Πυρ ομαδόν από τη Επιτροπή Αμύνης του βρετανικού Κοινοβουλίου εξαπολύθηκε με την έκδοση μελέτης για το μέγεθος και τις ικανότητες του Βρετανικού Πολεμικού Ναυτικού που κοινοποιήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου. Η έκθεση αποτελεί καταπέλτη για τους χειρισμούς της κυβέρνησης στους εξοπλισμούς και το στρατηγικό σχέδιο του στόλου, της άλλοτε θαλασσοκράτειρας Βρετανίας: λίγες κύριες μονάδες επιφανείας είναι διαθέσιμες, οι ικανότητες πλήγματος είναι περιορισμένες, πληροφορίες για την επιχειρησιακή κατάσταση των μαχητικών F-35 και τη διαθεσιμότητά τους απλά δεν υπάρχουν, εμφανίζονται περιορισμοί στον προϋπολογισμό και καθυστερήσεις στην παράδοση νέων πλοίων, ενώ ο γενικός τίτλος της έκθεσης είναι χαρακτηριστικός: “Χρειαζόμαστε μεγαλύτερο Ναυτικό”.
Tί συμβαίνει με τα πυρηνοκίνητα υποβρύχια του βρετανικού Ναυτικού;
Η “γκρίνια” δεν είναι σπάνιο χαρακτηριστικό στη βρετανική κουλτούρα για να στηλιτεύει τα κακώς κείμενα και ιδιαίτερα η αγωνία μελών του σώματος αξιωματικών αλλά και πολλών επωνύμων και ανωνύμων φίλων του βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού είχε λάβει τις τελευταίες δεκαετίες μεγάλες διαστάσεις για την κακή κατάσταση του στόλου, τη συρρίκνωση των κυρίων μονάδων επιφανείας και την πλημμελή τους φροντίδα.
Η μείωση των διαθεσιμοτήτων και ο παροπλισμός πλοίων και αεροσκαφών χωρίς να αντικαθίστανται, είναι μια πραγματικότητα στις Ένοπλες Δυνάμεις της Βρετανίας εδώ και καιρό καθώς η μία κυβέρνηση μετά την άλλη έβρισκε στη μείωση της οροφής των δυνάμεών τους τη χρυσή λύση για να περικόπτει δαπάνες. Είναι, ωστόσο η πρώτη φορά που η αντίδραση στην καθοδική πορεία του Ναυτικού έρχεται από το ελεγκτικό όργανο, την κοινοβουλευτική Επιτροπή Αμύνης και μάλιστα με τη μορφή έκθεσης “κατηγορώ”.
Η επιτροπή επισήμανε πως η επόμενη δεκαετία θα είναι αλλαγών στο παγκόσμιο σύστημα, που θα προκαλέσουν αναταράξεις και θα γεννούν αναπόφεκτα κρίσεις σε διάφορα σημεία της υδρογείου. Το Πολεμικό Ναυτικό θα είναι το κατεξοχήν “μακρύ χέρι” της Βρετανίας στο να αντιδρά στις κρίσεις αυτές ανταποκρινόμενο στα παγκόσμια πράγματα. Ο κόσμος αλλάζει με ασύλληπτη ταχύτητα και το περιβάλλον που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι Μεγάλες Δυνάμεις θα είναι εξαιρετικά απαιτητικό. Εδώ κάπου ξεκινούν τα “δύσκολα”, καθώς η επιτροπή κατακεραυνώνει την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Αμύνης για την κατάσταση που επικρατεί.
