Σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη στιγμή για τις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας, την οικοδόμηση συμμαχιών και στρατηγικών σχέσεων, αλλά ιδιαίτερα την ενίσχυση της αποτρεπτικής ικανότητας των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων μέσω πολλαπλών προγραμμάτων εξοπλισμών και επενδύσεων στην Άμυνα όσο και μέριμνα για το προσωπικό, ο ΥΕΘΑ Νίκος Παναγιωτόπουλος μας παραχώρησε αποκλειστική συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης. Μετά τη δημοσίευση χθες του 1ου Μέρους, ακολουθεί το 2ο. To πρώτο μέρος μπορείτε να το διαβάσετε ΕΔΩ
«Πτήση»: Με τον Στρατό Ξηράς τι γίνεται; Οι ανάγκες ανανέωσης του παρωχημένου υλικού του Στρατού είναι τεράστιες. Πώς θα αντιμετωπιστούν αυτές οι ανάγκες;
ΥΕΘΑ: Θα αντιμετωπιστούν με σωστή ιεράρχηση και προγραμματισμό. Το ΓΕΣ έχει κάνει πολύ καλή δουλειά κι έχουμε σε εξέλιξη ένα τεράστιο πρόγραμμα επανεξοπλισμού και εκσυγχρονισμού του υλικού.
Για αρχή, να πούμε ότι προχωρά με ταχύτατους ρυθμούς το πρόγραμμα των τροχοφόρων τεθωρακισμένων 4×4 τύπου Μ1117. Έχουν παραληφθεί σχεδόν 450 οχήματα, τα οποία είναι ήδη στις Μονάδες Πρώτης Γραμμής.
Παραλάβαμε πριν από μερικές ημέρες τα πρώτα ΤΟΜΑ Marder 1Α3. Όπως ξέρετε, είναι τα πρώτα πραγματικά Τεθωρακισμένα Οχήματα Μάχης του Ελληνικού Στρατού και θα προωθηθούν σε Μονάδες Ελιγμού, εκεί όπου πρέπει, και το τονίζω αυτό. Μην ξεχνάτε ότι το ζήτημα πρόσκτησης ΤΟΜΑ απασχολεί τα Επιτελεία από το… 2001-2002!
Την ίδια στιγμή προχωρούμε πολλά προγράμματα μέσω EDA με μεταχειρισμένο υλικό από τις ΗΠΑ. Γίνονται πολλά που δεν τα βλέπετε ή δεν γίνονται γνωστά για ευνόητους λόγους. Γίνεται επίσης μια μεγάλη προσπάθεια για πλήρη αξιοποίηση του υπάρχοντος υλικού.
Για παράδειγμα, ενεργοποιούμε συνεχώς περισσότερα OH-58D Kiowa Warrior και είμαστε κοντά σε FOS σύμβαση για τα Chinook. Για τα τελευταία παραλαμβάνουμε νέους κινητήρες, ενώ για τα ΑΗ-64Α είμαστε έτοιμοι για υλοποίηση προγράμματος αναβάθμισης. Εξετάζουμε λύσεις για τα ΝΗ90. Θέλουμε να αντικαταστήσουμε επιτέλους τα Huey. Όλα αυτά είναι μια τεράστια προσπάθεια που γίνεται έπειτα από μια δεκαετία αδράνειας…
«Πτήση»: Αφού επανήλθαμε στην ελληνική αμυντική βιομηχανία, θέλουμε να μας πείτε περισσότερα για το θέμα. Για τις FDI δεν είχαμε σημαντικά κέρδη, σίγουρα όχι με την έννοια της συμμετοχής της ελληνικής ναυπηγικής βιομηχανίας…
ΥΕΘΑ: Κοιτάξτε, οι FDI δεν θα μπορούσαν να κατασκευαστούν στην Ελλάδα, γιατί, όπως είπα και παραπάνω και γρήγορα και εγχώρια, δεν γίνεται. Θα έπρεπε να πάρουμε μια απόφαση: υπερσύγχρονα πλοία για το Πολεμικό Ναυτικό άμεσα ή σε βάθος χρόνου; Κλειδωμένες ημερομηνίες παράδοσης ή κίνδυνοι επιπέδου «Ρουσσέν»; Ξέρετε τι είναι να έχεις πληρώματα στη θάλασσα πάνω σε πλοία 45 ετών και τον αντίπαλο απέναντι, έτοιμο να χτυπήσει; Για τις φρεγάτες πήραμε απόφαση να προχωρήσουμε έτσι, να φύγει αυτό το άμεσο «βάρος» από το Πολεμικό Ναυτικό.
