Η Κίνα κατάφερε μέσα σε συγκριτικά μικρό χρονικό διάστημα να περάσει από το στάτους μιας περιφερειακής δύναμης σ’ αυτό μίας παγκόσμιας υπερδύναμης. Ο δρόμος σ’ αυτήν την πορεία δεν ήταν στρωμένος με ροδοπέταλα, αλλά όπως θα δούμε παρακάτω ισχύει ολοκληρωτικά το αξίωμα «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα».
H Κίνα ένα βήμα πριν την ναυπήγηση και πυρηνοκίνητου αεροπλανοφόρου
Στην προκειμένη περίπτωση θα μας απασχολήσει βέβαια το κατά πόσο το παραπάνω αξίωμα είναι παρόν στην αμυντική της βιομηχανία.
Οι Ένοπλες Δυνάμεις της Κίνας, δηλαδή ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (PLA) και αντίστοιχα το Ναυτικό κι Αεροπορία του (PLAN, PLAAF) έχει κατηγορηθεί πολύ συχνά ότι έχει αντιγράψει με άδεια ή (συνήθως) χωρίς, συστήματα ξένων χωρών.
Παρόλο που η προμήθεια οπλικών συστημάτων από το εξωτερικό είτε μέσω αγοράς είτε μέσω κλοπής μπορεί να θεωρηθεί στρατηγική αδυναμία κι έλλειψη στρατηγικής αυτάρκειας, έχει κι ένα σημαντικό πλεονέκτημα: εξοικονομεί τεράστια ποσά από έρευνα κι ανάπτυξη αλλά και μεγάλα χρονικά διαστήματα που αλλιώς θα ήταν απαραίτητα.
Στο παρόν άρθρο θα εξετάσουμε εννέα σχέδια στρατιωτικών αεροσκαφών + την απόκτηση αεροπλανοφόρων όπου όλα είναι αντιγραμμένα ή κλεμμένα από το εξωτερικό με κάποιο τρόπο, με αποτέλεσμα όμως την απόκτηση ισχυρής κι επίφοβης αεροπορικής ισχύος που αλλιώς θα ήταν αδύνατη.
1) Lavi – J-10
Στη δεκαετία του ’80, οι Η.Π.Α στα πλαίσια της οικονομικό-στρατιωτικής συνεργασίας με το Ισραήλ, το βοήθησαν να σχεδιάσει το Lavi, ένα δικό παράγωγο του F-16 με πτέρυγα δέλτα και πτερύγια κανάρντ.
Το παράγωγο αυτό ακυρώθηκε τελικά λόγω διαμαρτυριών στο εσωτερικό των ΗΠΑ για την κατάληξη των χρημάτων των φορολογούμενων. Ωστόσο οι ΗΠΑ διαπίστωσαν αργότερα ότι τα σχέδια του αεροσκάφους και μεγάλο μέρος των τεχνολογιών κι υποσυστημάτων που είχαν πληρώσει για να αναπτυχθούν είχαν καταλήξει στην Κίνα.
Το αποτέλεσμα ήταν το μαχητικό J-10, το οποίο μοιράζεται κοινή σχεδιαστική διαμόρφωση με το ισραηλινό σχέδιο, αλλά οι υπόλοιπες ομοιότητες βρίσκονται στο εσωτερικό του αεροσκάφους κι είναι αδύνατο να επιβεβαιωθούν.
Το συγκεκριμένο αεροσκάφος πάντως έχει κατασκευαστεί σε μεγάλους αριθμούς και αποτελεί όχι τον κορμό αλλά πάντως ένα αναπόσπαστο κομμάτι της Αεροπορίας όντας ένα άλμα σε σχέση με τα υφιστάμενα μαχητικά τεχνολογίας της δεκαετίας του ’60 που διέθετε μέχρι τότε.
