Πριν 23 χρόνια στις 4 Νοεμβρίου 1996 κατά την διάρκεια της τότε διακλαδικής άσκησης Παρμενίων βυθίστηκε σε περιστατικό μετά από σύγκρουση με το Ε/Γ-Ο/Γ πλοίο Σάμαινα η πυραυλάκατος (ταχύ περιπολικό κατευθυνόμενων πυραύλων – ΤΠΚ) Κωστάκος, κλάσης Combattante IIIb.
Δυστυχώς ως συνέπεια της σύγκρουσης και βύθιση της ΤΠΚ, βρήκαν το θάνατο τέσσερα μέλη του πληρώματος.
Σύμφωνα με το αφιέρωμα του ΠΝ, η εν λόγω πυραυλάκατος ήταν μια από τις έξι της κλάσης (οι υπόλοιπες ήταν οι Καβαλούδης, Ντεγιάννης, Ξένος, Σιμιτζόπουλος και Σταράκης) οι οποίες ναυπηγήθηκαν μετά από παραγγελία του ΓΕΝ στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Έλαβε το όνομα αυτό προς τιμήν του φονευθέντος στη Μάλτα, στις 27 Φεβρουαρίου 1942, αξιωματικού του Υ/Β ΓΛΑΥΚΟΣ.
Η παραλαβή της έγινε στις 24 Ιουνίου 1980. Στις 4 Νοεμβρίου 1996 (κυβ. Πχης Κ. Λάζαρης), στα Αυλάκια της Σάμου, προσέκρουσε σε αυτήν το επιβατηγό ΣΑΜΑΙΝΑ, με αποτέλεσμα να βυθιστεί η πυραυλάκατος ΚΩΣΤΑΚΟΣ και να παρασύρει στη βύθιση της 4 άτομα από το πλήρωμα της. Μετά από επίπονες προσπάθειες, το πλοίο ανελκύσθηκε στις 15 Μαρτίου 1997, αλλά δεν κρίθηκε οικονομικά σκόπιμη η επισκευή και ενεργοποίησή του.
Η Κωστάκος με πλήρη οπλισμό είχε αξία, σύμφωνα με την εκτίμηση του πλοιάρχου Κοροβέση (τότε εκπροσώπου Τύπου ΓΕΝ) περί τα είκοσι δισεκατομμύρια δραχμές. Το ποσό αυτό σε δολάρια της εποχής μας κάνει περίπου 83 εκατομμύρια δολάρια (ισοτιμία ~240 δραχμές ανά δολάριο το 1996) που με την σειρά του σε σημερινές τιμές ανέρχεται στο ποσό των ~133 εκατομμυρίων δολαρίων ή ~116 εκατομμυρίων ευρώ.
Η ανέλκυσή του πλοίου που ολοκληρώθηκε πέντε μήνες αργότερα αναφέρεται ότι κόστισε περί τα 870 εκατομμύρια δραχμές, ωστόσο όπως αναφέρθηκε ήδη δεν συνέφερε οικονομικά η επισκευή του.
Οι τεχνικές προδιαγραφές του Κωστάκος, σύμφωνα με την αναφορά στην σελίδα του ΠΝ:
- Διαστάσεις: 56 / 7,4 / 2 μέτρα
- Εκτόπισμα: 420 τόνους
- Πρόωση: 4 MTU 18.000 hp , 4 έλικες
- Ταχύτητα: 33 κόμβοι
- Οπλισμός: 6 K / B E / E Penguin Mk 2, 2 πυροβόλα OTO Melara 76 χιλ./62, 2 δίδυμα 30 χιλ. EMERLEC, 2 Τ/Σ τηλεκατευθυνόμενων Τ/Λ και σύστημα Δ/Β VEGA.
Δείτε τι είχε γράψει η Π&Δ εκείνη την εποχή (Τεύχος 141, Δεκέμβριος 1996):
ΟΙ… ΝΑΥΜΑΧΙΕΣ ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΙ
Ενόχλησε, μαθαίνουμε, ορισμένους (ευτυχώς ελάχιστους σε σχέση με αυτούς που ικανοποιήθηκαν) το ρεπορτάζ του προηγούμενου τεύχους για το διεμβολισμό της πυραυλακάτου ΚΩΣΤΑΚΟΣ από το οχηματαγωγό-επιβατηγό ΣΑΜΑΙΝΑ. Καλό θα ήταν μαζί με την ενόχληση να εξεδηλώνετο και μια σταλιά φιλότιμο, μήπως και τεθεί τέρμα στις… ναυμαχίες που γίνονται στο Αιγαίο ανάμεσα στον εγχώριο εμπορικό και πολεμικό στόλο!
Αλλά, δε βαριέσαι, αφού το κράτος δεν ενδιαφέρεται να βάλει κάθε κατεργάρη στον πάγκο του, «τα ίδια Παντελάκη μου τα ίδια Παντελή μου». Η ΠΤΗΣΗ φέρνει σήμερα στο φως της δημοσιότητας δύο ακόμα παρολίγον συγκρούσεις εμπορικών πλοίων με πολεμικά, στις 22 και 26 Νοεμβρίου, και μάλιστα η πρώτη περίπτωση ήταν κατά τη διάρκεια της πολυεθνικής άσκησης «Νηρηίς 1996» με αποτέλεσμα στο παρά πέντε η χώρα μας να γλιτώσει εκτός των άλλων και το διεθνή διασυρμό.