Η τότε Γαλλίδα υπουργός Άμυνας κ. Παρλί, η ίδια, μας έδωσε τη λύση, παραχωρώντας δυο πλοία που ήταν ήδη υπό κατασκευή για το Γαλλικό Ναυτικό. Πλοία γρήγορα, σε καλή τιμή, μας πρόσφεραν και υποκατασκευαστικό έργο. Έτσι αποφασίσαμε να προχωρήσουμε με τους Γάλλους. Ήταν άλλωστε και η πρόταση που ήθελε το Πολεμικό Ναυτικό.
Τώρα όμως που θέλουμε να πάρουμε κορβέτες, συζητούμε διαφορετικά. Πλέον, το ένα πλοίο θα φτιαχτεί στο εξωτερικό, τα άλλα τρία θέλουμε να ναυπηγηθούν στην Ελλάδα. Αν τώρα το Ναυπηγείο θα είναι ο Σκαραμαγκάς ή η Ελευσίνα, δεν το ξέρουμε. Θα παρθούν τελικές αποφάσεις. Είμαστε, όπως είπα και προηγουμένως, σε μια κρίσιμη φάση διαπραγματεύσεων. Θέλουμε πολλά, δεν το κρύβω, από τους υποψήφιους, αλλά κι αυτοί θα συνεργαστούν με το Πολεμικό Ναυτικό μας. Δεν το λες και λίγο!
Αποκλειστική συνέντευξη του ΥΠΕΘΑ Ν.Παναγιωτοπούλου στην ΠΤΗΣΗ (1ο Μέρος)
«Πτήση»: Θα σας κάνουμε μια «δύσκολη» ερώτηση, κύριε Υπουργέ. Λεφτά υπάρχουν; Δηλαδή, πώς θα χρηματοδοτήσουμε ένα τόσο φιλόδοξο πρόγραμμα επανεξοπλισμού; Και δεν έχουμε συζητήσει και για τις υπόλοιπες ανάγκες!
ΥΕΘΑ: Κοιτάξτε, ο Αμυντικός Προϋπολογισμός είναι δεδομένος μέχρι το 2029. Άρα, το τι μπορούμε να ξοδέψουμε μέχρι τότε, το ξέρουμε. Με αυτή τη λογική, πολλά από τα προγράμματα που συζητούμε έχουν σοβαρό πρόβλημα χρηματοδότησης. Αλλά σχεδιάζουμε ορθολογικά και τεχνοκρατικά.
Για παράδειγμα, αν προχωρήσουμε στα προγράμματα εκσυγχρονισμού των Leopard 2 αλλά και των ΤΟΜΑ, το χρονοδιάγραμμα πληρωμών θα είναι ευνοϊκό και οπισθοβαρές. Το ίδιο επιδιώκουμε -και θα γίνει- με τα F-35 ή τα νέα Apache ή τον εκσυγχρονισμό των MLRS. Με τις αγορές μέσω FMS, από τη στιγμή που δεν πληρώνουμε επιτόκιο, μπορούμε να κανονίζουμε τις πληρωμές πολύ προσεκτικά, όταν έχουμε και μας βολεύει. Πάντα όμως σύμφωνα με τις εισηγήσεις των Επιτελείων, τον συνολικό σχεδιασμό μας και τα δημοσιονομικά περιθώρια, και βέβαια, πρέπει να τονίσω ότι κανένα υπό συζήτηση πρόγραμμα δεν θα αποβεί σε βάρος άλλου ήδη αποφασισμένου ως προς τη δυνατότητα χρηματοδότησης.
Τέλος, το μεγάλο μας στοίχημα είναι οι επόμενες μεγάλες μας αγορές να γίνουν με ελληνική συμμετοχή. Γίνεται μεγάλη προσπάθεια για να το πετύχουμε και νομίζουμε πως θα το καταφέρουμε. Πολλά από τα προγράμματα που σχεδιάζονται έχουν πλέον υποχρεωτικά ελληνική συμμετοχή, ελληνική παραγωγή ή έστω συμπαραγωγή.
