Η ψηφιακή φρεγάτα Belh@rra έχει περάσει από πάρα πολλά “κύματα” στις καρδιές και στο μυαλό των αναγνωστών μας. Στην αρχή ήταν μία καλή εναλλακτική για την μία αγορά των γαλλικών φρεγατών αντί των FREMM που ποτέ δεν ήρθαν. Αργότερα, όταν έγινε ευρέως γνωστό πως οι δυνατότητες της θα μπορούσα να καλύψουν τις ανάγκες του Πολεμικού μας Ναυτικού στην αεράμυνα περιοχής, απέκτησαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για εμάς. Όταν όμως αργότερα μάθαμε πως οι γαλλικές FDI/Belh@rra θα έχουν μόλις 16 πυραύλους ASTER 15/30, καθόλου CIWS και ούτε καν ECM, τότε τα πράγματα λίγο “θόλωσαν”.
Φυσικά, το ΠΝ δεν έμεινε “στάσιμο”, ούτε φυσικά δέχτηκε να παραλάβει ότι είχε αποφασίσει η πολιτική ηγεσία, ουσιαστικά από το 2017. Ναι μεν θα έπαιρνε τις FDI, ένα εξαιρετικό πλοίο, αλλά με οπλισμό που θα μπορούσε να τους επιτρέψει να κάνουν “δουλειά” στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Το ΠΝ πρέπει να πούμε πως έκανε μέσα σε αυτά τα χρόνια, αρκετές παραχωρήσεις στο θέμα των Belh@rra. Καταρχάς συμφώνησε με το πυροβόλο των 76 χιλιοστών αντί για αυτό των 127 που ήθελε. Κατά δεύτερο, δέχτηκε μια μέγιστη ταχύτητα “μόλις” των 27 κόμβων, τη στιγμή που όλο το ΠΝ έχει εκπαιδευτεί να “αποφεύγει” επιθέσεις τορπιλών με υψηλές ταχύτητες (κάτι που έχει μάθει από το Αμερικανικό Ναυτικό). Συνεπώς, το ΠΝ ήταν έτοιμο να αποδεχτεί ένα πλοίο τελείως διαφορετικής φιλοσοφίας, μιας νέας κουλτούρας.
Η αλήθεια είναι πως το πολεμικό μας ναυτικό πότε του δεν “καλοείδε” το ενδεχόμενο της απόκτησης γαλλικών πλοίων. Θα πρέπει να είμαστε ειλικρινείς, το ΠΝ Θα προτιμούσε κάτι περισσότερο προς τις σχεδιαζόμενες φρεγάτες κλάσης Omega της Ολλανδίας, διάδοχο των Μ και των S, πάρα κάποιο γαλλικό πλοίο. Και για να είμαστε ολότερα σωστοί , θα πρέπει να πούμε το Πολεμικό μας Ναυτικό, έχει δαπανήσει πάρα πολλές ώρες για τον σχεδιασμό του ιδανικού ελληνικού πλοίου, της φρεγάτας ALS. Η φρεγάτα ALS έχει σχεδιαστεί λαμβάνοντας υπόψη όλες, μα όλες, τις επιχειρησιακές απαιτήσεις του ΠΝ. Απλά, χρειάζονται κι ένα ναυπηγείο για να κατασκευαστούν αλλά και η απαραίτητη θέληση…
Είναι ηλίου φαεινότερον πως η γαλλική σχεδιάση της FDI είναι αποτέλεσμα των γαλλικών αναγκών. Σε γαλλική υπηρεσία, οι FDI θα επιχειρούν κάτω από την ομπρέλα ενός αεροπλανοφόρο, που θα μεταφέρει Rafale. Θα έχει κάπου εκεί κοντά κάποια Horizon, ή/και κάποια Α/Α FREMM. Αν επιχειρούσαν κάπου μόνες τους, θα ήταν εκεί που κάποτε επιχειρούσαν οι LaFayette, σε περιοχές που δεν θα τις απειλούσε σχεδόν τίποτα. Για να είμαστε ειλικρινείς, τα πλοία τα οποία φαίνονται να είναι περισσότερο εντός των ελληνικών δυνατοτήτων, είναι οι ελαφρές φρεγάτες Gowind, παρά κάποιο άλλο πλοίο της Naval Group. Δεν θα ήταν καθόλου άσχημες μερικές Gowind 3100 με οπλισμό ESSM, το αντίθετο. Και μας ταιριάζουν “γάντι” στις οικονομικές μας δυνατότητες.
