MCAS Iwakuni: Έλλειψη επαρκούς εκπαίδευσης, προβλήματα Διοίκησης = συνταγή για μείζον ατύχημα

Πόσο καλά εκπαιδευμένοι είναι στ’ αλήθεια οι Πεζοναύτες που υπηρετούν σε βάσεις στην Ιαπωνία; Διότι η αναψηλάφηση δύο ξεχωριστών ατυχημάτων που συνέβησαν τον Δεκέμβριο του 1918 και τον Απρίλιο του 2016 με μαχητικά F/A-18 της Μοίρας Κρούσης Παντός Καιρού VMFA(AW)-242 ‘Bats’ και ιπτάμενα τάνκερ KC-130 έδειξε μερικά πολύ ανησυχητικά πράγματα.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της ιαπωνικής εφημερίδας The Japan Times, η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού ήταν ένα από τα πολλά αίτια που συνέβαλλαν το 2018 στην συντριβή ανοικτά των ιαπωνικών ακτών ενός KC-130 και ενός F/A-18D, οδηγώντας στον θάνατο έξι άτομα. Η ανοχή της Διοίκησης σε ορισμένα περιστατικά «χαλαρότητας» που αψηφούσαν τους κανονισμούς και μια «κουλτούρα» ξένη με τις παραδόσεις των Πεζοναυτών έπαιξαν επίσης τον ρόλο τους.

«Οι πρακτικές επάνδρωσης του Σώματος Πεζοναυτών αθέλητα τοποθέτησαν ιπτάμενους (με ικανότητες) πολύ κάτω του μέσου όρου στην πρώτη τους μετάθεση» σε ένα «ιδιαίτερο απαιτητικό πτητικό περιβάλλον» αναφέρει το σχετικό πόρισμα. Λόγω της έλλειψης πιστοποιημένου προσωπικού τόσο σε επίπεδο πληρωμάτων αέρος όσο και σε επίπεδο συντηρητών (maintainers) η ετοιμότητα της Μοίρας κατά τον Διοικητή της είχε υποβαθμιστεί, επισημαίνεται χαρακτηριστικά.
«Ιπτάμενοι δεύτερης και τρίτης θητείας (tour of duty) με πείρα άνω του μέσου όρου δεν τοποθετούντο στο Iwakuni σε αριθμούς ανάλογους των Μοιρών F/A-18 της Ανατολικής και Δυτικής ακτής των ΗΠΑ». Παρόλο που το Ιουάκουνί θεωρείται «από τα πλέον απαιτητικά περιβάλλοντα» επιχειρήσεων ακόμη και εν καιρώ ειρήνης –πτήσεις από μονό διάδρομο, συχνά δυσμενείς καιρικές συνθήκες και έλλειψη κοντινών εναλλακτικών αεροδρομίων για αναγκαστική προσγείωση– η ισχύουσα πολιτική τοποθετήσεων του Σώματος έστελνε εκεί τους «πιο αδύναμους αεροπόρους» σε στατιστικά δυσανάλογους αριθμούς.

Όπως υπογραμμίζει το πόρισμα, οι υπερπόντιες μεταθέσεις δεν είναι ελκυστικές στους περισσότερους ιπταμένους, με τις αεροπορικές βάσεις στην Δυτική και Ανατολική Ακτή να προηγούνται αυτές της Ιαπωνίας στις επιλογές του προσωπικού όταν πρέπει να δηλώσει τις προτιμήσεις του. Αυτό κάποτε θα γύριζε «μπούμερανγκ».
Στις 6 Δεκεμβρίου 2018, ένα F/A-18D από το Ιουάκουνί και ένα KC-130J Super Hercules (χαρακτηριστικό κλήσης ‘Sumo 41’) συνετρίβησαν στον Δυτικό Ειρηνικό μετά από σύγκρουση κατά την διάρκεια άσκησης εναερίου ανεφοδιασμού, περίπου 100 χλμ από το Ακρωτήριο Μουρότο της επαρχίας Κότσι. Ένα ακόμη Hornet που ελάμβανε μέρος στην άσκηση δεν υπέστη ζημιές.
Τα αεροσκάφη εκτελούσαν ανεφοδιασμό σε ύψος 15.000 ποδών νύχτα, με διόπτρες NVG, όταν ολοκληρώνοντας την διαδικασία ο άπειρος χειριστής του δεύτερου F/A-18D με χαρακτηριστικό κλήσης ‘Profane 12’ ζήτησε να τοποθετηθεί αριστερά (Left Echelon) του KC-130J, ένας μη τυποποιημένος ελιγμός για επιχειρήσεις εναερίου ανεφοδιασμού. Κινούμενος εν νέου για να «πιάσει σχηματισμό» με τον αρχηγό (‘Profane 11’) απώλεσε προς στιγμήν την συναίσθηση της κατάστασης με αποτέλεσμα να περάσει ακουσίως πάνω από το τάνκερ, από αριστερά προς τα δεξιά, προσκρούοντας στο πίσω μέρος του ‘Sumo 41’ που άρχισε να πέφτει φλεγόμενο.

Kατά την εκδοχή του ιαπωνικού πρακτορείου ειδήσεων Kyodo, ο πιλότος του ενός F/A-18 αποχωρώντας μετά την λήψη καυσίμου άναψε τα φώτα σχηματισμού του μαχητικού του «τυφλώνοντας» τον χειριστή του άλλου τζετ ο οποίος προσέκρουσε στο τάνκερ καταλήγοντας στον ωκεανό –ο χειριστής οπλικών συστημάτων (WSO) διασώθηκε τελικά από την Ιαπωνική Ακτοφυλακή μετά από 10 ώρες και 35΄ στο νερό. Αυτό δεν ήταν το μόνο ατύχημα της Μοίρας που σταθμεύει στην εν λόγω βάση.
Δύο χρόνια νωρίτερα, το 2016, ένα άλλο F/A-18 συγκρούστηκε με KC-130 ανοικτά της Οκινάουα ενώ εκτελούσε ανεφοδιασμό εν πτήσει. Αμφότερα αεροσκάφη προσγειώθηκαν στην αεροπορική βάση Κάντενα χωρίς να αναφερθούν τραυματισμοί. Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρώτο πόρισμα που εξεδόθη τον περασμένο Σεπτέμβριο επεσήμαινε πως ορισμένοι χειριστές F/A-18 από το Ιουάκουνί ευρέθησαν εμπλεκόμενοι σε πράξεις ανάρμοστες εν ώρα πτήσης, όπως π.χ να βγάζουν selfies ή να έχουν πάρει χάπια…
Αλέξανδρος Θεολόγου