Μέσα από την πρωτοβουλία της Πενταμερούς Διάσκεψης, η Ελλάδα επιδιώκει να καθιερώσει τη θέση της ως πυλώνας σταθερότητας και ως έντιμος συνομιλητής στην περιοχή, όπως ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, σε μαγνητοσκοπημένο μήνυμά του σήμερα το πρωί στο συνέδριο με θέμα «Αθήνα: Διάλογοι για την Πολιτική» και με ειδικό τίτλο «Η Ανατολική Μεσόγειος Αλλάζει», που συνδιοργανώνουν ΤΟ ΒΗΜΑ, το Συμβούλιο Διεθνών Σχέσεων και το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.
Ο κ. Γεραπετρίτης σημείωσε ότι μέσα από αμοιβαία κατανόηση, η Διάσκεψη μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στη σταθερότητα και την ασφάλεια της περιοχής. Όπως είπε, η πρόταση απευθύνεται καταρχήν στα τέσσερα κράτη της ανατολικής Μεσογείου με τα οποία η Ελλάδα διατηρεί θαλάσσια σύνορα, την Κύπρο, την Αίγυπτο, την Τουρκία και τη Λιβύη, χωρίς να αποκλείεται μελλοντική συμμετοχή άλλων κρατών, συμπληρώνοντας πως η καθολική αποδοχή του διεθνούς δικαίου και ο πλήρης σεβασμός της κυριαρχίας των κρατών αποτελούν αναγκαίες προϋποθέσεις για τη συμμετοχή οποιασδήποτε χώρας στην πρωτοβουλία.
Ο υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι οι άξονες της προτεινόμενης πιθανής συνεργασίας είναι η πολιτική προστασία, η διαχείριση του μεταναστευτικού, η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και ενδεχομένως σε ένα δεύτερο στάδιο η συνδεσιμότητα. Ο ίδιος πρόσθεσε πως έχει αναλάβει να ενημερώσει και να διερευνήσει τις προθέσεις των μερών για τη συμμετοχή σε αυτό το σχήμα και εφόσον υπάρχει προκαταρκτική κοινή κατανόηση θα μπορούσε να συνταχθεί ένα μνημόνιο κατανόησης που θα οδηγούσε σε μία πρώτη συνάντηση για τον σχεδιασμό των επόμενων βημάτων. Επεσήμανε ότι γνωρίζει πολύ καλά τα προβλήματα που ενδέχεται να ανακύψουν ως προς την υλοποίηση αυτής της πρωτοβουλίας, η οποία είναι ένα πολύπλοκο εγχείρημα λόγω των χρόνιων και σύνθετων προβλημάτων των κρατών. «Δεν εθελοτυφλούμε, γνωρίζουμε όμως καλά και τις δυνατότητες που προσφέρονται για συνεργασία, για αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων του γεωγραφικού και γεωπολιτικού χώρου της ανατολικής Μεσογείου με τρόπο επωφελή για τα κράτη της περιοχής, με απώτερο σκοπό την ευημερία των λαών και την οικοδόμηση ενός παραδείγματος ειρήνης και ευημερίας σε μια περιοχή που τόσο έχει υποφέρει από συγκρούσεις και διενέξεις στο παρελθόν», υπογράμμισε, μεταξύ άλλων.
Παρουσιάζοντας συνοπτικά το έργο του στο υπουργείο Εξωτερικών, σημείωσε ότι η κυβέρνηση διαμορφώνει την εξωτερική πολιτική της «προσεκτικά, με νηφαλιότητα, χωρίς φοβικά σύνδρομα και με ισχυρή αυτοπεποίθηση».
Επίσης, ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στις σημερινές προκλήσεις για το διεθνές σύστημα, που θέτουν υπό αμφισβήτηση τις αρχές και τις βεβαιότητες στις οποίες στηρίχτηκε η διεθνής κοινότητα στη μεταπολεμική και μεταψυχροπολεμική εποχή, και στα πεδία συρράξεων στον πλανήτη, όπου -όπως είπε- οι επαπειλούμενες συγκρούσεις θέτουν σε δοκιμασία την αρχιτεκτονική ασφάλειας σε περιφερειακό και σε διεθνές επίπεδο.
«Έχοντας συναίσθηση της πραγματικότητας, η ελληνική εξωτερική πολιτική παραμένει πολιτική αρχών με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο και πιστεύουμε σταθερά στον διάλογο και τη διπλωματία για την εξεύρεση βιώσιμων λύσεων σε όλες τις διαφορές», τόνισε.
Όσον αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο κ. Γεραπετρίτης επεσήμανε ότι βρίσκονται σε πολύ καλό επίπεδο, «χωρίς να παραγνωρίζουμε το σημείο που υπάρχει σοβαρή διάσταση απόψεων» και υπογράμμισε: «Χωρίς την παραμικρή υποχώρηση από τα εθνικά μας συμφέροντα, κάναμε ένα νέο βήμα στη σχέση μας με την Τουρκία μέσω της υπογραφής της Διακήρυξης των Αθηνών τον Δεκέμβριο του 2023 και της καθιέρωσης ενός δομημένου λειτουργικού διαλόγου».
Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτή η προσέγγιση είχε απτά αποτελέσματα, όπως την ελαχιστοποίηση των παραβιάσεων του εθνικού εναέριου χώρου, τη μεγάλη μείωση των μεταναστευτικών ροών, την ενίσχυση της οικονομικής και εμπορικής συνεργασίας, καθώς και την αναβάθμιση του τουρισμού από την Τουρκία προς τα ελληνικά νησιά. Αντίστοιχα -είπε- και με τη Λιβύη, «χωρίς να αγνοούμε το αγκάθι του ανυπόστατου τουρκολιβυκού μνημονίου, είμαστε σήμερα η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που διατηρεί ανοιχτούς διαύλους στο ανώτατο επίπεδο και με τις δύο πλευρές».
Κώστας Δ. Μελισσόπουλος
