Το Πολεμικό μας Ναυτικό φέτος γιόρτασε τη Γιορτή του Αγίου Νικολάου, προστάτη του, με άλλη αυτοπεποίθηση. Για πρώτη φορά, εδώ και 20 χρόνια, αποφασίστηκε η σοβαρή αναβάθμιση του Στόλου Επιφανείας, των μεγάλων πλοίων δηλαδή που έχουν τη σημαντικότερη αποστολή σήμερα, αποτρέποντας ένα πόλεμο, ή συνεισφέροντας σοβαρά στην νίκη εφόσον συμβεί. Ακόμη, αν θέλουμε να επιτύχουμε την εδραίωση στην ΑΟΖ μας, χρειαζόμαστε μεγάλα πλοία επιφανείας. Οι πυραυλάκατοι είχαν σημαντικό ρόλο, αλλά από την εμφάνιση των πρώτων σοβιετικών OSA και των πυραύλων Styx (SS-N-2), έχουν αλλάξει πολλά. Τα προηγμένα μέσα επιτήρησης, η εξέλιξη των ραντάρ επιφανείας, απαιτούν μεγάλα πλοία ικανά να αντιμετωπίσουν την απειλή.
Μερικοί θεωρούν πως οι επάκτιες πυροβολαρχίες και κάποιες παραπάνω πυραυλάκατοι, αρκούν για να μας δώσουν το Αιγαίο. Δεν ισχύει, ή δεν ισχύει απόλυτα. Οι επάκτιες πυροβολαρχίες και οι πυραυλάκατοι θα βοηθήσουν μεν, αλλά στηρίζοντας το στόλο των μεγάλων μονάδων επιφανείας. Δεν ζούμε στην εποχή των «πυρπολικών», και τέτοιες λογικές είναι ριψοκίνδυνες και για το ΠΝ, αλλά και για την εθνική κυριαρχία.
Σήμερα πάντως το ΠΝ έχει υπογράψει για την αγορά 3 σύγχρονων φρεγατών FDI HN, ετοιμάζεται να υπογράψει με την κοινοπραξία TKMS/Thales για τον εκσυγχρονισμό των 4 ΜΕΚΟ200ΗΝ, αλλά και πάλι υπολείπεται σε σύγχρονα πλοία. Μετά το ναυάγιο της Ενδιάμεσης Λύσης, και την άρνηση του ΠΝ να εξετάσει έστω πλοία όπως τα Ticonderoga, η λύση της αγοράς αριθμού κορβετών πολλαπλών ρόλων, είναι η διέξοδος στο θέμα «πλώρες». Έτσι, με 7 φρεγάτες, και 3 κορβέτες κάπως στεκόμαστε, αν και η Δομή Δυνάμεων απαιτεί 18 μεγάλα πλοία. Εμείς πάντως έχουμε κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου εδώ και πολύ καιρό για όσους αρκούνται σε ένα «μικρό» ΠΝ.
