Στις 15 Μάιου φέτος έλαβε χώρα, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας η ημερίδα DEFEA Conference 2024, με κύριο θέμα ”Βιομηχανία Άμυνας και ασφάλειας: Οι τρέχουσες στρατηγικές σε ένα κόσμο με προκλήσεις”. Η διάσκεψη συγκέντρωσε το ενδιαφέρον όσων ασχολούνται με τα θέματα της άμυνας, μιας και σύμφωνα και με την τοποθέτηση του υπουργού Νίκου Δένδια, η χώρα μας βρίσκεται σε μεταβατικό στάδιο αναδιάρθρωσης και ανάκαμψης της αμυντικής της βιομηχανίας, στα πλαίσια του προγράμματος ”Ατζέντα 2030”. Μέρος αυτού αποτελεί και η ίδρυση του Ελληνικού Κέντρου Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ), που αναμένεται να αποτελέσει το Οικοσύστημα ανάπτυξης για τις εγχώριες παραγωγικές δυνάμεις.
Εκεί ένας από τους ομιλητές ήταν και ο Peter Huis in’t Veld, Senior Business Development Manager – Deputy Director International Affairs of the Netherlands Industries for Defense and Security (NIDV). Του ζητήσαμε να μας πει περισσότερα γύρω από τον οργανισμό που εκπροσωπεί, τον πετυχημένο ολλανδικό τρόπο εισαγωγής των καινοτομιών στην αμυντική βιομηχανία και πως η Ελλάδα θα μπορούσε να ωφεληθεί από αυτή την τεχνογνωσία.
Γνωριμία με τον Ολλανδικό Οργανισμό Βιομηχανιών για την Άμυνα και την Ασφάλεια
Ο NIDV δημιουργήθηκε πριν από 40 χρόνια από την ολλανδική κυβέρνηση, ώστε να δομηθεί ένα ενιαίο πλαίσιο συνεργασίας των βιομηχανιών που ήθελαν να συμμετάσχουν στις προμήθειες και στο σχεδιασμό οπλικών συστημάτων. Ο οργανισμός αριθμεί πάνω από 200 μέλη συμπεριλαμβανομένων και των ”μεγάλων” της τοπικής αμυντικής βιομηχανίας, όπως οι Thales NL, Damen, Fokker κ.α.
Όπως λέει ο Huis in’t Veld: “Κάνουμε τη διασύνδεση μεταξύ αμυντικών εταιρειών, εκπαιδευτικών και μορφωτικών ιδρυμάτων, με στόχο την υποστήριξή τους τόσο στην αγορά της Ολλανδίας όσο και στο εξωτερικό και αναζητούμε διεθνή συνεργασία στον τομέα αυτό. Πρακτικά είμαστε η γέφυρα μεταξύ της κυβέρνησης και της βιομηχανίας και παρέχουμε πληροφορίες και υπηρεσίες μεταξύ αυτών”.
Τι μπορεί να προσφέρουν οι Ολλανδοί στην Ελλάδα
Ρωτήσαμε τον κ. Huis in’t Veld σχετικά με τους τομείς ενδιαφέροντος που θα μπορούσε να δραστηριοποιηθεί ο NIDV στην Ελλάδα και απάντησε πως δεν υπάρχει περιορισμός, ο στόχος είναι σε κάθε τομέα: “Ελπίζουμε για όλα, ξέρετε μερικά χρόνια πίσω είχα επικοινωνήσει με υπευθύνους εταιρειών αναφορικά με τον σχεδιασμό διεθνών συνεργασιών. Τους είχα ρωτήσει σε ποιες περιοχές και χώρες ειδικότερα θα ήθελαν να επικεντρωθούν και πάντα η Ελλάδα βρισκόταν στο top 3 της λίστας και ο λόγος γι’ αυτό είναι διότι τη βλέπουμε ως ένα πολύ αξιόπιστο συνεργάτη”.