Μερικοί θεωρούν πως το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των FDI είναι οι SCALP Naval. Κάνουν λάθος. Οι SCALP Naval δεν είναι καν στη σχεδίαση, θα έμπαιναν σε δεύτερο χρόνο γιατί ήτανα ένα “τυράκι” για την ελληνική πλευρά. Το κορυφαίο πλεονέκτημα των Belh@rra είναι το ραντάρ SeaFire 500, ένα προηγμένο AESA GaN ραντάρ με απίστευτες δυνατότητες. Μεταξύ μας, το SF500 μάλλον “χάνεται” πάνω στις γαλλικές FDI. Αντίθετα, οι ελληνικές θα έκαναν απόλυτη εκμετάλλευση των εκπληκτικών δυνατοτήτων του. Γιατί άλλο μια 16άδα ASTER 15/30 κι άλλο 24 ASTER 30, Strales και 21 RAM.
Βέβαια, το περιβάλλον του Αιγαίου είναι πολύ μακρυά από αυτό που έχουν ευαγγελιστεί οι Γάλλοι για τις FDI. Οι Έλληνες επιτελείς δεν ήθελαν με τίποτα να πάρουν ένα πλοίο χωρίς CIWS. Εξετάστηκαν διάφορες λύσεις, και τελικά προκρίθηκε το Strales, αν και υπάρχουν αμφιβολίες ως προς την χρησιμότητά του, αλλά και για το κόστος των πυρομαχικών. Επίσης, οι 24 ASTER 30 ήταν αρκετοί για AAW δυνατότητα περιοχής, αλλά η εξάντλησή τους θα σήμαινε πως το πλοίο θα ήταν πλέον απροστάτευτο. Έτσι, η τοποθέτηση ενός RAM 21 θέσεων ήταν μονόδρομος, που ταυτόχρονα θα βοηθούσε και στην αντιπυραυλική άμυνα.
CAMM-ER, ποιος είναι ο πύραυλος που εξετάζει το ΠΝ για τις Belh@rra Helleniques;
Το ΠΝ ήθελε έναν μικρότερο πύραυλο, αντίστοιχο του ESSM. Καθώς η Thales δεν ήθελε ούτε για αστείο να ενσωματώσει τον ESSM στο SETIS (παρά μόνο στο TACTICOS), η μόνη εναλλακτική επιλογή ήταν ο CAMM-ER. Βέβαια ο CAMM είναι περισσότερο βρετανικός παρά γαλλικός, και προφανώς οι Γάλλοι απαιτούσαν από την Ελλάδα το κόστος ενσωμάτωσής του στο SETIS. Αν και το ΠΝ φάνηκε να θεωρεί σαν καλή λύση τον CAMM-ER, εντούτοις το κόστος ενσωμάτωσής του στο SETIS ήταν τεράστιο. Κι αυτό χωρίς να υπολογιστεί το κόστος υποστήριξης ενός νέου πυραύλου όπως είναι ο CAMM-ER στη διάρκεια της υπηρεσίας του στο ΠΝ.
