Μια σπάνια συλλογή που πλημμυρίζει από τη σύγχρονη ελληνική Ιστορία, εκτίθεται αυτή την εβδομάδα στο Παλαιό Δημαρχείο της Γλυφάδας. Με αφορμή την Εθνική Επέτειο, ο δήμος Γλυφάδας φιλοξενεί Έκθεση με τίτλο «Η ιστορική εξέλιξη των στρατιωτικών στολών από το 1821 έως σήμερα» και πρόκειται για τη σπουδαία συλλογή αυθεντικών στολών, αλλά και αντικειμένων, του Στέφανου Μωραΐτη.
Στην Έκθεση, η οποία είναι ανοικτή στο κοινό με ελεύθερη είσοδο, θα ξεναγηθούν και οι μαθητές των οκτώ Γυμνασίων της πόλης, προκειμένου να έρθουν βιωματικά σε επαφή με όλα αυτά τα κειμήλια.
«Τα πολύτιμα συλλεκτικά εκθέματα, προσφέρουν εμπειρία ιστορική, γνωστική, αναμνησιακή και συνειδησιακή, αποτελούν ιερά σύμβολα, τα οποία συνδέονται αναπόσπαστα με τους μεγάλους και καθοριστικούς αγώνες του Έθνους», λέει ο δήμαρχος Γλυφάδας Γιώργος Παπανικολάου και προσθέτει: «Ευχαριστούμε τον συλλέκτη Στέφανο Μωραϊτη για την ευγενική παραχώρηση στον δήμο μας της Έκθεσης αυτής».
Την ευθύνη και τον συντονισμό έχει η αντιδήμαρχος Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Νέας Γενιάς Άννυ Καυκά, η οποία λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Είναι πολύ ενδιαφέρουσα Έκθεση, με τόσο σημαντικά εκθέματα. Ο κ. Μωραΐτης, και τον ευχαριστούμε γι’ αυτό, μας παραχώρησε 20 από τις στολές της συλλογής του, δυστυχώς δεν χωρούσαν περισσότερες στον χώρο που έχουμε διαθέσιμο. Η κάθε στολή έχει πάνω και περιγραφή, από ποιόν πόλεμο είναι και άλλα χρήσιμα στοιχεία. Είπαμε να κάνουμε την Έκθεση με ευκαιρία την 25η Μαρτίου, ανήμερα της Εορτής στο Παλαιό Δημαρχείο, απ’ όπου περνά και η παρέλαση. Και τελικά αποφασίσαμε να την επεκτείνουμε όλη την εβδομάδα».
Για τις επισκέψεις των μαθητών, η κ. Καυκά αναφέρει: «Εμείς βάλαμε Δημοτική Συγκοινωνία για τα οκτώ Γυμνάσια της πόλης μας, να πηγαίνουν και να έρχονται, ώστε να δουν οι μαθητές αυτή την Έκθεση. Η Έκθεση έχει μεγάλη σημασία ειδικά για τους μαθητές, γιατί είναι άλλο να διαβάζεις την Ιστορία στα βιβλία και άλλο να τη βλέπεις και να μαθαίνεις βιωματικά γι’ αυτούς που πολέμησαν».
«Κάθε στολή έχει να πει μια μικρή ιστορία»
Την «ξενάγηση» στη συλλογή του και ειδικότερα στην Έκθεση του δήμου Γλυφάδας αναλαμβάνει ο ίδιος ο συλλέκτης. Ο κ. Μωραΐτης λέει αρχικά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Είναι η 7η Έκθεση που κάνω και μάλιστα έχει προηγηθεί μια και στο Πολεμικό Μουσείο. Η συλλογή διαθέτει 300 στολές, ανάμεσά τους και ξένες, διαθέτει και αντικείμενα, παράσημα κ.α.».
Και στη συνέχεια εξηγεί πώς ξεκίνησε αυτή η συλλογή: «Σχεδόν 30 χρόνια συλλέγω. Γυρνούσα κάποτε στο Μοναστηράκι και έβλεπα στρατιωτικές στολές εκεί παρατημένες σαν πεταμένες και τις λυπόμουν, γιατί σκεφτόμουν την ιστορική αξία τους. Έτσι άρχισα να τις μαζεύω. Επιλεκτικά μάζευα από τότε, δεν είχα και τόσα χρήματα, όμως μέσα από τις Εκθέσεις που έκανα, άρχισαν να με πλησιάζουν συγγενείς και απόγονοι και να μου λένε πως έχουν στολές δικών τους ανθρώπων μέσα σε μπαούλα και πως ήθελαν να τις προσφέρουν στη συλλογή. Συνεισφέραν έτσι πολλοί, όπως ο ναύαρχος Πετράκης κ.α. Είναι πολλές οι δωρεές κι έτσι άρχισε να μεγαλώνει η συλλογή».