Διαρροή στο ολοκαίνουριο Βρετανικό αεροπλανοφόρο προκαλεί αντιδράσεις και ΕΔΕ στο Βασιλικό Ναυτικό
Παράγοντες που ταλανίζουν χρόνια το Βασιλικό Ναυτικό, όπως ο μακρύς χρόνος συντήρησης των πλοίων, η ανάγκη να τεθούν προτεραιότητες στη λειτουργία της ναυπηγικής βιομηχανίας, η μειωμένη ικανότητα για διεξαγωγή επιχειρήσεων χωρίς την υποστήριξη σημαντικών συμμάχων και η περικοπή μονάδων στόλου και ειδικά πλοίων υποστηρίξεως, έχουν πατάξει την ικανότητα του Βασιλικού Ναυτικού να ανταποκριθεί στην αποστολή για την οποία το προορίζουν οι ηγεσίες των τελευταίων κυβερνήσεων. Το παράδοξο που σημειώνει η επιτροπή είναι προφανές: οι ίδιες οι πολιτικές ηγεσίες “πυροβολούν τα πόδια τους” αφού αποδυναμώνουν το μέσο από το οποίο περιμένουν να προωθήσουν τα σχέδιά τους.
“Σκατζόχοιροι” στη θάλασσα
Η έκθεση εμβαθύνει στις μειονεξίες του στόλου κατά την τελευταία δεκαετία αναφερόμενη σε στοιχεία που συλλέγησαν από διάφορα τμήματα και δημοσιεύτηκαν στις αρχές του τρέχοντος έτους. Το γενικό συμπέρασμα είναι πως η περίοδος ενδοσκόπησης και περιορισμού έχει τελειώσει και ότι οι δυναμικές εξελίξεις στην περιοχή του Ινδικού και τους Ειρηνικού επιβάλλουν μια βρετανική παρουσία περισσότερο ενεργή και ισχυρή που απλά δεν γίνεται να προβληθεί με τις υπάρχουσες διαθεσιμότητες.
“Συνολικά, το ναυτικό μας χρειάζεται περισσότερα πλοία, οπλισμένα με πιο φονικά μέσα και συστήματα τελευταίας τεχνολογίας”, δήλωσε το μέλος της επιτροπής Αμύνης του Βρετανικού Κοινοβουλίου, Tobias Ellwood.
Ο κ. Ellwood, πρώην στρατιωτικός ο ίδιος και πρώην υπουργός Αμύνης επί Τερέζας Μέι, έχει δίκαιο να υποστηρίζει τα παραπάνω. Το Βασιλικό Ναυτικό της Βρετανίας καλείται να αντιμετωπίσει σημαντικές προκλήσεις ασφαλείας μέσα στην επόμενη δεκαετία με σημαντικά μειονεκτήματα στη φαρέτρα των μέσων του:
– Καθυστερήσεις σε σημαντικά προγράμματα ανάπτυξης και ναυπηγήσεων σημαίνει πως το Ναυτικό πρέπει να βασίζεται όλο και περισσότερο σε γερασμένα πλοία με χαμηλές δυνατότητες, που η συντήρησή τους γίνεται όλο και πιο χρονοβόρα, πιο δύσκολη και πιο ακριβή για την τσέπη του φορολογούμενου.
– Ακόμα και τα νεώτερα πλοία του στόλου καθυστερούν στη ναυπηγική κλίνη όλο και περισσότερο. Τον περασμένο Ιούλιο -για παράδειγμα- μόλις ένα από τα έξι συνολικά κύρια αντιτορπιλικά Type 45 ήταν διαθέσιμο για επιχειρήσεις καθώς τρία από αυτά περνούσαν φάση εκσυγχρονισμού, ένα βρισκόταν στο ναυπηγείο για συντήρηση και ένα παρουσίαζε “τεχνικά ζητήματα” (χάλασε δηλαδή).
– Ο προϋπολογισμός παραμένει απελπιστικά “σφιχτός” οδηγώντας σε περαιτέρω καθυστερήσεις τόσο για επιχειρήσεις όσο και για συντήρηση. Ως αποτέλεσμα, πολλά πλοία περνούν περισσότερο χρόνο στο ναυπηγείο παρά στη θάλασσα αφήνοντας πολλά καθήκοντα ακάλυπτα.
