Ισραηλινοί εκσκαφείς έχουν κατεδαφίσει μεγάλα τμήμα του πλέον σχεδόν εγκαταλειμμένου καταυλισμού προσφύγων της Τζενίν και μοιάζουν να ανοίγουν πιο φαρδιούς δρόμους στα άλλοτε μικρά σοκάκια του, τακτική αντίστοιχη με αυτή που έχει ήδη χρησιμοποιήσει ο ισραηλινός στρατός στη Γάζα, καθώς προετοιμάζεται για μια παρατεταμένη παραμονή στη Δυτική Όχθη.
Τουλάχιστον 40.000 Παλαιστίνιοι έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους στη Τζενίν και στη γειτονική πόλη Τουλκάρεμ, στο βόρειο τμήμα της Δυτικής Όχθης, από τότε που το Ισραήλ ξεκίνησε τις επιχειρήσεις του, μία ημέρα αφού τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία εκεχειρίας με τη Χαμάς στον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας.
«Η Τζενίν είναι μια επανάληψη αυτού που συνέβη στη Τζαμπάλια», δήλωσε ο Μπασίρ Ματαχέν, εκπρόσωπος της κοινότητας της Τζενίν, αναφερόμενος στον προσφυγικό καταυλισμό στο βόρειο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας ο οποίος εκκαθαρίστηκε από τον ισραηλινό στρατό έπειτα από εβδομάδες συγκρούσεων. «Ο καταυλισμός έχει γίνει μη κατοικήσιμος», τόνισε.
Σύμφωνα με τον Ματάχεν, τουλάχιστον 12 εκσκαφείς κατεδαφίζουν σπίτια και υποδομές στον καταυλισμό, όπου άλλοτε έμεναν χιλιάδες άνθρωποι, απόγονοι των Παλαιστίνιων που εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους στον πόλεμο του 1948 σε αυτό που οι Παλαιστίνιοι αποκαλούν «νάκμπα» (καταστροφή) κατά την ίδρυση του ισραηλινού κράτους.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι ομάδες μηχανικών του στρατού κάνουν προετοιμασίες προκειμένου οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις να παραμείνουν για μεγάλο διάστημα στην περιοχή, μεταφέροντας δεξαμενές νερού και γεννήτριες.
Προς το παρόν ο ισραηλινός στρατός δεν έχει σχολιάσει, αλλά την Κυριακή ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ Ίσραελ Κατς ζήτησε από τις ένοπλες δυνάμεις να προετοιμαστούν για «παρατεταμένη παραμονή», εξηγώντας ότι οι καταυλισμοί εκκενώθηκαν «για το επόμενος έτος» και ότι δεν θα επιτραπεί στους κατοίκους να επιστρέψουν.
Η επιχείρηση αυτή στο βόρειο τμήμα της Δυτικής Όχθης είναι η πιο μεγάλη σε διάρκεια μετά τη Δεύτερη Ιντιφάντα, την εξέγερση των Παλαιστινίων περισσότερα από 20 χρόνια πριν, με τη συμμετοχή πολλών ταξιαρχιών ισραηλινών δυνάμεων και την υποστήριξη drones, ελικοπτέρων και, για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες, βαρέων αρμάτων μάχης.
«Διεξάγεται μια ευρεία και συνεχής απομάκρυνση του πληθυσμού, κυρίως στους δύο προσφυγικούς καταυλισμούς, τον Νουρ Σαμς κοντά στην Τουλκάρεμ, και τη Τζενίν», δήλωσε ο Μάικλ Μίλσταϊν πρώην αξιωματούχος των υπηρεσιών Πληροφοριών του στρατού και νυν επικεφαλής του Palestinian Studies Forum στο Moshe Dayan Center for Middle Eastern and African Studies.
«Δεν ξέρω ποια είναι η γενική στρατηγική, αλλά δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι δεν έχουμε δει κάτι τέτοιο στο παρελθόν», πρόσθεσε.
Το Ισραήλ ξεκίνησε την επιχείρηση αυτή λέγοντας ότι στόχος του είναι να αντιμετωπίσει ένοπλες ομάδες – περιλαμβανομένης της Χαμάς και του Ισλαμικού Τζιχάντ-που έχουν εγκατασταθεί στους προσφυγικούς καταυλισμούς εδώ και δεκαετίες, παρά τις επανειλημμένες ισραηλινές προσπάθειες να εξαλειφθούν.
Όμως καθώς περνούν οι εβδομάδες οι Παλαιστίνιοι λένε ότι πραγματικός στόχος του Ισραήλ μοιάζει να είναι ένας ευρείας κλίμακας, μόνιμος εκτοπισμός των κατοίκων, με την καταστροφή των σπιτιών και των υποδομών που καθιστούν αδύνατη την επιστροφή τους.