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: Τελικές προσφορές για τις κορβέτες του Ναυτικού, δύσκολη η επιλογή, κοντά οι τιμές
Αν και οι προτάσεις κορβετών ήταν αρκετές και ενδιαφέρουσες, τελικά, μετά από ένα έτος περίπου διαπραγματεύσεων, έχουν ξεχωρίσει δυο σχεδιάσεις. Η ιταλική FCx-30HN (με βάση τη κλάση Doha) και η γαλλική Gowind HN. Και τα δυο πλοία είναι ενδιαφέροντα και το ΠΝ έχει θεωρήσει πως τα πλοία καλύπτουν τις ανάγκες του. Από τη στιγμή που οι αρμόδιοι αξιωματικοί έχουν φτάσει σε αυτό το συμπέρασμα, εμείς μάλλον «περισσεύουμε»! Ας κάνουμε όμως σήμερα μια προσπάθεια να συγκρίνουμε τα δυο πλοία. Είναι κάτι που δεν κάναμε στις φρεγάτες, κι όχι άδικα, καθώς τα πλοία ήταν τελείως ανόμοια. Πως να συγκριθεί μια FDI HN με μια ΑΗ140ΗΝ, πως να συγκριθεί μια S11515HN με μια F110 ή τη διαβόητη HF2;
FCx-30, η ιταλική ευελιξία
H κλάση Doha, ή FCX-30, είναι ένα σχέδιο που προέρχεται από τα ιδιαίτερα δραστήρια ναυπηγεία της Ιταλίας που έχουν αποδώσει κορυφαία πλοία παγκοσμίως. Η Fincantieri έχει ήδη πουλήσει δυο σχέδιά της στο Αμερικανικό Ναυτικό, την LCS και την FFG-62 Constellation. Έτσι, ένα ιδιαίτερο πλεονέκτημα της Fincantieri ως ομίλου, είναι πως έχει εξαιρετικές σχέσεις με τις ΗΠΑ. Αυτό σημαίνει πως έχει «συμβατότητα» με τη χρηματοδότηση που έχει εξασφαλίσει η ΟΝΕΧ από τη DFC (την αμερικανική τράπεζα αναπτυξιακής χρηματοδότησης). Με λίγα λόγια, οι Αμερικανοί μπορούν να χρηματοδοτήσουν την ανανέωση ελληνικού ναυπηγείου, οι Ιταλοί να φτιάξουν εκεί νέες φρεγάτες/κορβέτες, κι όλοι να είναι χαρούμενοι.
Όπως πρώτη η σελίδα μας έγραψε, οι τιμές που έχουν προσφέρει οι Ιταλοί είναι εξαιρετικές, ο οπλισμός των πλοίων υπερπλήρης και με σουίτα ηλεκτρονικού πολέμου (με ECM), ενώ η κατασκευάστρια Fincantieri συνεργάζεται με την ΟΝΕΧ. Το δε πλοίο, εκτός του ότι θυμίζει μια μικρή FREMM, είναι ένα ωραίο σκαρί, από αυτά που οι Ιταλοί ξέρουν να φτιάχνουν.
Λόγω της κλάσης Doha για το Κατάρ, οι Ιταλοί μπορούν να προσφέρουν ως βασικό αντιαεροπορικό πύραυλο τον ASTER 30, αν το επιθυμεί το ΠΝ. Αυτή τη στιγμή όμως, και για λόγους κόστους, έχει προταθεί ο CAMM-ER (με δυνατότητα να “χωρέσουν” έως 32 βλήματα). Έστω και μόνο με τον CAMM-ER, το πλοίο θα αποκτήσει σημαντικές δυνατότητες αεράμυνας. Οι Ιταλοί θα επιμείνουν μάλλον στην ενσωμάτωση του CAMM-ER, καθώς έχουν την «πατρότητα» του πυραύλου, και τον έχουν χρηματοδοτήσει. Πάντως, για να είναι η προσφορά τους συγκρίσιμη με αυτή των Γάλλων, η βασική τους πρόταση συνεχίζει να είναι με 16 MICA VL, που όμως ουσιαστικά είναι ένας πύραυλος συγκρίσιμος του RAM RIM-116 Blk2b. Αυτός είναι κι ο λόγος που οι Ιταλοί “προωθούν” πολλές και διαφορετικές λύσεις, αρκεί να το επιλέξει το ΠΝ μας.
Κάτι που θα ήταν ενδιαφέρον να μάθουμε, κι ακόμη δεν έχουμε διευκρινίσει, είναι αν οι Ιταλοί προσφέρουν και λύσεις πέραν του ASTER 30/CAMM-ER, όπως ο αντιπλοϊκός TISEO Mk2/E, που έχει προηγμένα χαρακτηριστικά, ανώτερα του Exocet MM40Blk3c, συγκρίσιμα με αυτά του NSM (stealth σχεδίαση για παράδειγμα), αλλά με επιδόσεις ανάλογες του νορβηγικού RBS-15 Mk4.
