Αφορμή για τα όσα ακολουθούν είναι τα όσα είπε ο Α/ΓΕΑ Αντιπτέραρχος (Ι) Δημοσθένης Γρηγοριάδης, στην συνέντευξη που του πήρε ο Σωτήρης Κυριακίδης του ΑΠΕ-ΜΠΕ, νομίζουμε εξαιρετική, αποτέλεσμα κυρίως δυο παραγόντων. Ο ένας ήταν ότι ο Αρχηγός βρέθηκε σε ένα κατάλληλο περιβάλλον (που δεν τον κυνηγούσε για την «είδηση», αν και τελικά υπήρξαν πολλές τέτοιες), αισθάνθηκε άνετα και είπε πολλά, κυριολεκτικά εφ’ όλης της ύλης. Ο άλλος ήταν φυσικά ότι ο Σωτήρης Κυριακίδης, καλός γνώστης του θέματος, που δημιούργησε αυτό το περιβάλλον!
Συνέντευξη Α/ΓΕΑ εφ ‘όλης της ύλης: δεύτερη Μοίρα Rafale, F-35, οροφή 200 μαχητικών
Τα παρακάτω είναι επίσης συνέχεια της προηγούμενης ανάρτησης του υπογράφοντος περί «ανούσιας “πλειοδοσίας”»… για το πόσα Rafale θα πάρουμε, θέμα που ο Α/ΓΕΑ ξεκαθάρισε με τον καλύτερο τρόπο λέγοντας ότι: «στο wishlist είναι και άλλα έξι». Μίλησε επίσης για το πρόγραμμα των F-16V και φυσικά για τα 20+20 F-35, τα όπλα και τα συστήματα της «Πολεμικής Αεροπορίας του μέλλοντος, των 200 μαχητικών τριών μόνο τύπων», που είναι η μόνιμη επωδός τόσο της πολιτικής όσο και της στρατιωτικής ηγεσίας τους τελευταίους μήνες.
Πριν όμως πάμε στο μετά το 2030, δηλαδή το χρόνο αξιοποίηση επί ελληνικού εδάφους των F-35A, ας δούμε τι γίνεται σήμερα.
Ο στόλος των Rafale θα συμπληρωθεί με τα εναπομείναντα έξι της συμπληρωματικής παραγγελίας μας (αρχικά πήραμε 18 και μετά ζητήσαμε ακόμη 6), έως το τέλος του έτους (ή μάλλον τις αρχές του 2025). Αυτά θα είναι τέσσερα μονοθέσια και 2 διθέσια, όλα καινούργια, ώστε η αναλογία με τα μεταχειρισμένα από τα αποθέματα της Γαλλικής Αεροπορίας να φτάσει στο 12:12.
Οι παραδόσεις των έξι αυτών αεροσκαφών, που σύμφωνα με πληροφορίες θα γίνουν ένα το μήνα από το τέλος Σεπτεμβρίου (άλλες πηγές λένε Οκτώβριο και έπειτα), είναι καθυστερημένες κατά 4-6 μήνες. Ο λόγος δεν είναι γνωστός και κάτι γραφόμενα περί «Ολυμπιακών Αγώνων» και της γενικότερης αναστάτωσης που δημιουργήθηκε στη Γαλλία είναι μάλλον ακατανόητα. Σε κάθε περίπτωση, τα αεροπλάνα της 332 Mοίρας, όπως ανέφερε και ο Α/ΓΕΑ «είναι πλήρως επιχειρησιακά, εκτελούν ήδη ετοιμότητες, εθνικές και νατοϊκές και είναι στο επίπεδο που πρέπει να είναι αυτή τη στιγμή για να αναλάβουν επιχειρήσεις».
Για τα F-16V, το μείζον πρόβλημα των καθυστερήσεων, στο οποίο έχουμε αναφερθεί, παραμένει, αν και σύμφωνα με τον Α/ΓΕΑ «….η ΕΑΒ αποδίδει τα Viper στο χρόνο της, και σύντομα θα καλύψει το κενό που έχει προκύψει, το οποίο είναι μικρό, δηλαδή ότι μέσα στον επόμενο χρόνο θα είμαστε τελείως back in track».
