Συνήθως διεργασίες που δεν αντέχουν ή πρέπει να μείνουν μακριά από δημόσιο έλεγχο και κριτική, εξελίσσονται σε περιόδους που η κοινή γνώμη έχει στραμμένη την προσοχή της κάπου αλλού ή αδιαφορεί.
Είτε διαλέξει κανείς την πρώτη επιλογή, είτε τη δεύτερη, δηλαδή της αδιαφορίας -που είναι και η πιθανότερη- είμαστε στο μέσο μιας προεκλογικής περιόδου (των Ευρωεκλογών της επόμενης Κυριακής). Όπου ο μέσος Έλληνας κλείνει όλο και περισσότερο τα αφτιά του στον συνεχή βομβαρδισμό από καταγγελίες και σχετικούς ισχυρισμούς, ενώ οι πιέσεις στην καθημερινότητά του γίνονται αφόρητες. Οπότε έχουμε την… ιδανική περίοδο για τέτοιες “διεργασίες”.
Αναφερόμαστε στην ΕΛΒΟ (Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων) και την τύχη της, εν μέσω πληροφοριών ότι επιχειρείται η αλλαγή ιδιοκτησιακού καθεστώτος, τρία μόλις χρόνια και κάτι μήνες, μετά το προηγούμενο «επεισόδιο του δράματος» της. Ήταν 12 Φεβρουαρίου 2021 όταν έπεφταν οι υπογραφές για την μεταβίβαση του πλειοψηφικού πακέτου του μετοχών της στην «κοινοπραξία» της ισραηλινής PLASAN και του ελληνικού ομίλου SK Group, έναντι πινακίου φακής 3 εκατομμυρίων ευρώ.
Το εξευτελιστικό τίμημα, όπως υποστήριζαν πάρα πολλοί τότε, ίσως και να δικαιολογείτο από το γεγονός ότι η πρόταση SK Group-PLASAN ήταν η μοναδική που υποβλήθηκε στη διαγωνιστική διαδικασία, με υποχρεώσεις για μεγάλες αναπτυξιακές επενδύσεις, ενώ φαινόταν να «σφραγίζει» και την ελληνοϊσραηλινή συνεργασία με μια ακόμη σύνδεση, που αν και σε επίπεδο ιδιωτικών φορέων, είχε την αμέριστη ευλογία των δυο κυβερνήσεων.
Δυο χρόνια αργότερα, το Μάιο του 2023 στην έκθεση DEFEA, είχαμε τις εξαγγελίες αλλά και τους απολογισμούς πεπραγμένων, στελεχών της νέας διοίκησης, που ανέφεραν και τους άθλους που είχαν επιτευχθεί «απέναντι στις μεγάλες προκλήσεις και τις τεράστιες αντιξοότητες», αλλά και ανανέωναν υποσχέσεις για το μέλλον.
Το τι συνέβη μέσα στους λίγους μήνες που μεσολάβησαν, μιας και οι φήμες για προσπάθεια πώλησης της ΕΛΒΟ πρωτοεμφανίστηκαν τον περασμένο Μάρτιο, λίγο θα ενδιέφερε, αν βέβαια επρόκειτο απλά για μια επιχειρηματική αποτυχία μιας ιδιωτικής προσπάθειας.
Η Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων όμως, ακόμη και όταν (ξε)πουλήθηκε το 2021, ήταν και παραμένει Εθνικό Κεφάλαιο στον τομέα της ελληνικής αμυντικής, και όχι μόνο, βιομηχανίας και μόνο έτσι πρέπει να αντιμετωπιστεί.
ΕΛΒΟ: ψάχνει ξανά μνηστήρα όταν όλη η Ευρώπη παραγγέλνει τα Leopard 2 που έφτιαχνε…
Το πρόσφατο άρθρο μας (παραπάνω) τεκμηριώνει αυτή τη θέση. Και από αυτό το σημείο πρέπει να ξεκινήσει το επόμενο κεφάλαιο της ΕΛΒΟ, με την ευθύνη του ελληνικού δημοσίου, που παραμένει κάτοχος του 21% των μετοχών. Καθώς η Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων δεν μπορεί να καταλήξει μάντρα φορτηγών και τρακτέρ, ούτε αποθήκη εμπορευμάτων, επειδή κάποιοι επιχειρηματίες απέτυχαν παταγωδώς και που σήμερα “δραπετεύουν” και ίσως νομίζουν ότι μπορούν απλά να τη μεταπωλήσουν.
Η σύμβαση του Φεβρουαρίου του 2021 δεν έχει γίνει ποτέ γνωστή και έτσι δεν ξέρουμε εάν το δημόσιο με το 21% έχει δικαίωμα αρνησικυρίας σε οποιαδήποτε μεταβίβαση. Εάν βέβαια δεν υφίσταται κάτι τέτοιο, θα πρόκειται για μέγιστο ολίσθημα, αλλά και πάλι το ζήτημα είναι… τυπικό.
Η κυβέρνηση αυτής της χώρας είναι αυτή που πρέπει να αποφασίσει και να επιβάλει το μέλλον μιας από τις σημαντικότερες και ιστορικότερες εταιρείες της ελληνικής βιομηχανίας και να γίνει ο μόνος ρυθμιστικός παράγοντας, πριν υλοποιηθούν εν κρυπτώ φημολογούμενες διεργασίες μεταβίβασης μετοχών με ιδιωτικά συμφωνητικά.
