H παράδοση των τουρκικών S-400 είναι πλέον γεγονός. Σύντομα, ίσως και μέσα στο έτος, οι S-400 θα έχουν αποκτήσει IOC (Initial Operational Capability), δημιουργώντας μια μεγάλη περιοχή πάνω από το τουρκικό έδαφος, όπου η πρόσβαση θα είναι απαγορευμένη. Η δυνατότητα αυτή, όπως έχουμε ξαναγράψει, αποκτάται για πρώτη φορά από την Τουρκία, και επίσης, είναι η πρώτη φορά που μπορεί να προστατεύσει επαρκώς ευαίσθητους στόχους, χωρίς την ανάγκη αεροσκαφών.
Σημειώνουμε πως μέχρι και σήμερα, η τουρκική αντιαεροπορική ικανότητα ήταν πραγματικά περιορισμένη, καθώς οι -εδώ και πολύ καιρό αποσυρθέντες- Nike-Hercules δεν θα μπορούσαν να καταρρίψουν κάτι μικρότερο από Tu-95, ενώ οι HAWK είναι ένα σχετικά πρόσφατο απόκτημα, που ήρθε την στιγμή μάλιστα που η ΠΑ απέκτησε όπλα stand off. Συνεπώς, ότι και να λέμε, οι Τούρκοι χρειάζονται ένα σοβαρό αντιαεροπορικό σύστημα, αντίστοιχο των ελληνικών Patriot.
ΑΠΟΨΗ: Κι όμως, αν είμασταν στην θέση της Τουρκίας θα διαλέγαμε τους S-400 αντί των F-35A
Αποτέλεσμα της ανεπαρκούς αντιαεροπορικής άμυνας από τουρκικής πλευράς, ήταν ο μόνιμος φόβος της γειτονικής μας χώρας σε περίοδο θερμού επεισοδίου ή πολεμικής σύγκρουσης. Οι Βάσεις της ΠΑ ήταν, και παραμένουν, καλά προστατευμένες, ενώ αντίθετα, οι βάσεις της ΤΗΚ ήταν πάντα προβληματικές στην προστασία τους. Η ΠΑ ήταν και παραμένει ένα βήμα μπροστά από την άμυνα των αεροδρομίων της ΤΗΚ. Θυμίζουμε την λύση των Rockeye στα Α-7Ε/Η για τα τουρκικά Rapier, αλλά και των AFDS στις μετέπειτα λύσεις, για να φτάσουμε σήμερα στα JSOW και τα SCALP EG. Λίγα στον αριθμό, αλλά όταν δεν ξέρεις που θα χτυπήσει ο αντίπαλος, δεν μπορείς να ηρεμήσεις.
Τα προβλήματα λοιπόν της Τουρκίας ήταν και παραμένουν, δυο:
- Η δυνατότητα προληπτικού πλήγματος εναντίον βάσεων της ΠΑ
- Η προστασία μεγάλων βάσεων της ΤΗΚ από ελληνική αντεπίθεση
Αξίζει για την Τουρκία να χάσει τα F-35A, προκειμένου να παραλάβει τους S-400;
Για το πρώτο, οι Τούρκοι λοιπόν έδρασαν μεθοδικά. Καταρχάς ανέπτυξαν και κατασκεύασαν/ζουν έναν μεγάλο αριθμό βαλλιστικών βλημάτων και βλημάτων cruise. Κατά δεύτερο, αγόρασαν το F-35, το ιδανικό αεροσκάφος που μπορεί να διεισδύσει σε μια εχθρική αεράμυνα και να την κάνει “καλοκαιρινή”.
Για το δεύτερο, έκαναν το διαγωνισμό T-LORAMIDS, που τελικά κατέληξε στο S-400. To S-400 είναι ίσως το ιδανικό σύστημα για τις τουρκικές απαιτήσεις, καθώς το Patriot έχει σχεδιαστεί να δρα διαφορετικά. Θεωρούμε πως το Patriot είναι ιδανικό για την Ελλάδα, με τους αλληλοκαλυπτόμενους τομείς (Patriot, I-HAWK, EMB-145AEW, άλλα μέσα), και το S-400 επίσης καλή λύση για την Τουρκία, με τις αχανείς εκτάσεις, και τον κίνδυνο να μπορεί να έρθει από … παντού.
Το ότι το F-35 δεν είναι συμβατό με το S-400, το έχουμε γράψει πρώτοι, και προφανώς το ήξεραν και οι ίδιοι. Αυτό όμως είναι μια άλλη ιστορία, που την έχουμε γράψει, και μάλιστα πρώτοι. Το θέμα όμως είναι πως τα S-400 είναι στην Τουρκία, και καλώς ή κακώς, σε λίγο θα προσφέρουν στην τουρκική αεράμυνα.