2) Su-27
Καθώς η Σοβιετική Ένωση διαλύθηκε το 1989 και η διάδοχος Ρωσία βρέθηκε ξαφνικά σε απελπισμένη ανάγκη συναλλάγματος, η Κίνα εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία για να εξασφαλίσει γραμμή παραγωγής για το ολοκαίνουριο μαχητικό αεροπορικής υπεροχής Sukhoi Su-27 που κανονικά δεν υπήρχε περίπτωση να διατεθεί για εξαγωγή τόσο νωρίς πόσο μάλλον να δοθεί γραμμή παραγωγής σε ξένο κράτος.
Η Κίνα ξεκίνησε σύντομα να παράγει τα δικά της Su-27 και δεν έμεινε εκεί αλλά ανέπτυξε και μία δικιά της εγχώρια έκδοση, το J-11. Χάρη σ’ αυτό το αεροσκάφος η Κίνα απέκτησε πρόσβαση σε προηγμένα συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου που μπόρεσε να ενσωματώσει και σε άλλα μαχητικά της.
Το 2000, η Ρωσία μεταβίβασε επί πληρωμή στην Κίνα αρκετές νέες τεχνολογίες που είχαν αναπτυχθεί για την πλατφόρμα Su-27, που η Κίνα της αξιοποίησε για την δημιουργία ενός ακόμα αναβαθμισμένου παράγωγου, του J-16.
3) J-15
Το J-15 είναι βασισμένο στο Su-33 που είναι η έκδοση αεροπλανοφόρου του Su-27 με πτυσσόμενες πτέρυγες και άλλες δομικές αλλαγές για χρήση σε θαλάσσιο περιβάλλον.
Η Κίνα εντατικοποιεί την εκπαίδευση χειριστών μαχητικών του Ναυτικού
Η Κίνα επιθυμούσε την προμήθειά του για να εφοδιάσει το νέο της τότε αεροπλανοφόρο, αλλά η Ρωσία είχε αρνηθεί να το πουλήσει στην Κίνα.
Ωστόσο αυτό κατέστη εφικτο κι αγόρασε ένα πρωτότυπο (το T-10K-3) μέσω της Ουκρανίας όπου βρισκόταν παρακάμπτοντας την Ρωσία και στην συνέχεια παρήχθη και αυτό επιχειρώντας πλέον από το Liaoning.
4) Caihong-4
Το συγκεκριμένο οπλισμένο UAV είναι σχεδόν απ’ ευθείας αντίγραφο του αμερικανικό MQ-9 Reaper. Το αν οι ομοιότητες τελειώνουν στην εξωτερική εμφάνιση είναι βέβαια άγνωστο, αλλά πιθανολογείται ότι τα κινεζικά υποσυστήματα είναι κατώτερα από τα αντίστοιχα αμερικανικά. Αυτό όμως μπορεί να αλλάξει σταδιακά μέσω εξέλιξης των υπαρχόντων και ανάπτυξης νέων, η ουσία είναι ότι αντιγράφοντας ένα υπάρχον και δοκιμασμένο σχέδιο, κατέστη εφικτό να αποκτηθεί μία πλατφόρμα όπου θα μπορούν όλα αυτά να δοκιμαστούν και εξελιχθούν.
Σε άλλη περίπτωση θα έπρεπε να αναπτυχθούν πάνω σε λιγότερο ικανές πλατφόρμες όσον αφορά τις επιδόσεις πτήσης με αποτέλεσμα κατώτερες επιδόσεις και πιο αργή εξέλιξη.
Πράγματι, σε πολύ μικρό διάστημα παρουσιάστηκε το νεότερο CH-5, που είναι μια αναβαθμισμένη έκδοση του CH-4 με βάση τα διδάγματα του πρώτου.
5) JF-17 / FC-1
Tη δεκαετία του 1960, η Κίνα αγόρασε σχέδια παραγωγής και για το MiG-21, το οποίο παράχθηκε εγχωρίως ως J-7. Σε συνδυασμό με την τεχνογνωσία που αποκτήθηκε από το ισραηλινό πρόγραμμα Lavi, και με την χρηματοδότηση του Πακιστάν, κατέστη δυνατόν να παραχθεί ένα νέο μαχητικό που οπτικά δείχνει σαν ένα μείγμα F-16 και MiG-21.