Όπως μας εξήγησε, προκειμένου να προωθηθεί η συνεργασία με την Ελλάδα, πριν από λίγα χρόνια, ξεκίνησε το πρόγραμμα «Partners for International Business – Dutch Coalition for Defense and Security (PIB DCDS)».
Σε αυτό ομάδες ολλανδικών επιχειρήσεων και μορφωτικών ιδρυμάτων συνεργάζονται στενά με την ολλανδική κυβέρνηση για τη δημιουργία μιας αμοιβαία επωφελούς, μακροπρόθεσμης εταιρικής σχέσης μεταξύ Ολλανδίας και Ελλάδας, στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας. Το επίκεντρο βρίσκεται στην αεροπορία, στις ναυτιλιακές εφαρμογές, στην τεχνολογία πληροφοριών και επικοινωνιών (κυβερνοασφάλεια) και στα επίγεια συστήματα. Επιπλέον, το PIB DCDS στοχεύει στην προώθηση συμφωνιών συνεργασίας μεταξύ ελληνικής και ολλανδικής βιομηχανίας για συμμετοχή σε διαγωνισμούς του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας (EDF).
Στο PIB DCDS, μετέχουν τα ολλανδικά υπουργεία Άμυνας, Εξωτερικών, Οικονομικών – Κλιματικής Πολιτικής, ο Οργανισμός Επιχειρήσεων της Ολλανδίας, η Διοίκηση Υλικών και Τεχνολογίας Πληροφοριών (COMMIT), η Ολλανδική Πρεσβεία στην Αθήνα και ο Ακόλουθος Άμυνας.
“Στόχος μας είναι να ενισχύσουμε τις σχέσεις μεταξύ Ολλανδίας και Ελλάδας για να αναδειχθούν ευκαιρίες για συνεργασία και ανάπτυξη, όπως και η δημιουργία νέων αμυντικών δεσμών και στρατηγικών με όφελος και για τα δύο έθνη σε επίπεδο κυβέρνησης, μορφωτικών ιδρυμάτων και βιομηχανίας. Επιπλέον, θα θέλαμε να προσφέρουμε στις ελληνικές αμυντικές βιομηχανίες ίσους όρους ανταγωνισμού στην Ολλανδία καθώς και υποστήριξη για την απόκτηση πρόσβασης/ενίσχυσης της παρουσίας τους στην αγορά της Βόρειας Ευρώπης. Θέλουμε να ταιριάξουμε τα καλύτερα στοιχεία και των δύο κόσμων, προωθώντας τα ολλανδικά προϊόντα στην Ελλάδα, αλλά και το αντίστροφο, ώστε η Ελλάδα να πουλάει τα δικά της προϊόντα στην Ολλανδία, εκμεταλλευόμενη την καίρια θέση μας στη Δυτική Ευρώπη”.
Εδώ τόνισε πως ένα δυνητικό πεδίο αμφίδρομης συνεργασίας είναι σίγουρα η ναυτιλιακή αγορά, οι συνέργειες μεταξύ ναυπηγείων, όπως για παράδειγμα της Damen με εγχώριες εταιρείες, μιας και η Ελλάδα ως ναυτική χώρα, διαθέτει αξιόλογες ικανότητες. “Μπορούμε επίσης να μάθουμε κι εμείς από εσάς”, είπε χαρακτηριστικά.
Κατά τον ίδιο σημαντικές είναι οι προοπτικές συνεργασίας στον αεροδιαστημικό τομέα, με όχημα την αναμενόμενη προμήθεια των αεροσκαφών F-35 από την Ελλάδα. Είναι γνωστό πως η Ολλανδία αποτελεί διεθνές μέλος του προγράμματος JSF από το 2001 και μάλιστα επιπέδου 2, επομένως όπως ανέφερε “δεν χρειάζεται να ανακαλύψετε τον τροχό εκ νέου”, αλλά να υπάρξει μια συνεργασία μεταξύ κυβερνήσεων, βιομηχανιών, αλλά και των αεροποριών των δύο χωρών, ώστε η εισαγωγή του αεροσκάφους στην Π.Α. να γίνει όσο το δυνατόν πιο ομαλά και με οικονομικά αποδοτικό τρόπο. Μάλιστα “έχουμε την πρόθεση να ενημερώσουμε την ελληνική κυβέρνηση για το ενδιαφέρον μας περί διοργάνωσης εκδήλωσης με τη συμμετοχή Ολλανδών και Ελλήνων εκπροσώπων της κυβέρνησης και της βιομηχανίας, σε σχέση με το πρόγραμμα F-35″.
