Δεν πέρασε μια ημέρα από την επίσημη ανάληψη καθηκόντων από το νέο Υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο και οι διαθέσεις του προς τους «συμμάχους» του φάνηκαν αμέσως. Λίγες ώρες μετά το διορισμό του από το Πρόεδρο Τραμπ, ο Πομπέο βρέθηκε στις Βρυξέλλες για να παραστεί σε συναντήσεις του ΝΑΤΟ, όπου μεταξύ άλλων, συνάντησε και το Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος σίγουρα δεν χάρηκε από όσα άκουσε. Δεν ήταν όμως ο μόνος που δυσαρεστήθηκε…
Η Γερμανία τα «άκουσε» από τον Μάικ Πομπέο σχετικά με τη διστακτικότητά της να δαπανήσει περισσότερα χρήματα στα πλαίσια των νατοϊκών της υποχρεώσεων. Σύμφωνα με τη συμφωνία που έλαβε χώρα στη συνάντηση κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουαλία το 2014, όλες οι συμμαχικές χώρες θα πρέπει να διαθέτουν το 2% του ΑΕΠ τους για αμυντικές δαπάνες, κάτι που η Γερμανία δεν πράττει και ο Πομπέο έθιξε ξεκάθαρα.
Όπως αναφέρει το Reuters, ο Πομπέο μετέφερε στο Τσαβούσογλου τη δυσαρέσκεια της Ουάσιγκτον για την αγορά των ρωσικών Α/Α συστημάτων S-400, τονίζοντας την ασυμβατότητά τους με τη νατοϊκή αντιαεροπορική ομπρέλα. Έθιξε επίσης το ζήτημα της κράτησης του Αμερικανού πάστορα Άντριου Μπράνσον, που βρίσκεται στις τουρκικές φυλακές με τη κατηγορία της συνεργασίες με γκιουλενιστές. Σε δεύτερο χρόνο βέβαια, η Άγκυρα διέρρευσε πως δεν θα δεχτεί απειλές για κυρώσεις προκειμένου να ελευθερωθεί. Συζητήθηκε επίσης το ζήτημα των Κούρδων της Συρίας τους οποίους η Άγκυρα θεωρεί τρομοκράτες που απολαμβάνουν αμερικανικής υποστήριξης. Αν και εκ των υστέρων ειπώθηκε από τουρκικές πηγές πως συμφωνήθηκε να σχεδιαστεί ένας κοινός «οδικός χάρτης» για τη Μανπίτζ και πως αν οι ΗΠΑ δεν συνεργαστούν, η Τουρκία θα αναλάβει δράση, επρόκειτο μάλλον για δηλώσεις που αποσκοπούσαν σε εσωτερική (τουρκική) κατανάλωση.
Μπορεί εκ πρώτης όψεως τα λεγόμενα Πομπέο προς Τσαβούσογλου να ακούγονται “τετριμμένα”, αλλα αν αναλογιστούμε το παρελθόν του νέου επικεφαλής του State Department, μάλλον η Άγκυρα δεν αισθάνεται κάθολου άνετα με τις θέσεις του.
Η μετά-Τίλερσον εποχή
Η επίσκεψη του προηγούμενου Αμερικανού ΥΠΕΞ Ρεξ Τίλερσον στην Άγκυρα το περασμένο Φεβρουάριο, είχε αντιμετωπιστεί ως μια ένδειξη πως και οι δυο χώρες οδεύουν προς αποκλιμάκωση των μεταξύ τους εντάσεων. Η απόλυση του Τίλερσον όμως και η ανάληψη της θέσης από τον «σκληροπυρηνικό» Πομπέο, προκάλεσε νευρικότητα στη Τουρκία.
Ο Πομπέο θεωρείται σκληροπυρηνικός Ρεπουμπλικανός που ποτέ δεν είδε με καλό μάτι τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν (όπως ο Τίλερσον), τη στιγμή που ο Τσαβούσογλου, συναντήθηκε σήμερα με τον Ιρανό και το Ρώσο ομόλογό του, για να συζητήσουν «το ζήτημα της Συρίας.»
Ο νέος Αμερικανός ΥΠΕΞ, δεν έχει διστάσει να χαρακτηρίσει τη Τουρκία ισλαμιστική δικτατορία, μέσω ενός tweet, λίγο μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε επίσης πως ο Πομπέο είναι «γέννημα-θρέμμα» της CIA, δηλαδή της υπηρεσίας που επιβλέπει τις αμερικανικές επιχειρήσεις στη Συρία και το Ιράκ και έχει εργαστεί πολύ στενά με το YPG (Κούρδους μαχητές), στις μάχες κατά του Ισλαμικού Κράτους.
Ένα είναι σίγουρο: Ο Μάικ Πομπέο δεν αστειεύεται και σπανίως μετρά τα λόγια του, όχι μόνο κατά της Τουρκία που ούτως ή άλλως έχει προβληματικές σχέσεις με τη Δύση, αλλά και κατά (πιο) παραδοσιακών συμμάχων. Η μελλοντική του θητεία ως επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, σίγουρα θα μας επιφυλάξει κάποιες εκπλήξεις. Το κατά πόσο αυτές θα είναι θετικές ή αρνητικές για τη χώρα μας, μένει να το δούμε.
Διαβάστε επίσης
Ο «σκληροπυρηνικός» Μάικ Πομπέο, ένας Αμερικανός πάστορας και η κρίση στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας