Σήμερα επανερχόμαστε στο θέμα ενίσχυσης του Πολεμικού Ναυτικού, καθώς το ναυάγιο της μεταβίβασης μεταχειρισμένων φρεγατών τύπου FREMM από το Γαλλικό ΠΝ στο Ελληνικό, απέκλεισε την γρήγορη βελτίωση της κατάστασης στο Αιγαίο. Οι Τούρκοι ρίχνουν συνεχώς στο νερό νέα, τουρκικής κατασκευής, πολεμικά πλοία, ενώ εκσυγχρονίζουν με τουρκικής κατασκευής ηλεκτρονικά τις παλαιότερες φρεγάτες τους. Το Τουρκικό ΠΝ με το εξοπλιστικό του πρόγραμμα δεν δείχνει σημάδια κόπωσης, και παρά τα -μάλλον μεγάλα- κενά σε έμψυχο δυναμικό, συνεχίζει να ενισχύεται με ότι πλοίο μπορεί να ενισχυθεί, ενώ φροντίζει να αξιοποιήσει τις επενδύσεις που έχει κάνει σε παλαιότερα πλοία (ΜΕΚΟ200ΤΝ Track I/II, O.H. Perry). Σημείωση: Σε αντίθεση με την Ελλάδα…
Παρά την εντυπωσιακή οροφή του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού σε φρεγάτες (13 πλοία), και μάλιστα με σημαντικό ποσοστό ομοιοτυπίας (μόλις δυο τύποι, 9 Kortenaer και 4 ΜΕΚΟ200ΗΝ), εντούτοις η κατάσταση είναι μάλλον άσχημη. Οι 3 από τις Kortenaer έπρεπε να είχαν αποσυρθεί από καιρό, καθώς τα ηλεκτρονικά τους είναι μουσειακού επιπέδου, οι 6 εκσυγχρονισμένες Kortenaer δεν απέκτησαν ποτέ κάποιο όπλο που θα τις διαφοροποιούσε από τις παλιές, οι ΜΕΚΟ200ΗΝ δεν λένε να εκσυγχρονιστούν με τίποτα. Τα πλοία παραμένουν αξιόμαχα και αξιόπλοα χάρη στα στελέχη του ΠΝ, και ΜΟΝΟ. Το λέμε μετά λόγου γνώσεως, η κατάσταση είναι μέχρι εδώ και μη παρέκει.
Η ανάγκη για ενίσχυση με νέα πλοία ήταν γνωστή από την περασμένη δεκαετία. Αλλά τότε την μερίδα του λέοντος της είχε πάρει η ΠΑ, και το ΠΝ απλά πήρε ενίσχυση στα ταχέα σκάφη και στα υποβρύχια. Αλλά οι φρεγάτες δεν ενισχύθηκαν ποτέ, η δυνατότητα αεράμυνας περιοχής που χάθηκε με την απόσυρση των τελευταίων αντιτορπιλλικών Adams δεν ανακτήθηκε ποτέ. Ο αντικαταστάτης των SM-1 ήταν ο Sea Sparrow ή ο ESSM (εδώ κλαίμε).
H ανάγκη για αεράμυνα περιοχής είναι τόσο πιεστική, που η πολιτική ηγεσία πρέπει απλά να υποκρίνεται πως δεν τίθεται θέμα. Η τουρική αεροπορία είναι πολυάριθμη, και έχει θέσει σε υπηρεσία μεγάλο αριθμό stand off όπλων, που μαζί με αντιπλοϊκούς πυραύλους θα κάνουν τις αποστολές της TASMO φονικές για το ΠΝ. Φυσικά η ΠΑ θα προστατεύσει τα πλοία του Στολου, αλλά αυτό θα γίνει υπό συνθήκες. Επίσης η ΠΑ έχει μια τεράστια λίστα με αποστολές, τι θα πρωτοκάνει σε μια σύγκρουση που θα είναι αεροναυτική;
Επίσης, η ανάγκη προστασίας της ΑΟΖ, έχει κάνει υποχρεωτική την διατήρηση μεγάλου αριθμού πλοίων ικανού μεγέθους (μιλάμε για φρεγάτες) σε όλες τις περιοχές ενδιαφέροντος. Η θαλάσσια περιοχή μεταξύ Κύπρου και Κρήτης, το μεγαλύτερο μέρος της Ανατολικής Μεσογείου, πρέπει να καλυφθεί με πλοίου μεγέθους φρεγάτας. Το ΠΝ χρησιμοποιεί φρεγάτες αλλά και πυραυλακάτους τύπου Ρουσσέν. Οι τελευταίες είναι εξαιρετικά ικανές στον ρόλο τους, αλλά δεν μπορούν να υποκαταστήσουν πλοία μεγέθους κορβέτας/φρεγάτας. Κάποια στιγμή πρέπει να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους. Η ανάπτυξη πυραυλακάτων στην Ανατολική Μεσόγειο, ακόμη και των Ρουσσέν με τα RAM, είναι επιχειρησιακά “αδόκιμη” (το θέτουμε ευγενικά). Χρειάζονται μεγάλα πλοία, που θα μπορούν να μένουν στην περιοχή για πολύ καιρό, χωρίς κόπωση του πληρώματος. Χρειαζόμαστε φρεγάτες. Κάποια στιγμή πρέπει να πούμε τέλος στις “πατέντες”.