Αν και ο συνομιλητής μας γνώριζε για τη συμφωνία μεταξύ των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων και της Σλοβακικής MSM Export s.r.o. μας ανέφερε πως υπάρχει ακόμη ενδιαφέρον από Ολλανδό επιχειρηματία, εγνωσμένης αξίας στον χώρο (χωρίς όμως να κατονομαστεί), που δραστηριοποιείται ειδικά στο κομμάτι των πυρομαχικών. Αυτός διαθέτει ήδη εργοστάσιο στη Βρετανία, στο προσεχές μέλλον αναμένεται η δημιουργία άλλου στην Ολλανδία, ενώ συνεργάζεται και με την αμερικανική κυβέρνηση καθώς διαθέτει ήδη εκεί μια εταιρεία πυρομαχικών. Παράλληλα σχεδιάζει την επέκταση των δραστηριοτήτων του και στην Άπω Ανατολή.
Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας
Μιας και ο NIDV έχει ως στόχο όχι μόνο την υποστήριξη της καινοτομίας σε ερευνητικό επίπεδο αλλά και την πρακτική εφαρμογή της, ρωτήσαμε τον συνομιλητή μας τι θα έπρεπε η Ελλάδα να προσέξει περισσότερο, ώστε το ΕΛ.Κ.Α.Κ. να μην καταλήξει άλλη μια υποσχόμενη μεν, αποτυχημένη όμως δε, προσπάθεια ανάταξης της αμυντικής βιομηχανίας.
Όπως είπε, είναι πολύ βασικό, να υπάρχει εμπλοκή της βιομηχανίας, μιας και πολλές από τις καινοτόμες ιδέες ξεκινούν από τις εταιρείες. Βέβαια η ανάπτυξη νέων πρωτοβουλιών και τεχνολογίας, απαιτεί να κάθονται στο ίδιο τραπέζι και να μιλάνε ”κοινή γλώσσα” όλα τα συμβαλλόμενα μέρη. Έτσι, στην Ολλανδία, έχουν ιδρύσει τον οργανισμό MIND (Military Innovation by Doing), με βασική κατεύθυνση την εφαρμοσμένη στρατιωτική καινοτομία. Εκτός του MIND, υπάρχουν επίσης εργαστηριακές εγκαταστάσεις όπου ο Ολλανδικός Στρατός, και το Υπουργείο Άμυνας γενικότερα, μπορούν να δοκιμάσουν οποιαδήποτε νέα τεχνολογία αναπτυχθεί.
Μνημόνιο συνεργασίας ΕΛΚΑΚ-ΕΑΒ και ΓΕΕΘΑ για ηλεκτρονικό πόλεμο
Σημαντική είναι και η στόχευση σε συγκεκριμένα αντικείμενα έρευνας και καινοτομίας, όπως αυτά προκύπτουν από τις ανάγκες της αγοράς. Όπως μας είπε “…δείτε τον πόλεμο στην Ουκρανία, μας υπαγορεύει να δώσουμε βάση στην τεχνητή νοημοσύνη, στα αυτόνομα ρομποτικά συστήματα και drones, στον κυβερνοπόλεμο, όλα αυτά είναι πολύ σημαντικά. Φυσικά εάν έχεις επάρκεια σε καταρτισμένο προσωπικό μπορείς να κάνεις πολλά περισσότερα, όμως πρώτιστα πρέπει να ιεραρχήσετε τους τομείς που θέλετε να δραστηριοποιηθείτε. […] Εμείς συγκεκριμένα έχουμε ένα μελλοντικό project που θα μπορούσε να τρέξει μέσω του MIND σε συνεργασία με την Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων και επιθυμούμε να μοιραστούμε κάθε είδους πληροφορία, τον τρόπο εργασίας και προσέγγισης αυτών των καινοτομιών, με τους Έλληνες. Αυτό μπορεί να γίνει μέσω του προγράμματος PIB που προαναφέραμε, έτσι ώστε Ολλανδική κυβέρνηση και βιομηχανία να συνεργαστεί με την αντίστοιχη Ελληνική.”
