Η χρήση καμικάζι drones με οπτικές ίνες από τη Ρωσία, έχει αποδειχθεί ως μια σημαντική καινοτομία στο μέτωπο της Ουκρανίας, καθώς επιτρέπουν την αδιάλειπτη επικοινωνία με τον χειριστή μέσω της ίνας αντί για την τυπική χρήση ραδιοκυμάτων. Οπότε δεν μπορούν να παρεμβληθούν από τα συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου, ενώ έχουν το εξτρά πλεονέκτημα ότι προσφέρουν υψηλής ποιότητας εικόνα.
Η Ρωσία ενσωμάτωσε πρώτη αυτή την τεχνολογία σε διάφορα μοντέλα drones, τα οποία έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν και εκρηκτικά. Και έχουν ήδη γίνει μεγάλο πρόβλημα για τις ουκρανικές δυνάμεις, με επιτυχίες κατά δυτικών αρμάτων. Όπου σε αρκετά ουκρανικά M1A1 Abrams, Challenger 2 αλλά και Leopara 2A4/A6 έχουν τοποθετηθεί παρεμβολείς, οι οποίοι όμως δεν μπορούν να τα προστατεύσουν.
Πλέον και η Ουκρανία έχει αρχίσει να παράγει τα δικά της “οπτικής ίνας”, ενώ εκεί υπολογίζουν πως η μαζική παραγωγή έχει κατεβάσει το κόστος από περίπου 1400-1.800 ευρώ το drone σε κάπου 700, κάτι που καθιστά την τεχνολογία πιο προσιτή.
Η οπτική ίνα φέρεται από τα τετρακόπτερα/οκτακόπτερα σε ειδικό καρούλι, και ξετυλίγεται κατά την πτήση, φθάνοντας έως και πάνω από 10 χιλιόμετρα μήκος, πιθανά έως και 20. Το βάρος μάλιστα του καρουλιού είναι κάπου στο 1,5 κιλό, οπότε δεν εξαντλεί τις δυνατότητες του drone να μεταφέρει εκρηκτικό φορτίο, τουλάχιστον στα πιο μεγάλα από αυτά.
Η χρήση όμως των “οπτικής ίνας” δεν είναι χωρίς προβλήματα. Ο χειριστής πρέπει να προσέχει ιδιαίτερα να μην κινεί το drone σε τοπία με καλώδια ηλεκτρικού ρεύματος, με πολλά δέντρα και πυκνή βλάστηση, με φράχτες κ.ο.κ. δηλαδή σημεία όπου η ίνα μπορεί να μπλεχτεί και να κοπεί. Επίσης η ικανότητα απότομων ελιγμών περιορίζεται σε σχέση με εκείνα που έχουν ραδιοκατεύθυνση, πάλι για να μην ρισκαριστεί η ίνα που ξεδιπλώνεται. Πειραματισμοί να καλυφθεί η οπτική ίνα με κάποια ανθεκτική μόνωση προς το παρόν δεν έχουν αποδώσει ιδιαίτερα, καθώς αυξάνεται πολύ το βάρος της. Αλλά γίνονται πειραματισμοί με διάφορα βερνίκια που την κάνουν πιο σκληρή.
Τώρα και οι δύο εμπόλεμες χώρες έχουν εστιάσει και στην παραγωγή των βασικών συστατικών, όπως τα καρούλια με την ίνα, για ακόμη μεγαλύτερη μείωση κόστους και αύξηση της διαθεσιμότητας.
Επιπλέον, η Ουκρανία επενδύει συνεχώς στην έρευνα και την ανάπτυξη “κλασικών” drones που με σύνθετες διατάξεις κεραιών θα παραμένουν ανθεκτικά στην παρεμβολή, αλλά και θα προσφέρουν επιπλέον δυνατότητες, όπως την ενσωμάτωση τεχνητής νοημοσύνης για την αυτόνομη λειτουργία και την αναγνώριση στόχων. Οπότε ακόμη και αν παρεμβληθούν, να συνεχίσουν την πορεία τους.
Το ενδιαφέρον είναι πως κάθε πλευρά έχει ένα μικρό “παράθυρο” τεχνολογικής πρωτοπορίας: καθώς ό,τι εμφανίσει αρχικά στο πεδίο της μάχης, εφόσον προσφέρει πλεονέκτημα, θα αντιγραφεί ταχύτατα από τον αντίπαλο. Έτσι τα drones, που ξοδεύονται κατά χιλιάδες κάθε μέρα και από τις δύο πλευρές, και έχουν υψηλό ποσοστό αστοχίας και δυσλειτουργίας (εμείς βλέπουμε μόνο τα βίντεο με τις επιτυχίες τους, αλλά σημαντικός αριθμός απλώς πέφτουν στο πεδίο, είτε με εξαντλημένη μπαταρία, είτε από παρεμβολές, είτε από καταρρίψεις, είτε από τεχνικά προβλήματα), συλλέγονται και μελετώνται επιτόπου. Οπότε Ρώσοι και Ουκρανοί “εκπαιδεύουν” ο ένας τον άλλο συνεχώς και εξελίσσουν με αέναο ρυθμό τις κατασκευές τους.
Αυτή είναι και μια ιδιαιτερότητα των μικρών drone που πλέον κυριαρχούν στο πεδίο. Είναι τόσο μαζική η κατασκευή τους, με συναρμολόγηση βασικών εξαρτημάτων, που μπορεί κάθε παρτίδα να διαφέρει από την άλλη σε οποιαδήποτε λεπτομέρεια. Λίγο πιο βελτιωμένο λογισμικό, λίγο πιο εξελιγμένη κάμερα, μια πιο ευαίσθητη κεραία ή μπλοκ κεραιών, με κάποια θωράκιση που προστατεύει από συγκεκριμένη συχνότητα παρεμβολής, με καλύτερη κρυπτογράφηση δεδομένων, με ελαφρύτερες πλακέτες ηλεκτρονικών, ή ένα πιο αποδοτικό εκρηκτικό φορτίο.
Έτσι οι αναβαθμίσεις και αλλαγές είναι ραγδαίες και ο πειραματισμός συνεχής, ενώ πολλές μετασκευές και βελτιώσεις γίνονται κοντά στη γραμμή του μετώπου, με ομάδες εξειδικευμένων χειριστών και τεχνικών να δουλεύουν μέσα σε χαρακώματα, για να αλλάξουν κάποια παράμετρο.
Έτσι η τεχνολογία των μικρών drones, αλλά και αντίστροφα, η τεχνολογία αντιμετώπισης τους (με παρεμβολείς, με μεταλλικά κλουβιά, με άλλα drones σε ρόλο “κυνηγού”, με βελτιωμένο καμουφλάζ, με χρήση μικροφώνων που εντοπίζουν το χαρακτηριστικό βουητό τους, με κυνηγετικές καραμπίνες ως τερματική άμυνα, με πυργίσκους πυροβόλων με κάμερες για κατάρριψη τους κ.ο.κ.) έχουν εκρηκτική ανάπτυξη και συνεχή καινοτομία. Και είναι αυτή την εποχή το μεγαλύτερο “σχολείο” νέων αμυντικών τεχνολογιών παγκοσμίως, όπου κάθε χώρα οφείλει να προσέλθει και με την σειρά της να διδαχθεί και να αντιγράψει ότι περισσότερο μπορεί.