«Πτήση»: Αναφερθήκατε στην αρχή στο προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων. Θέλουμε να μας πείτε και για τα Επιτελεία, τους Αρχηγούς. Έχουμε γίνει κοινωνοί επιθέσεων σε Αρχηγούς αλλά και σε στελέχη των Επιτελείων σχεδόν καθημερινά. Τι έχετε να μας πείτε;
ΥΕΘΑ: Αυτό που ήδη έχω πει πολλές φορές. Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΘΑ έχει απόλυτη εμπιστοσύνη στον Α/ΓΕΕΘΑ και όλους τους άλλους Αρχηγούς. Οι σχέσεις μας είναι εξαιρετικές και ξέρετε ότι έχουμε περάσει «πολλά». Αν ίσχυαν όσα γράφονται, θα είχαμε τα αποτελέσματα στον Έβρο το 2020; Θα είχαμε την κατάληξη στην Ανατολική Μεσόγειο;
Κάθε τόσο βγαίνει κάποιος και λέει διάφορα για τις Κρίσεις. Έγινε τίποτα στις προηγούμενες Κρίσεις; Θα ρωτήσω απλά: «Άνοιξε ρουθούνι; Όχι!». Όλοι αποδέχτηκαν όσα έγιναν ως βέλτιστα. Έτσι δουλεύουμε από το 2019 και δεν σκοπεύουμε να το αλλάξουμε. Οι Αρχηγοί μας είναι επιλογές της Πολιτικής Ηγεσίας και τους εμπιστευόμαστε απόλυτα. Τους εμπιστεύομαι απόλυτα! Τέλος συζήτησης! Όλα τα άλλα που διακινούνται, είναι εκ του πονηρού.
«Πτήση»: Θέλουμε να μας μιλήσετε για έναν νέο όρο, την Αμυντική Διπλωματία. Είναι μια ορολογία που θα λέγαμε πως στην Ελλάδα τον μάθαμε επί των ημερών σας στο Υπουργείο…
ΥΕΘΑ: Κοιτάξτε, στην Ελλάδα έχουμε τη λανθασμένη πεποίθηση πως όλοι πρέπει να έρθουν να μας συνδράμουν χωρίς να το ζητήσουμε, χωρίς να το έχουμε καλλιεργήσει. Αυτά τα πράγματα δεν γίνονται. Η αμυντική διπλωματία είναι μέρος της σύγχρονης πραγματικότητας. Νομίζει κανείς πως όλες αυτές οι εξαιρετικές σχέσεις που έχουμε χτίσει τα τελευταία χρόνια δεν είναι σε σημαντικό βαθμό αποτέλεσμα και της αμυντικής διπλωματίας;
Τι να σας θυμίσω; Την αποστολή του αμερικανικού αεροπλανοφόρου και του γαλλικού ελικοπτεροφόρου το 2020; Την αποστολή των F-16 των ΗΑΕ στην Κρήτη; Τις συνεχείς κοινές ασκήσεις; Την -προ ολίγων ημερών- αποστολή του USS George Bush στη Σούδα, λίγες ώρες μετά την παράνομη σύμβαση μεταξύ Τουρκίας και κάποιων Λίβυων αξιωματούχων;
Χάρη στη διεθνή αξιοπιστία που απολαμβάνει η χώρα, αλλά και χάρη στις πρωτοβουλίες που ανέπτυξε η Κυβέρνηση, έχουμε καταφέρει να οργανώσουμε ένα ισχυρό πλέγμα συμμαχιών και διεθνών συνεργασιών με ισχυρούς παγκόσμιους και περιφερειακούς δρώντες.
Η αναβάθμιση της στρατηγικής σχέσης μας με τις ΗΠΑ, η υπογραφή της Αμυντικής Συμφωνίας με τη Γαλλία, η σύναψη Συμφωνιών Στρατιωτικής Συνεργασίας με τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αλλά και πλήθος στρατιωτικών συνεργασιών με άλλα κράτη της περιοχής που μοιράζονται με εμάς περίπου τις ίδιες αντιλήψεις όσον αφορά στις προοπτικές και τις προκλήσεις ασφαλείας και σταθερότητας στην περιοχή, όπως η Κύπρος, η Αίγυπτος, το Ισραήλ και η Ιορδανία, όχι μόνο θωρακίζουν τη χώρα απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα, αλλά ενισχύουν το διεθνές κύρος της και την καθιστούν υπολογίσιμο περιφερειακό δρώντα.
Μέχρι στιγμής η Ελλάδα νομίζω ότι έχει πείσει Εταίρους και Συμμάχους ότι είναι αξιόπιστη. Εκπληρώνει με ευλαβική συνέπεια τις υποχρεώσεις της προς τη Συμμαχία, όπως αυτές που αφορούν το οικονομικό κομμάτι. Για παράδειγμα, η διάθεση του 2% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος για την Άμυνα και από αυτό το 20% για δαπάνες που έχουν άμεση σχέση και συνάφεια με Οπλικά Συστήματα. Έχουμε ξεπεράσει αυτά τα ποσοστά τα τελευταία χρόνια λόγω του Εξοπλιστικού που έχουμε δρομολογήσει και υλοποιούμε.
