Εγγύς αερομαχίες και το F-35 του σμηναγού Morten Hanche

Στον απόηχο του προχθεσινού μας άρθρου σχετικά με το αν το F-35 μπορεί να στρίψει (όχι τσιγάρο), και καθώς το ενδιαφέρον από το αναγνωστικό μας κοινό υπήρξε έντονο, επανερχόμαστε στο ίδιο θέμα, που κατά τεκμήριο μας απασχολεί και θα μας απασχολήσει ακόμα περισσότερο στο μέλλον.

Καθώς όμως το συγκεκριμένο θέμα μπορεί πολύ εύκολα να πάρει οπαδικές διαστάσεις, και καθώς στο συγκεκριμένο θέμα δεν χωράνε οπαδικά, αυτήν την φορά θα αποφύγουμε να κάνουμε εμείς κάποια ανάλυση των ικανοτήτων (ή μη) του συγκεκριμένου αεροσκάφους, και θα δώσουμε τον λόγο σε κάποιον καθ’ ύλην αρμόδιο να μιλήσει για αυτό το θέμα. Επειδή πολλές φορές δημοσιογράφοι, συντάκτες, αναλυτές κτλ του αμυντικού κι όχι μόνο τύπου μπορεί να κατηγορηθούν ως μη σχετικοί ή προκατειλημμένοι (ακόμα και αν απλώς μεταφέρουν τα λεγόμενα των πηγών τους, θα παραθέσουμε την ανάλυση του σμηναγού (Ι) Μόρτεν Χάντσε της βασιλικής νορβηγικής Αεροπορίας.
O Χάντσε έχει πάνω από 2.200 ώρες πτήσης στο F-16, επομένως κατά τεκμήριο πρέπει να δεχτούμε ότι γνωρίζει το συγκεκριμένο αεροσκάφος, τις δυνατότητες και τις αδυναμίες του καλύτερα από τον καθένα. Παράλληλα, ήταν από τους πρώτους πιλότους της χώρας που επιλέχθηκαν για να εκπαιδευτούν στο F-35 ήδη από το 2014, και σήμερα έχει συμπληρώσει αρκετές ώρες στον τύπο και υπηρετεί ως εκπαιδευτής για την αεροπορία της Νορβηγίας, εισάγοντας νέους χειριστές στον τύπο. Επόμενως, εξίσου κατά τεκμήριο, πρέπει να δεχτούμε ότι γνωρίζει και το F-35 τόσο καλά όσο μπορεί κάποιος να το γνωρίζει σήμερα.

