Εντύπωση έχει κάνει η δήλωση στις ΗΠΑ του βουλευτή Adam Smith, προέδρου της Επιτροπής Ενόπλων Δυνάμεων της Βουλής των Αντιπροσώπων ότι το F-35 πλέον δεν είναι τόσο ασφαλές ως πλατφόρμα, λόγω μεγάλων εξελίξεων στην πυραυλική τεχνολογία. Αν και βέβαια παραμένει πολύ πιο εξελιγμένο από τα παλαιότερα μαχητικά «πλέον υπάρχουν περιβάλλοντα μάχης στα οποία δεν θα μπορεί να εισέλθει». Κάτι άλλωστε που έμμεσα έχει παραδεχθεί και η Αμερικανική Αεροπορία μιλώντας για υψηλή επιβιωσιμότητα του F-35 αλλά σε συγκεκριμένες φάσεις μιας μάχης.
Η κριτική αυτή δεν είναι πολύ καινούργια, αλλά το να εκφράζεται από ανώτατα στελέχη της αμερικανικής κοινοβουλευτικής εξουσίας τα οποία έχουν και τον τελικό έλεγχο των χρηματοδοτήσεων για την αγορά ακόμη περισσοτέρων F-35 όπως και των κονδυλίων για την συνεχή -και ατέρμονη όπως φαίνεται- εξέλιξη του είναι σοβαρό. Ο Smith μάλιστα πρότεινε την διοχέτευση κονδυλίων σε μικρότερα μη επανδρωμένα συστήματα (όπως και στο 6ης γενιάς μαχητικό), κάτι που διαφαίνεται ως η επόμενη «μεγάλη» λύση, είτε ως μονάδες, είτε ως συνεργαζόμενα «ευφυή» σμήνη.
Είναι λοιπόν το F-35 ξεπερασμένο; Σαφώς όχι. Αλλά αν υπολογίσει κανείς το μεγάλο κόστος αγοράς (παρόλες τις προσπάθειες της κατασκευάστριας Lockheed Martin να εμφανίσει μειώσεις), συν το πολύ μεγάλο κόστος χρήσης, συν το κόστος αναβάθμισης, το όλο «πακέτο» προβληματίζει για την πραγματική απόδοση του εντός συγκεκριμένων ορίων χρηματοδότησης. Και αν αυτά συμβαίνουν και διαπιστώνονται στις ΗΠΑ, με τον αχανή αμυντικό προϋπολογισμό των 700 δις ετησίως, τότε είναι προς προβληματισμό τι μπορεί να ισχύει για μικρότερες χώρες.
Έτσι, το F-35 που θα παράγεται και θα πωλείται για πολλά χρόνια ακόμη (αν και ο βασικός χρήστης του, οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ, το παραγγέλνουν σε ανησυχητικά αργούς ρυθμούς), μπορεί να καταλήξει ως ένα απαραίτητο μεν, αλλά τελικά ενδιάμεσο στάδιο, αεροπορικής τεχνολογίας. Ως δηλαδή εκείνη η πλατφόρμα όπου δοκιμάστηκαν οι τελευταίες ανακαλύψεις σύνθεσης δεδομένων, χαρακτηριστικών stealth, ταχύτατων και ασφαλών τηλεπικοινωνιών σε πραγματικό χρόνο, υψηλού συντονισμού αεροπορικών και επίγειων δυνάμεων, ώστε μετά, όλα αυτά, να εφαρμοστούν σε μικρότερου μεγέθους, μη επανδρωμένα αεροσκάφη, που με την βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης θα παράγουν ένα ριζοσπαστικά διαφορετικό πεδίο πολέμου.