Οι εξοπλιστικές ανάγκες της Ελλάδας και οι ολλανδικές λύσεις
Σε ζητήματα εξοπλισμών, το ερώτημα ήταν τι περιθώριο συνεργασίας, είτε σε νέα είτε σε μεταχειρισμένα συστήματα, υπάρχει μεταξύ των δύο χωρών.
Με την διευκρίνηση ότι ο NIDV ”δεν προσφέρει” οπλικά συστήματα, αλλά αποτελεί τον διαμεσολαβητή μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών και ουσιαστικά “κάνει τα πράγματα να συμβαίνουν”, ο κ. Huis in’t Veld είπε τα εξής: ” Πριν από μερικά χρόνια είχα βρεθεί πάλι στην Ελλάδα για το πρόγραμμα πιθανής πώλησης των φρεγατών κλάσης Μ, F828 Van Speijk και F831 Van Amstel. Μάλιστα το ενδιαφέρον της ελληνικής πλευράς ήταν τόσο έντονο, που ήθελε να ολοκληρωθεί άμεσα η διαδικασία, στην πορεία όμως έγιναν διαθέσιμες προς πώληση το 2027, τώρα δεν είναι ξεκάθαρο εάν τα σκάφη θα πουληθούν ή θα τεθούν ξανά σε υπηρεσία”.
Θα μπορούσε η Ελλάδα να συζητήσει ακόμη και για τις ολλανδικές φρεγάτες LCF όταν αυτές αποσυρθούν; “Φυσικά, το μεταχειρισμένο υλικό είναι πάντα διαθέσιμο για πώληση, με τις προϋποθέσεις βέβαια που θέτουν τα επιτελεία (για χρόνο αποδέσμευσης). Αν εγκαθιδρύσουμε μια καλύτερη σχέση μεταξύ των χωρών μας, τότε η Ελλάδα θα είναι προτιμώμενη σε προτεραιότητα. Για τις δύο εναπομείνασες Μ, είχε έντονο ενδιαφέρον η Χιλή, όταν μίλησα όμως πριν 3 χρόνια με τον εθνικό μας διευθυντή εξοπλισμών, μου είπε δεν διατίθενται εκεί γιατί δεν είναι σύμμαχοι στο NATO. Ως μέλος του ΝΑΤΟ, η Ελλάδα είναι σαφώς πιο σχετική, γιατί η ελευθερία της Συμμαχίας του ΝΑΤΟ είναι και η δική μας ασφάλεια”.
Αναφορικά με τα έξι διαθέσιμα ναρκοθηρευτικά πλοία κλάσης Alkmaar, όντως είχε υπογραφεί LOI (Letter Of Intend) με την Ελληνική πλευρά στις 27 Οκτωβρίου 2021, όμως μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία δύο από αυτά παραχωρήθηκαν εκεί. Επομένως υπάρχουν ακόμη τέσσερα διαθέσιμα στο Ολλανδικό και περισσότερα στο Βέλγικο Ναυτικό.
Εφόσον υπάρξει επανεκκίνηση του προγράμματος κορβετών όπως φημολογείται, δεν θα μπορούσε να λείψει η Damen και σίγουρα θα συμμετέχει εκ νέου, όπως μας αποκάλυψε ο συνομιλητής μας. Υπάρχει ήδη μια πολύ σημαντική σχέση μεταξύ Ολλανδίας και Ελλάδας εδώ και πολλά χρόνια με αφορμή τα διάφορα ναυτικά προγράμματα και ο κεντρικός σχεδιασμός της Damen γύρω από την προσφερόμενη πρόταση, αφορά την άμεση εμπλοκή της ελληνικής βιομηχανίας σε ενδεχόμενη επιλογή των ολλανδικών κορβετών.