Αργά ή γρήγορά, είτε ο Ερντογάν είτε κάποιος άλλος ηγέτης, θα μετακινήσει τα S-400 κοντά στο Αιγαίο ή κοντά στις νότιες ακτές, προσπαθώντας να δημιουργήσει ένα No-fly zone. Φυσικά οι αστειότητες που γράφουν κάποια τουρκικά μέσα, και αναμεταδίδουν οι γνωστοί πωλητές σανού, πως οι τουρκικοί S-400 θα καταρρίπτουν τα ελληνικά Mirage 2000-5Mk2 μετά την απογείωσή τους από την Τανάγρα, είναι απίστευτες γελοιότητες. Εκτός βέβαια αν αυτοί που τα γράφουν είναι οπαδοί της Επίπεδης Γης ή flat earthers όπως -και- αυτοαποκαλούνται.
ΘΕΜΑ: Κι αν δεν πάρει τελικά η Τουρκία τα F-35A, λύθηκε το πρόβλημά μας;
Καταρχάς να ξεκαθαρίσουμε πως οι S-400 δεν θα εξοπλιστούν κατά 100% με το βλήμα που επιτυγχάνει εμβέλεια 400 χιλιομέτρων. Ακόμη κι αν υπάρξουν τέτοια βλήματα, θα βρίσκονται στα όρια του φακέλου εμπλοκής, συνεπώς δεν θα μπορούν να ρίξουν κάτι μικρότερο από ένα Airbus A320/ Boeing 737. Επίσης, το ανάγλυφο του εδάφους αλλά και η ύπαρξη των νησιωτικών όγκων στο Αρχιπέλαγος, θα δημιουργήσει όχι απλά ασφαλείς διαδρόμους, αλλά τεράστιες “πεδιάδες” όπου τα ελληνικά μαχητικά θα μπορούν να πλησιάζουν σε μεσαία ύψη.
Μια τοποθέτηση των S-400 κοντά στην γραμμή αντιπαράθεσης, θα έκανε τα υπερπολύτιμα συστήματα ευάλωτα σε πολλαπλές μορφές απειλών, από καταδρομικές επιχειρήσεις μέχρι βολές από συστήματα πυροβολικού, αλλά και όπλα stand off από ελληνικά μαχητικά που θα πλησιάζαν αρκετά καλυπτόμενα αρκετά από τους όγκους των ελληνικών νησιών. Συνεπώς, πύραυλοι HARM, JSOW, SCALP EG μπορούν να κάνουν την δουλειά που πρέπει.
Φυσικά όλα τα παραπάνω δεν σημαίνουν πως τα S-400 είναι ένας εύκολος αντίπαλος. Συγκεντρώνουν δεκαετίες σοβιετικής και ρωσικής τεχνογνωσίας στην αντιαεροπορική άμυνα. Η τελευταία ήταν ανέκαθεν ο μεγαλύτερος φόβος των δυτικών αεροποριών, και κυρίως των ΗΠΑ. Οι SAM πάνω από το Βιετνάμ ήταν το πρόβλημα χωρίς λύση, αν και η USAF/USN/USMC είχαν αναπτύξει τις δικές τους τακτικές για να αντιμετωπίζουν τις αντιαεροπορικές απειλές.
Όπως έχουμε ξαναγράψει, τα πρώην σοβιετικά νυν ρωσικά συστήματα έχουν συγκεντρώσει γύρω τους πολλούς μύθους. Κάποτε, το πέπλο μυστηρίου που κάλυπτε την πρώην ΕΣΣΔ και τις χώρες του Ανατολικού Μπλοκ, προκαλούσε έξαψη της φαντασίας. Σήμερα, λίγο η προπαγάνδα, λίγο το μάρκετινγκ, λίγο (ή μάλλον πολύ) το “λιβάνισμα” από τα φιλορωσικά μέσα και η ρωσική προπαγάνδα, έχουν αναδείξει τα ρωσικά όπλα σαν τα απόλυτα υπερόπλα στο Α τεταρτημόριο του Γαλαξία μας.