Ας πάμε λίγο στα κόστη. Όσοι θυμούνται, είχαμε κάνει μια πρόχειρη κοστολόγηση των Belh@rra μέσω του Γάλλου αναλυτή Fabrice Wolf. O τελευταίος είχε δώσει μια πρόβλεψη κοντά στο 1,5 δις ευρώ για και τα δυο πλοία, και αυτό είναι μια λογική τιμή. Αυτό μάλλον είχαν δει και στην Ελλάδα, το κόστος του γαλλικού συμβολαίου, κοντά σε αυτά που ξέρουμε για τα κόστη αυτής της κατηγορίας των πλοίων. Φυσικά η προσθήκη των SCALP Naval αλλά και περισσότερων εκτοξευτών Sylver, θα αύξαναν το κόστος, αλλά σε λογικά επίπεδα. Φεύ
Κάποια στιγμή, όταν το ΠΝ είχε μετατρέψει την FDI σε ένα κορυφαίου οπλισμού πολεμικό, με την προσθήκη των CAMM-ER, θα μιλούσαμε για το απόλυτο πλοίο. 16 ASTER 30, 32 CAMM-ER, 21 RAM, STRALES, 8 SCALP NAVAL, 8 MM40 Block IIIC, κι όλα υπό τον έλεγχο του κορυφαίου SEAFIRE500. Κι όλα, με κόστος που παραλίγο να φτάσει τα 4 δις, και να χάσουμε όλη την ηγεσία του ΠΝ και του ΓΕΕΘΑ από εγκεφαλικά! Οι Γάλλοι ήταν πρόθυμοι να μας βάλουν ότι θέλαμε πάνω στο πλοίο, αρκεί να το πληρώσουμε! Το πρόβλημα ήταν το υπερβολικό κόστος που ζητούσαν για κάθε επιπλέον βίδα…
Τελικα, υπήρξε μια συμφωνία. Οι CAMM-ER έφυγαν, οι SCALP NAVAL θα έμπαιναν αργότερα, προς το τέλος της δεκαετίας, και με την προσθήκη του RAM και του STRALES, όπως σας είχαμε γράψει, η τιμή συμπιέστηκε στα 3 δις (μαζί με όπλα). Το ΠΝ ήταν -λέμε τώρα- ικανοποιημένο, και η πολιτική ηγεσία, σε επίπεδο αρχηγών κρατών, τα είχε «βρει». Έτσι ήρθαν υπηρεσιακοί να βρουν τη χρηματοδότηση για τις φρεγάτες. Εκεί πλέον κατέρρευσε και ο μύθος της περίφημης γαλλικής χρηματοδότησης.
Αν το Ελληνικό Κράτος θέλει να αγοράσει κάτι, πρέπει να κάνει διαγωνισμό. Μπορεί όμως να μην κάνει, αν κάνει διακρατική συμφωνία. Δηλαδή η Ελλάδα αγοράζει από τη Γαλλία. Όχι από την Dassault ή την Naval Group. Το τελευταίο είναι εμπορική συμφωνία, και θέλει ή διαγωνισμό, ή Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που θα πάει στη Βουλή. Η Ελλάδα αγοράζει από τις ΗΠΑ με FMS, δηλαδή διακρατικές συμφωνίες και χρηματοδοτεί τις αγορές με FMF, δηλαδή δάνεια με μεγάλο χρόνο αποπληρωμής. Οι Γάλλοι δεν τα έχουν αυτά. Υποσχέθηκαν να τα φτιάξουν, από το 2017, αλλά φτάσαμε το 2020 και δεν το έκαναν. Έτσι η γαλλική κυβέρνηση έστειλε την Ελλάδα σε απευθείας συνομιλίες με τα Ναυπηγεία. Τα τελευταία ζήτησαν ένα μη αποδεκτό χρηματοδοτικό από το ΥΠΟΙΚ, και κάπου κει έληξε άδοξα η όλη ιστορία. Ψάχνουν να βρούμε την απάντηση στην ερώτηση, “που φταίει η Ελλάδα;”
Το Υπουργείο Οικονομικών ασφαλώς και έχει 3 δις ευρώ. Τα οποία μπορεί να δώσει επιπλέον των 530 εκ ευρώ που προβλέπονται στον αμυντικό μας προϋπολογισμό. Ρωτάμε λοιπόν εσάς τους αναγνώστες μας. Αν είχατε το δικαίωμα απόφασης, και το ΥΠΟΙΚ σας έλεγε πως έχετε να “χαλάσετε” 3 δις ευρώ, θα αγοράζατε δυο πλοία, ενώ οι Ένοπλες Δυνάμεις είναι σε αυτή την κατάσταση, ή θα φροντίζατε να τα κατανέμετε έτσι ώστε να ωφεληθούν όλοι; Θα κάνατε μήπως έναν καλύτερο εκσυγχρονισμό στις ΜΕΚΟ200ΗΝ, θα εκσυγχρονίζατε τα F-16C/D Block 50, θα φροντίζατε να πετούν όλα τα Mirage 2000, θα εκσυγχρονίζατε τα AH-64A+ Apache, θα εκσυγχρονίζατε και θα ενισχύατε τον στόλο των MLRS; Και σε ότι αγορά το Ναυτικό, μήπως θα κοιτάζαμε να βρείτε μια άλλη λύση, που είτε θα ήταν αρχικά μεταχειρισμένα πλοία, και αργότερα, όταν το επέτρεπαν οι συνθήκες, να ξεκινούσε ένα ναυπηγικό προγραμμα με κατασκευή στην Ελλάδα και χρηματοδότηση που να την αντέχουμε; Παρακαλούμε, πείτε ελεύθερα την άποψή σας στα σχόλια.