«Το Ισραήλ θέλει να σβήσει τους καταυλισμούς και τη μνήμη των καταυλισμών, ηθικά και οικονομικά. Θέλουν να σβήσουν το όνομα των προσφύγων από τη μνήμη του λαού», κατήγγειλε ο 85χρονος Χάσαν αλ Κάτιμπ που ζούσε στον καταυλισμό της Τζενίν με τα 20 παιδιά και εγγόνια του προτού αναγκαστεί να εγκαταλείψει το σπίτι και τα υπάρχοντά του λόγω της ισραηλινής επιχείρησης.
Ήδη το Ισραήλ κάνει ό,τι μπορεί για να υπονομεύσει την υπηρεσία του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες (UNRWA), τη βασική υπηρεσία που προσφέρει βοήθεια, απαγορεύοντάς της να δραστηριοποιείται από την έδρα της στην Ανατολική Ιερουσαλήμ και ζητώντας της να διακόψει τις επιχειρήσεις της στη Τζενίν.
«Δεν γνωρίζουμε ποια είναι η πρόθεση του κράτους του Ισραήλ. Γνωρίζουμε ότι υπάρχει μεγάλος εκτοπισμός από τους καταυλισμούς», δήλωσε η εκπρόσωπος της UNRWA Ζουλιέτ Τουμά.
«Στρατιωτική επιχείρηση»
Οι καταυλισμοί, όπου ζουν 5,9 εκατ. Παλαιστίνιοι, αποτελούν σταθερό στόχο του Ισραήλ το οποίο εκτιμά ότι το ζήτημα των προσφύγων εμποδίζει την επίλυση της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή που διαρκεί δεκαετίες.
Όμως οι ισραηλινές αρχές δεν έχουν φτάσει ποτέ στο σημείο να τους εκκαθαρίσουν εντελώς. Χθες Δευτέρα ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Γκίντεον Σάαρ διέψευσε ότι οι επιχειρήσεις στη Δυτική Όχθη έχουν άλλο στόχο από την αντιμετώπιση ένοπλων ομάδων.
«Πρόκειται για στρατιωτικές επιχειρήσεις που διεξάγονται εναντίον τρομοκρατών και (δεν έχουν) κανέναν άλλο στόχο πέραν αυτού», τόνισε από τις Βρυξέλλες όπου συναντήθηκε με αξιωματούχους της ΕΕ στο πλαίσιο του Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ- Ισραήλ.
Όμως πολλοί Παλαιστίνιοι φοβούνται ότι το αίτημα του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να μεταφερθούν οι Παλαιστίνιοι εκτός της Λωρίδας της Γάζας – το οποίο στηρίζει και ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου-ενδέχεται να επεκταθεί και στη Δυτική Όχθη.
Ο Ναμπίλ Αμπού Ρουντέινα, εκπρόσωπος του Παλαιστίνιου προέδρου Μαχμούντ Αμπάς, δήλωσε ότι οι επιχειρήσεις στο βόρειο τμήμα της Δυτικής Όχθης μοιάζει να είναι μια επανάληψη των τακτικών που χρησιμοποίησε το Ισραήλ στη Γάζα, όπου ισραηλινά στρατεύματα συστηματικά εκτόπιζαν Παλαιστίνιους.
«Ζητάμε η αμερικανική κυβέρνηση να αναγκάσει το κράτος κατοχής να σταματήσει αμέσως την επίθεση που έχει εξαπολύσει εναντίον των πόλεων της Δυτικής Όχθης», τόνισε.
Σκληροπυρηνικοί εντός και εκτός της κυβέρνησης του Ισραήλ έχουν ζητήσει επανειλημμένα την προσάρτηση της Δυτικής Όχθης, την οποία οι Παλαιστίνιοι θεωρούν βάση για το μελλοντικό, δικό τους, ανεξάρτητο κράτος μαζί με τη Γάζα.
Αλλά η πίεση που ασκούν περιορίζεται από την ανησυχία ότι τυχόν προσάρτηση της περιοχής θα καταστρέψει την προοπτική απόκτησης οικονομικών δεσμών και δεσμών ασφαλείας με αραβικές χώρες, περιλαμβανομένης τη Σαουδικής Αραβίας και θα βρεθεί αντιμέτωπη με το βέτο των ΗΠΑ, του βασικού συμμάχου του Ισραήλ.
Οι σκληροπυρηνικοί του Ισραήλ όμως βλέπουν τις ελπίδες τους να αναπτερώνονται από την παρουσία μεγάλου αριθμού φιλοϊσραηλινών προσωπικοτήτων στη νέα κυβέρνηση Τραμπ, την ώρα που και ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος είναι ένθερμος υποστηρικτής του Ισραήλ.
ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ
