μπορεί κάποιος να του το ζητήσει; Τι πιο φυσιολογική αντίδραση από το να θέλει κάποιος να προστατεύσει το σπίτι του;
Θα πιάσει φωτιά το σπίτι μου, θα φύγω και θα περιμένω από το Ρουμάνο πυροσβέστη να το σώσει; Θέλουμε μια τέτοια κοινωνία; Να μάθει να το βάζει στα πόδια μπροστά στον κίνδυνο; Αν δεχθεί επίθεση η πατρίδα μου, θα πάω στη Γερμανία και θα περιμένω τους Αμερικανούς ή τους Γάλλους να πολεμήσουν για μένα;
Η λογική όμως αυτό επιτάσσει. Για τον απλό λόγο ότι με τη σαγιονάρα, το σορτσάκι, τη φανέλα και κουνώντας ένα κλαδί πάνω κάτω, δεν προσφέρω τίποτα, αντίθετα είμαι εμπόδιο. Οι πυροσβέστες αντί να προσηλωθούν στη δουλειά τους, θα πρέπει να προσέχουν και εμένα και φυσικά δεν θα μου έχουν καμία εμπιστοσύνη. Ακόμα και αν είμαι μερακλής και έχω τον κατάλληλο εξοπλισμό, οι πιθανότητες είναι πως θα μου λείπουν οι γνώσεις και θα υπάρχει έλλειμμα συνεργασίας και επικοινωνίας με τους υπολοίπους, με αποτέλεσμα να υπάρχει πρόβλημα, χαμηλή αποδοτικότητα και υψηλό ρίσκο τραυματισμού.
Θα μπορούσε να ήταν διαφορετικά, αν είχα τον εξοπλισμό, την εκπαίδευση και την συνεκπαίδευση με τους γείτονες μου και τις αρχές. Κανένας δεν θα γίνει πυροσβέστης ή εθελοντής πυροσβέστης σε μια νύχτα. Αλλά μπορεί να γίνει σταδιακά και μπορεί να είναι εξαιρετικά αποδοτικό το αποτέλεσμα. Είμαστε σε ετοιμότητα όταν εκδώσει προειδοποίηση η Πολιτική Προστασία και παίζουμε τάβλι με τον εξοπλισμό δίπλα μας. Μόλις πιάσει φωτιά δίπλα στο χωριό επεμβαίνουμε άμεσα. Αν περιμένουμε μισή ώρα να έρθει το πυροσβεστικό από την κοντινότερη κωμόπολη τότε θα χρειαστούμε και αεροπλάνα και προσευχές…
Στη Γερμανία, την Αυστρία και Ελβετία όλα τα χωριά έχουν από έναν εθελοντικό πυροσβεστικό σταθμό. Παντού υπάρχουν πυροσβέστες. Επαγγελματίες πυροσβέστες υπάρχουν μόνο σε πόλεις από 100.000 κατοίκους και πάνω, αλλά και εκεί ενισχύονται από εθελοντές. Έχουν και παιδικά τμήματα, που παιδιά του δημοτικού ακόμα, μέσα από το παιχνίδι (ποιο παιδί δεν θέλει να πάει βόλτα με πυροσβεστικό;) έρχονται σε επαφή με το αντικείμενο και προετοιμάζονται. Η Γερμανία μάλιστα έχει το THW (Technisches Hilsfwerk) o οποίος είναι ένας οργανισμός πολιτικής προστασίας που ελέγχεται από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση και αποτελείται από 80.000 μέλη το 99% των οποίων είναι εθελοντές!
Υπάρχουν Έλληνες διαθέσιμοι να εμπλακούν σε ένα τέτοιο επιχείρημα; Θα έχουν την ίδια διάθεση και μετά από μερικούς μήνες; Μπορεί το κράτος να συντονίσει ένα τέτοιο εγχείρημα;
Φυσικά και υπάρχουν τέτοια άτομα, αλλά να μη ξεχνάμε πως υπάρχουν και άλλοι που εργάζονται ως εποχικοί πυροσβέστες και λένε σιγά μη πάω εγώ να ρισκάρω στη φωτιά για τα 550 ευρώ που πληρώνομαι…
Επίσης πρέπει να συζητήσουμε το τι θα κάνουμε μετά τη φωτιά.
- Είναι ωφέλιμο για παράδειγμα να κάνουμε αναδασώσεις με πεύκα;
- Θα πρέπει να απαγορευθεί η πρόσβαση στα καμένα ώστε να μπορέσει να αναγεννηθεί η φύση μόνη της;
- Θα πρέπει να γίνουν αντιπλημμυρικά έργα;
- Δικαιούνται αποζημιώσεις όλοι αδιακρίτως; Αυτοί που ήταν άτυχοι, το ίδιο με αυτούς που χτίσανε αυθαίρετα στο δάσος, που δεν έχουν κάνει αποψίλωση, που δεν έχουν ακολουθήσει τις οδηγίες της Πολιτικής Προστασίας; Να μη ξεχνάμε ότι οι αποζημιώσεις είναι οι φόροι μας.
- Θα πρέπει να είναι υποχρεωτική η ασφάλιση των σπιτιών;
Δυστυχώς για την κοινωνία μας είναι πιο εύκολο και μάλλον πιο χρήσιμο στην προεκλογική διαδικασία, να κρύβεται η εκάστοτε κυβέρνηση πίσω από το “στρατηγό άνεμο”, τα εσωτερικά και διεθνή συμφέροντα που είναι υπεύθυνα για εμπρησμούς, τις καιρικές συνθήκες και η αντιπολίτευση να μιλά αίσχη, ανικανότητα, ανοργανωσιά, μίζες, κακοδιαχείριση κ.τ.λ.
Αυτό που δεν αλλάζει είναι το γεγονός ότι σε λίγους μήνες θα πρέπει να προετοιμαστούμε για την αντιπυρική περίοδο του 2022, η οποία επίσης θα έχει φωτιές, μπορεί λιγότερες, μπορεί περισσότερες. Εμείς οφείλουμε να προετοιμαστούμε, και όχι μόνο για αυτή, θα πρέπει να πιέσουμε την ηγεσία μας να σχεδιάσει για την επόμενη δεκαετία, για το χειρότερο σενάριο. Για να γίνει αυτό δεν είναι αρκετό να δείχνουμε ενδιαφέρον όποτε βλέπουμε φλόγες στη γειτονιά μας ή έστω στην τηλεόραση.
Έχουμε τις απαντήσεις σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα; Έχουμε απόψεις, για αυτά και για ακόμα περισσότερα και είμαστε διατεθειμένοι να τις συζητήσουμε. Θα μας ενδιέφερε όμως ακόμα περισσότερο να μάθουμε τις απόψεις αυτών που θα διεκδικήσουν την ψήφο μας. Δυστυχώς, η πρόβλεψη μας είναι ότι όταν θα πλησιάζει ο χρόνος των εκλογών η κοινή γνώμη θα ασχολείται με το τι εξυπνάδα γράφτηκε στο tweeter… Στο χέρι των πολιτών αυτής της χώρας είναι η ανάδειξη των σημαντικών θεμάτων, στο χέρι των πολιτών είναι το μέλλον της χώρας.