Πολλά στοιχεία για τις συνεχώς αυξανόμενες αμυντικές δαπάνες των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δημοσίευσε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Άμυνας. Συνοπτικά λοιπόν έχουμε:
- Το 2024 οι αμυντικές δαπάνες των 27 χωρών, έφθασαν τα 343 δις ευρώ, με αύξηση 19% από το 2023.
- Το 2025 εκτιμάται ότι θα φθάσουν τα 392 δις ευρώ (ή 381 δις σε τιμές 2024), οπότε ήδη μιλάμε για 2,1% του συνολικού ΑΕΠ της Ένωσης (άρα για πρώτη φορά καλύπτεται και αυτό το, παλαιό πλέον, όριο που είχε θέσει το ΝΑΤΟ).
- Οι αμυντικές επενδύσεις για το 2024 σημείωσαν ρεκόρ, στα 106 δις ευρώ και για το 2025 προβλέπεται νέα άνοδος στα 130 δις.
- Η αγορά οπλικών συστημάτων (αυτή αποτελεί υποσύνολο των γενικών αμυντικών δαπανών), επίσης ανέβηκε φθάνοντας τα 88 δις ευρώ, με τεράστια άνοδο κατά 39% σε σχέση με το 2023. Εδώ σημειώνεται πως η προμήθεια όπλων ως ποσοστό των αμυντικών δαπανών επίσης σημείωσε ρεκόρ, φθάνοντας το 31%.
- Η επένδυση σε αμυντική έρευνα και ανάπτυξη, αυξήθηκε κατά 20% φθάνοντας τα 13 δις, ενώ για το 2025 εκτιμάται πως θα επεκταθεί στα 17 δις ευρώ.
- Ένας άλλος δείκτης είναι αυτός της δαπάνης ανά στρατιώτη, όπου και εδώ έχουμε ρεκόρ το 2024, με 249.000 ευρώ το 2024, από 211.000 το 2023.
Σε σύγκριση όμως του ρυθμού αύξησης των στρατιωτικών δαπανών, η Ε.Ε. εξακολουθεί να υστερεί τόσο σε σχέση με την Κίνα (η οποία προηγείται εδώ και μια δεκαετία), όσο και από την Ινδία αλλά και τη Ρωσία. Όμως εδώ αναμένεται να μειωθεί η απόσταση, καθώς οι χώρες μέλη του ΝΑΤΟ (ουσιαστικά οι περισσότερες μέλη και της Ε.Ε.) έχουν πλέον δεσμευθεί για αμυντικές δαπάνες που θα φθάσουν το 3,5% του ΑΕΠ ετησίως, ενώ ακόμη 1,5% του ΑΕΠ θα επενδυθεί σε “στρατηγικού χαρακτήρα” δράσεις, που θα εξυπηρετούν και αμυντικές ανάγκες. Οπότε πρόβλεψη είναι η συνολική αμυντική δαπάνη της Ε.Ε. να φθάσει κάπου τα 635 δις ευρώ ετησίως, στην επόμενη δεκαετία.
Ο ευρωπαϊκός επανεξοπλισμός δεν είναι βέβαια απροβλημάτιστος. Παραμένει η μεγάλη πολυτυπία (καθώς οι μεγάλες χώρες-παραγωγοί όπλων σταθερά προτιμούν τα “εθνικά συστήματα”), τα προβλήματα σε συνεργασία και σε κοινές αγορές και αναπτύξεις τεχνολογίας, τα ζητήματα εύρεσης χρηματοδότησης και βέβαια η διαφοροποιημένη ανά χώρα κοινωνική ανοχή σε εξοπλισμούς, ειδικά όταν συμπίπτει με οικονομική στασιμότητα.
Όσο για την Ελλάδα; Διατηρεί μια από τις πρώτες θέσεις σε Ε.Ε. και ΝΑΤΟ ως ποσοστό του ΑΕΠ της, που επενδύει ετησίως για αμυντικές δαπάνες και είναι προς το παρόν στην 5η θέση εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάτω από Πολωνία, Εσθονία, Λετονία και Λιθουανία. Μεγάλοι “υστερούντες” στον ίδιο δείκτη; Η Ισπανία, το Βέλγιο, η Σλοβενία και η Ιταλία, που παραμένουν κάτω από το 2% ετησίως, δηλαδή τον προηγούμενο στόχο που είχε θέσει το ΝΑΤΟ.
