Ο οικονομικός διάδρομος Ινδίας- Μέσης Ανατολής- Ευρώπης (IMEC) αποτελεί ένα μείζονος στρατηγικής σημασίας έργο, το οποίο συνδέοντας δημοκρατίες και αναδυόμενες οικονομίες από την Ασία ως την Ευρώπη, μέσω ενός πολυτροπικού δικτύου μεταφορών, ενέργειας και δεδομένων προωθεί τη βιωσιμότητα των εφοδιαστικών αλυσίδων και την οικονομική διαφοροποίηση, ενισχύοντας παράλληλα τη σταθερότητα, την ευημερία και τη συνεργασία ανάμεσα σε διαφορετικές περιοχές, επισημάνθηκε από τους ομιλητές στη συζήτηση με τίτλο «Reviving the Abraham Accords, The IMEC Corridor», που διεξήχθη στο 10ο Φόρουμ των Δελφών (Delphi Economic Forum X).
Στο πάνελ που συντόνισε ο προϊστάμενος του Γραφείου της Ουάσιγκτον του Breitbart News, Matthew Boyle (ΗΠΑ) οι ομιλητές ανέδειξαν στις τοποθετήσεις τους τον καταλυτικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο IMEC στην αναζωογόνηση και διεύρυνση της πρωτοβουλίας των Συμφωνιών του Αβραάμ (Abraham Accords) για την προώθηση της ειρήνης στη Μέση Ανατολή. Παράλληλα αναγνώρισαν τον κομβικό ρόλο της Ελλάδας στον IMEC και επισήμαναν την ανάγκη ενεργότερης κινητοποίησης ιδιωτικών κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση των έργων υλοποίησής του.
Αλ. Παπαδοπούλου: Ο IMEC κρίσιμο συστατικό της νέας παγκόσμιας αρχιτεκτονικής ασφάλειας
Η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, χαρακτήρισε τον διάδρομο IMEC κρίσιμο συστατικό στη νέα παγκόσμια αρχιτεκτονική ασφάλειας, εξηγώντας ότι συνδέει μέσω της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας και του ελεύθερου εμπορίου, την Ασία, τη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη «κι αυτό καλύπτει σχεδόν το μισό του παγκόσμιου εμπορίου».
«Συνδέει μια κοινότητα εθνών που αντιπροσωπεύουν ένα σημαντικό ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού. Συνδέει τον αναπτυσσόμενο κόσμο με τον ανεπτυγμένο και αποτελεί τον καλύτερο τρόπο για να φέρουμε ειρήνη, σταθερότητα και ευημερία για όλους. Σε αυτό το πλαίσιο ο IMEC δείχνει τον δρόμο προς το μέλλον και εκεί πρέπει να οικοδομήσουμε, εκεί πρέπει να κατευθύνουμε τις προσπάθειές μας», υπογράμμισε.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση για την στάση των ΗΠΑ αμφισβήτησε ότι ο Ντόναλντ Τραμπ αποσύρει το ενδιαφέρον του για τον IMEC . «Δεν νομίζω ότι αποσύρεται, το αντίθετο μάλιστα, έχω την αίσθηση ότι ποντάρει στον IMEC και τον αναβαθμίζει σε ένα βασικό έργο της προεδρίας του, τουλάχιστον αυτή τη στιγμή», σημείωσε.
Αναφέρθηκε επίσης στις πολιτικές προεκτάσεις του έργου, καθώς «ο συνδυασμός οικονομικών πόρων από διαφορετικές χώρες βοηθά σημαντικά τη διαδικασία ειρήνευσης στη Μέση Ανατολή και συμβάλλει στην προσέγγιση τριών περιοχών: της Νότιας Ασίας, της Μέσης Ανατολής και της Νότιας Ευρώπης και μέσω της Νότιας Ευρώπης, και της υπόλοιπης Ευρώπης».