Είναι συνεπής απέναντι στις υποχρεώσεις της και από τις πρώτες χώρες που υιοθέτησαν την επιβολή κυρώσεων απέναντι στους Ρώσους. Δεν το έκαναν όλοι και το ξέρουμε, αλλά αυτό ας το αξιολογήσουν οι Σύμμαχοι, που πρέπει να το κάνουν…
Είμαστε απολύτως συνεπείς στην αποστολή βοήθειας, είτε αυτό αφορά υλικό ανθρωπιστικής βοήθειας είτε αμυντικό υλικό, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων μας, χωρίς να αποδυναμώνουμε, και θέλω να το τονίσω αυτό, κανένα στοιχείο της αμυντικής διάταξης ή λειτουργικά επιχειρησιακών Συστημάτων που έχουμε αναπτύξει σε οποιοδήποτε σημείο της επικράτειάς μας.
Δεν είναι η ώρα για «ισαποστακισμούς», δεν είναι η ώρα για «ναι μεν, αλλά…». Η Ελλάδα πρέπει, όπως κάνει πάντα, να τίθεται στη σωστή πλευρά της Ιστορίας όταν αυτό χρειαστεί και εάν απαιτηθεί, και θεωρώ ότι θα αποκομίσει οφέλη και όχι ζημίες.
Σε κάθε περίπτωση, η στρατηγική μας όσον αφορά στην αμυντική διπλωματία δεν στηρίζεται σε λόγους βολικής συγκυρίας, αλλά σε βασικές Αρχές και ιδεώδη, όπως είναι η ελεύθερη Δημοκρατία, το Κράτος Δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το Διεθνές Δίκαιο.
«Πτήση»: Ας επιστρέψουμε στις αμυντικές προμήθειες. Πολλά από τα προγράμματα έχουν δεχτεί κριτική. Εμείς δεν την συμμεριζόμαστε, αλλά εσείς τι έχετε να πείτε για όλα αυτά που έχουν γραφτεί; Μιλάμε για τα ΒΜΡ-1, τα αμφίβια, τα νέα UAV και άλλα
ΥΕΘΑ: Δεν αντιλαμβάνομαι το πώς μπορεί να γίνεται κριτική σε τέτοια θέματα. Την κατάσταση που βρίσκονται τα ΒΜΡ-1 την ξέρετε. Τα Marder, εκτός του ότι θα τα πάρουμε εκσυγχρονισμένα και συντηρημένα, δοκιμάστηκαν στο Αφγανιστάν και έσωσαν το προσωπικό τους όταν δέχτηκαν πλήγματα. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με τα ΒΜΡ-1, όπως είδαμε πρόσφατα στην Ουκρανία. Σκεφτόμαστε πάντα ότι μέσα στο ΤΟΜΑ μπαίνουν άνθρωποι, ψυχές. Ας μην βλέπουμε μόνο την αντιπολίτευση για την αντιπολίτευση. Ειλικρινά, είναι ακατανόητη η όλη κριτική που γίνεται.
Για τα αμφίβια τεθωρακισμένα, επίσης δεν ξέρω τι να σας πω. Τα Επιτελεία τα ήθελαν εδώ και πολλά χρόνια. Αποφασίσαμε να πάρουμε οχήματα για όλη την Ταξιαρχία Πεζοναυτών. Αν θέλουμε να την λέμε μονάδα Πεζοναυτών, χρειάζονται αυτά τα οχήματα. Η δε τιμή που τα παίρνουμε είναι εξαιρετικά χαμηλή· ουσιαστικά πληρώνουμε ελάχιστα σε σχέση με την αξία των οχημάτων.
Για τα UAV χρειάζεται κάποια στιγμή να σκεφτούμε τι αγοράζουμε και πώς. Πήραμε ό,τι καλύτερο υπάρχει σε αυτό το επίπεδο, που οι Τούρκοι δεν έχουν αντίστοιχο. Θα το αποκτήσουν -ίσως- με το «Akinci», αν καταφέρουν να το κάνουν να πετά σε πολιτικούς αεροδιαδρόμους. Αγοράσαμε το απόλυτο UAV του είδους του, και δεν το λέω εγώ αυτό, το λέει η Πολεμική Αεροπορία κι όλοι οι χρήστες του.
Ασφαλώς και δεν μένουμε εδώ. Να σας υπενθυμίσω ότι αυτή τη στιγμή είναι σε εξέλιξη η προσπάθεια σχεδίασης και κατασκευής ελληνικού UAV με τη συμμετοχή της ΕΑΒ και ελληνικών Πανεπιστημίων υπό την εποπτεία του Υπουργείου Οικονομικών (ως αρμόδιου Υπουργείου για την ΕΑΒ) και του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Εκτιμώ ότι σύντομα θα έχουμε καλά νέα.
