Οι υπουργοί Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας και της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, Τεοντόρα Γκεντσόφσκα και Μπουγιάρ Οσμάνι, υπέγραψαν το πρωτόκολλο για τη δεύτερη συνεδρίαση της Μικτής Διακυβερνητικής Επιτροπής βάσει του άρθρου 12 της Συνθήκης Φιλίας, Καλής Γειτονίας και Συνεργασίας του 2017.
Η δεύτερη συνεδρίαση της Μικτής Διακυβερνητικής Επιτροπής πραγματοποιήθηκε την Κυριακή στο υπουργείο Εξωτερικών στη Σόφια. Κατά τη συνάντηση, εξετάστηκε η εφαρμογή της Συνθήκης Φιλίας, Καλής Γειτονίας και Συνεργασίας και συμφωνήθηκαν μέτρα για την αποτελεσματική εφαρμογή της το επόμενο διάστημα.
Αυτό είναι το δεύτερο πρωτόκολλο που υπογράφεται μεταξύ των δύο χωρών. Το πρώτο πρωτόκολλο υπεγράφη στις 10 Ιουνίου 2019 στη Σόφια. Έκτοτε, η επιτροπή δεν είχε ξανασυνεδριάσει.
Η συνάντηση της Κυριακής ήταν εξαιρετικά παραγωγική, σημειώθηκε πρόοδος σε όλους τους τομείς, οι οποίοι είναι συνολικά πέντε, όπως είπε η Τεοντόρα Γκεντσόφκα. Εξήγησε ότι αυτό που πρέπει να γίνει από εδώ και στο εξής είναι να γίνουν πράξη οι συμφωνίες και οι διευθετήσεις που έχουν επιτευχθεί, κάτι που αποτελεί εξαιρετικά σημαντική δέσμευση και για τις δύο χώρες.
«Η Βουλγαρία είναι η χώρα που υποστηρίζει πιο ένθερμα την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας, επομένως τους ευχόμαστε επιτυχία στον δρόμο που φιλοδοξούσαν εδώ και καιρό να ακολουθήσουν. Με κοινές προσπάθειες και με τη στήριξή μας, θα φτάσουν σε αυτό που οι πολίτες της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας επιθυμούν περισσότερο, δηλαδή την ένταξη στην ΕΕ», πρόσθεσε η υπουργός.
Το διμερές πρωτόκολλο περιέχει πολύ φιλόδοξα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα, τα οποία στην πράξη στοχεύουν στην επίλυση πολλών ανοιχτών ζητημάτων, εξήγησε η υπουργός Εξωτερικών της Βουλγαρίας. Σημείωσε ότι αυτό το πρωτόκολλο είναι αναπόσπαστο μέρος της αποκαλούμενης πρότασης της γαλλικής προέδρίας, μαζί με το διαπραγματευτικό πλαίσιο και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Γκεντσόφσκα εξήγησε ότι την Δευτέρα θα συνεδριάσει η Επιτροπή των μονίμων αντιπροσώπων των χωρών μελών και θα ανακοινωθεί η γραπτή διαδικασία για την έγκριση από τις χώρες μέλη.
Κατόπιν, την Τρίτη, θα γίνει ενημέρωση για την επιβεβαίωση αυτού του διαπραγματευτικού πλασίου, των συμπερασμάτων και του πρωτοκόλλου και όλα τα έγγραφα θα δοθούν στη δημοσιότητα. Αφού καθοριστεί από την Τσεχία, που ασκεί την προεδρία της ΕΕ για το τρέχον εξάμηνο, η ημερομηνία για την πρώτη διακυβερνητική διάσκεψη με τη Βόρεια Μακεδονία, η τελευταία θα πρέπει να ξεκινήσει τη διαδικασία για την αναθεώρηση του συντάγματός της, με στόχο τη συμπερίληψη των Βουλγάρων σε αυτό και, αφού ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία, θα γίνει η δεύτερη διακυβερνητική διάσκεψη, μετά την οποία θα ξεκινήσει η πραγματική διαπραγμάτευση, εξήγησε η Γκεντσόφσκα.
«Η Βουλγαρία δεν έχει υποχωρήσει από τη θέση της σε ό,τι αφορά την επίσημη γλώσσα της Βόρειας Μακεδονία. Τηρούμε πλήρως την απόφαση της Εθνοσυνέλευσης», τόνισε, υπενθυμίζοντας ότι η Σόφια δεν αναγνωρίζει τη γλώσσα της Βόρειας Μακεδονίας. «Τα άλλα 26 μέλη της ΕΕ έχουν τις δικές τους θέσεις και δεν μπορούμε να τα υποχρεώσουμε να δεχτούν τη δική μας», σημείωσε, προσθέτοντας ότι η βουλγαρική θέση «διασφαλίζεται» από το πακέτο τεκμηρίωσης της λεγόμενης γαλλικής πρότασης.
Η Γκεντσόφσκα δήλωσε ότι η συμπερίληψη της βουλγαρικής κοινότητας στο Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας αποτελεί την προϋπόθεση για να ξεκινήσει η Βόρεια Μακεδονία ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ. Κατά τα λεγόμενά της, εξαρτάται από τη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας και τη βούληση των πολιτικών της να επιταχυνθεί και να ολοκληρωθεί η διαδικασία.
Η υφυπουργός Εξωτερικών Βελισλάβα Πετρόβα τόνισε ότι είναι σημαντικό πως κανένα έγγραφο σχετικό με την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ δεν μπορεί να θεωρηθεί ως αναγνώρισης της λεγόμενης «μακεδονικής γλώσσας» εκ μέρους της Βουλγαρίας. Η βουλγαρική θέση παραμένει αμετάβλητη, είπε.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας Μπουγιάρ Οσμάνι είπε ότι η χώρα του βασίζεται στην υποστήριξη της Βουλγαρίας και εξέφρασε την ελπίδα ότι ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις των δύο χωρών.
«Είναι ιστορική ευκαιρία για εμάς ότι έπειτα από 17 χρόνια που έχουμε το καθεστώς της υποψήφιας χώρας, η Βόρεια Μακεδονία έχει την ευκαιρία να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με την ΕΕ αύριο, καθώς ξεκινά η τελική φάση της ένταξής μας στην ΕΕ», είπε ο Οσμάνι. Σημείωσε ότι οι σημερινές συνομιλίες ήταν εποικοδομητικές και ότι το πρωτόκολλο αποδεικνύει πως έχει γίνει πολλή δουλειά.
Με βάση την απόφαση του βουλγαρικού Κοινοβουλίου της 24ης Ιουνίου, η υπογραφή του πρωτοκόλλου είναι προϋπόθεση ώστε να εγκρίνει η Βουλγαρία το διαπραγματευτικό πλαίσιο για τη Βόρεια Μακεδονία. Η πρώτη διακυβερνητική διάσκεψη μεταξύ της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναμένεται ότι θα διεξαχθεί την επόμενη εβδομάδα στις Βρυξέλλες. Ωστόσο η πραγματική διαπραγμάτευση αναμένεται να ξεκινήσει αφού η Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας αναθεωρήσει το σύνταγμά της και συμπεριλάβει σε αυτό τη βουλγαρική κοινότητα, σε ίση βάση με τις άλλες εθνότητες.