ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: Μπορούμε να πάμε τώρα σε Ευρωκορβέτες αντί για Gowind/FCX-30!

Όταν έγινε η αγορά των 3 φρεγατών FDI HN στο Πολεμικό Ναυτικό (αντί 4 συν “ενδιάμεση λύση” μεταχειρισμένων σκαφών συν τον εκσυγχρονισμό των φρεγατών ΜΕΚΟ), έγινε προσπάθεια αναπλήρωσης του αρχικού προγραμματισμού με την “εφεύρεση” μιας προμήθειας κορβετών. Που έως εκείνη τη στιγμή δεν ήταν κύρια προτεραιότητα για το Ναυτικό, αλλά παρουσιάστηκε ως μόνη λύση για να αποκτήσουμε ικανό αριθμό από πλώρες, σε λογικό κόστος.

Μάλιστα η αρχική τιμή που είχαμε τότε για 4 πλοία Gowind HN ήταν “μόλις” 1,6 δις ευρώ. Τελικά μάθαμε πως η τιμή αυτή αφορούσε Gowind με single feed πυροβόλο, 16 αντιαεροπορικούς πυραύλους MICA VL, 8 Exocet και χωρίς RAM, σύστημα παρεμβολέων, κάμερα στοχοποίησης IRST κ.ο.κ. Και το χειρότερο από πολιτικής πλευράς, η τιμή αυτή αφορούσε κατασκευή και των 4 πλοίων στη Γαλλία. Άρα δεν επέτρεπε να εμφανιστεί μια “ανάταξη της ελληνικής ναυπηγικής βιομηχανίας”, είτε ως ουσιαστικό επίτευγμα είτε ως προεκλογικό επιχείρημα.

Η ανακάλυψη όμως ενός άλλου προγράμματος κορβετών είχε κάνει μεγάλη εντύπωση, καθώς η χώρα μας είχε ήδη ενταχθεί στο παρεμφερές πολυεθνικό πρόγραμμα “Ευρωκορβέτας” (European Patrol Corvette, EPC). Βέβαια, πρέπει να ομολογήσουμε πως το ΠΝ δεν είχε και ιδιαίτερη θέρμη τότε για το πρόγραμμα EPC (πλέον λέγεται Modular and Multirole Patrol Corvette, ΜΜPC), καθώς δεν διέθεσε καν αξιωματικό για να το τρέξει. Αυτό ίσως εξηγείται καθώς το 2021 η υπόθεση των EPC ήταν στα σπάργανα, και λογικό ήταν το ΠΝ να μην μπορούσε να περιμένει το τι θα απέφερε. Το θέμα όμως είναι πως πλέον είμαστε στο 2o εξάμηνο του 2024 και το πρόγραμμα EPC έχει ωριμάσει, φθάνοντας σε στάδιο αρχικής κατασκευής σκαφών.

Και τυπικά η Ελλάδα στο πρόγραμμα της Ευρωκορβέτας

Το επόμενο μεγάλο βήμα των EPC

Έτσι η κοινοπραξία Naviris (μεταξύ των ναυπηγείων Fincantieri και Naval Group) που έχει αναλάβει το συντονισμό έρευνας και παραγωγής, σε ρεπορτάζ μας, μας ενημέρωσε ότι κατά την διάρκεια της φετινής έκθεσης EURONAVAL που θα γίνει στο Παρίσι στις 5 Νοεμβρίου, προγραμματίζεται η υπογραφή συμβολαίου μεταξύ του επιβλέποντας πολυεθνικού οργανισμού OCCAR (Organization for Joint Armament Co-operation) και δύο χωρών μελών του προγράμματος, δηλαδή της Ιταλίας και της Ισπανίας, για την αρχική κατασκευή του 1^ου batch σκαφών EPC! Από τις άλλες χώρες που επίσης μετέχουν στην Ευρωκορβέτα, δεν είναι ακόμη γνωστή η πρόθεση της Ρουμανίας, ενώ η Γαλλία το πιθανότερο είναι να συμμετέχει στο επόμενο batch το οποίο προσδιορίζεται να υπογραφεί το 2027.

Και η Ελλάδα; Εδώ είναι το μεγάλο ερώτημα. Καθώς θα μπορούσαμε και εμείς να μετέχουμε στην κατασκευή από τώρα, αποσπώντας κατασκευαστικό έργο και διαμορφώνοντας μια τελείως διαφορετική εικόνα για την ναυπηγική μας βιομηχανία.

