Πολύ πρόσφατα είχαμε θίξει το θέμα της ένταξης φρεγατών τύπου Adelaide (από το Αυστραλιανό Ναυτικό) και LaFayette (από το Γαλλικό Ναυτικό) στις τάξεις του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, στα πλαίσια μια άμεσης ενίσχυσης με μεταχειρισμένα πλοία χαμηλού κόστους. Όπως τότε είχαμε εξηγήσει, αυτά τα πλοία είναι ίσως τα μόνα άμεσα διαθέσιμα για παραχώρηση, τα πλοία της Αυστραλίας έναντι ενός λογικού κόστους και χωρίς κάποια μετατροπή, και οι γαλλικές φρεγάτες στα πλαίσια της αγοράς πλοίων της κλάσης FTI (Belh@rra) έναντι συμβολικού ή μηδενικού τιμήματος.
Αναμφίβολα οι φρεγάτες Adelaide θα ήταν η άμεση λύση στο πρόβλημα της αεράμυνας περιοχής. Βέβαια ακόμη κι αν οι Αυστραλοί μας τις χάριζαν, και πάλι θα έπρεπε να αγοράσουμε ένα ικανό αριθμό πυραύλων SM-2 Standard και ESSM για τον εξοπλισμό τους. Το θέμα είναι πως μάλλον δεν σκοπεύουν να μας τις χαρίσουν, ενώ και το ΠΝ δεν φαίνεται να έχει κάνει κάποια κίνηση προς τις Adelaide.
Αντίστοιχη κίνηση δεν έχει γίνει και προς τις LaFayette, μια κλάση πλοίων που μάλλον έχει παρεξηγηθεί λόγω της επιλογής των Γάλλων να τις εξοπλίσουν με όπλα λιγότερα κι από αυτά που εξοπλίζουν τις πυραυλακάτους Ρουσέν (ή παρόμοια). Η αλήθεια είναι πως η κλάση είναι πολύ μακρυά από αυτά που έχει συνηθίσει το ΠΝ και εξηγούμαστε. Όταν το ΠΝ αγοράζει πλοία, φτιάχνει ότι καλύτερο υπάρχει στον κόσμο στην κατηγορία του. Αν δει κάποιος τις ΜΕΚΟ200ΗΝ, όταν παραγγέλθηκαν ήταν οι καλύτερες φρεγάτες πολλαπλών χρήσεων παγκοσμίως, κάνοντας τις τουρκικές επιλογές για το ίδιο πλοίο να φαίνονται τελείως ερασιτεχνικές. Όταν παραγγέλθηκαν οι Super Vita, το ΠΝ φρόντισε να αποκτήσει τις πλέον κορυφαίες πυραυλακάτους στον κόσμο, ενώ τα 214HN ήταν τα καλύτερα υποβρύχια στον κόσμο. Λογικό για το καλύτερο Ναυτικό στον κόσμο, που δεν έχει, και ούτε πρόκειται να ηττηθεί ποτέ.
Η LaFayette, με την έλλειψη σόναρ, αεριοστροβίλων, συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας δείχνει να μην έχει σχέση με αυτά που έχει συνηθίσει το ΠΝ. Αλλά ΑΝ (τονίζουμε το ΑΝ γιατί τίποτα δεν είναι σίγουρο) η Γαλλία καταφέρει να έρθει σε συμφωνία με την ελληνική κυβέρνηση για την αγορά των γαλλικών φρεγατών Belh@rra, τότε η παραχώρηση των LaFayette θα μπορούσε να έρθει πιο κοντά στην πραγματικότητα. Η Γαλλία σκοπεύει να τις αποσύρει, κρατώντας σε υπηρεσία τρεις που θα τις εκσυγχρονίσει, χωρίς όμως αύξηση της μαχητικής τους ικανότητας (με προσθήκη νέων όπλων). Εντούτοις πρέπει να πούμε ότι έχουν ένα εξαιρετικό ραντάρ.