To αεροσκάφος αγοράστηκε μαζικά από το Πακιστάν και διατίθεται και για εξαγωγές.
6) J-20
Πρόκειται για το πρώτο μαχητικό πέμπτης γενιάς της Κίνας η εξέλιξη του οποίου ήταν απροσδόκητα γρήγορη. Με πολλούς τρόπους, το αεροσκάφος είναι άμεσο αντίγραφο του αμερικανικού F-22 με μοναδική χτυπητή διαφορά τα πτερύγια κανάρντ. Φυσικά οι ομοιότητες εξαντλούνται στην εξωτερική εμφάνιση και την προβαλλόμενη αποστολή, καθώς η Κίνα δεν διαθέτει αντίστοιχη προηγμένη τεχνογνωσία ούτε για ραντάρ ηλεκτρονικής σάρωσης, ούτε για σύγχρονο κινητήρα ούτε για σύγχρονα ηλεκτρονικά πτήσης.
Σ’ αυτήν την περίπτωση, η Κίνα επωφελήθηκε από βιομηχανική κατασκοπία, όταν ένα Κινέζος υπήκοος, ο Σου Μπιν κατάφερε να υποκλέψει κατασκευαστικά δεδομένα για το συγκεκριμένο μαχητικό από την Lockheed Martin. Ο Μπιν συνελήφθη και καταδικάστηκε σε 46 μήνες φυλάκιση. Οι συνέπειες των πράξεών του κι ο αντίκτυπος στην μεταφορά τεχνολογίας στο κινέζικο μαχητικό είναι αδύνατον να προσδιοριστούν προς το παρόν.
Το J-20 θεωρείται ως κατώτερο άπό άποψη ικανότητας απόκρυψης ίχνους από το F-22, όμως το J-20 βρίσκεται σε παραγωγή και θα εξελιχθεί περεταίρω, ενώ η παραγωγή του F-22 έχει τερματιστεί από 2011.
7) J/FC-31
O Μπιν πέτυχε να υποκλέψει στοιχεία από την Lockheed Martin και για το F-35. Φυσικά πρόκειται για ένα εξαιρετικά πολύπλοκο αεροσκάφος κι είναι τρομερά δύσκολο να εκτιμηθεί σε τι βαθμό κατέστη εφικτό να αποσπαστούν αξιοποιήσιμα στοιχεία.
Συνεχίζεται το πρόγραμμα πτητικών δοκιμών του «κινέζικου F-35» (FC-31)
Το γεγονός είναι ότι μετά τις ενέργειες Μπιν, λίγο καιρό μετά παρουσιάστηκε το J-31 που πέρα από τις προφανείς σχεδιαστικές ομοιότητες δείχνει να έχει παρόμοια αποστολή με το αμερικάνικο σχέδιο. Η πιο χτυπητή διαφορά βέβαια είναι η ύπαρξη δυο κινητήρων, αφού η Κίνα δεν διαθέτει τεχνογνωσία για να αποσπάσει την απαραίτητη ώση από έναν και μόνο κινητήρα, όπως με το F-35.
To συγκεκριμένο μαχητικό, όταν μπει σε παραγωγή πιθανότατα θα διατίθεται και σε ναυτική έκδοση αεροπλανοφόρων για να εξοπλίσει και το κινεζικό Ναυτικό.
8) Ζ-9/19
Όταν η Κίνα είχε πρόσβαση στην δυτική τεχνολογία, συχνά δεν επέλεγε τον δρόμο της αντιγραφής αλλά της απ’ ευθείας αγοράς των αντιστοιχων δυτικών αεροσκαφών. Η συνεργασία της με την Eurocopter της εξασφάλισε άδεια κατασκευής του ελικοπτέρου AS365 Dauphin, που στα χέρια των Κινέζων εξελίχθηκε σε μία μεγάλη οικογένεια ελικοπτέρων, από καθαρόαιμα επιθετικά μέχρι ανθυποβρυχιακά.
