Αφού ήδη εστιάσαμε την προσοχή μας σε έναν τύπο εκπαιδευτικού αεροσκάφους (Τ-33A Mk.3) και έναν μαχητικού (F-102A Delta Dagger), ήρθε η στιγμή να εξετάσουμε και την περίπτωση του μεταφορικού NAMC YS-11A, γνωστού και ως Σουζούκι στην αργκό του προσωπικού της Πολεμικής μας Αεροπορίας, λόγω της ιαπωνικής του καταγωγής!
Έξι αεροσκάφη του τύπου παραλήφθηκαν από την Ολυμπιακή Αεροπορία το 1981 και πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους ενταγμένα στην 356 ΜΤΜ.
Τον Απρίλιο του 1989 το «2144» (πρώην ΟΑ «SX-BBK») είχε ατύχημα κατά την προσγείωση στο αεροδρόμιο της Μυκόνου. Το τεχνικό προσωπικό του ΚΕΑ Ελληνικού κατόρθωσε να το επισκευάσει επιτόπου ώστε να πραγματοποιήσει την πτήση Μύκονος-Ελληνικό, όπου μετά από αξιολόγηση κρίθηκε ως ΠΟΕ, δηλαδή ως ασύμφορη η επισκευή του και εκποιήθηκε ως σκραπ τον Ιούνιο του 2004.
Στα μέσα του 1996, τρία YS-11A βρίσκονταν ήδη εκτός ενεργείας, τα «2136» (πρώην ΟΑ «SX-BBG»), 2145 (πρώην «ΟΑ SX-BBL») και «2153» (πρώην ΟΑ «SX-BBP»).
Στην πίστα της 356ΜΤΜ παρέμεναν μόνο το «2137» (πρώην ΟΑ «SX-BBH») και το «2143» (πρώην ΟΑ «SX-BBI»), το οποίο είχε χαρακτηριστική εμφάνιση λόγω της χρήσης του ως αεροσκάφος διακρίβωσης ραδιοβοηθημάτων (navaid calibration).
To «2137» παρέμεινε για ελάχιστο ακόμη χρόνο σε υπηρεσία και την περίοδο 2000-2001 εντάχθηκε στο Μουσείο της 112ΠΜ, όπου βρίσκεται μέχρι σήμερα.
To «2143» συνέχισε την υπηρεσία του μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 2000 και σήμερα βρίσκεται στην 112ΠΜ.
Δυστυχώς δεν υπήρξε πρόνοια η τελευταία του πτήση να είναι από την 112ΠΜ στην Αεροπορική Βάση Δεκελείας, ώστε να ενταχθεί άμεσα στα εκθέματα του Μουσείου Πολεμικής Αεροπορίας, γεγονός που δημιουργεί ένα σημαντικό κενό στη συλλογή του και δεν διασφαλίζει το μέλλον του «2143». Βέβαια, ποτέ δεν είναι αργά για τη μεταφορά του στο Τατόι και ελπίζουμε σύντομα να υπάρξει κάποια απόφαση που θα επιτρέψει να ρυθμιστεί και αυτή η υπερδεκαετής εκκρεμότητα.
Τα τρία προαναφερθέντα εκτός ενεργείας YS-11A, «2136», «2145» και «2153» αποσυναρμολογήθηκαν πριν περίπου δεκαπέντε χρόνια και μεταφέρθηκαν στον χώρο απόθεσης άχρηστων αεροσκαφών της 112ΠΜ.
Βρίσκονται εκεί σε άθλια κατάσταση, δίχως καμία προστασία από τα στοιχεία της φύσης, ενώ στην καμπίνα του ενός, τουλάχιστον μέχρι το 2017, βρισκόταν κυριολεκτικά πεταμένο το τεχνικό αρχείο των αεροσκαφών από την υπηρεσία τους στην Ολυμπιακή Αεροπορία.
Αργά η γρήγορα η Πολιτική Αεροπορία θα αποκτήσει κι αυτή στην Ελλάδα το δικό της Μουσείο. Δυστυχώς τότε δεν θα έχει υπάρξει ουσιαστικά καμία πρόνοια για τη διάσωση πλήρων αεροσκαφών προς έκθεση για αυτό τον σκοπό, αφού μάλλον δεν περιλαμβάνεται στα καθήκοντα της ΥΠΑ (Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας).
112ΠΜ, Ελευσίνα, Αύγουστος 2017.
Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που από τα επτά DC-3/C-47 που είχε παραλάβει το 1963 η ΕΒΑ από την Ολυμπιακή Αεροπορία δεν υπάρχει πλέον κανένα.
Το τελευταίο που σωζόταν, το «12351» (πρώην ΟΑ SX-ΒΑΕ), εκποιήθηκε στην Αεροπορική Βάση ΣΕΔΕΣ τον Φεβρουάριο του 1998 δίχως κανένας να ασχοληθεί με την ιστορική του αξία.
Με δεδομένο ότι το Μουσείο ΠΑ φιλοξενεί ήδη δύο αεροσκάφη της ΥΠΑ (το navaid calibration DC-3 «SX-ECF» και το ελικόπτερο SA.318C Alouette II «SX-HEB»)
θα μπορούσε ίσως να διαθέσει κάποιο χώρο, έστω υπαίθριο,
όπου τα τμήματα των αποσυναρμολογημένων YS-11A να αποτεθούν και ν σκεπαστούν με κάποιο υλικό που θα τους παρέχει έστω οριακά καλύτερες πιθανότητες επιβίωσης.
Αν δεν γίνει κάτι δραστικό τώρα, όταν θα τα χρειαστεί το μελλοντικό Μουσείο Πολιτικής Αεροπορίας δεν θα τα έχει και ούτε θα υπάρχει πιθανότητα να τα αποκτήσει, εκτός κι αν κάποιος πολιτικός παράγοντας εκείνης της εποχής κρίνει ότι ένα YS-11A είναι αρκετό για την ΠΑ και η 112ΠΜ κληθεί να αποχωριστεί το δικό της μοναδικό αεροσκάφος.
Ίσως από τώρα, που μπορούμε, θα πρέπει «να προσέχουμε για να έχουμε».
Θέμης Βρανάς
Θέμης Βρανάς