Αν και το έχουμε αναλύσει δυο φορές, επιγραμματικά ας ξαναπούμε την αξία που θα μπορούσαν να είχαν τα δυο (;) πλοία κλάσης LaFayette για το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό. Καταρχάς, είναι πλοία σχεδόν κατά 20 χρόνια νεώτερα από τις μη εκσυγχρονισμένες φρεγάτες κλάσης S. Οι απαιτήσεις σε πλήρωμα είναι μικρές (περίπου 140 άτομα, αλλά πιθανότατα να είναι και μικρότερες), έχουν ένα αρκετά σύγχρονο ραντάρ με υψηλές δυνατότητες (ανώτερο αυτών που φέρουν οι ΜΕΚΟ200ΗΝ και S), έχουν σύγχρονη σχεδίαση, μπορούν να παίξουν έναν σημαντικό ρόλο στην προστασία της ΑΟΖ (Ελλάδας και Κύπρου), ενώ με μικρές αλλαγές μπορούν να ενταχθούν άμεσα στο ΠΝ.
To θέμα είναι πως μπορούν να καλύψουν άμεσα σημαντικά κενά στο ΠΝ, και να πάρουν την θέση δυο μη εκσυγχρονισμένων φρεγατών κλάση S. Άλλωστε η μαχητική ικανότητα των μη εκσυγχρονισμένων S είναι αμφισβητήσιμη, καθώς τα πλοία μετά από τόσες δεκαετίες προσφοράς, μένουν σε υπηρεσία μόνο χάρη στον επαγγελματισμό και τον πατριωτισμό των πληρωμάτων (δεν θα κουραστούμε να το λέμε). Συνεπώς, η εισαγωγή των δυο LaFayette θα λύσει τα χέρια του ΠΝ, θα επιτρέπει τον “κανιβαλισμό” των δυο αποσυρθέντων πλοίων υπέρ της 3ης (μη εκσυγχρονισμένης) και των 6 εκσυγχρονισμένων S, έτσι ώστε τα 7 πλοία να συνεχίσουν να προσφέρουν όσο μπορούν μέχρι να μπουν σε υπηρεσία οι νέες FTI/Belh@rra.
Παρακολουθώντας την πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση που είχαν οι αναγνώστες μας στο άρθρο για τις Adelaide/LaFayette διαπιστώσαμε πως δεν ήταν λίγοι αυτοί που αμφισβητούσαν την μαχητική ικανότητα των LaFayette, ενώ άλλοι υποστήριζαν πως η εισαγωγή σε υπηρεσία θα απαιτούσε υψηλό κόστος. Αποφασίσαμε λοιπόν να το συζητήσουμε λίγο περισσότερο μαζί σας.
Ας υποθέσουμε λοιπόν πως αύριο το πρωί οι LaFayette δένουν στον Ναύσταθμο Σαλαμίνας. Τι θα χρειάζονταν το ΠΝ προκειμένου να τις βγάλει στο Αιγαίο; Ας το δούμε σημείο προς σημείο. Καταρχάς δεχόμαστε πως τα πλοία βρίσκονται σε εξαιρετική μηχανολογική/τεχνική κατάσταση, και οι όποιες επισκευές θα είναι τακτικές, στα πλαίσια συντήρησης.
Τα πλοία έχουν το γνωστό πυροβόλο των 100 χιλιοστών, που χρησιμοποιούσε για χρόνια το Γαλλικό ΠΝ. Αν και το ΠΝ θα προτιμούσε ένα Oto Melara των 76mm, εντούτοις δεν θα ήταν απαγορευτική η (επαν)εισαγωγή του όπλου σε ελληνική υπηρεσία. Το όπλο έχει υπηρετήσει ξανά με το ΠΝ (σας αφήνουμε εσάς να θυμηθείτε τα πλοία που το έφεραν). Οι αντιπλοϊκοί του πύραυλοι είναι οι γνωστοί και μη εξαιρετέοι Exocet MM40BlockII. Αν τα όπλα αφαιρεθούν προ την μεταφοράς, το ΠΝ θα μπορούσε να αγοράσει νέους, να τοποθετήσει από τα αποθέματά του, ή ακόμη και να βάλει στην θέση τους Harpoon. Οι τελευταίοι δεν χρειάζονται κάποια δύσκολη ολοκλήρωση στο ΣΕΠ όπως για παράδειγμα θα χρειάζονταν ένας AIM-120 AMRAAM στο Mirage 2000.
