Του αναγνώστη μας Κ. Παπαϊωάννου
Ανατρέχοντας σε άρθρα της “Πτήσης” έπεσα τυχαία σε ένα από το Μάρτιο του 2021 σχετικά με το αν τα αγαπημένα μας Α-7 Corsair θα μπορούσαν να επανέλθουν σε υπηρεσία με την Πολεμική Αεροπορία. Η τεκμηριωμένη απάντηση ήταν “όχι”, και είχε να κάνει κυρίως με την επιβιωσιμότητα του αεροσκάφους εξαιτίας της ανεπάρκειας του ηλεκτρονικού του εξοπλισμού. Σε αυτό θα μπορούσαμε να προσθέσουμε τις δυσκολίες συντήρησης, καθώς τα περισσότερα υποσυστήματά του δεν υποστηρίζονται πλέον και την παλαιότητα του αεροσκάφους, με τα δομικά προβλήματα που σίγουρα θα προέκυπταν με συνεχιζόμενη χρήση.
Μπορούν να επιστρέψουν τα A-7 Corsair σε υπηρεσία με την ΠΑ;
Παρόλα αυτά θα ήθελα να παραθέσω μια αντίθετη άποψη. Πιστεύω ότι υπάρχει δυνατότητα επιστροφής σε υπηρεσία για τα Α-7 και άλλα παλαιά αεροσκάφη αλλά σε διαφορετικό ρόλο. Όχι ως επανδρωμένα μαχητικά, αλλά ως Μη Επανδρωμένα Αεροχήματα (ΜΕΑ).
Δηλαδή να αφαιρεθούν περισσότερα ηλεκτρονικά συστήματα του αεροσκάφους, το πιλοτήριο, τα συστήματα επικοινωνίας, και στη θέση τους να τοποθετηθούν συστήματα αυτόνομης και κατευθυνόμενης πλοήγησης, όπως αυτά που χρησιμοποιούνται ευρέως στα στρατιωτικά ΜΕΑ ή ακόμη και στα ΜΕΑ του εμπορίου. Κάτι αντίστοιχο ήδη έχει εφαρμοστεί σε ξένες αεροπορίες που αξιοποιούν μεγάλο στοκ παλαιών αεροσκαφών τους.
Η Κίνα μετατρέπει παλαιά μαχητικά σε UAV για να επιτεθεί στην Ταϊβάν
Έτσι, ως ΜΕΑ θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τις εξής αποστολές:
1. Ως πύραυλοι κρουζ
Η πιο απλή χρήση θα ήταν αυτή: Το αεροσκάφος φορτώνεται εκρηκτική ύλη, απογειώνεται, και κατευθύνεται είτε αυτόνομα είτε κατευθυνόμενο από το έδαφος, προς προκαθορισμένο στόχο.
Βέβαια, δεν είναι καθόλου σίγουρο πως ένα ογκώδες αεροσκάφος θα μπορέσει να πλήξει με επιτυχία έναν καλά προστατευμένο στόχο, όπως π.χ. στρατιωτικά αεροδρόμια ή ναυτικές βάσεις, τη στιγμή που πολύ μικρότεροι και πιο ευέλικτοι πύραυλοι κρουζ συχνά καταρρίπτονται.
Παρόλα αυτά πρέπει να λάβουμε υπόψη πως σε μια πολεμική σύρραξη δεν είναι όλοι οι στόχοι προστατευμένοι. Ένα μερικά “ΜΕΑ Α-7” θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να πλήξουν στρατηγικές υποδομές όπως εργοστάσια αμυντικής βιομηχανίας, γέφυρες, αυτοκινητόδρομους, εμπορικά λιμάνια, τα οποία στις πλείστες περιπτώσεις δεν έχουν αντιαεροπορική άμυνα. Και μόνο ο όγκος του αεροσκάφους και η εκρηκτική ύλη που θα μπορούσε να μεταφέρει, είναι ικανά να προκαλέσουν τεράστια φθορά σε τέτοιες εγκαταστάσεις.
Το γεγονός ότι θα χρησιμοποιηθούν για μία και μόνο αποστολή (ίσως και κάποιες εκπαιδευτικές) και όχι για επανδρωμένες πτήσεις σε τακτική βάση σημαίνει ότι θα χρήζουν ελάχιστης συντήρησης, ενώ η παλαιότητά τους δεν αποτελεί πρόβλημα.