Ως προς το τι περιλαμβάνει η συλλογή του, μας απαντά: «Η παλαιότερη είναι μια γνήσια φορεσιά του 1821, πλήρης με όλα τα εξαρτήματα και μ’ ένα γιαταγάνι τούρκικο, το οποίο μάλιστα έχει πολεμήσει. Αναφέρει πάνω ημερομηνία. Από τα οθωνικά χρόνια δεν βρίσκεις εύκολα στολές, έτσι η συλλογή έχει στολές από τους Βαλκανικούς Πολέμους, από το έπος του ’40 και όλη αυτή τη δεκαετία, υπάρχει και στολή αντάρτη στη συλλογή μου, και μετά οι δεκαετίες του ’50, του ’60.
Στο Πολεμικό Μουσείο εκτέθηκαν 33 στολές από όλη τη συλλογή, γιατί εκεί συμπλήρωναν τη συλλογή του Μουσείου. Τώρα θα εκτεθούν 20 στολές, γιατί τόσες επιτρέπει ο χώρος, σίγουρα όμως δεν μπορείς να παρουσιάσεις όλη την Ιστορία μέσα από 20 στολές. Η Έκθεση θα αφορά στην εξέλιξη της στρατιωτικής στολής, δηλαδή πώς από τη φουστανέλα φτάσαμε στη σύγχρονη εποχή».
Στο σημείο αυτό, ο κ. Μωραΐτης επισημαίνει: «Μπορούμε να δούμε πολλά μέσα από τις στολές, βλέπουμε για παράδειγμα ακόμη και τον γενικό σωματότυπο του Έλληνα ανάλογα με την εποχή, πώς ήταν μέχρι τη δεκαετία του ’50 και πώς μετά άρχισε να ψηλώνει. Η στολή αποτελεί από μόνη της μια μαρτυρία και της εποχής και του ανθρώπου που τη φορούσε. Κάθε στολή κάτι έχει να περιγράψει, κάθε στολή έχει να πει μια μικρή ιστορία».
Για το μεράκι που προϋποθέτει μια τέτοια προσπάθεια ετών, εξηγεί: «Είναι ένα χόμπι αυτή η συλλογή, ένα χόμπι που εξελίχθηκε σε αγάπη. Αυτοί οι άνθρωποι έβαλαν τα στήθια τους μπροστά κι εμείς οφείλουμε να τους θυμόμαστε. Η δική μου Έκθεση είναι ακριβώς αυτό, το ότι εμείς δεν ξεχνάμε, τους θυμόμαστε και τους τιμάμε για την προσφορά τους στην πατρίδα μας. Και γι’ αυτό έχει μεγάλη σημασία να βλέπουν την Έκθεση τα παιδιά, να μαθαίνουν και να μην ξεχάσουν. Είναι πολύ σημαντικό για τα παιδιά να έρθουν και να τη δουν».
Και στο τέλος προσθέτει: «Ως συλλέκτης δέχομαι την Ιστορία όπως γράφτηκε. Έτσι γράφτηκε κι εγώ συλλέγω τα αντικείμενα που έμειναν πίσω, για να μαρτυρούν αυτή την Ιστορία. Και με την Έκθεση είναι σαν να κάνουμε μια επιστροφή στον χρόνο».
Η Έκθεση ξεκίνησε χτες Δευτέρα (24/3) και θα διαρκέσει όλη την εβδομάδα έως και την Παρασκευή (28/3). Κατά τις ημέρες Δευτέρα, Τετάρτη, Πέμπτη και Παρασκευή λειτουργεί σε 12ωρη βάση, από τις 8 το πρωί έως τις 8 το βράδυ. Σήμερα Τρίτη, ανήμερα της Εθνικής Επετείου, λειτουργεί από τις 9 το πρωί έως τις 5 το απόγευμα.
Δημ. Βασιλόπουλος