Φτάνουμε στα καθ’ ημάς. Η ΠΑ πλέον πρέπει να αντιμετωπίσει και μια ακόμη απειλή, κι αυτή είναι οι S-400. Στην περίπτωση των S-400 δεν έχει και πολλή σημασία ο ανθρώπινος παράγοντας. Δηλαδή, η Ελλάδα μπορεί να έχει μια κορυφαία αεροπορική κουλτούρα, μπορεί η Σχολή Ικάρων και το σύστημα αεροπορικής εκπαίδευσης να παράγει εξαίρετους ιπτάμενους, αλλά στην περίπτωση αυτή ο ανθρώπινος παράγοντας δεν παίζει μεγάλο ρόλο. Εννοούμε, πως δεν έχουμε πια αερομαχίες πάνω από το Αιγαίο, αλλά χειριστές αεροσκαφών και χειριστές Α/Α συστημάτων.
Και φτάνουμε στο κρίσιμο ερώτημα. Μπορεί η ΠΑ να εκτελέσει τις αποστολές της, βάζοντας πλέον στην εξίσωση και τους ρωσικής κατασκευής πυραύλους S-400;
Η ΠΑ διεξάγει συνεχώς ασκήσεις εναντίον των πυροβολαρχιών των Patriot, των S-300 αλλά και των I-HAWK. Έχει μια τεράστια εμπειρία στην αντιμετώπιση των όπλων αυτών, και υπάρχει μια ευγενής άμιλλα μεταξύ των εμπλεκομένων στις ασκήσεις. Ίσως σοκάρουμε κάποιους, αλλά δεν θεωρούμε τους S-400 ανώτερους των Patriot επιχειρησιακά (ή έστω κατά πολύ ανώτερους). Συνεπώς, η ΠΑ έχει εδώ και πάρα πολλά χρόνια μια επιχειρησιακή κουλτούρα αντιμετώπισης πυραύλων SAM, μεγάλου ή μέσου βεληνεκούς.
Το θέμα είναι πως οι S-400 έχουν αρκετά πλεονεκτήματα, και προφανώς είναι μια καινούργια, ασύγκριτα μεγαλύτερη απειλή. Το σύστημα πολύ δύσκολα μπορεί να “κορεστεί”, ενώ η ανθεκτικότητά του σε αντίμετρα θεωρείται κορυφαία. Η Ρωσία έχει ενσωματώσει ότι καλύτερο υπάρχει στον τομέα, και πιστεύεται πως οι S-400 έχουν εξαιρετικές ικανότητες αντιμετώπισης προηγμένων απειλών.
Δεν θα ήταν παρακινδυνευμένο να πούμε πως η ΠΑ, με τα σημερινά της μέσα, θα δυσκολευτεί αισθητά να εκτελέσει τις αποστολές της. Η ορθή και έξυπνη χρήση των S-400, σε συνδυασμό με τα υπάρχοντα F-16C/D της ΤΗΚ, θα δημιουργήσει ένα πρόσθετο φόρτο στους χειριστές των ελληνικών μαχητικών, και θα ακυρώσει πολλά από τα πλεονεκτήματα της ΠΑ. Ακόμη κι αν προστεθούν νέα όπλα στα ελληνικά μαχητικά, δεν είναι σίγουρο πως θα αυξηθεί σε ικανοποιητικό επίπεδο η επιβιωσιμότητά τους. Είναι προφανές πως κάτι πρέπει να γίνει…
Η ΠΑ χρειάζεται νέα μέσα. Η αεροπορική υπεροχή πάνω από το Αιγαίο, είναι αναγκαία και ικανή συνθήκη για επιτυχή έκβαση μιας “περιπέτειας”, από απλό θερμό επεισόδιο μέχρι γενικευμένη σύρραξη. Άλλωστε, ένα ΝΜΑ είναι αναγκαίο για να καλυφθούν τα κενά που θα αφήσουν τα F-4E Phantom AUP αλλά και τα Mirage 2000EGM/BGM. Το ιδανικό όμως θα ήταν το ΝΜΑ να μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά και τους S-400, ένα όπλο που θα αποτελέσει τον κορμό της τουρκικής αεράμυνας για τις επόμενες δεκαετίες.
F-35 ή Rafale;
Πιστεύουμε πως το επόμενο ΝΜΑ, για διάφορους λόγους θα κριθεί ανάμεσα στα F-35A/B και στο Rafale F3/4. Οι υπόλοιποι “διεκδικητές” του θρόνου, είτε δεν θα έρθουν στον Διαγωνισμό, είτε δεν έχουν λόγο “ύπαρξης”. Η ΠΑ, το έχουμε ξαναγράψει, αν βρεθεί στην ευτυχή θέση να αποκτήσει ΝΜΑ, τότε ή θα επιλέξει την μόνη επιλογή 5ης γενιάς στο Δυτικό οπλοστάσιο, είτε θα διαπραγματευτεί για το πλέον εξελιγμένο αεροσκάφος 4,75 γενιάς, που στην περίπτωσή μας είναι το Rafale.
