Η διακήρυξη του NATO που ακολούθησε τη συνάντηση στις Βρυξέλλες στις 11-12 Ιουλίου 2018, περιείχε μια “είδηση” που πέρασε στα “ψιλά,” αναφορικά με την “υβριδική δραστηριότητα” κρατικών και μη κρατικών παραγόντων, η οποία αποσκοπεί στη “δημιουργία ασάφειας και θολώματος των γραμμών μεταξύ της ειρήνης, της κρίσης και των συγκρούσεων.” Τι είναι αυτή η “νέα” απειλή, κατά πόσο αφορά την Ελλάδα και την ΕΕ και υπάρχει τρόπος να αντιμετωπιστεί;
Η παράγραφος 21 της πρόσφατης διακήρυξης, καθορίζει πως τέτοιες “υβριδικές πολεμικές δραστηριότητες” θα μπορούσαν να προκαλέσουν την ενεργοποίηση του Άρθρου 5 της Συνθήκης της Ουάσιγκτον, που προβλέπει τη συνδρομή των υπολοίπων μελών της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, σε χώρα-μέλος που θα δεχτεί μια τέτοια επίθεση.
Όταν το NATO ομιλεί για “υβριδικό πόλεμο,” αναφέρεται σε πρακτικές όπως αυτές που εφάρμοσε η Ρωσία λίγο πριν και κατά τη διάρκεια της εισβολής στην Ουκρανία. Ποιο συγκεκριμένα, χρησιμοποιήθηκαν κατά κόρον ψευδείς ειδήσεις, κυβερνοεπιθέσεις, χρήση ειδικών δυνάμεων και “μικρά πράσινα ανθρωπάκια,” δηλαδή στρατιώτες εφοδιασμένους με ρωσικό εξοπλισμό, αλλά χωρίς διακριτικά που χρησιμοποιήθηκαν για να προωθήσουν τις θέσεις του Κρεμλίνου, μεταξύ άλλων και στη Κριμαία.
What are Counter Hybrid Support Teams? Experts & resources from across the Alliance organized & ready to respond to…
Gepostet von U.S. Mission to NATO am Mittwoch, 11. Juli 2018
Δεν είναι μόνο το NATO που λαμβάνει σοβαρά την απειλή που αντιπροσωπεύει ο “υβριδικός πόλεμος” του Κρεμλίνου. Οι ΗΠΑ πήραν ένα γερό μάθημα από τη προσπάθεια ανάμειξης της Ρωσίας στις εκλογές του 2016, η οποία αν και επιβεβαιωμένη, είναι ακόμη άγνωστο σε ποιο βαθμό επηρέασε το τελικό αποτέλεσμα. Παρόμοιες υβριδικές επιθέσεις δέχτηκε και η Ευρωπαϊκή Ένωση, κυρίως μέσω διασποράς Fake News κατά το Brexit και το δημοψήφισμα της Καταλονίας. Το πρόβλημα είναι πως όλοι οι ανωτέρω, ακόμη δεν έχουν καταφέρει να συντονίσουν τις προσπάθειές τους για την αντιμετώπιση της απειλής. Δεν είναι μυστικό (και θα επανέλθουμε στο μέλλον με περισσότερες πληροφορίες), πως η ΕΕ σχεδιάζει μέτρα αντιμετώπισης αυτών των υβριδικών απειλών, ενόψει των επερχόμενων Ευρωεκλογών το 2019, όπου αναμένεται να δεχτεί μια τέτοιου είδους επίθεση.
Και η Ελλάδα φέρεται να αποτέλεσε στόχο μιας τέτοιας υβριδικής επίθεσης, αν δεχτούμε τις αναφορές για ρωσική εμπλοκή στο εσωτερικό της χώρας και προσπάθειας χειραγώγησης των συλλαλητηρίων για τη Μακεδονία. Η «Αυτοκρατορική Ορθόδοξη Παλαιστινιακή Ένωση» φέρεται να δρούσε εδώ και τουλάχιστον δυο χρόνια στην Ελλάδα, προωθώντας ρωσικές θέσεις. Τις ημέρες που λάμβαναν χώρα τα συλλαλητήρια, συγκεκριμένη μερίδα του ελληνικού ηλεκτρονικού τύπου, προέβη σε μαζική διασπορά fake news σχετικά με τη Μακεδονία, κάνοντας λόγο για ξένες δυνάμεις καταστολής που βρίσκονται στη χώρα μας, σχέδιο της Γερμανίας για τη δημιουργία “Μακεδονικού Κράτους” που θα συμπεριλαμβάνει και ελληνικά εδάφη κτλ.
Η αντίδραση του NATO είναι μάλλον γενικόλογη και εστιάζεται κυρίως γύρω από τη σύσταση ομάδων αντιμετώπισης υβριδικών απειλών (Counter Hybrid Support Teams), τα καθήκοντα των οποίων και κυρίως ο τρόπος δράσης παραμένουν άγνωστος, ή ακόμη και ακαθόριστος.
Είναι σαφές πως ο “υβριδικός πόλεμος” με τη χρήση μέσων όπως η μαζική παραπληροφόρηση με σκοπό τον επηρεασμό της κοινής γνώμης, είναι κάτι υπαρκτό. Ο πληροφοριακός πόλεμος (στον οποίο φυσικά δεν επιδίδεται μόνο η Ρωσία), είναι ένα πρόβλημα που απασχολεί κράτη και οργανισμούς, που μέχρι στιγμής δεν έχουν βρει το κατάλληλο “αντίδοτο” για την αναχαίτισή του. Προσπάθειες σίγουρα γίνονται, αλλά αυτές είναι σπασμωδικές και ασυντόνιστες. Το μόνο βέβαιο είναι πως τέτοιου είδους “υβριδικές απειλές” θα μας απασχολήσουν εντονότερα στο μέλλον.