Σχετικά με τον ρόλο της Ελλάδας υπογράμμισε ότι η χώρα «έχοντας ιστορικά λειτουργήσει ως γέφυρα ανάμεσα σε αυτές τις περιοχές του κόσμου, έχει την φιλοδοξία να συνεχίσει να παίζει αυτόν τον ρόλο» και «βασίζουμε τον ρόλο αυτό στη στρατηγική μας σχέση με το Ισραήλ, στη στρατηγική μας σχέση με την Ινδία, στις βαθιές και μακροχρόνιες πολιτικές μας σχέσεις με αραβικές χώρες και, φυσικά, στη συμμετοχή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και επιπλέον στη στρατηγική μας σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Τζ. Πάιατ: Ιδιαίτερης σημασίας ο στρατηγικός ρόλος της Ελλάδας στον IMEC
Ο πρώην υφυπουργός Ενέργειας και πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, Distinguished Fellow στο Atlantic Council Global Energy Center, Τζέφρι Πάιατ υπογράμμισε τη στρατηγική σημασία του IMEC, παραλληλίζοντας με τον καθοριστικό αντίκτυπο που είχαν τον 20ο αιώνα η Διώρυγες του Σουέζ και του Παναμά. «Ο IMEC έχει αντίστοιχο επίπεδο φιλοδοξίας, αλλά είναι σχεδιασμένος για την οικονομία του 21ου αιώνα, καθώς συνδυάζει ροές δεδομένων, ενέργειας και εμπορευμάτων», εξήγησε και τόνισε ότι «έχει ιδιαίτερη σημασία ότι η Ελλάδα έχει αναλάβει ηγετικό ρόλο στο έργο».
«Έχουμε μπροστά μας μια πραγματικά μετασχηματιστική ευκαιρία», επισήμανε, προσθέτοντας ότι η μεγαλύτερη πρόκληση αφορά στο ότι η επιτυχία ενός τέτοιου έργου δεν εξαρτάται από κρατικά κεφάλαια, αλλά από ιδιωτικά κεφάλαια, «πρέπει, λοιπόν, να εμπλέξουμε τις εταιρείες μας».
«Κοιτώντας προς το μέλλον, αυτό που πραγματικά θα καθορίσει την επιτυχία του IMEC είναι οι επιχειρήσεις. Οι ηγεσίες σε επίπεδο κυβερνήσεων είναι κρίσιμο στοιχείο για να ανοίξουν οι πόρτες, όμως, αυτό που θα κάνει τον IMEC πραγματικότητα και θα φέρει αποτελέσματα είναι το πώς θα κινητοποιηθούν οι επιχειρήσεις», τόνισε.
Ο κ. Πάιατ ανέφερε ακόμη πως ιστορικά ένα από τα σημαντικά πλεονεκτήματα των ΗΠΑ και της αμερικανικής διπλωματίας ήταν η ικανότητα της οικοδόμησης συμμαχιών και δικτύων «και αυτό είναι το κρίσιμο για το μέλλον, να διασφαλίσουμε ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να παίζουν αυτόν τον καταλυτικό ρόλο». Παρατήρησε, εξάλλου, ότι ένα πολύ ενδιαφέρον στοιχείο του IMEC είναι ότι τόσο η Ινδία όσο και η Ελλάδα είναι χώρες που έχουν δει θεαματική βελτίωση στις διμερείς τους σχέσεις με τις ΗΠΑ, ενώ αναφέρθηκε στην ανάπτυξη της Ελλάδας παγκοσμίως, και την παρουσία μεγάλων επιχειρήσεών της στα Δυτικά Βαλκάνια, στην Αίγυπτο και αλλού, χάνοντας ιδιαίτερη μνεία «στη ναυτιλία, τη μεγαλύτερη παγκόσμια βιομηχανία της Ελλάδας». Σημειώνοντας ότι οι Ινδοί πλοιοκτήτες ελέγχουν το 20% της παγκόσμιας μεταφοράς LNG, πρόσθεσε ότι αυτό δημιουργεί μια φυσική σύγκλιση μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και των ΗΑΕ, που είναι μεγάλοι παραγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου και της Ινδίας. «Καμία άλλη χώρα δεν θα επηρεάσει περισσότερο από την Ινδία τις παγκόσμιες ροές και τη ζήτηση ενέργειας τις επόμενες δεκαετίες. Και αυτό οδηγεί σε μια φυσική συνεργασία με την ελληνική ναυτιλία», εξήγησε.
Ο αντιπρόεδρος στο Observer Research Foundation, Gautam Chikermane (Ινδία) αναφέρθηκε στην ανάγκη συνεργασίας των κυβερνήσεων για την υλοποίηση του IMEC, δηλώνοντας σκεπτικός ως προς την δέσμευση του προέδρου Τραμπ στο έργο. «Αν οι ΗΠΑ αποφασίσουν να αποσυρθούν και να μη συνεχίσουν, τότε ο IMEC θα πρέπει να προχωρήσει με τις δικές του δυνάμεις. Αν οι ΗΠΑ παραμείνουν, θα είναι εξαιρετικό, γιατί δε θα προσθέσουν μόνο οικονομική ισχύ, αλλά θα βοηθήσουν και στρατηγικά», σημείωσε. Παρατήρησε, πάντως, ότι ο IMEC θα μπορούσε να αποτελέσει για τις σχέσεις Ινδίας- ΗΠΑ ένα πείραμα για να αναπτυχθεί μια ευρύτερη στρατηγική γύρω από το γεωυποδομές, που να οδηγεί στη γεωοικονομία και τελικά στη γεωπολιτική. «Ο IMEC θα μπορούσε κάλλιστα να είναι το πρώτο πείραμα για το πώς το ‘’America First’’ και το ‘’India First’’ μπορούν να συνεργαστούν», είπε.