Οι φρεγάτες FREMM, αν ποτέ ερχόντουσαν, θα γίνονταν ιδανικές ναυαρχίδες, αλλά δεν θα μπορούσαν να εκτελέσουν αποστολές πλοίων αεράμυνας περιοχής με τους ASTER 15. Θα έπρεπε να λάβουν ASTER 30, με ότι σημαίνει αυτό για το απόθεμα των SCALP Naval, ή απλά θα είχαν δυνατότητες επιπέδου MEKO200HN/ESSM (αεράμυνα σημείου). Ο στόλος χρειάζεται λοιπόν φρεγάτα/ες για αεράμυνα περιοχής, που θα προστατεύει τις ομάδες κρούσης, και θα απομειώνει τα εχθρικά αεροσκάφη και τα stand off όπλα πριν τα εμπλέξουν οι ESSM, Sea Sparrow, RAM, Phalanx.
Καλά όλα αυτά, τα γνωρίζει πολύ καλύτερα απο εμάς το ΠΝ, και σίγουρα οι αναγνώστες μας. Το θέμα είναι πως η όποια ενίσχυση πρέπει να γίνει με … μαγικό τρόπο, και κυρίως χωρίς λεφτά! Γιατί ως γνωστόν, λεφτά δεν υπάρχουν, αν υπήρχαν θα είχαμε ήδη ξεκινήσει τον εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200ΗΝ, των πλέον πολύτιμων πλοίων μας. Σημειώνουμε πως η περαιτέρω καθυστέρηση του εκσυγχρονισμού των ΜΕΚΟ είναι πραγματικά εγκληματική.
Από την αρχή του έτους πολύς λόγος γίνεται για την αγορά γαλλικών πλοίων με χρήση χρημάτων που θα επιστραφούν από την Γαλλία και αφορούν κέρδη ελληνικών ομολόγων.
Τα χρήματα αυτά, που μέχρι και το 2020-2021 μπορούν να φτάσουν τα 2 δις ευρώ, επαρκούν για την αγορά σίγουρα δυο φρεγατών, αλλά το ΠΝ χρειάζεται άμεσα τουλάχιστον 4. Η προτεινόμενη κλάση είναι η Belh@rra, θα μπει σε υπηρεσία με ρόλο αεράμυνας περιοχής. Το πρόβλημα είναι, πως ακόμη κι αν η Ελλάδα αποφασίσει να κάνει αυτά τα χρήματα φρεγάτες, κι όχι επιδόματα, τα πλοία θα είναι στο Αιγαίο όχι νωρίτερα από το 2022-2023 (κι αν…). Και δεν βλέπουμε να βιαζόμαστε ιδιαίτερα να κλείσουμε την συμφωνία. Στο μεταξύ, οι μηχανικοί του ΠΝ έχουν σπάσει κάθε ρεκόρ πατέντας προκειμένου να κρατήσουν τις S (κι όχι μόνο πια) αξιόμαχες…
Ξεκίνησε σήμερα η κατασκευή της νέας κλάσης τουρκικών φρεγατών “Instanbul”
Χρειαζόμαστε πλοία χτες. Δυστυχώς, ενώ οι Τούρκοι ρίχνουν στο νερό πλοία MILGEM και ετοιμάζουν τις Istambul/TF-2000, εμείς πρέπει να κινηθούμε έξυπνα και γρήγορα για να βρούμε ικανά πλοία που θα κλείσουν την ψαλίδα. Ασχέτως του τι έχει ακουστεί κατά καιρούς, μόνο πλοία από την Δύση θα μπορούσαν να ενισχύσουν αξιόπιστα το ΠΝ.