Επιτυχείς βολές αποδοχής για το νέο κινέζικο επιθετικό ελικόπτερο Z-19E
Σε περιπτώσεις όπως αυτή, ήταν πιο εύκολο και γρήγορο για την Κίνα να αγοράσει τα ελικόπτερα που χρειαζόταν παρά να μπει στην διαδικασία να τα αντιγράψει. Αφού ξεκίνησε να τα κατασκευάζει, μπόρεσε έπειτα να τα κατασκευάσει και σε νέες εκδόσεις προσαρμοσμένες στις δικές της ανάγκες.
9) Η-6
Το Η-6 είναι ένα παράγωγο του στρατηγικού βομβαρδιστικού της δεκαετίας του ’50. Η Κίνα σε μία περίοδο που είχε άριστες σχέσεις με την τότε ΕΣΣΔ κατάφερε να εξασφαλίσει άδεια παραγωγής του αεροσκάφους για τις ανάγκες της.
Έτοιμη η νέα ναυτική έκδοση -J του αειθαλούς H-6 (Tu-16) της Κίνας;
Μέχρι εδώ έχει καλώς. Όμως έπειτα όταν επήλθε η ρήξη με την ΕΣΣΔ την δεκαετία του ’60, η παραγωγή του αεροσκάφους με την σοβιετική βοήθεια κατέστη προβληματική. Το αποτέλεσμα ήταν η κινέζικη βιομηχανία ανέλαβε να το ολοκληρώσει ανεξάρτητα εντελώς από την σοβιετική εμπλοκή σ’ αυτό.
Σήμερα η Κίνα έχει καταφέρει να κατασκευάσει δεκάδες αεροσκάφη του τύπου τα οποία τα έχει προσαρμόσει σε δεκάδες διαφορετικές αποστολές, ενώ καθώς πρόκειται για ένα αεροσκάφος εγνωσμένης αξιοπιστίας, συνεχίζει να το παράγει μέχρι και σήμερα.
Με τον τρόπο αυτό έχει καταφέρει να γλιτώσει το κόστος από την σχεδίαση εκ του μηδενός ενός ολοκληρωτικά νέου δικού της σχεδίου. Εξάλλου, όπως είναι αυτονόητο, έξι δεκαετίες μετά τίποτα στο αεροσκάφος δεν είναι ίδιο πια, όπως ακριβώς και με δυτικά αεροσκάφη αντίστοιχης ηλικίας – που όμως δεν βρίσκονται πια σε παραγωγή, απλώς αναβαθμίζονται με νέα συστήματα.
10) Liaoning
Ακόμα και η ίδια η απόκτηση αεροπλανοφόρων οφείλεται εν ολίγοις σε… κλοπή έτοιμου σχεδίου. Η Κίνα επί σειρά ετών προσπαθούσε να αποκτήσει κάποιο παροπλισμένο αεροπλανοφόρο προκειμένου να το μελετήσει και να το χρησιμοποιήσει ως βάση για ένα δικό της.
Πράγματι, η αρχή έγινε με το πρώην αυστραλιανό αεροπλανοφόρο HMAS Melbourne (R21), κλάσης Majestic. Αν και επρόκειτο για πλοίο του Β’ ΠΠ είχε αναβαθμιστεί σημαντικά με κεκλιμένο κατάστρωμα απο-προσνηώσεων, καταπέλτες και άλλα σύγχρονα συστήματα. Το σκάφος αγοράστηκε για σκραπ (παλιοσίδερα), αλλά η διάλυσή του καθυστέρησε έως ότου μελετήθηκε πρώτα εις βάθος από Κινέζους τεχνικούς.
Στην συνέχεια αγοράστηκαν δυο μικρα πρώην σοβιετικά αεροπλανοφόρα: το Minsk, κλάσης Kiev και το Varyag, κλάσης Kuznetsov. Η απόκτησή τους δεν ήταν εύκολη υπόθεση, τόσο λόγω απόστασης όσο και λόγω του ότι έπρεπε να μείνει μυστικός ο πραγματικός σκοπός της αγοράς τους.