Εξέφρασε δε την άποψη ότι αν ο IMEC λειτουργήσει τα επόμενα τρία χρόνια, τότε υπάρχει δυναμική να επεκταθεί προς την Αφρική και αργότερα προς τη Νότια Αμερική. «O IMEC είναι ένας κρίσιμος θεσμός στον οποίο πρέπει να επενδύσουμε, με προοπτική το επόμενο τέταρτο του αιώνα», υπογράμμισε.
Η πρόεδρος της δεξαμενής σκέψης Emirates Policy Center Ebtesam Al-Ketbi (ΗΑΕ) μίλησε για τον ρόλο του διαδρόμου IMEC στην ειρήνη και σταθερότητα στη Μέση Ανατολή και τη δυναμική του να συμβάλει στην αναζωογόνηση των Συμφωνιών του Αβραάμ. «Αν η περιοχή είναι σε πόλεμο ή σε σύγκρουση, το οικονομικό μοντέλο τους δε μπορεί να λειτουργήσει», παρατήρησε και εξήγησε ότι το «να δημιουργήσουμε μια αψίδα οικονομικής ευημερίας, όπου Παλαιστίνιοι, Ισραηλινοί, Άραβες θα κερδίζουν, είναι ένα win-win σενάριο, όπου η νέα γενιά θα έχει ένα καλύτερο μέλλον». «Ο IMEC μετατοπίζει το ενδιαφέρον από τη γεωπολιτική στη γεωοικονομία», σημείωσε, προσθέτοντας ότι «στην οικονομία, μπορείς να φέρεις όλους μαζί σε ένα πλαίσιο συνεργασίας και κοινής ωφέλειας, αντί για τον μηδενικό αθροιστικό ανταγωνισμό της γεωπολιτικής και αυτή η πρωτοβουλία, που ενώνει την Ασία με την Ευρώπη, χρειάζεται τη συμμετοχή όλων».
«Τα ΗΑΕ έχουν τις υποδομές -λιμάνια, δίκτυα, κόμβους- και μπορούν να είναι γέφυρα ανάμεσα στην Ασία και την Ευρώπη, αλλά δεν αρκεί μία χώρα, χρειάζεται όλοι να συνεργαστούν για να σταθεροποιηθεί η περιοχή και να μπορέσει ο IMEC να λειτουργήσει. Έτσι, θα μπορούσαν να αναβιώσουν και οι Συμφωνίες του Αβραάμ και να διευρυνθούν και σε άλλες χώρες. Αλλά χωρίς σταθερότητα, όσο ο πόλεμος συνεχίζεται, όσο Παλαιστίνιοι και Ισραηλινοί δεν ζουν ειρηνικά, δεν μπορούμε να προχωρήσουμε», εξήγησε.
Η διευθύντρια στο Economic Research Institute for ASEAN and East Asia (ERIA), Anita Prakash επισήμανε ότι ο IMEC αφορά την αναζήτηση για νέες, ανθεκτικές, διαφανείς, ασφαλείς και διαφοροποιημένες εφοδιαστικές αλυσίδες αξίας, κάτι που όλες οι σημαντικές οικονομίες του κόσμου επιδιώκουν και το οποίο έγινε ακόμη πιο εμφανές μετά την πανδημία Covid. «Το 2023 ήταν η πρώτη χρονιά μετά την πανδημία όπου οι Σύνοδοι των G20 και G7 πραγματοποιήθηκαν με φυσική παρουσία όλων των ηγετών. Η υπογραφή του IMEC και οι αρχές των παγκόσμιων αλυσίδων αξίας (GVC) στις G7 και G20 δεν είναι μεμονωμένα γεγονότα. Είναι όλα αλληλένδετα με τις πολιτικές συζητήσεις που διεξάγονται μεταξύ ηγετών», είπε, σημειώνοντας πως πρόκειται για μια φιλοσοφία συνεργασίας των δημοκρατιών υπό ειρηνικές συνθήκες προς την ευημερία όλων. Σε ό,τι αφορά τη στάση των ΗΠΑ σημείωσε ότι ενδεχόμενη αποχώρηση τους από το έργο του IMEC αυτή τη στιγμή, θα σήμαινε στην ουσία την αποχώρηση από όλη την προσπάθεια που καταβάλλουν οι G7, οι G20 και όλες οι σημαντικές οικονομίες τα τελευταία χρόνια.
