Του Αντιναυάρχου ε.α. Σπύρου Κονιδάρη (ΠΝ), επίτιμου υπαρχηγού Στόλου – ΜSEE, πρώην εθνικού στρατιωτικού αντιπροσώπου στο NATO/SHAPE
Κατά την υπηρεσία μου στο ΝΑΤΟ είχα την χαρά της συνυπηρεσίας, μεταξύ άλλων, με εξαιρετικούς Πολωνούς στρατιωτικούς και είχα την ευκαιρία να γνωρίσω καλά και να εκτιμήσω την υπερηφάνεια τους και την αγάπη για την πατρίδα τους. Σε αυτό βοήθησαν και οι γνώσεις ιστορίας για τον λαό αυτό και ιδιαίτερα οι ακόλουθες πτυχές της:
- Η αποφασιστική τους παρέμβαση κατά την 2η πολιορκία της Βιέννης το 1683 όταν και έσωσαν όχι μόνο την πόλη και την Αυστρία αλλά όλη τη Δυτική Ευρώπη από τους Οθωμανούς.
- Η σφαγή στο Κατίν της αφρόκρεμας των Πολωνών αξιωματικών και διανοουμένων (πάνω από 22.000) από τον σοβιετικό στρατό (1941), κατ’ εντολή της πολιτικής του ηγεσίας και του Στάλιν, ένα έγκλημα που μια πρώτη αναγνώριση της σοβιετικής ευθύνης έγινε κάπου 50 χρόνια αργότερα στην περίοδο της περεστρόικα και της γκλάσνοστ του Γ.Γ. Μιχαήλ Γκορμπατσόφ.
- Η συμμετοχή του Πολωνικού Ναυτικού στις επιχειρήσεις του 2ου Παγκοσμίου. Είτε με μερικά πλοία που είχαν αποσταλεί στη Βρετανία πριν τον πόλεμο είτε με άλλα που δάνεισαν οι Βρετανοί στους μαχόμενους Πολωνούς. Σε αυτά υπηρέτησαν στελέχη του Π.Ν. της χώρας που διέφυγαν στην Δύση (πολλοί μέσω Ρωσίας και Ιράν-Ιράκ ή ακόμη και Μαντζουρίας, στον Ειρηνικό!) και εθελοντές του εμπορικού της ναυτικού ή της διασποράς. Όπως ακριβώς και οι Έλληνες που στελέχωσαν τα νέα πλοία που παρέλαβαν από την Βρετανία και πολέμησαν, μαζί με τα σκάφη και τα πληρώματα που αποδήμησαν στην Αλεξάνδρεια τον Απρίλιο του 1941 και δεν παραδόθηκαν στον Άξονα που κατέλαβε την πατρίδα μας. Μια απίστευτη ιστορία ηρωισμού, ένα μεγαλείο ψυχής σπανιότατο, μια κληρονομιά τεράστια για όλα τα στελέχη του Πολεμικού μας Ναυτικού και των Ενόπλων Δυνάμεων.
- Η παρουσία Πολωνικού αντιτορπιλικού στην Αλεξάνδρεια κατά τον κατάπλου του αντιτορπιλικού «Αδρίας» στις 6/12/1943 – ημέρα του Αγίου Νικολάου- με την αποκομμένη από γερμανική νάρκη πλώρη του και τους 21 νεκρούς. Που διέφυγε της γερμανικής κατάληψης/αιχμαλωσίας ή βύθισης, πλέοντας αβοήθητο από την τουρκική ακτή του Γκιουμουσλούκ -αρχαία Μύνδος, απέναντι από την Λέρο και τα Ίμια- μέχρι την Αίγυπτο, προκαλώντας την παγκόσμια αναγνώριση του Ελληνικού Ναυτικού.
- Η παρουσία Πολωνικών πλοίων στην επιχείρηση βύθισης του Bismarck, αλλά και, μαζί με τις ελληνικές κορβέτες και πολλά πλοία του ελληνικού εμπορικού ναυτικού, στην απόβαση στην Νορμανδίας (6/6/1944 D-Day).
- Το μυστήριο του θανάτου του πρωθυπουργού της εξόριστης πολωνικής κυβέρνησης, Στρατηγού Βλάντισλαβ Σικόρσκι, με την πτώση του αεροσκάφους του που τον μετέφερε από το Γιβραλτάρ πίσω στο Λονδίνο, το 1943 μετά την επίσκεψή του σε πολωνικές μονάδες στην Μέση Ανατολή.