Η FCx-30 δείχνει έτσι να είναι περισσότερο «ευπροσάρμοστη» στις ανάγκες του ΠΝ. Καταρχάς επιβεβαιώνουμε πως το πλοίο, στις τιμές που έχει προταθεί στο ΠΝ, περιλαμβάνει εκτοξευτή RAM, αλλά και το σύστημα STRALES στο κύριο πυροβόλο 76 χιλιοστών. Έτσι, το σκάφος έχει πολυστρωματική άμυνα απέναντι σε επιθέσεις κορεσμού, ανώτερη κι από αυτή της FDI HN. Εδώ ας μην υπάρξουν πάλι παρεξηγήσεις, το λέμε λόγω του STRALES, που προσφέρει ένα ακόμη επίπεδο άμυνας εναντίον προηγμένων απειλών όπως οι πύραυλοι εναντίον πλοίων που κάνουν βίαιους ελιγμούς στην τερματική φάση και δεν αντιμετωπίζονται από το “απλό” πυροβόλο 76 χιλιοστών.
Σύμφωνα πάντα με τους Ιταλούς, το σύστημα μάχης ATHENA είναι απολύτως ανοιχτής αρχιτεκτονικής και δηλώνουν πως μπορούν να ενσωματώσουν εκεί από ASTER 30, MICA VL, MICA VL NG, CAMM, CAMM-ER, αλλά μέχρι και τους ESSM Block 1 & Block 2. Θεωρούμε πως τυχόν επιλογή των MICA VL για το ιταλικό πλοίο, θα είναι εκ παραδρομής, καθώς δεν δικαιολογείται η τοποθέτηση του, όταν υπάρχουν τόσες εναλλακτικές.
Αν το ΠΝ θέλει και μεγάλη εμβέλεια, και χαμηλό κόστος, και αξιοπιστία, τότε ο CAMM-ER είναι μονόδρομος. Δεν συμφωνούμε όπως πολλές φορές έχουμε γράψει, με την εισαγωγή 4ου τύπου πυραύλου στο ελληνικό οπλοστάσιο. Αλλά αν είχαμε να επιλέξουμε μεταξύ του MICA VL NG & CAMM-ER θα επιλέγαμε το 2ο. Ελπίζουμε να μην μας κατηγορήσει κανείς για «επίθεση» στην MBDA, καθώς και ο CAMM-ER κατασκευάζεται από την ίδια!
Σε ανθυποβρυχιακό ρόλο, η FCx-30 προσφέρεται με το συρόμενο σόναρ CAPTAS-2 και με σόναρ τρόπιδας Kingklip, όπως και η Gowind HN. H FCx-30HN έχει όμως μόνο κινητήρες diesel, που παρά την όποια μόνωσή τους, δεν μπορούν να συγκριθούν με την ηλεκτρική πρόωση της Gowind HN ή της S10414. Βέβαια δεν σημαίνει πως η FCx-30HN δεν θα είναι ικανότατη στον τομέα, από τη στιγμή που το ΠΝ έκρινε πως η κορυφαία φρεγάτα του, FDI HN μπορεί να επιχειρεί μόνο με diesel.
Gowind HN, η γαλλική ομοιοτυπία
Η FDI σε ελληνική έκδοση, έχει ιδιαίτερες δυνατότητες στην αντιαεροπορική αεράμυνα περιοχής. Επίσης δεν υστερεί στις ASW επιχειρήσεις, αλλά όπως γράψαμε και παραπάνω, δεν είναι ούτε Sigma 11515 ούτε Bergamini ή FREMM-FR, που έχουν ηλεκτρική πρόωση. Εκεί λοιπόν έρχεται η Naval Group, να συνδυάσει τις FDI HN με τις Gowind HN δηλαδή την προτεινόμενη έκδοση τους για την Ελλάδα με εστίαση στον ανθυποβρυχιακό αγώνα.