Έτσι σε επαφή με τον διαχειριστή του προγράμματος από πλευράς της Naviris, κ. Renaud Godard, αυτός ενημέρωσε για τα εξής:

Σε περίπτωση που η ελληνική πλευρά επιθυμεί να συμμετέχει στο 1^ο batch, θα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα η προετοιμασία του αντίστοιχου συμβολαίου ώστε να είναι έτοιμο στις 5 Νοεμβρίου. Τα πλοία δύναται να κατασκευαστούν σε ελληνικά ναυπηγεία.
Αν μπούμε στο 1^ο batch το πρώτο ελληνικό πλοίο θα παραδοθεί το 2030. Σε περίπτωση που μπούμε στο 2^ο batch που θα συμφωνηθεί το 2027, το πρώτο ελληνικό θα παραδοθεί μετά το 2032.
Το συμβόλαιο της 5^ης Νοεμβρίου δεν θα περιλαμβάνει τα οπλικά συστήματα αλλά τη βασική πλατφόρμα και τα long lead items (δηλαδή τα κύρια συστήματα του σκάφους, τις μηχανές, τους μειωτήρες, τις ηλεκτρομηχανές κ.ο.κ.). Τα οπλικά και ηλεκτρονικά συστήματα θα συμπεριληφθούν σε επόμενο συμβόλαιο, εντός του 2025.
Μετά την υπογραφή των συμβολαίων θα δημιουργηθούν 2 γραμμές παραγωγής μια στην Fincantieri που θα κατασκευάσει τα ιταλικά πλοία και μια στη Navantia που θα κατασκευάσει τα ισπανικά. Αντίστοιχη γραμμή μπορεί να ξεκινήσει και στην Ελλάδα.

Τι μας προσφέρουν οι Ευρωκορβέτες

Η παραπάνω εξέλιξη στο πρόγραμμα EPC ίσως ανατρέπει και την σημερινή “θολή” εικόνα που υπάρχει για τους ναυτικούς εξοπλισμούς μας. Καθώς αυτή τη στιγμή ομφαλοσκοπούμε για το πως θα είναι μια μελλοντική “ελληνοποιημένη” Constellation, άλλοι προωθούν συγκεκριμένες κορβέτες, και όλα μαζί καθυστερούν, η επιλογή των EPC εμφανίζεται με σοβαρά πλεονεκτήματα και με δυνατότητα απόδοσης ικανών σκαφών.

Αρχικά μιλάμε για ένα πλάνο πλοίων που θα ξεπεράσει τα 20 αντίτυπα για 5 διαφορετικά πολεμικά ναυτικά, οπότε θα υπάρχει η ανάλογη υποστήριξη και διασφάλιση για όλη την υπηρεσία των πλοίων.
Η EPC είναι ευρωπαϊκό πρόγραμμα και η ανάπτυξή του έχει χρηματοδοτηθεί από τον αμυντικό προϋπολογισμό της ΕΕ με συνολικά 214 εκ. ευρώ. Ενώ εκτιμάται πως σε βάθος χρόνου ως σχέδιο θα κυριαρχήσει στην ευρωπαϊκή, αν όχι στην παγκόσμια αγορά κορβετών.
Στη συνέχεια μεγάλο μέρος της κατασκευής θα γίνει στη χώρα μας, με την ανάλογη μεταφορά τεχνογνωσίας, τη βελτίωση της ναυπηγικής υποδομής αλλά και τη σημαντική βιομηχανική επιστροφή. Σε αντιδιαστολή, έως σήμερα, η Naval Group για τις FDI έχει δώσει σε ελληνικές εταιρείες παραγγελίες κάποιων δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, από ένα πρόγραμμα αξίας άνω των 3 δις. Κάτι εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι πως στο πρόγραμμα της EPC συμμετέχουν έξι ελληνικές εταιρείες, άρα ήδη υφίσταται ελληνική βιομηχανική συμμετοχή και μπορεί να αυξηθεί.
Η Ευρωκορβέτα έχει σχεδιαστεί να παραχθεί σε διαφορετικές εκδόσεις, που κάθε χώρα μπορεί να τις προσαρμόσει στις δικές της απαιτήσεις. Άρα στις “ελληνικές” θα βάλουμε π.χ. ότι σύστημα διαχείρισης μάχης μας εξυπηρετεί, από το γαλλικό SETIS, το ολλανδικό TACTICOS ή και εκείνο που έχει εξελίξει η ελληνική Scytalys. Σημειώνουμε πως μετά από ένα αδιάφορο ξεκίνημα, υπήρξε επιτάχυνση, και το ΠΝ πλέον συμμετέχει ενεργά στον καθορισμό των επιχειρησιακών χαρακτηριστικών της EPC, για “ελληνική έκδοση”.
To σκάφος που θα παραχθεί θα έχει κοινά στοιχεία με τις Gowind/Doha που ήδη μας προτείνονται για αγορά, άρα το τελικό του σχέδιο έτσι κι αλλιώς θα είναι κοντά σε ότι ήδη το Πολεμικό Ναυτικό έχει μελετήσει.
Η όλη συμμετοχή θα γίνει υπό την εποπτεία του ευρωπαϊκού οργανισμού OCCAR, ο οποίος διαχειρίζεται την εξέλιξη μεγάλων πολυεθνικών εξοπλιστικών προγράμματων, όπως τις γαλλοιταλικές φρεγάτες FREMM και το μεταγωγικό A400. Οπότε υπάρχει μεγάλη εμπειρία και θα μας προσφερθεί καθοδήγηση, που είναι πολύ κρίσιμη σε κάθε νέο εξοπλιστικό πρόγραμμα με εγχώρια κατασκευή. Ο OCCAR μάλιστα θα εποπτεύει τις εργασίες του ναυπηγείου που θα επιλεγεί και μπορεί να εγγυηθεί την υψηλή ελληνική προστιθέμενη αξία.