Οι παλαιότεροι εξ ημών στον αεροπορικό Τύπο θυμόμαστε ακόμη το θνησιγενές S.21, ένα κοινό πρότζεκτ υπερηχητικού “business jet” που δρομολόγησαν από κοινού η Sukhoi και η Gulfstream στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Τελικά, αυτό δεν προχώρησε… Η ιστορία επαναλήφθηκε λίγες δεκαετίες αργότερα: η πανδημία και η συνακόλουθη οικονομική ύφεση, σε παγκόσμιο επίπεδο, είχαν πολλά θύματα και στο χώρο των πολιτικών αερομεταφορών. Τελευταίο ανάμεσά τους το 12θέσιο υπερηχητικό “business jet” AS2 της αμερικανικής εταιρείας Aerion Supersonic. Η αρχική ιδέα, ήδη από το …2004, ονομαζόταν SBJ, αλλά στις αρχές του 2014 έλαβε χώρα “rebranding” ως AS2. Λίγο πριν ξεσπάσει η πανδημία, τον Ιανουάριο του 2020, τα σχέδια της Aerion ομιλούσαν για πρώτη πτήση το 2024 και πιστοποίηση μέχρι το 2027. Το «πρώτο σιωπηλό SST της αεροπορικής Ιστορίας», όπως το έλεγαν, θα ήταν ικανό για συνεχόμενη υπερηχητική πτήση χωρίς μετάκαυση/supercruise με ταχύτητα 1,4 Μαχ ή 1.490 χ.α.ώ. δηλαδή 50% μεγαλύτερη από εκείνη των ταχύτερων “business jet” της σημερινής αγοράς. Και επειδή για τους επιχειρηματίες ο «χρόνος είναι χρήμα», το να πετάει κανείς από τη Νέα Υόρκη στο Λος Άντζελες και πίσω σε 6,5 μόνο ώρες, αντί για 10, θα ήταν σίγουρα επίτευγμα…
Τελικά, όμως, μετά από 16 πολύ δύσκολους μήνες από ενάρξεως πανδημίας, το περασμένο Σάββατο 22.5 η εταιρεία ανακοίνωσε τη διακοπή της έρευνας και ανάπτυξής του, καθώς απέτυχε να συγκεντρώσει τα απαιτούμενα κεφάλαια: πέραν του 1 δις USD που είχε ήδη διαθέσει για τον εντελώς νέο κινητήρα, το πρότζεκτ απαιτούσε τουλάχιστον 4 δις USD για RD μέχρι την είσοδο σε υπηρεσία. Και οι επενδυτές αποδείχτηκαν μάλλον αδιάφοροι για το αεροσκάφος που θα κατασκευαζόταν στο διεθνές αεροδρόμιο του Ορλάντο στη Φλώριδα, εκεί που μετεγκαταστάθηκε πέρυσι η Aerion Supersonic από την αρχική της έδρα στο Ρήνο της Νεβάδας. Ο CEO της εταιρείας, Tom Vice, επέμενε μέχρι τέλους ότι το πρωτοποριακό, ομολογουμένως, σχέδιο πληρούσε 100% τις αυστηρές κανονιστικές προδιαγραφές, βασικά ως προς τις εκπομπές και το θόρυβο, ώστε να λάβει άδεια πτήσεων στο εσωτερικό των ΗΠΑ. Επίσης ισχυριζόταν ότι οι καταγεγραμμένες παραγγελίες του, είτε ως δεσμεύσεις είτε ως απλές εκδηλώσεις ενδιαφέροντος, ξεπερνούσαν μέχρι σήμερα σε αξία τα 11 δις USD. Περιέργως, πάντως, η φημολογούμενη από καιρό εισαγωγή της εταιρείας στο Χρηματιστήριο δεν έλαβε χώρα ποτέ. Ο Vice επίσης υποστήριζε ότι, με εκτιμώμενη τιμή μονάδας γύρω στα 120 εκ. USD, η αγορά για το συγκεκριμένο τύπο (που όντως δεν είχε ανταγωνιστή παγκοσμίως) ήταν 300 αεροπλάνα εντός της πρώτης δεκαετίας και τουλάχιστον 500 συνολικά, επομένως ύψος πωλήσεων της τάξης των 60 δις USD διαχρονικά. Ποτέ δεν θα μάθουμε αν είχε δίκιο ή όχι….
Είναι αλήθεια ότι τα τελευταία επτά έτη, από το 2014 που δρομολογήθηκε επίσημα το πρόγραμμα, οι παλινωδίες υπήρξαν συχνές: ο τεχνικός σύμβουλος ήταν αρχικά η Airbus, κατόπιν άλλαξε σε Lockheed Martin και, από το Φεβρουάριο του 2019, σε Boeing! Επίσης η αεροδυναμική διαμόρφωση πέρασε από 40 κύματα, μέχρι που τον Απρίλιο του 2020 φαινόταν να έχει παγιωθεί ως εξής: χαμηλοπτέρυγο αεροσκάφος μήκους 44 μ. και μέγιστου βάρους 63 τόνων, με πτέρυγα «σπαστού δέλτα» εκπετάσματος 29 μ. και επιφάνειας 140 τ.μ. Η καμπίνα των 8 έως 12 επιβατών θα είχε μήκος περ. 9 μ., πλάτος 2,16 μ. και ύψος 1,95 μ. Με την μέγιστη ταχύτητα πλεύσης του 1,4 Μαχ, η εμβέλεια υπολογίστηκε σε 7.800 χιλιόμετρα, ενώ με 0,95 Μαχ θα έφθανε τις 10.000 χιλιόμετρα, χρησιμοποιώντας το προβλεπόμενο ποσοστό από τα 32.000 κιλά εσωτερικού καυσίμου. Με άλλα λόγια, μεγαλύτερη έμφαση δόθηκε στην αυτονομία και όχι τόσο στην ταχύτητα, σε αντίθεση με όλα τα υπόλοιπα SST της Ιστορίας, από το προτεινόμενο Convair B-58 SST του 1957 μέχρι το μελλοντικό Boom Overture, που σημάδευαν στα 2 και πλέον Μαχ, με κορύφωση, βεβαίως, το ακυρωθέν Boeing 2707 των 2,7 Μαχ. Βασική σχεδιαστική καινοτομία του AS2, η οποία όμως απογείωσε το κόστος ανάπτυξης, ήταν ένας εντελώς νέος στροβιλοκινητήρας turbofan, ο GE Affinity των 8.165 κιλών «ξηρής» ώσης. Από αυτούς το SST θα διέθετε τρεις, δηλαδή δύο σε ατρακτίδια κάτω από τις ημιπτέρυγες και έναν στην ουρά. Εξέλιξη του κλασικού CFM56, αυτός ξεκίνησε να αναπτύσσεται το 2017 και ίσως το πρωτότυπο να πλησιάζει πλέον στην ολοκλήρωσή του. Το τι μέλλει γενέσθαι με αυτό το προωστικό σύστημα, μετά την ακύρωση του AS2, παραμένει άγνωστο…. Το «ανέκδοτο» πάντως είναι ότι το Μάρτιο του 2021 η Aerion Supersonic είχε προλάβει να ανακοινώσει, ως απλή ιδέα, το ακόμη πιο προηγμένο σχέδιο AS3: ένα 50θέσιο επιβατικό των 4,3 Μαχ, που θα πήγαινε από το Λονδίνο στο Τόκυο σε λιγότερο από 3 ώρες…