Είναι κοινό μυστικό και δεν έχουμε θέμα να το αναφέρουμε, ότι υπάρχει επισήμως εκδήλωση ενδιαφέροντος για την εξαγορά της ΕΛΒΟ από την ελληνική EODH, με επιστολές στον πρωθυπουργό και στους συναρμόδιους υπουργούς. Η πρόταση αυτή υποστηρίζεται από τους δυο διεθνείς εταίρους της ελληνικής εταιρείας, την KNDS και την Rheinmetall, με τις οποίες είναι ενταγμένη στο «οικοσύστημα» του άρματος μάχης Leopard 2. Αλλά όχι μόνο, αφού η EODH είναι κατασκευαστής θωράκων για διάφορα οχήματα, περιλαμβανομένων ΤΟΜΑ/ΤΟΜΠ και μάλιστα με το καθεστώς του αποκλειστικού προμηθευτή τους.
Το ενδιαφέρον λοιπόν όλων των παραπάνω, εστιάζεται στις ανάγκες δημιουργίας δυνατοτήτων παραγωγής σε ευρωπαϊκό επίπεδο, που γίνονται όλο και πιο πιεστικές λόγω των αναγκών που προέκυψαν και αυξάνουν συνεχώς, από τους ευρωπαϊκούς εξοπλισμούς στον τομέα των αρμάτων μάχης και τεθωρακισμένων οχημάτων, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Οι ανάγκες αυτές δεν έχουν άμεση σχέση με τον εφοδιασμό του Κιέβου με όπλα, αλλά συνδέονται, αρχικά με την αντικατάσταση υλικού που έχει αποδεσμευθεί, κυρίως όμως με τα εν εξελίξει εξοπλιστικά προγράμματα όλων σχεδόν των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ.
Στο σημείο αυτό να υπενθυμίσουμε ότι άλλες ελληνικές εταιρίες παραμένουν πάντα εντός του «οικοσυστήματος» Leopard 2, ως αποκλειστικές προμηθεύτριες συγκροτημάτων και υποσυστημάτων του γερμανικού άρματος στην τρέχουσα και πλέον σύγχρονη έκδοση παραγωγής. Περιλαμβανομένου του πλήρους πήγματος-πύργου και φυσικά των τμημάτων του θώρακα που κατασκευάζει η EODH για οποιοδήποτε LEO 2 πωλείται σήμερα.
Είναι γνωστό ότι παλαιότερη πρόταση της EODH για την δημιουργία εργοστασίου στην Ελλάδα αντιμετωπίστηκε από πολλούς με σκεπτικισμό ή και αρνητικά, επειδή περνούσε μέσα από πρόγραμμα προμήθειας των ΤΟΜΑ Lynx ή του προγράμματος αναβάθμισης των Leopard 2A4 (το οποίο λαμβάνει πλέον άλλη κρισιμότητα μετά την απόφαση της Τουρκίας να βάλει σε παραγωγή το τουρκικό άρμα Altay). Ακόμη όμως και τότε, η EODH υποστήριζε ότι η υλοποίηση του σχεδίου της, θα γινόταν με την προσέλκυση έργου τουλάχιστον ισόποσης αξίας από τους συνεργάτες της, KNDS και Rheinmetall.
Στην προκειμένη περίπτωση η διαφαινόμενη πρόταση της EODH με την υποστήριξη KNDS και Rheinmetall είναι πολύ πιο απλή και διαφανής: αφορά στην εξαγορά της ΕΛΒΟ καταβάλλοντας εύλογο τίμημα (όχι όμως και με τα «κερατιάτικα» που ζητούν οι σημερινοί «ιδιοκτήτες», όπως τουλάχιστον λένε οι φήμες) και την άμεση δραστηριοποίησή της στο έργο, που οι 3 εταιρίες υλοποιούν για παραγγελίες τρίτων.
Θα αποτελέσει όμως ταυτόχρονα και εγγύηση ότι η ΕΛΒΟ, όχι μόνο θα διατηρήσει τον αμυντικό της χαρακτήρα, που είναι αυτό που πρέπει να αποτελεί τον μοναδικό ελληνικό στόχο, αλλά να τον αυξήσει και να τον επεκτείνει μέσα στο οικοσύστημα Leopard 2.
Και επειδή πολλά γράφονται, προφανώς και εάν υπάρχουν και άλλες προτάσεις για την επόμενη ημέρα της ΕΛΒΟ ως αμυντικής βιομηχανίας, κι αυτές πρέπει να εξεταστούν. Αυτό όμως που κυκλοφορούν κάποιοι, περί αμερικανικού ενδιαφέροντος δεν επιβεβαιώνεται από πουθενά και γνώστες του χώρου το θεωρούν ως κίνηση για να θολώσουν τα νερά, στους «ύποπτους» προεκλογικούς καιρούς. Εμείς θα επανέλθουμε, σίγουρα μετεκλογικά αλλά και εάν χρειαστεί και προεκλογικά.