Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας συναντήθηκε χθες Πέμπτη στη Ντόχα με τον ιρανό υπουργό Εξωτερικών, στο πλαίσιο προσπάθειας να εξευρεθεί λύση μέσω διαπραγματεύσεων για το ζήτημα του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης, καθώς η απειλή επανεπιβολής των διεθνών κυρώσεων πλησιάζει στον ορίζοντα.
Η συνάντηση καταγράφτηκε αφού τρεις ευρωπαϊκές δυνάμεις έδωσαν την περασμένη εβδομάδα διορία ενός μήνα στο Ιράν για να διαπραγματευτεί όσον αφορά το πυρηνικό του πρόγραμμα και να αποφύγει την επαναφορά σε ισχύ των κυρώσεων ελλείψει εφαρμογής της διεθνούς συμφωνίας του 2015 – επισήμως, του κοινού ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης (ΚΟΣΔ).
«Η κ. Κάλας συναντήθηκε με τον ιρανό υπουργό Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί στη Ντόχα για να συζητήσουν τις προσπάθειες να εξευρεθεί λύση μέσω διαπραγματεύσεων στο ζήτημα του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος», είπε αξιωματούχος της ΕΕ υπό τον όρο να μην κατονομαστεί.
«Οι συνομιλίες επικεντρώθηκαν σε σειρά ζητημάτων, συμπεριλαμβανομένων της πρόσβασης του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις και της τύχης των ιρανικών αποθεμάτων ουρανίου εμπλουτισμένου κατά υψηλό ποσοστό», πρόσθεσε.
Η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία, σχήμα που αποκαλείται E3, διαβεβαίωσαν πως θα εγκατέλειπαν την πρωτοβουλία για την επαναφορά των κυρώσεων σε ισχύ («snapback», στην ορολογία της διεθνούς συμφωνίας) αν η Τεχεράνη καθησύχαζε τις ανησυχίες για το πυρηνικό της πρόγραμμα.
Η συμφωνία που υπογράφτηκε τον Ιούλιο του 2015 από το Ιράν, τη Ρωσία, την Κίνα, την E3 και τις ΗΠΑ – επί προεδρίας Μπαράκ Ομπάμα, που αποπειράθηκε επαναπροσέγγιση ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και την Τεχεράνη – έθετε υπό αναστολή διάφορες οικονομικές κυρώσεις του ΟΗΕ, με αντάλλαγμα τον περιορισμό των δραστηριοτήτων της Ισλαμικής Δημοκρατίας στο πεδίο της πυρηνικής ενέργειας.
Όμως οι ΗΠΑ, κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, αποφάσισαν να αποσυρθούν από το ΚΟΣΔ το 2018, επαναφέροντας σε ισχύ τις δικές τους κυρώσεις κι επιβάλλοντας νέες.
Σε αντίποινα, η Τεχεράνη άρχισε να αθετεί δεσμεύσεις της στο πλαίσιο της συμφωνίας, ιδίως στο πεδίο του εμπλουτισμού ουρανίου.
Κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας του, που άρχισε την 20ή Ιανουαρίου, ο ρεπουμπλικάνος ξανάρχισε διάλογο της Ουάσιγκτον με την Τεχεράνη – προτού το Ισραήλ τον πείσει να διατάξει να βομβαρδιστούν οι ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, κατά τη διάρκεια του πολέμου 12 ημερών τον Ιούνιο.
Δυτικές χώρες και το Ισραήλ κατηγορούν το Ιράν πως έχει σκοπό να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο. Η Τεχεράνη το αρνείται και διατρανώνει πως είναι δικαίωμά της να έχει πολιτικό πυρηνικό πρόγραμμα.
