Την ανάγκη για μεγαλύτερες επενδύσεις στην Ευρωπαϊκή άμυνα τόνισε σε κείμενο του ο Ζοζέπ Μπορέλ, Ύπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, τονίζοντας πως η παροχή βοήθειας στην Ουκρανία «εξάντλησε τα στρατιωτικά μας αποθέματα». Οπότε ο νέος πόλεμος έδειξε στην Ευρώπη, πως αυτή χωλαίνει σε δυνατότητες άμυνας.
O ίδιος παραθέτει στοιχεία για το ποιες είναι αυτή τη στιγμή οι αμυντικές δαπάνες στην Ε.Ε., όπου αρχικά παραμένουν σαφώς κάτω από το 2% του ΑΕΠ ετησίως, που θεωρείται ως βάση για τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ. Πλέον οι ευρωπαϊκές δαπάνες είναι στα 214 δις ευρώ το χρόνο, ενώ στόχος (με το 2%) είναι τα 282 δις.
Υπάρχει επίσης μεγάλη διακύμανση μεταξύ κρατών-μελών με την πλειονότητα να ξοδεύει γύρω στο 1,5% του ΑΕΠ, ενώ πέντε χώρες αύξησαν τη δαπάνη τους κατά 20% το περασμένο έτος και ένα από αυτά κατά 42% (σ.σ. κατά πάσα πιθανότητα αυτό είναι η Ελλάδα).
Ενδιαφέρον είναι πως αυξάνεται και το ποσοστό των εξοπλιστικών δαπανών ως μέρος του συνόλου της αμυντικής δαπάνης, που πλέον έχει φθάσει το 24% ή τα 52 δις ευρώ. Εδώ η Ε.Ε. ξεπερνά τον στόχο που είναι το 20%.
Θετικό ακόμη είναι πως η αμυντική επένδυση σε έρευνα και τεχνολογία είναι στα 3,6 δις ευρώ, με άνοδο 41% από πέρυσι.
Ο Μπορέλ τονίζει έτσι πως είναι κρίσιμο όχι μόνο να αυξηθεί η γενική αμυντική δαπάνη αλλά και το συνεργατικό της μέρος, όπου πολλά κράτη-μέλη κάνουν κοινές παραγγελίες οπλικών συστημάτων. Πλέον η Ε.Ε. έχει ζητήσει και από την βιομηχανία να ενημερώσει για την δική της παραγωγική ικανότητα, ενώ έχει προταθεί από την Κομισιόν να καθιερωθεί για το 2022-2024 ένα κονδύλι 500 εκατομμυρίων ευρώ για κοινές αμυντικές αγορές ως ενισχυτικό της όλης προσπάθειας. Παράλληλα απαιτείται κοινός σχεδιασμός αμυντικών δαπανών με έμφαση στην ευρωπαική άμυνα, με ανάπτυξη όπου γίνεται συνεργασιών, όπως αυτές των πρωτοβουλιών PESCO και του Ευρωπαικού Ταμείου Άμυνας. Ο ίδιος μάλιστα προβλέπει πως το 2025 θα είναι έτος «ανάκαμψης» της άμυνας της Ε.Ε. καθώς τότε θα έχει επιτευχθεί ένα επίπεδο δαπανών ικανοποιητικό, με αύξηση κάπου 70 δις ευρώ.