Σύμφωνα με απολύτως έγκυρες πηγές στις 22 Νοεμβρίου, στις 4 το πρωί, τα πλοία που μετείχαν στην άσκηση (το ρεπορτάζ σε άλλες σελίδες) ετέθησαν σε διαδικασία απάρσεως από το αγκυροβόλιο του λιμανιού της Κω, ανάμεσά τους οι φρεγάτες «ΕΛΛΗ», «ΒΙRΑUΤ», «ΙΝΦΑΝΤΑ ΧΡΙΣΤΙΝΑ» και οι πυραυλάκατοι «ΚΑΒΑΛΟΥΔΗΣ» και «ΜΠΑΤΣΗΣ». Το αντιτορπιλικό «ΦΟΡΜΙΩΝ» και το καταδρομικό «ΘΑΛΑΣΣΑ ΤΩΝ ΦΙΛΙΠΠΙΝΩΝ» επρόκειτο να αποπλεύσουν στις 4.30. Περίπου στις 4.15, πάντα πρωινή ώρα, οι προαναφερθείσες φρεγάτες και οι πυραυλάκατοι είχαν αποπλεύσει και εκινούντο με πορεία βορειοανατολική προκειμένου στη συνέχεια να κάνουν στροφή ανατολικά με προορισμό τη Ρόδο.
Την ώρα του απόπλου των πλοίων το επιβατηγο-οχηματαγωγό ΠΑΤΜΟΣ προερχόμενο από τη βόρεια πλευρά του στενού ανάμεσα Κω και Τουρκίας προσέγγιζε το αγκυροβόλιο προκειμένου να δέσει. Κατά την προσέγγισή του, αν και τα πολεμικά πλοία «ΕΛΛΗ», «ΒΙRΑUΤ», «ΙΝΦΑΝΤΑ ΧΡΙΣΤΙΝΑ» και «ΜΠΑΤΣΗΣ» άφηναν το αγκυροβόλιο τους και του έδειχναν εμφανώς «κόκκινο», το ΠΑΤΜΟΣ συνέχισε να κινείται με μεγάλη ταχύτητα και μάλιστα παρότι έβρεχε και δεν υπήρχε καλή ορατότητα.
Οι τρεις φρεγάτες για να αποφύγουν τη σύγκρουση με το ποστάλι αναγκάστηκαν να «κρατήσουν», ο «ΜΠΑΤΣΗΣ» να αυξήσει απότομα ταχύτητα, να στρίψει δεξιά και να ενεργοποιήσει τη σειρήνα του. Ο «ΦΟΡΜΙΩΝ» διαπιστώνοντας την επικίνδυνη προσέγγιση του ΠΑΤΜΟΣ χρησιμοποίησε τον προβολέα του προκειμένου να υποδηλώσει την παρουσία του και να ενεργοποιήσει τους ευρισκόμενους στη γέφυρα του οχηματαγωγού, το οποίο πέρασε πολύ κοντά στο αντιτορπιλικό με μεγάλη ταχύτητα.
Τελικά το ΠΑΤΜΟΣ φώτισε το «ΜΠΑΤΣΗΣ» από το οποίο πέρασε σε απόσταση αναπνοής, ίσως και λιγότερο από 30 μέτρα. Ο πλοίαρχος του ΠΑΤΜΟΣ έκανε αναφορά στο λιμεναρχείο, όπου φυσικά δίνει τη δική του εκδοχή, αλλά και σύμφωνα με την οποία προκύπτει ότι πήρε είδηση μόνο την πυραυλάκατο! Καλά κάνει και ζητάει τα ρέστα ο άνθρωπος, το συμφέρον του εξυπηρετεί. Το ερώτημα είναι πού βρίσκεται το κράτος;
ΠΡΟΣΟΧΗ! Δεν επιδεχόμεθα διαψεύσεις, γιατί η νέα παρολίγον πολλαπλή καραμπόλα της θάλασσας είχε και διεθνείς παρατηρητές. Το δεύτερο περιστατικό έγινε στις 26 Νοεμβρίου στις 8 το βράδυ. Η πυραυλάκατος «ΑΝΤΩΝΙΟΥ» απέπλεε από την Κω για το Φαρμακονήσι στις 19.50, αλλά καθώς απομακρυνόταν στην εξωτερική προβλήτα της ΚΩ βρισκόταν το οχηματαγωγό ΜΑΡΙΝΑ, το οποίο απέπλευσε με τη σειρά του στις 8 το βράδυ.
Ο «ΑΝΤΩΝΙΟΥ» αύξησε την ταχύτητά του στους 18 κόμβους για να διέλθει το στενό ανάμεσα στην Κω και την Τουρκία μέχρι απόστασης 1 μιλίου από την Κω στα αβαθή της Αμμόγλωσσας. Στις 20.10 το ΜΑΡΙΝΑ πλησίασε με ίδια ταχύτητα και πορεία πρίμα και δεξιά σε απόσταση 500 γιάρδες από τον «ΑΝΤΩΝΙΟΥ» εκτελώντας ελιγμούς και φωτισμό με προβολέα.
Οι συνεννοήσεις με τον ασύρματο δεν έγιναν, σύμφωνα με πληροφορίες, και σε τόσο ήρεμη ατμόσφαιρα και ενώ συνεχίζονταν και τα δύο πλοία αντάλλασσαν στοιχεία, το οχηματαγωγό αύξησε την ταχύτητα στους 23 κόμβους και εκτέλεσε αριστερή στροφή για να διέλθει πιο κοντά στις ακτές από την απόσταση διέλευσης της πυραυλακάτου.
Ερώτημα αφελούς… ορεσίβιου χωρικού: Πόσα θύματα πρέπει να θρηνήσουμε ακόμα και πόσα δισεκατομμύρια δραχμές να πάνε στο βυθό της θάλασσας για να τηρείται απαρέγκλιτα η ναυτική νομοθεσία, εγχώρια και διεθνής; Τι πρέπει τελικά να γίνει για να πέσουν οι πρώτες γερές καμπάνες στους καθ’ υποτροπήν παρανομούντες;