To F-15X θα είχε κάποια αξία αν η ΠΑ είχε ήδη στην δύναμή της παλαιότερα μαχητικά F-15A/C/E. Αντίστοιχα, το Typhoon πιστεύουμε πως φτάνει πια στο τέλος της εξελιγκτικής του διαδρομής ενώ η ΠΑ δεν παρέλαβε ποτέ παλαιότερα μοντέλα, το F/A-18E/F μάλλον δεν είναι πια λύση, θα ήταν το 1985, ενώ το Gripen E δεν έχει τίποτε να προσφέρει περισσότερο από ότι το F-16V. Συνεπώς, making long story short, η επιλογή μάλλον θα είναι μεταξύ του αμερικανικού μαχητικού 5ης γενιάς και του γαλλικού υπερμαχητικού 4ης γενιάς.
Εκτός κι αν συμβεί κάποια “τεράστια” έκπληξη. Άλλωστε, με την κρίση, η Ελλάδα μέτρησε τους “φίλους” και τους φίλους. Και ότι κι αν λένε κάποιοι, η Γαλλία και οι ΗΠΑ στάθηκαν στο πλευρό κάθε κυβέρνησης της Ελλάδας μέσα στην κρίση.
Τώρα, είναι αστείο να μην πούμε πως το φαβορί της όλης διαδικασίας είναι το F-35, είτε στην έκδοση -Α είτε στην έκδοση -Β. Δεν θα διστάσουμε να πούμε πως η -Β ταιριάζει γάντι στις ελληνικές ανάγκες, και τυχόν επιλογή του από την ΠΑ θα άλλαζε άρδην τα δεδομένα των πολεμικών επιχειρήσεων στο Αιγαίο κι όχι μόνο. Ο λόγος απλός, άλλο να επιχειρεί ένα αεροσκάφος από το Καστέλλι ή την Σούδα, κι άλλο να μπορεί να προσγειωθεί για ανεφοδιασμό στο Καστελόριζο!
Το F-35 έχει δημιουργηθεί για να καταστρέφει αντιαεροπορικά συστήματα όπως το S-400, είναι το αεροσκάφος της πρώτης μέρας του πολέμου, που θα καταστρέψει τα εχθρικά συστήματα αεράμυνας, τα ραντάρ, τα κέντρα επιχειρήσεων και διοίκησης, τα έχει παραλύσει τις επικοινωνίες, και θα ανοίξει τον δρόμο στα υπόλοιπα αεροσκάφη, 4ης γενιάς, να “αποτελειώσουν” τον αντίπαλο.
ΑΠΟΨΗ: Απόκτηση F-35B και αλλαγή δόγματος η καλύτερη λύση για την Πολεμική Αεροπορία;
Με αυτή την οπτική, και με την οπτική της απόκτησης έστω και μικρού αριθμού αεροσκαφών της έκδοσης -Β, το F-35 μοιάζει αδιαφιλονίκητο φαβορί. Άλλωστε, καθώς ο πρωταρχικός στόχος είναι η εξάλειξη της πρωτόγνωρης απειλής των S-400, το F-35 είναι η απόλυτη απάντηση, το όπλο που απαντά αποτελεσματικά και χωρίς “αστερίσκους” στην απειλή.
Σημαίνει όμως αυτό πως η ΠΑ θα πρέπει να ψηφίσει “μονοκούκι” το F-35; Δεν θα έπρεπε, έστω και για την τιμή των όπλων, να δοθεί μια ευκαιρία στο κορυφαίο, κατά την άποψη πολλών, ευρωπαϊκό μαχητικό; Προτείνουμε μάλιστα να διαβάσετε περισσότερα για το τελευταίο τεύχος του περιοδικού μας για να μάθετε περισσότερα για το Rafale F3R αλλά και το F4. Το τεύχος μπορείτε να το αγοράσετε εδώ.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως και η Γαλλική Αεροπορία έχει στα επιχειρησιακά της σχέδια αντιμετώπιση απειλών όπως προηγμένα αντιαεροπορικά συστήματα όπως το S-300 και το S-400. Πως μπορεί να γίνει αυτό με το Rafale; καταρχάς, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το Rafale, και ειδικά τα F3R και F4 έχουν ειδικές “πινελιές” stealth, και πιστεύεται πως το ίχνος που δίνουν στα εχθρικά ραντάρ είναι εξαιρετικά μικρό. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει πως έχει τις επιδόσεις ενός F-35 απέναντι σε “σκληρές” αεράμυνες, ούτε όμως πως δεν θα καταφέρει να επιτελέσει την αποστολή του.