Η ανάλυσή του είναι εκτενής και δεν αφήνει περιθώρια για απορίες και αμφιβολίες να αιωρούνται. Ωστόσο θα εστιάσουμε στα βασικά σημεία αυτής και σε σύνδεση με το προχθεσινό μας άρθρο. Είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον (ειδικά για την περίπτωσή μας) το σημείο που συγκρίνει 1 προς 1 ένα F-16 με ένα F-35, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι το F-16 στην βασική του διαμόρφωση είναι πολύ δυνατό σε κοντινές αερομαχίες, όμως για να είναι εφάμιλλο με το F-35 θα πρέπει να έχει και εξωτερικό ατρακτίδιο ηλεκτρονικού πολέμου (στο F-35 όλη η σουίτα ηλεκτρονικού πολέμου είναι ενσωματωμένη στην άτρακτό του), ατρακτίδιο ηλεκτροοπτικών (στο F-35 είναι ενσωματωμένο στο ρύγχος του), πύραυλους μεγάλης εμβέλειας (στο F-35 βρίσκονται στην εσωτερική αποθήκη οπλισμού), δεξαμενές καυσίμων (Το F-35 έχει όλο του το απαραίτητο καύσιμο εσωτερικά) κτλ κτλ κτλ. Με τέτοια διαμόρφωση όμως, το F-16 χάνει μεγάλο μέρος της ευελιξίας του, με γωνία προσβολής έως 40% μικρότερη από ό,τι κανονικά, πολύ μικρότερη μέγιστη ταχύτητα λόγω οπισθέλκουσας, πολύ λιγότερα G, μικρότερο βαθμό ρολ κτλ. H εύλωττη φράση που χρησιμοποιεί για την ανωτερότητα του F-16 είναι «this changes quickly when we dress the F-16 up for combat».
Επίσης αξιοσημείωτο και η αναδρομή στο νορβηγικά F-16 της δεκαετίας του 80, που όπως λέει ήταν οπλισμένα μόνο με πύραυλους μικρής εμβέλειας, ένα ανεπαρκές ραντάρ και όπως λέει πήγαιναν για αναχαιτίσεις ελπίζοντας σε περίπτωση σύρραξης οι πύραυλοι των σοβιετικών θα παρουσίαζαν κάποια αστοχία υλικού ώστε να μπορέσουν να πλησιάσουν τα μαχητικά τους και να έχουν κάποια ελπίδα στην κοντινή αερομαχία που ακολουθούσε. Το σκηνικό θυμίζει έντονα την τωρινή κατάσταση με το F-35, όπου επίσης οι δυνατότητές τους αμφισβητούνται έντονα και σε σχέση με όσα διαφημίζονται, ενδεχομένως όχι άδικα. Επιπλέον, η κατάσταση θυμίζει έντονα και το ελληνικό περιβάλλον, όπου επί σειρά δεκαετιών (και σήμερα) τα μαχητικά που σήκωναν το βάρος της αναχαίτισης (F-5A, Mirage F-1, Mirage 2000 αλλά και το F-16) επιχειρούσαν από προκεχωρημένες βάσεις μόνο με δυο πύραυλους μικρής εμβέλειας (AIM-9P, Magic II κτλ).
Τονίζει ότι το F-35 χάρη στην «καθαρή» του διαμόρφωση χωρίς εξωτερικά φορτία μπορεί να πετάξει πιο μακριά, πιο γρήγορα και πιο ψηλά. Μπορεί χωρίς πρόβλημα να πετάξει 10.000 με 15.000 πόδια πιο ψηλά από τα νορβηγικά F-16, χωρίς μετάκαυση και 50 με 80 κόμβους πιο γρήγορα. Για σύγκριση, στο F-16 πάγια τακτική πριν την εκτόξευση πυραύλου είναι η επιτάχυνση και η άνοδος σε μεγαλύτερο υψόμετρο για επίτευξη μεγαλύτερης κινηματικής ενέργειας για τον πύραυλο. Αυτό πλέον δεν είναι απαραίτητο, δηλαδή αλλάζει όλη η φιλοσοφία των τακτικών μάχης.
Καταλήγει λέγοντας ότι κατά την γνώμη του σε όποιο αεροσκάφος και αν βρίσκεται ο πιλότος, ο βαθμός situational awareness που έχει ή δεν έχει θα είναι σχεδόν πάντα ο καταλυτικός παράγοντας του αποτέλεσματος της αερομαχίας. Θεωρεί ότι το F-35 δύσκολα θα εντοπιστεί πρώτο και δύσκολα θα αιφνιδιαστεί χάρη στο μικρό του ίχνος αφενός και το σύνολο των αισθητήρων του αφετέρου. Λέει ότι η μόνη περίπτωση το F-35 να καταλήξει σε κοντινή αερομαχία είναι αν ο αντίπαλος αποφύγει τους πυραύλους του ή αν το F-35 ξεμείνει από πυραύλους, όπου όμως και στις δυο περιπτώσεις θα μπει (merge) στην κοντινή αερομαχία από θέση ισχύος και με τακτικό πλεονέκτημα, γεγονός που κατά πάσα πιθανότητα θα είναι αρκετό από μόνο του να κρίνει την αερομαχία, ειδικά στην εποχή των πυραύλων τύπου HOBS και LOAL όπως ο AIM-9X και σκοπευτικών επί κάσκας.

Στο σημείο αυτό κλείνοντας πρέπει να υπενθυμίσουμε μία ιστορική λεπτομέρεια. Και το F-16 όταν μπήκε σε υπηρεσία τέλη της δεκαετίας του ’70 είχε αμφισβητηθεί έντονα, περίπου όπως το F-35 σήμερα. Κι όχι άδικα, αφού π.χ. στην αρχή της καριέρας δεν είχε καν κάποιο σύστημα ραντάρ ή ικανότητα βολής πυραύλων μέσης εμβέλειας. Την συνέχεια όμως την ξέρουμε όλοι.
Πρώτη δημοσίευση: 28 Απρ 2018