– Ακόμα, όμως, κι όταν τα πλοία σαλπάρουν για αποστολές, δείχνουν περισσότερο σαν “σκατζόχοιρους” στη θάλασσα. Καλά οπλισμένα σκαριά που μπορούν να αμυνθούν σε απειλές αλλά λίγα μπορούν να κάνουν για να επιτεθούν στον αντίπαλο. Και η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί με την αναμενόμενη απόσυρση των πυραύλων Harpoon από τα πλοία του στόλου, όπως αποφάσισε η κυβέρνηση.
– Στα επόμενα χρόνια τρία μεγάλα βοηθητικά του στόλου, το βοηθητικό RFA Argus, το δεξαμενόπλοιο RFA Fort Victoria και το ερευνητικό HMS Scott, θα παροπλιστούν ταυτόχρονα και χωρίς άμεσο αντικαταστάτη. Η απώλεια αυτή θα κάνει το Βασιλικό Ναυτικό αδύναμο να παρέχει εφόδια και ιατροφαρμακευτική βοήθεια εν πλω, να ανεφοδιάζει τα πλοία του και να καταγράφει τις εξελίξεις στο βυθό.
– Η απώλεια ικανοτήτων είναι ήδη αισθητή στο Ναυτικό, που βασίζεται ήδη όλο και περισσότερο στους συμμάχους του, γεγονός που προβάλει την εικόνα της αδυναμίας του να δρα ανεξάρτητα, ενώ εξαναγκάζει την κυβέρνηση να προστρέχει σε διμερείς συνεργασίες ακόμα και για τα βασικά.
Τα μισά σκάφη του βρετανικού Ναυτικού «καννιβαλίζονται» για να επιχειρούν τα υπόλοιπα!
Λύση στο μέλλον ή μήπως είναι πολύ αργά;
Η έκθεση αναμένει πως την περίοδο 2027-28 το Βασιλικό Ναυτικό θα εντάξει ταυτόχρονα τρείς νέες κλάσεις πλοίων (φρεγάτες Type 26 και Type 31 και το πλοίο γενικής υποστήριξης Fleet Solid Support) που θα καταφέρουν να ισορροπήσουν την κατάσταση εφόσον τίποτε δεν θα πάει στραβά και τα πλοία θα παραδοθούν εγκαίρως. Ανεπίσημα, η επιτροπή δεν εμφανίζεται ιδιαίτερα αισιόδοξη.
Έτσι ζητείται να ληφθούν άμεσα μέτρα:
– Μεγαλύτερος έλεγχος και πίεση για να παραδίδονται τα πλοία στην ώρα τους.
– Απόκτηση νέων επιθετικών υποβρυχίων και ελαφρών πλοίων συνοδείας για πύκνωση του δικτύου περιπολίας και “επίδειξης σημαίας”.
2.5 εκατομμύρια λίρες για την ανάπτυξη υποβρύχιο μη-επανδρωμένο σκάφος (XLUUV) από τη Βρετανία
– Στήριξη της εθνικής ναπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας για πιο ανταγωνιστικές τιμές και βελτίωση της ποιότητας ναυπηγήσεων και του χρόνου παράδοσης. Τα βρετανικά ναυπηγεία πρέπει να αποκτήσουν σταθερό έργο, να αναπτύξουν δεσμούς με την τοπική βιομηχανία, να ακολουθήσουν τις τελευταίες τεχνολογικές καινοτομίες, να αυξήσουν την εξωστρέφειά τους (με εξαγωγές), να εκμοντερνιστούν και να θέσουν τις βρετανικές ανάγκες ως προτεραιότητα.
– Να δοθεί μεγαλύτερη χρηματοδότηση για να τεθούν πολλά προγράμματα σε πλήρη ανάπτυξη και να αναπτυχθούν λύσεις, τεχνολογικές ή άλλες, για την αντιμετώπιση των σύγχρονων απειλών, κυρίως των πολυηχητικών πυραύλων.