Οι Γάλλοι έχουν φροντίσει να εφοδιάσουν το μαχητικό τους με ένα εξαιρετικά προηγμένο σύστημα αυτοπροστασίας, ενώ τα νεότερα F4 και F4.2 θα έχουν τόσες προβλέψεις για κατανίκηση εχθρικής αεράμυνας που πραγματικά θεωρείται αρκετά ικανό να “εισβάλει” σε “απαγορευμένες περιοχές” και να καταστρέφει είτε τους στόχους που του έχουν ανατεθεί, είτε τα συστήματα Α/Α. Επιγραμματικά και μόνο θα μιλήσουμε για mini drone, που θα παρεμβάλονται μεταξύ εισερχόμενων πυραύλων και του αεροσκάφους, για “δολώματα” ενεργά και παθητικά, αλλά και για ένα βελτιωμένο Spectre που θα μπορεί να παρεμβάλει αποτελεσματικά τα εχθρικά ραντάρ.
Σε όλα αυτά θα πρέπει να προσθέσουμε και τις δυνατότητες ηλεκτρονικής κρούσης του ραντάρ RBE2, αλλά και τις συνολικές δυνατότητες διασυνδεσιμότητας του Rafale, που θα του επιτρέπει να εντοπίζει κάθε απειλή, και να την αντιμετωπίζει με τον βέλτιστο δυνατόν τρόπο.
Ας μην κατηγορηθούμε για την “ανάλυση” που κάναμε για το Rafale, σε βάρος του F-35. Απλά το τελευταίο έχει φτιαχτεί σαν stealth, είναι stealth, και σε κάθε άσκηση “ρίχνει πολύ ξύλο” σε όλα τα συστήματα αεράμυνας, καταστρέφοντάς τα όχι με ειδικούς πυραύλους αντι-ραντάρ (ex. HARM), αλλά με “απλά” κατευθυνόμενα όπλα. Ταυτόχρονα έχει κορυφαίες δυνατότητες Fusion, ενώ στην έκδοση -Β έχει την μοναδική ικανότητα κάθετης προσγείωσης (και προσνήωσης). Συνεπώς το F-35 δεν θέλει καμία ειδική “διαφήμιση”, όλοι σχεδόν οι αναγνώστες μας γνωρίζουν τι μπορεί να κάνει το μαχητικό της Lockheed Martin, και αναμφίβολα θα είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος τα επόμενα 40 χρόνια.
Τι σημαίνει το F-35 για την Ελλάδα; Ας το δούμε όπως οι Βρετανοί
Γεννιέται λοιπόν το ερώτημα, τι πρέπει να επιλέξει η ΠΑ σε ότι αφορά σα ΝΜΑ, την στιγμή που έχει να αντιμετωπίσει την υπεροπλία της Τουρκικής ΠΑ, ένα προηγμένο μαχητικό 4,75 γενιάς, που είναι ικανό να διευσδύει σε εχθρικές αεράμυνες αντιμετωπίζοντάς τις στα “ίσια”, ένα truck bomb, με εξαιρετικά προηγμένα συστήματα, ή το απόλυτο stealth μαχητικό, το μοναδικό του Δυτικού Οπλοστασίου, με όπλα και υποδομές συμβατές με τις λοιπές της ΠΑ (F-16V), φέρνοντας τα πάνω κάτω στην Ισορροπία Δυνάμεων στην περιοχή;
Ναι, υπάρχουν υπόνοιες πως το F-35 θα στέλνει δεδομένα στις ΗΠΑ, και θα απαιτεί την αγαστή συνεργασία των Αμερικανών για να έχει υψηλές διαθεσιμότητες. Αλλά ποιο νέο μαχητικό, αυτού του επιπέδου τεχνολογίας δεν απαιτεί την συνεργασία του κατασκευαστή για το σκοπό αυτό; επίσης, η τιμή του F-35 (fly away cost) πέφτει τόσο ραγδαία, που λίαν συντόμως θα βρίσκεται στα 75 εκ .δολάρια (F-35A), που σημαίνει ότι μπορεί να είναι φθηνότερο του 4ης γενιάς Rafale!
ΑΠΟΨΗ: Μήπως είναι καιρός να ξεκινήσουμε διαδικασία για Νέο Μαχητικό Αεροσκάφος;
Σε πάμπολλα παλαιότερα άρθρα μας, έχουμε κάνει μακροσκελείς αναλύσεις για το θέμα. Σήμερα όμως, θέλουμε να “πυροδοτήσουμε” μια υγιή συζήτηση γύρω από αυτό το ενδεχόμενο. Τον λόγο έχουν οι αναγνώστες μας!