Ας ξεκινήσουμε από τις ΗΠΑ. Μετά το “ναυάγιο” των Arleigh Burke, δεν υπάρχουν πλοία που μας “κάνουν”. Το ΠΝ είχε αρνηθεί πολλάκις να πάρει O.H Perry, για πολλούς λόγους.
Το πλοίο είναι ιδανικό για ωκεάνιες επιχειρήσεις, αλλά όχι τόσο για κλειστές θάλασσες. Ο μονός άξονας ήταν μεγάλο μειονέκτημα για το ΠΝ, αλλά ίσως αν γνώριζε την “ξηρασία” που θα ακολουθούσε ίσως οι τότε επιτελείς να είχαν πράξει διαφορετικά. Σήμερα υπάρχουν ακόμη οι τελευταίες O.H Perry σε υπηρεσία, αλλά τα πλοία έχουν αλλάξει ρόλο, και στην θέση του εκτοξευτή Mk13 έχουν ένα … πυροβόλο. Τα πλοία έχουν γίνει ΠΑΘ, και δεν υπάρχει περίπτωση αυτό να αλλάξει…
Το γερμανικό Ναυτικό δεν έχει αρκετά πλοία για να «βγάζει» αποστολές
Πάμε τώρα στην Ευρώπη, και τους προμηθευτές μας, Γερμανία και Ολλανδία. Και οι δυο δεν έχουν διαθέσιμα πλοία, και μάλιστα έχουν μεγάλες ανάγκες. Η Γερμανία μάλιστα έχει ένα ναυτικό σε διόλου αξιόμαχη κατάσταση, ενώ η Ολλανδία έχει δυο φρεγάτες Karel Doorman (M Class) που θα μας ενδιέφεραν. Τις χρειάζεται όμως και δεν θα τις αποσύρει πριν το 2025! Τότε θα άξιζε τον κόπο να τις πάρουμε, αλλά εμείς χρειαζόμαστε ενίσχυση σήμερα. Οι F123 πάλι θα αργήσουν να αποσυρθούν. Σημειώνουμε πως και οι δυο χώρες δεν θα μας τις παραχωρούσε, θα τις πωλούσε σε “λογική” τιμή, που μάλλον δεν θα ήταν και τόσο “χαμηλή”.
Πάμε σε Ιταλία και Αγγλία. H Ιταλία θα μπορούσε ίσως να αποσύρει λίγο νωρίτερα τα Durand de la Penne, αλλά και πάλι είναι πολύ παλαιά. Ισπανία και Πορτογαλία δεν έχουν διαθέσιμα πλοία, ενώ μόνο η Μεγάλη Βρετανία δείχνει να θέλει να αποσύρει σταδιακά τις παλαιότρες Type 23. Η επόμενη όμως Type 23 θα είναι διαθέσιμη σε μερικά χρόνια. Τα πλοία είναι θα λέγαμε ενδιαφέροντα, αν και πολύ μακρυά από την φιλοσοφία που μέχρι σήμερα έχει γνωρίσει το ΠΝ. Πάντως οι Type 23 θα μπορούσαν να είναι υποψήφιες, αν δωθούν σε λογική τιμή. H πώληση τριών Type 23 στην Χιλή το 2005 είχε κόστος 135 εκ λίρες. Σήμερα ίσως να πετυχαίναμε κάτι καλύτερο, αν σκεφτεί κανείς την τιμή ευκαιρίας που πωλήθηκε το HMS Ocean! Σημειώνουμε όμως πως οι Type 23 είναι φρεγάτες γενικής χρήσεως, και όχι αεράμυνας περιοχής.