Τελικά το Varyag αντί να διαλυθεί, υπέστη ευρείες μετατροπές και επανήλθε σε λειτουργική κατάσταση μετά από μακροχρόνια και συστηματική δουλειά. Σήμερα είναι το ένα από τα δυο αεροπλανοφόρα του κινεζικού Ναυτικού, με το δεύτερο, το Type 001A να έχει ναυπηγηθεί από το μηδέν με βάση την εμπειρία του Varyag (Liaoning σε κινέζικη υπηρεσία).
Το επόμενο (τρίτο) αεροπλανοφόρο που βρίσκεται ήδη (!) υπό ναυπήγηση θα μπορεί να εξοπλιστεί ακόμα και ηλεκτρομαγνητικούς καταπέλτες (EMALS), καθώς υπάρχει πρόβλεψη για την παραγωγή της απαραίτητης ηλεκτρικής ενέργειας για τον σκοπό αυτό.
Όπως φαίνεται λοιπόν, η Κίνα έχει καταφέρει με κάθε θεμιτό και αθέμιτο μέσο όχι μόνο να αποκτήσει ξένη τεχνολογία αλλά και να την αφομοιώσει σε δικά της σχέδια και κατά περίπτωση να την εξελίξει περεταίρω σύμφωνα με τις δικές της ανάγκες και απαιτήσεις. Άλλοτε κλέβοντας, άλλοτε αγοράζοντας, άλλοτε δωροδοκώντας, πάντα όμως με τον ίδιο σκοπό.
Kινέζικα stealth μαχητικά J-20 πάνω από τη Νότια Σινική Θάλασσα
Η τάση αυτή περί αντιγραφών της Κίνας δεν είναι βέβαια κάτι νέο. Για τον λόγο αυτό έχει γίνει ο περίγελος της διεθνούς κοινότητας με βάση την προφανή κατηγορία ότι δεν μπορεί να αναπτύξει κάτι μόνη της και βασίζεται μόνο στην κλοπή έτοιμων σχεδίων και ιδεών από τρίτους.
Η κατηγορία αυτή είναι ξεκάθαρα 100% πραγματική, αλλά υπάρχει μία διαφορά: Τους Κινέζους αυτό δεν τους νοιάζει, για να το πούμε απλά. Όπως εξάλλου δεν τους νοιάζει να διαθέτουν εξωτικά και μυθικού κόστους προγράμματα έρευνας κι ανάπτυξης ώστε να βρίσκονται στην αιχμή της τεχνολογίας.
Το μόνο που τους ενδιαφέρει αποδεδειγμένα είναι το τελικό αποτέλεσμα. Κι αυτό είναι ότι έχουν καταφέρει να διαθέτουν Ένοπλες Δυνάμεις εξοπλισμένες με αξιόλογα συστήματα που ακόμα και όταν είναι ποιοτικά κατώτερα, αντισταθμίζουν αυτό το μειονέκτημα με το ότι η Κίνα έχει την δυνατότητα να παράγει μεγαλύτερους αριθμούς συστημάτων.
Ιπτάμενα στιλέτα: Η Κίνα επιδεικνύει τα καλύτερα μαχητικά της
Κι εν κατακλείδι πρέπει να υπογραμμίσουμε ένα πράγμα. Η βιομηχανική κατασκοπία κι η κλοπή υπαρχόντων σχεδίων και τεχνολογιών επ’ ουδενί δεν είναι κινεζική ανακάλυψη αλλά ούτε και αποκλειστικότητα. Όλες οι μεγάλες δυνάμεις επιδίδονται στο όχι ιδιαίτερα ευγενές αυτό σπορ. Η διαφορά είναι ότι στην Κίνα αυτό είναι ουσιαστικά ο κανόνας με το reverse engineering να έχει εξελιχθεί σε συνώνυμο των Κινέζων τεχνικών…