«La Tribune»: Ματαιώνεται η πώληση των Belh@rra γιατί τη Γαλλία και την Ελλάδα χωρίζουν €1,1 δις!
Με το άρθρο αυτό δεν σημαίνει πως είμαστε υπέρ της αγοράς των MMSC, ούτε υπέρ της αγοράς F-35, και μάλλον τελικά ούτε κατά της αγοράς των Belh@rra, αλλά με αυτές τις συνθήκες το βλέπουμε δύσκολο πλέον. Όλα τα παραπάνω “φαραωνικά” σχέδια, αν υλοποιηθούν, θα απορροφήσουν κάθε διαθέσιμο οικονομικό πόρο και θα αναγκάσουν τις Ένοπλες Δυνάμεις να καταρρεύσουν αν υλοποιηθούν χωρίς long term χρηματοδότηση. Είναι κάτι που το έχουμε ξαναδεί, όταν ο ΕΣ τη δεκαετία του ´90 έμεινε χωρίς χρηματοδότηση για όλα του τα προγράμματα, καθώς αναγκάστηκε να διαθέσει τα πάντα για να αγοράσει 20 Apache. Σήμερα καμαρώνουμε τα γερασμένα Apache αλλά διαμαρτυρόμαστε για τα 50χρονα Μ113. Αυτό θα συνέβαινε και το 2026-27, όταν θα είχαμε ναι μεν δυο κορυφαία πλοία, αλλά όλος ο υπόλοιπος στόλος θα ήταν σε πλήρη κατάρρευση. Με δυο Belh@rra δεν λύνεται το πρόβλημα. Θέλουμε πλήρη λύση για όλο το Στόλο.
ΑΠΟΨΗ: Μπορούν δυο “κούκοι” από τη Γαλλία (Belh@rra) να φέρουν την Άνοιξη στο ΠΝ;
Δεν μπορούμε παρά να θεωρήσουμε πως η αιτία του “ναυαγίου” βρίσκεται κατά κύριο λόγο στη γαλλική πλευρά. Απέτυχαν να δημιουργήσουν έναν μηχανισμό FMS, έκαναν 3 χρόνια αλλά δεν έφεραν χρηματοδότηση αντίστοιχη των FMF. Η γαλλική κυβέρνηση έδωσε όσα έπρεπε στα Ναυπηγεία, αλλά εκείνα έδειξαν αξιοσημείωτη δυσκαμψία στις διαπραγματεύσεις. Από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα και το ΠΝ αποδέχτηκαν τα εγγενή μειονεκτήματα της σχεδίασης, δέχτηκαν το υψηλό κόστος, και απλά ανέμεναν ευνοϊκή χρηματοδότηση και μια G2G συμφωνία. Αυτή δεν ήρθε ποτέ. Το ΥΠΟΙΚ εξασφάλισε τα σχεδόν 3 δις για την αγορά, και πλέον ήταν στο χέρι της πολιτικής ηγεσίας να προχωρήσει. Αλλά ξαναρωτάμε, και θελουμε την άποψή σας πραγματικά, μήπως αυτά τα 3 δις θα μπορούσαν να ενισχύσουν αλλιώς τις ΕΔ αν είναι να πληρωθούν άμεσα ή στα επόμενα λίγα χρόνια;