Σύμφωνα με ενημέρωση της Naval Group, η Gowind HN θα έχει πρόωση CODLOD (COmbined Diesel-eLectric Or Diesel), με κινητήρες diesel αλλά και ηλεκτροκινητήρα, που θα γίνεται χρήση κι όταν το πλοίο κυνηγά υποβρύχια. Δεν πρέπει να υποτιμούμε και το CAPTAS-2, είναι ένα εξαιρετικό VDS με όλες τις λειτουργίες του CAPTAS-4, ενώ φυσικά το πλοίο φέρει και σόναρ τρόπιδας. Το πλήγμα στα υποβρύχια θα έρθει με τορπίλες MU90 (όπως και στις ιταλικές), που είναι ανώτερες σε επιδόσεις από τις αμερικανικές Mk54.
Το εκτόπισμα της Gowind HN θα είναι 2.800 τόνοι, χωρίς να αλλάξει το μήκος των 102 μέτρων της Gowind 2500. Αυτό σημαίνει πως η ελληνική Gowind θα έχει επιπλέον φορτίο 300 περίπου τόνων, που περιμέναμε να είναι όπλα κι εξοπλισμός, αλλά μάλλον είναι το βάρος της επιπλέον πρόωσης. Στην ενημέρωση που έχει κυκλοφορήσει εδώ και μήνες η Naval Group, το πλοίο φαίνεται να διαθέτει ικανοποιητικό οπλισμό. Εδώ να πούμε πως η πρόταση περιλαμβάνει εκτοξευτή RAM, αλλά συνεχίζει να στερείται STRALES.
Εντύπωση μας κάνει ο εξοπλισμός με αντίμετρα τορπιλών CANTO, απαραίτητος για πλοίο που έχει μέγιστη ταχύτητα 25 κόμβων. Όπως έχουμε ήδη γράψει, τo ΠΝ έχει αποφασίσει να φύγει από τη λογική των υψηλών ταχυτήτων, και να πάει στη λογική της αντιμετώπισης των τορπιλικών επιθέσεων μόνο με αντίμετρα. Πάντως οι 25 κόμβοι μάλλον είναι αρκετά μικρή ταχύτητα για πολεμικό πλοίο κι αυτό πρέπει να οφείλεται στο αυξημένο εκτόπισμα της Gowind HN.
Σύγκριση: Αντιαεροπορική Άμυνα
Εδώ τα πράγματα είναι σαφή, τουλάχιστον για εμάς. Το ραντάρ Kronos της Leonardo θεωρείται ικανότερο του NS100 της Τhales, ενώ μπορεί να προσφέρει λύσεις με πυραύλους όπως ο ASTER 30 & CAMM-ER. Το NS100 της Gowind είναι ένα πολύ καλό ραντάρ γενικής χρήσης, αλλά εκπέμπει στις μπάντες E/F και περιστρέφεται με ρυθμό 30 στροφών το λεπτό, ενώ το Kronos Naval εκπέμπει στην C-band, και περιστρέφεται με ρυθμό 60 στροφών το λεπτό. Αν και στην Ελλάδα λόγω της φρεγατιάδας έχουμε «κολλήσει» στη μέγιστη απόσταση ανίχνευσης κάθε ραντάρ, θα πούμε πως αυτές που ανακοινώνουν οι εταιρείες είναι τελείως θεωρητικές (250 χλμ. για το Kronos, 280 χλμ. για το NS100).