Οι παραπάνω γνώσεις, ο μεγάλος πίνακας με το «Αδρίας» να εισέρχεται στην Αλεξάνδρεια και η φωτογραφία του άξιου κυβερνήτη του Ιωάννη Τούμπα στο γραφείο μου, ως ανώτατος στρατιωτικός αντιπρόσωπος της Ελλάδος στο Στρατηγείο SHAPE του ΝΑΤΟ το 2014, αποτέλεσαν την αφορμή μιας ειλικρινούς φιλίας με τον πολωνό αντιπρόσωπο, Στρατηγό των τεθωρακισμένων Jurek Jankowski. Έτσι ανταποκρίθηκα άμεσα και με μεγάλη χαρά στην πρόσκλησή του, και τον Σεπτέμβριο του ιδίου έτους συμμετείχα στο μνημόσυνο, την κατάθεση στεφάνου και τις γιορτές μνήμης που κάθε χρόνο συνδιοργανώνουν οι Βελγικές μαζί με τις Πολωνικές Αρχές στο βορειοδυτικό Βέλγιο όπου και το κοιμητήριο των Πολωνών που σκοτώθηκαν κατά τις μάχες για την απελευθέρωση της περιοχής από τους Γερμανούς, το Σεπτέμβριο του 1944.
Τότε έμαθα και πολλά περισσότερα για τη συνεισφορά των Πολωνών στην απελευθέρωση της Δυτικής Ευρώπης από τους Ούννους-Ναζί και τις θυσίες τους. Όμως το πλέον σοκαριστικό για μένα ήταν η κατάληξη των Πολωνών μαχητών – νικητών του Β΄ ΠΠ όταν επέστρεψαν στην πατρίδα τους. Όπως μου είπε ο Στρατηγός, συνελήφθησαν από την Πολωνική κυβέρνηση-μαριονέττα που είχαν επιβάλει οι Σοβιετικοί- και μετά μακρές ανακρίσεις πολλοί κατηγορήθηκαν για… συνεργασία με τους Δυτικούς ιμπεριαλιστές και διώχθηκαν με φυλακίσεις και εκτελέσεις. Όσοι πρόλαβαν πριν κατηγορηθούν ή συλληφθούν να φύγουν προς την Δύση ειδοποίησαν του υπόλοιπους. Και πολλοί έμειναν στις χώρες που απελευθέρωσαν, καλοδεχούμενοι στο Βέλγιο και Ολλανδία κυρίως, όπου και έκαναν οικογένειες -εξ ου και η μεγάλη κοινότητα Πολωνών που είδα εκεί- ή έμειναν στην Βρετανία ή μετανάστευσαν σε ΗΠΑ, Καναδά και Αυστραλία.
Θα πει κάποιος, για ποιο λόγο γράφω τα παραπάνω; Ο κύριος λόγος είναι για να τιμήσω την επέτειο μιας άλλης όχι τόσο γνωστής σε πολλούς συνεισφοράς των Πολωνών στον Δυτικό Πολιτισμό. Μιλώ για την πρόσφατη στις 12 Σεπτεμβρίου, όπου τότε το 1683 οι Πολωνοί με τον βασιλιά τους Σoμπιέσκι και με επικεφαλής τους «φτερωτούς» Ουσάρους τους -με τα χαρακτηριστικά λοφία/φτερούγες στην πλάτη- σκόρπισαν το εκ 140.000 ανδρών ασκέρι του Σουλτάνου μπροστά στα τείχη της Βιέννης και έθαψαν για πάντα τα όνειρα των Οθωμανών για κατάκτηση της Ευρώπης. Μιας Ευρώπης, που με την Βιέννη στα όρια της παράδοσης μετά δίμηνη ασφυκτική πολιορκία, ήταν τόσο αυτή όσο και ο πολιτισμός της και ο Χριστιανισμός, στο έλεος των Οθωμανών.
Σύμφωνα με το σχετικό αφιέρωμα στο Military-history.gr «…Ο μέγας βεζίρης Καρά Μουσταφά επικεφαλής του Οθωμανικού Στρατού, στραγγαλίστηκε αργότερα στο Βελιγράδι με μεταξωτό κορδόνι για την αποτυχία του, τρόπος εκτέλεσης που επιφυλασσόταν σε ανώτατα στελέχη της οθωμανικής αυλής».
Το τελευταίο το αναφέρω και προς ενημέρωση του στρατηγού (ε.α.) Χουλσουσί Ακάρ. Του τότε αρχηγού του… πανίσχυρου τουρκικού ΓΕΕΘΑ το 2016, που πιάστηκε με τις πιτζάμες στο πραξικόπημα «οπερέτα» μερικών γραφικών της γειτονικής χώρας. Του σημερινού υπουργού Αμύνης της Τουρκίας που προσπαθεί να πείσει τους συμπολίτες του να μάθουν, με το ζόρι… μπάνιο. Ελπίζω να τις μεταφράσει και να του τις στείλει κάποιος, μαζί με την ρήση του σοφού Σόλωνα προς τον ματαιόδοξο Κροίσο «Μηδένα προ του τέλους μακάριζε».