Το ΠΝ χρειάζεται ενίσχυση σήμερα, όχι το 2025 ή το 2027. Αυτό ίσως σημαίνει μεταχειρισμένα πλοία, και ναυπηγικό πρόγραμμα αμέσως μετά. Κατά προτίμηση στην Ελλάδα και με ευνοϊκή χρηματοδοτηση. Αν τώρα λογικευτούν οι Γάλλοι, και έρθουν με μια πρόταση κατασκευής Belh@rra και Gowind, θα πάρουν άμεσα το συμβόλαιο. Σας θυμίζουμε πως το ΠΝ και η Ελληνική Κυβέρνηση έβλεπαν θετικά το ενδεχόμενο κατασκευής αριθμού Gowind στην Ελλάδα, προς αντικατάσταση των S σε βάθος χρόνου. Οι Γάλλοι θεωρούσαν πως οι Belh@rra είναι πολύ προηγμένες τεχνολογικά (ναυπηγικά) για να κατασκευαστούν στην Ελλάδα, ενώ οι Gowind θα μπορούσαν να καταασκευαστούν εδώ. Άλλωστε, μέχρι και η Αίγυπτος κατασκευάζει Gowind για τις ανάγκες της. Η ΠΤΗΣΗ δεν προτείνει MMSC ή Iver Huitfeld ή Type 31e (ίσως μόνο τις ALS, καθώς εκτός του ότι έχουν σχεδιαστεί στην Ελλάδα, καλύπτουν πλήρως τις ανάγκες του ΠΝ). Αλλιώς ανοίγει ο δρόμος για την Lockheed Martin και την κάθε Lockheed Martin, τις MMSC, τις ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ, και καθενός που θα φέρει ΛΥΣΕΙΣ. Κι όταν λέμε λύσεις, εννοούμε χρηματοδοτικές λύσεις, πραγματικές.
Θεωρούμε πραγματικά ανόητο να διαλαλούν κάποιοι πως θα τερματιστεί η ελληνογαλλική συμμαχία, γιατί η Naval Group έχασε το συμβόλαιο των ελληνικών Belh@rra. Λες και χάθηκε τελείως ο “πελάτης” ή υποτιμούμε τόσο πολύ τους Γάλλους, που μας είχαν φίλους για μόλις 3 δις ευρώ. Αν είναι έτσι, οι Γερμανοί, με τόσα που αγοράσαμε κατά την διάρκεια των ΕΜΠΑΕ θα έπρεπε από τότε να είχαν εισβάλει 3 φορές στην Τουρκία για την αγάπη τους προς εμάς.
Ούτε είχαμε την περίφημη “διευρυμένη αμυντική συνεργασία” με τη Γαλλία, που αν είναι να την αποκτήσουμε, θα ήταν λάθος να την βασίσουμε στα 3 δις των Belh@rra. Και αν θέλετε την άποψή μας, αυτοί που σήμερα γράφουν για το ναυάγιο των Belh@rra, αν τις αγοράζαμε στην τιμή που μας έλεγαν οι Γάλλοι, και με τους όρους που έβαζαν, θα ήταν οι πρώτοι που θα κατακεραύνωναν το ΠΝ και την πολιτική ηγεσία. Η αντιπολίτευση, ακόμη και η αξιωματική που είχε ξεκινήσει την διοπραγμάτευση θα χτυπούσαν αλύπητα στη Βουλή, και μάλλον καλά θα έκαναν. Κανείς δεν θα ήθελε να χαλάσει μια καλή συμφωνία, αλλά όλοι θα εκμεταλλεύονταν μια κακή συμφωνία. Αλλιώς θα λέγαμε το Βασίλειό μας για 2 Μπελ…
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ στο navaldefence.gr