Η Γαλλία δεν μπορεί να αποχωριστεί τις FREMM που τις έχουν μείνει ούτε για πλάκα. Τα Cassard είναι από παρωχημένα ως αρχαία, με τεράστιες ανάγκες συντήρησης και στελέχωσης. Μπορεί όμως το Γαλλικό ΠΝ να δώσει δυο από τις Lafayette, αυτές που δεν θα εκσυγχρονιστούν και μάλιστα σχετικά γρήγορα. Τα πλοία δεν είναι φυσικά αεράμυνας περιοχής, αλλά μπορούν να παίξουν ένα σημαντικό ρόλο σε περιόδους έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο. Το ΠΝ θα μπορούσε να τις εντάξει άμεσα σε υπηρεσία, ακόμη και χωρίς αλλαγή του πυροβόλου των 100 mm με κάποιο Oto Melara όπως είχαμε προτείνει, ενώ σημειώνουμε πως έχει τους Crotale των LaFayette ήδη σε υπηρεσία!
Η Γαλλία, αν πάρει τελικά το συμβόλαιο των Belh@rra, θα μπορούσε να μας μεταβιβάσει άμεσα τις δυο φρεγάτες. Μια κίνηση καλής θέλησης θα ήταν η μεταβίβαση άνευ κόστους, καθώς μετά την εισαγωγή σε υπηρεσία των πρώτων Belh@rra, η Γαλλία θα κέρδιζε από κάποιο συμβόλαιο εκσυγχρονισμού τους. Και άποψή μας είναι πως οι Lafayette θα μπορούσαν να “ταιριάξουν” καλύτερα στο ΠΝ, ίσως και σαν εισαγωγή στην γαλλική λογική, προ εισαγωγής σε υπηρεσία κάποιων Belh@rra ή FREMM.
Για το τέλος αφήσαμε την Αυστραλία. H τελευταία αποσύρει φέτος (τυχαίο) τις δυο τελευταίες εκσυγχρονισμένες Adelaide. Οι τελευταίες είναι διαφοροποιημένες OH Perry, που όμως έχουν εκσυγχρονιστεί και μάλιστα έχουν αποκτήσει εξαιρετικές δυνατότητες αεράμυνας. Ο εκτοξευτής Mk13 μπορεί πλέον να κάνει χρήση SM-2 Standard μαζί με Harpoon, αλλά το πλέον ενδιαφέρον είναι η προσθήκη ενός οκταπλού εκτοξευτή Mk41! O τελευταίος κάνει χρήση Sea Sparrow, αλλά μπορεί να βάλλει και τους ESSM. Συνεπώς οι Adelaide μπορούν να κάνουν χρήση SM-2 KAI ESSM! Τα πλοία ήταν να μεταβιβαστούν στην Πολωνία, αλλά τελικά όπως αποδείχτηκε ήταν ευσεβείς πόθοι κάποιων Πολωνοαυστραλών. Δεν έχει γίνει γνωστό το κόστος πώλησης, αλλά θεωρούμε πως θα ήταν πολύ χαμηλό, μαζί ίσως το απόθεμα ανταλλακτικών των πλοίων και των SM-2.
Η Πολωνία δεν θα αποκτήσει τις Adelaide, το θέμα ξεκίνησε από τους Πολωνούς της Αυστραλίας
Σε κάθε περίπτωση, το σημερινό άρθρο έχει σαν στόχο να αρχίσει μια συζήτηση που έχει να κάνει με την ανάγκη άμεσης ενίσχυσης του ΠΝ με κύριες μονάδες στόλου. Η ανάγκη υπάρχει αλλιώς δεν θα υπήρχε θέμα FREMM. Θεωρούμε πως η λύση των LaFayette για την Ανατολική Μεσόγειο, και των Adelaide αξίζουν μια δεύτερη ματιά. Επίσης οι Type 23 είναι μια λύση, απλά μάλλον θα ήταν πιο ακριβή στην παρούσα φάση. Οι δυο πρώτοι τύποι θα μπορούσαν με μεταβιβαστούν με πολύ χαμηλό κόστος, και παρά το γεγονός ότι θα αύξαναν την πολυτυπία, θα έδιναν μια λύση για τα επόμενα 10-15 χρόνια, που θα είναι κρίσιμα μέχρι να μπουν νέες κατασκευές σε υπηρεσία.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το άρθρο, όπως συνήθως, σκοπεύει να αποτελέσει έναυσμα συζήτησης ανάμεσα στους αναγνώστες μας. Παρακαλούμε να σχολιάζετε προσεκτικά, χωρίς “φωνές”. Θα συμμετάσχουμε όσο περισσότερο μπορούμε στην όλη συζήτηση.