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: Το ΠΝ ζήτησε ξανά προσφορά από τη Damen για κορβέτες Sigma 10514!
Τα νέα ολλανδικά υποβρύχια θα μιλούν γαλλικά με ολλανδική προφορά
Η συνέντευξη δεν θα μπορούσε να μην συμπεριλαμβάνει και ερώτηση για την έκπληξη της επιλογής της γαλλικής Naval Group για τα μελλοντικά υποβρύχια του Ολλανδικού Ναυτικού. Θυμίζουμε πως τον Μάρτιο που μας πέρασε, επελέγη το σχέδιο υποβρυχίου Barracuda Blacksword, με το κόστος της συμφωνίας να ξεπερνά τα 5,5 δις ευρώ.
Η απάντηση είναι, σύμφωνα με το ολλανδικό Υπουργείο Άμυνας, πως η προτεινόμενη γαλλική προσφορά πληρούσε τις απαιτήσεις του Ολλανδικού Ναυτικού περισσότερο από τους ανταγωνιστές τους (ανάμεσα τους ήταν και κοινοπραξία Damen-Saab). Πάντως ένας από τους βασικούς όρους της συμφωνίας ήταν η συμμετοχή ολλανδικών βιομηχανιών στην ανάπτυξη και εκτέλεση του προγράμματος.
Ο κος Huis in’t Veld τόνισε πως η Ολλανδία έχει πολύ μεγάλη εμπειρία σε σκάφη επιφανείας κάθε είδους και μεγέθους, όχι όμως τόσο σε υποβρύχια, γι’ αυτό άλλωστε η τοπική Damen δεν προχώρησε αυτοδύναμα σε πρόταση, αλλά σε συνεργασία με την Saab Cockums. “Η Naval Group σύναψε συμφωνία με όλες τις εμπλεκόμενες ολλανδικές εταιρείες, καθώς και με δύο ερευνητικά κέντρα, το TNO και το MARIN. Έτσι τουλάχιστον 10 διαφορετικές οντότητες θα συμμετάσχουν στο νέο πρόγραμμα υποβρυχίων και ως εκ τούτου θα γίνουν μέρος της εφοδιαστικής αλυσίδας της Naval Group”.
Με τις πρόσφατες δηλώσεις Νίκου Δένδια περί έναρξης προγράμματος νέων υποβρυχίων, συζητήσαμε το γεγονός εάν θα μπορούσε η Ολλανδική επιλογή να καλύψει και τις ελληνικές ανάγκες, με την χώρα μας να συμμετέχει και αυτή στο πρόγραμμα. “Αυτά τα υποβρύχια έχουν αναπτυχθεί ειδικά για τις ανάγκες του Ολλανδικού Ναυτικού. Ως NIDV, αναζητούμε διεθνή συνεργασία, αυτός είναι ο κύριος στόχος μας, θέλουμε να είμαστε φίλοι και συνεργάτες με την Ελλάδα, να φέρουμε τα καλύτερα της Ολλανδίας στη χώρα σας και να προσφέρουμε τη δυνατότητα να φέρουμε τα καλύτερα του κλάδου σας στη Δυτική Ευρώπη. Τα ναυπηγεία της Damen, εάν δραστηριοποιηθούν σε πρόγραμμα στην Ελλάδα, θα εμπλέξουν και ελληνικές βιομηχανίες. Η σχέση μας θα πρέπει να βασίζεται στο τρίπτυχο φιλία – διαφάνεια – ειλικρίνεια.”
Ευχαριστούμε τη κ. Gabriella Solaini, Liaison Officer Defence & Security Partnership for International Business Netherlands – Greece, Embassy of the Kingdom of the Netherlands & NIDV για την πολύτιμη βοήθειά της.
Ακολουθήστε μας, στο Facebook, στο Twitter, στο YouTube και στο Viber!