Εκεί που πραγματικά ξεχωρίζει η FCx-30HN είναι στα όπλα. Ο CAMM-ER είναι ανώτερος του MICA VL, φθηνότερος και με μεγαλύτερη εμβέλεια, ακόμη κι αν συγκριθεί με τον αναμενόμενο MICA VL NG. To μόνο μειονέκτημα που μπορούμε να εντοπίσουμε στο όπλο είναι πως δεν υπάρχει στο ελληνικό οπλοστάσιο, ενώ αντίθετα ο MICA υπηρετεί με την Πολεμική Αεροπορία. Ακόμη, ο CAMM-ER επιτυγχάνει συνεχώς νέες πωλήσεις με κορυφαία ναυτικά, όπως το Βρετανικό και το Καναδικό, ενώ οι Σαουδάραβες πάνε να εγκαταστήσουν το όπλο στις MMSC αντί του ESSM BLock 2.
ΑΠΟΨΗ: Ας τολμήσουμε ελληνικές κορβέτες FCx-30 με πυραύλους ASTER 30 από τις FDI HN
H Gowind HN θεωρητικά μπορεί να λάβει το μηχανισμό STRALES στο πυροβόλο, αλλά δεν περιλαμβάνεται στην προσφορά. Αντίθετα, οι Ιταλοί, που έχουν άμεση συνεργασία με τη Leonardo, και προφανώς 100% πιστοποιημένο το σύστημα στο ΑΤΗΕΝΑ, το προσφέρουν. Θεωρούμε λογικό να δίνεται στην ιταλική πρόταση, καθώς και η ίδια η Leonardo θα ήθελε πολύ να το δει να μπαίνει σε υπηρεσία με το ΠΝ μας.
To σίγουρο είναι πως οι Ιταλοί έχουν πακέτο στην πρότασή τους πλήρη σουίτα ηλεκτρονικού πολέμου με το Nettuno 4100 ECM. Εδώ θα πρέπει να είμαστε δίκαιοι με τους Γάλλους, δεν το έχουν στην πρόταση όχι γιατί δεν το θέλουν, ή γιατί δεν μπορούν, ακριβώς το αντίθετο. Αλλά το ΠΝ δεν έχει το ECM στη λίστα βασικού εξοπλισμού που δόθηκε και στους δύο. Έτσι για να μην ξεφύγει το κόστος, η Naval Group δεν έφερε το πλοίο με ECM. Είναι καθαρά θέμα απαιτήσεων του ΠΝ, κι όχι της γαλλικής εταιρείας. Οι Ιταλοί πάντως κατάφεραν εμπορικά να το συμπεριλάβουν. Συνολικά λοιπόν διαπιστώνουμε πως η ιταλική πρόταση σε ραντάρ, ποικιλία αντιαεροπορικών βλημάτων και αντιμέτρων υπερέχει της γαλλικής.
Σύγκριση: Ανθυποβρυχιακές επιχειρήσεις
Στο θέμα ανθυποβρυχιακού πολέμου, έχουμε αντιστροφή καθώς προηγείται η Gowind HN λόγω ηλεκτρικής πρόωσης. Το τελευταίο δεν σημαίνει πως η FCx-30 δεν μπορεί να είναι εξαιρετικά αποτελεσματική στον τομέα, παρά το ότι δεν διαθέτει CODLAG/CODLOG μηχανοστάσιο, αλλά μόνο diesel. Αυτό που όμως μπορούμε να καταλογίσουμε στην FCx-30 είναι πως στην έκδοση Doha, δεν διαθέτει σόναρ τρόπιδας, αν και η Fincantieri αναφέρει πως θα μπει άνευ προβλήματος στην ελληνική.
Εξοπλισμοί: Θα πάρουν οι Γάλλοι τη μερίδα του λέοντος και πως κόβεται η “πίτα”;
Ειδικές συγκρίσεις και κόστος
Κατασκευή στην Ελλάδα: Και η γαλλική και η ιταλική κορβέτα μπορούν να χτιστούν εγχώρια. Η Naval Group έχει ήδη συμφωνήσει με τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, ενώ η Fincantieri έχει με τη σειρά της καταλήξει σε συνεργασία/χρηματοδότηση των Ναυπηγείων Ελευσίνας. Συνεπώς…
Η συνέχεια στο Naval Defence