Η αντιαεροπορική άμυνα βασίζεται σε έναν οκταπλό εκτοξευτή Crotale NG, όμοιο με αυτούς που ήδη υπηρετούν στο Πολεμικό Ναυτικό! Υπενθυμίζουμε πως στα τέλη της δεκαετίας του ’90, το ΠΝ και η ΠΑ αγόρασαν 2 και 9 συστήματα αντίστοιχα για την προστασία του Ναυστάθμου και Αεροδρομίων/πυροβολαρχιών Patriot, ενώ το όπλο είχε αποδεδειγμένες ικανότητες CIWS. Το ΠΝ μπορεί λοιπόν πολύ εύκολα να χρησιμοποιήσει από τα αποθέματα πυραύλων Crotale που έχει στις αποθήκες του. Σε κάθε περίπτωση, κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως ο Sea Sparrow είναι ανώτερος του Crotale NG.
Πάμε τώρα στις δυνατότητες CIWS. Θεωηρητικά το Crotale έχει δυνατότητες CIWS, αλλά απαιτείται και κάποιο άλλο όπλο. Αυτό θα μπορούσε να ήταν κάποιο Phalanx από τις φρεγάτες που θα αποσυρθούν. Το Phalanx συνεργάζεται με το ΣΕΠ, αλλά συνήθως δρα αυτόνομα. Η τοποθέτησή του σε ένα τόσο μεγάλο πλοίο δεν θεωρούμε πως θα ήταν μια δύσκολη υπόθεση, ειδικά από το ΠΝ.
Και πάμε εκεί που όπως είδαμε η κλάση δέχτηκε την μεγαλύτερη κριτική, την έλλειψη κάποιου sonar. Είναι αλήθεια πως όλες οι φρεγάτες μας έχουν κάποιο σύστημα εντοπισμού υποβρυχίων. Η LaFayette βασίζονται αποκλειστικά στο ανθυποβρυχιακό ελικόπτερο, δεν έχουν δυνατότητα αυτόνομου εντοπισμού υποβρυχίων, και εξόντωσής του με τορπίλες. Αυτό όμως δεν τις κάνει εξ’ορισμού άχρηστες, καθώς στο Αιγαίο η δυνατότητα εντοπισμού υποβρυχίου από πλοίο είναι εξαιρετικά περιορισμένη, και ο σημαντικότερο κυνηγός υποβρυχίων παραμένει το ελικόπτερο με το ποντιζόμενο sonar του.
Συνεπώς, δεν είναι αυτό που θα κρίνει την επιλογή τους για το ΠΝ.Συνεπώς τα πλοία μπορούν να ενταχθούν στο ΠΝ χωρίς ουσιαστικό κόστος (αν φυσικά μας παραχωρηθούν χωρίς τίμημα, ή έστω συμβολικό). Στο μέλλον τα δυο πλοία θα μπορούσαν μεσοπρόθεσμα να εκσυγχρονιστούν με βάση το γαλλικό πρόγραμμα, ή ακόμη καλύτερα, με ένα πρόγραμμα βασισμένο στο γαλλικό, αλλά προσαρμοσμένο στις ελληνικές ανάγκες. Σε αυτό το πρόγραμμα, περί το 2023-2025, θα μπορούσε να τοποθετηθεί εκτοξευτής τύπου Sylver A43 ή και Α50, ενώ η τοποθέτηση ενός sonar τροπίδας είναι λυμένη άσκηση. Νωρίτερα θα μπορούσε να έχει τοποθετηθεί κάποιο από τα Oto Melara που θα έχουν αφαιρεθεί από τις φρεγάτες S στην θέση του πυροβόλου των 100 χιλιοστών.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Επανερχόμαστε στο θέμα καθώς διαπιστώσαμε το ενδιαφέρον των αναγνωστών μας για την ενίσχυση του ΠΝ, που όλο συζητείται αλλά ποτέ δεν υλοποιείται. Σκοπός μας, όπως πάντα, η αφορμή για δημιουργικό διάλογο. Αναμένουμε τις παρατηρήσεις σας!