Ως φορείς υποπυρομαχικών
Τα περισσότερα όπλα αέρος εδάφους που χρησιμοποιεί η ΠΑ είναι είτε βόμβες ελεύθερης πτώσης, είτε κατευθυνόμενα όπλα μικρής σχετικά εμβέλειας. Αυτό σημαίνει ότι για να πλήξει στόχους με αυτά τα όπλα, η ΠΑ θα πρέπει να στείλει τα πανάκριβα αεροσκάφη της και τους πιλότους της μέσα στην ακτίνα αντιαεροπορικών συστημάτων με τον μεγάλο κίνδυνο που αυτό συνεπάγεται.
Γιατί λοιπόν να μην σταλούν ΜΕΑ Α-7 για να κάνουν το ίδιο έργο χωρίς πιλότο; Όπου πιθανή απώλειά τους δεν θα δημιουργεί πρόβλημα; Σήμερα υπάρχει εξελιγμένη τεχνολογία άφεσης οπλισμού από ΜΕΑ. Γιατί να μην χρησιμοποιηθεί στα Α-7;
Για περιπολίες μάχης – Combat air patrol
Σήμερα στα προηγμένα ναυτικά εξετάζεται η χρήση εμπορικών πλοίων ως πλωτών εξέδρων εξαπόλυσης όπλων. Πλοίων δηλαδή χωρίς την γκάμα ηλεκτρονικών συστημάτων, ή συστημάτων αυτοάμυνας, που απλώς θα μεταφέρουν μεγάλο όγκο πυραύλων και θα τους εξαπολύουν υπό την καθοδήγηση άλλων πολεμικών σκαφών που έχουν την πλήρη γκάμα ηλεκτρονικών.
Τα Α-7 με την μεγάλη μεταφορική τους ικανότητα και αυτονομία θα μπορούσαν να παίξουν τον ίδιο ρόλο στον αέρα. Ας φανταστούμε ένα ΜΕΑ Α-7, χωρίς πιλότο με ηλεκτρονικά ενός εξελιγμένου ΜΕΑ, με πρόσθετες δεξαμενές καυσίμου και σημεία ανάρτησης οπλισμού, φορτωμένο π.χ. με 12 πυραύλους AMRAAM, να περιπολεί στο Αιγαίο για ώρες σε καιρό πολέμου.
Με τον «πιλότο» καθισμένο κάπου στην Τανάγρα (ή και μακριά από αυτήν), και με πληροφορίες από τα αεροσκάφη ΑΣΕΠΕ και τα άλλα ηλεκτρονικά συστήματα συλλογής πληροφοριών, θα μπορεί να στρέφει προς οποιαδήποτε απειλή και να εκτοξεύει τους πυραύλους του από ασφαλή απόσταση ελαφρύνοντας το έργο των μοιρών αναχαίτισης.
WHAT IF: Αναβάθμιση των ελληνικών Α-7Ε/Η με κινητήρα F-16 και προηγμένα ηλεκτρονικά στα τέλη του ’90
Επίλογος
Όπως με τα παλιά αυτοκίνητα, έτσι και με τα παλιά αεροσκάφη, η συνεχιζόμενη τακτική χρήση τους είναι οικονομικά ασύμφορη, και πολλές φορές μη αποτελεσματική. Παρόλα αυτά για συγκεκριμένες αποστολές πιστεύω ότι μπορούν να αποδειχθούν ακόμη χρήσιμα όπως αναλύθηκε. Παραπάνω παρέθεσα τρεις πιθανές χρήσεις καμία από τις οποίες δεν απαιτεί καθημερινές πτήσεις με το κόστος που αυτές περιέχουν, τη φθορά που προκαλούν, και τη συνεχή συντήρηση υλικού. Σίγουρα υπάρχουν και άλλες.
Ακόμη, αυτά που ισχύουν για τα Α-7, εφαρμόζονται και για άλλους τύπους αεροσκαφών, όπως τα Τ-2 που αποσύρθηκαν πρόσφατα, τα F-4 που σύντομα θα αποσυρθούν, και ίσως και παλαιότερους όπως τα F-5 και τα F-104 (αν μπορούν να επανέλθουν σε πτητική κατάσταση). Η τεχνολογία για μετατροπή τους σε ΜΕΑ υπάρχει και είναι προσβάσιμη.