Ο Αμερικανός νέος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε χθες Δευτέρα πως η συμφωνία για τον παγκόσμιο ελάχιστο φορολογικό συντελεστή για τις πολυεθνικές, που είχε κλειστεί στο πλαίσιο του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), «δεν έχει καμιά ισχύ ούτε επίπτωση» στις ΗΠΑ, στην πράξη αποσύροντας τη χώρα του από αυτό το διεθνές σύμφωνο-ορόσημο του 2021 που διαπραγματεύτηκε η κυβέρνηση του προκατόχου του Τζο Μπάιντεν με σχεδόν 140 χώρες.
Με προεδρικό υπόμνημά του μερικές ώρες αφού ανέλαβε την εξουσία, διέταξε επίσης το υπουργείο Οικονομικών να προετοιμάσει επιλογές για «μέτρα προστασίας» έναντι χωρών που έχουν θεσπίσει -ή είναι πιθανό να θεσπίσουν- φορολογικούς κανόνες που πλήττουν δυσανάλογα τις αμερικανικές επιχειρήσεις.
Τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Βρετανία και άλλες χώρες έχουν υιοθετήσει τον παγκόσμιο ελάχιστο φορολογικό συντελεστή 15% για τις πολυεθνικές. Όμως το αμερικανικό Κογκρέσο ουδέποτε ενέκρινε τα μέτρα που απαιτούνταν για να γίνει μέρος της εθνικής νομοθεσίας στις ΗΠΑ. Στη χώρα αυτή ο ελάχιστος φορολογικός συντελεστής είναι χονδρικά 10%, επίπεδο που είχε οριστεί με το ιστορικό πακέτο μείωσης της φορολογίας που πέρασε το 2017 με την έγκριση των Ρεπουμπλικάνων.
Ωστόσο, χώρες που έχουν υιοθετήσει τον ελάχιστο φορολογικό συντελεστή 15% ενδέχεται να είναι σε θέση να εισπράττουν «συμπληρωματικό» φόρο από αμερικανικές εταιρείες που αποδίδουν φόρους με χαμηλότερους συντελεστές. Στο μνημόνιο του Ντόναλντ Τραμπ αυτές οι ενέργειες χαρακτηρίζονται «αντίποινα».
«Εξαιτίας της παγκόσμιας φορολογικής συμφωνίας και άλλων ξένων φορολογικών πρακτικών που δημιουργούν διακρίσεις, αμερικανικές εταιρείες μπορεί να βρεθούν αντιμέτωπες με διεθνή φορολογικά καθεστώτα αντιποίνων αν οι ΗΠΑ δεν συμμορφωθούν με τους στόχους ξένων στόχων φορολογικής πολιτικής», κατά το κείμενο.
Το προεδρικό υπόμνημα σκοπό έχει να «ανακτηθεί» η «εθνική κυριαρχία και η οικονομική ανταγωνιστικότητα» των ΗΠΑ, καθώς «διευκρινίζει» πως η διεθνής συμφωνία «δεν έχει ισχύ ούτε επίπτωση» στη χώρα, επιμένει.
Έπειτα από πολυετές αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις για τη φορολογία στις πολυεθνικές εταιρείες στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ, ο οποίος εδρεύει στο Παρίσι, που είχαν σκοπό να τερματιστούν οι ανταγωνιστικές μειώσεις συντελεστών, η πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, η Τζάνετ Γέλεν, δέχθηκε αυτή τη συμφωνία τον Οκτώβριο του 2021.
Ο Σκοτ Μπεσέντ, τον οποίο έχει ονομάσει υπουργό Οικονομικών της κυβέρνησής του ο κ. Τραμπ -ο διορισμός υπόκειται σε έγκριση της Γερουσίας-, έχει δηλώσει πως η εφαρμογή του παγκόσμιου ελάχιστου φορολογικού συντελεστή στις πολυεθνικές εταιρίες θα ήταν «σοβαρό λάθος».
Μέρος της διαπραγμάτευσης στον ΟΟΣΑ αφορούσε να γίνει νέα ρύθμιση για να μοιράζονται τα φορολογικά έσοδα με χώρες όπου πωλούνται τα προϊόντα τους. Αυτό είχε σκοπό να φορολογούνται πιο δίκαια εταιρείες όπως η Meta (Facebook) και η Apple.
Όμως οι συνομιλίες για τον λεγόμενο «πρώτο πυλώνα» δεν έχουν καταλήξει πουθενά και, χωρίς συμμετοχή των ΗΠΑ, χώρες όπως η Ιταλία, η Γαλλία, η Βρετανία, η Ισπανία και η Τουρκία ενδέχεται να αποφασίσουν να επαναφέρουν σε ισχύ τους δικούς τους φόρους ψηφιακών υπηρεσιών, κάτι που θα πυροδοτούσε αντίποινα από την Ουάσιγκτον.