Τι σημαίνει όμως «back on track»; Τον τελευταίο απολογισμό τον είχαμε κάνει τον Ιούλιο, όταν -σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση- τα αεροπλάνα που είχαν παραδοθεί ήταν 20. Έκτοτε είναι άγνωστο που βρίσκεται ο αριθμός αυτός, καθώς οι επίσημες ανακοινώσεις σταμάτησαν… για ευνόητους λόγους.
Ελληνικά F-16V: πόσο καθυστερημένο είναι το πρόγραμμα των Viper;
Κάποιες πηγές αναφέρουν ότι είναι πλέον 23 ή 24 (ή θα γίνουν τόσο με μια παράδοση μέσα στον τρέχοντα μήνα). Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι άλλα δυο ή τρία θα ακολουθήσουν πριν το τέλος του χρόνου, κάτι που μένει να επιβεβαιωθεί. Δηλαδή περίπου ένα το μήνα, ακόμη κάτω από τον αρχικά προβλεπόμενο ρυθμό.
Άρα δεν είναι καθόλου ξεκάθαρο ότι παρά τις τεράστιες προσπάθειες που καταβάλλονται -και θέλουμε να ελπίζουμε ότι έτσι είναι- η «ψαλίδα» που λέγαμε στην προηγούμενη ανάρτησή μας δεν ανοίγει παραπάνω… πριν τελικά σταθεροποιηθεί, για να είμαστε «back on track», ίσως προς το τέλος του 2025 ή τις αρχές του 2026.
Να θυμίσουμε ότι σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό, ο οποίος έχει όμως ανατραπεί πλήρως, μέχρι και το τέλος του 2024 οι παραδόσεις θα έπρεπε να φτάσουν τα 39 Viper. Σύμφωνα με σχετικά πρόσφατες δηλώσεις του ΥΕΘΑ Νίκου Δένδια το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί το 2028, χωρίς να καθορίζεται το πότε ακριβώς. Το πρόγραμμα έπρεπε να ολοκληρωθεί τον Αύγουστο του 2027 με τις παραδόσεις των δυο τελευταίων αεροσκαφών της παραγγελίας PXIV (που θα ακολουθήσουν όταν εκσυγχρονιστούν όλα τα PXIII). Άρα ακόμη και με το «back on track», η καθυστέρηση του ενός και πλέον χρόνου δεν ανακτάται, αν θέλουμε να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους.
Το ισοζύγιο μετά το 2030
Σήμερα η ΠΑ διαθέτει 200+ μαχητικά συν τα Phantom: 82 F-16 PXIII (Block 52+) και PXIV (Block 52M) που θα γίνουν Viper, 38 F-Block 50 που ελπίζουμε να γίνουν Viper, 32 Block 30, 24 Rafale (που θα γίνουν τους επόμενους μήνες) και 23 (+1) Mirage 2000-5EG/BG MkII. Σημειώνουμε ότι το καθεστώς του Mirage 2000-5EG MkII που είχε πρόσφατα εμπλακεί σε περιστατικό είναι άγνωστο (αν και σίγουρα υπάρχουν ζημιές και φθορές στο πιλοτήριο από την ενεργοποίηση του εκτινασσόμενου καθίσματος). Για τα Phantom ο διαθέσιμος αριθμός δεν είναι επακριβώς γνωστός, αλλά σίγουρα είναι αρκετά λιγότερα από τα 20 που υπήρχαν στην κρίση του 2020, όπως επίσημα ειπώθηκε, ίσως 10-11.
Προσθήκες νέων μαχητικών μέχρι το 2028 και την παραλαβή των 20 F-35A δεν προβλέπονται. Εξαίρεση ίσως είναι η επιδιωκόμενη προμήθεια των 6 επιπλέον Rafale, για τη δημιουργία «δυο» Μοιρών στην 114ΠΜ, αν και αυτό έχει μια αρνητική προϋπόθεση, όπως θα δούμε παρακάτω. Προβλέπεται όμως απομείωση του στόλου;
Το όραμα της ΠΑ των μόνο τριών τύπων αεροσκαφών, για να γίνει πραγματικότητα θα πρέπει να εκσυγχρονιστεί το σύνολο των F-16 Block 50 στο επίπεδο Viper, αλλά και να απομακρυνθούν από υπηρεσία τα F-16 Block 30 και τα Mirage 2000-5EG/BG MkII. Σύμφωνα με επισήμως εκπεφρασμένη πρόθεση για τα τελευταία, η πώλησή τους θα χρηματοδοτήσει την προμήθεια των επιπλέον Rafale [Στο τρέχον τεύχος μας υπάρχει μια πλήρης ανάλυση του θέματος, οπότε δεν θα επεκταθούμε περαιτέρω.] Θα συμβεί άραγε το ίδιο και με τα F-16 Block 30, για τα οποία επίσης υπάρχει επίσης εκπεφρασμένη πρόθεση πώλησής τους ( για να χρηματοδοτηθεί και εδώ -εν μέρει- το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των Block 50 Viper;)
Με την ευκαιρία να αναφέρουμε ότι η «είδηση» που κυκλοφόρησε ευρέως τις τελευταίες ημέρες ότι το Αμερικανικό Ναυτικό ήθελε να αγοράσει ελληνικά Block 30, με βάση πρόσφατα αμερικανικά δημοσιεύματα, είναι παμπάλαια και «ξαναζεσταμένη», που ξανασερβίρεται από κάποιους για δημιουργία εντυπώσεων.
Όσοι έχουν μνήμη σε αυτό τον τόπο θυμούνται ότι το θέμα του Αμερικανικού Ναυτικού είχε αναφερθεί πολλές φορές το 2016-2017, την περίοδο όταν είχε πρωτογίνει κρούση τόσο στην Κροατία όσο και την Βουλγαρία, για ελληνικά Block 30. Αν και ο κόσμος (στο Ζάγκρεμπ και τη Σόφια) το είχε τούμπανο, εδώ το κρύβαμε. Εάν υπάρχει κάποια είδηση τώρα είναι ότι για πρώτη φορά επιβεβαιώνεται το θέμα στο US Navy και από αμερικανικής πλευράς…
Επιστρέφοντας όμως στο ισοζύγιο της ΠΑ μετά το 2030, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι η πρόθεση πώλησης των Mirage 2000-5MkII και των F-16 Block 30 με το «μέγιστο οικονομικό αποτέλεσμα» μπορεί να τελεσφορήσει. Το αντίθετο μάλιστα. Ας υποθέσουμε όμως ότι ο σχεδιασμός αυτός προχωρά με κάποιους τρόπους. Τότε η ΠΑ θα αφαιρέσει από τον στόλο της 56 αεροπλάνα, ενώ πάλι δεν προσμετράμε τα F-4, για τα οποία υπάρχει χρονοδιάγραμμα αποχώρησης.
Όμως η επόμενη ενίσχυσή της θα έλθει το 2032 με την ολοκλήρωση των παραδόσεων των 20 F-35A. Το ισοζύγιο όμως σε αυτή την πλευρά του Αιγαίου θα γράφει τότε 164 αεροπλάνα ή στην καλύτερη περίπτωση 170, με έξι επιπλέον Rafale.
Αν πάρουμε ακόμη είκοσι F-35A ως προαίρεση, ο αριθμός θα ανέβει στα 190, αν και θα πρέπει να έχει ενεργοποιηθεί αυτή η επόμενη παραγγελία κάπου το 2027-2028, ώστε να μην υπάρξει κενό μαχητικών, ακόμη και για το όραμα των «200».
Για τα υπόλοιπα που μίλησε ο A/ΑΓΕΑ, θα επανέλθουμε (και στο προσεχές τεύχος μας), αλλά το πιο σημαντικό είναι η επιβεβαίωση της αποδέσμευσης από πλευράς ΗΠΑ των πυραύλων cruise JASSM–ER και των αέρος-αέρος AIM-120D του χρόνου.
Επί του θέματος όμως θα σας αφήσουμε με μια («γλυκόπικρη») πληροφορία. Σύμφωνα με ανοικτές αμερικανικές πηγές (και δεν αποκαλύπτουμε τίποτε που να μην μπορεί να βρεθεί δημόσια) η αίτηση προς τις ΗΠΑ αναφορικά με τους AGM-158B JASSM–ER αφορά σε 40 κομμάτια. Εάν βλέπετε το ποτήρι μισογεμάτο (όπως εμείς), ίσως πρόκειται για πρώτη παρτίδα. Εάν όμως το βλέπετε μισοάδειο, ένα αίτημα για 40… μπορεί να καταλήξει σε 25.
