Την Παρασκευή 6 Δεκεμβρίου 2024, πραγματοποιήθηκε στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων (ΣΝΔ) η τελετή εορτασμού του προστάτη του Πολεμικού Ναυτικού Αγίου Νικολάου και της επετείου των Νικηφόρων Ναυμαχιών Έλλης και Λήμνου των Βαλκανικών Πολέμων 1912-13, παρουσία του υπουργού Εθνικής Άμυνας (ΥΕΘΑ) Νίκου Δένδια, του υφυπουργού Εθνικής Άμυνας Ιωάννη Κεφαλογιάννη, του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ Στρατηγού Δημήτριου Χούπη και του Αρχηγού ΓΕΝ Αντιναύαρχου Δημήτριου-Ελευθέριου Κατάρα ΠΝ.
Κατά τη διάρκεια της τελετής, η φρεγάτα ΑΔΡΙΑΣ και το ΣΑΠ ΩΚΥΑΛΟΣ παρέμειναν αγκυροβολημένα στον όρμο Κανελλόπουλου αποδίδοντας τιμές. Στο ίδιο πλαίσιο κατέπλευσαν στον λιμένα Πειραιά η φρεγάτα ΑΙΓΑΙΟΝ, το Ταχύ Περιπολικό Κατευθυνομένων Βλημάτων ΔΑΝΙΟΛΟΣ και το υποβρύχιο ΚΑΤΣΩΝΗΣ, ενώ η φρεγάτα ΝΑΒΑΡΙΝΟΝ αγκυροβόλησε στον όρμο της Ναυτικής Βάσης «ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΦΛΩΡΑΚΗΣ» στο Μαρί της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Στην ομιλία του ο Αρχηγός Γενικού Επιτελείου Ναυτικού ανάφερε:
Την παρούσα χρονική περίοδο, βιώνουμε ένα ευρύ φάσμα προκλήσεων ασφαλείας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, στη γειτονιά μας. Καλούμαστε να επιχειρήσουμε σε ένα ασταθές περιφερειακό περιβάλλον, με εύθραυστες ισορροπίες στον εγγύς γεωπολιτικό χώρο. Τα ανωτέρω, σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, την Αφρική και την Ερυθρά Θάλασσα, αναμφίβολα προβληματίζουν και δεν επιτρέπουν σε καμία περίπτωση εφησυχασμό. Ως εκ τούτου, υφίσταται ισχυρή σκοπιμότητα για ανάδειξη του ρόλου της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας, παρόχου και όχι καταναλωτή ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Παράλληλα, η εν λόγω διαμορφούμενη κατάσταση, αναδεικνύει ως προτεραιότητα τόσο την προβολή του ΠΝ ως παράγοντα ναυτικής ισχύος και αποτροπής, όσο και την ενίσχυση του αποτυπώματος της χώρας στις περιοχές εθνικών συμφερόντων.
Για τους ανωτέρω λόγους, η Ελλάδα και το Πολεμικό Ναυτικό τιμούν τις δεσμεύσεις τους και σέβονται τις υποχρεώσεις τους απέναντι στον ΟΗΕ, το ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, το Πολεμικό Ναυτικό συμμετέχει ενεργά με μονάδες και δυνατότητες σε συναφείς πρωτοβουλίες που προάγουν την ειρήνη και την ασφάλεια. Ενδεικτικά αναφέρω την Επιχείρηση UNIFIL του ΟΗΕ στον Λίβανο, την Επιχείρηση IRINI της ΕΕ στη Λιβύη, την Επιχείρηση Θαλάσσιας Ασφάλειας Sea Guardian του ΝΑΤΟ στη Μεσόγειο. Ειδικότερα, θα ήθελα να επισημάνω την Επιχείρηση ASPIDES της ΕΕ στην Ερυθρά Θάλασσα, όπου το ΠΝ αναγνωρίζοντας την αξία των ασφαλών θαλάσσιων οδών επικοινωνίας, συμμετέχει με μια Φρεγάτα και έχει αναλάβει τη Διοίκηση της Επιχείρησης. Ενδεικτικά, αυτή τη στιγμή υφίστανται περισσότερες από 30 μονάδες του ΠΝ αναπτυγμένες σε εθνικό ή συμμαχικό πλαίσιο, προάγοντας τα συμφέροντα της πατρίδας. Τους οφείλουμε απεριόριστη εκτίμηση.
Παράλληλα, το ΠΝ προωθεί την άσκηση ενεργού στρατιωτικής διπλωματίας. Ειδικότερα, έχει αναλάβει ένα ρόλο κλειδί στην προώθηση πρωτοβουλιών ασφαλείας και την προαγωγή αμυντικών συνεργειών, λειτουργώντας ως «αγωγός επικοινωνίας» μεταξύ χωρών στην Ανατολική Μεσόγειο και στον Κόλπο, όπως την Κύπρο, την Αίγυπτο, το Ισραήλ, τα ΗΑΕ και τη Σαουδική Αραβία.
Επιπλέον, τα τελευταία έτη, το Πολεμικό Ναυτικό επιδιώκει και αξιοποιεί κάθε ευκαιρία για προαγωγή της διμερούς συνεργασίας με τα Ναυτικά των ΗΠΑ και της Γαλλίας. Συγκεκριμένα, συμμετέχει στις Ομάδες Επιχειρήσεων των Αεροπλανοφόρων αυτών των χωρών, που επιχειρούν στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Η εν λόγω πρωτοβουλία, πέραν του προφανούς επιχειρησιακού οφέλους και της προαγωγής της διαλειτουργικότητας μεταξύ των Ναυτικών, συνεισφέρει στην ενίσχυση της στρατηγικής σχέσης που διατηρεί η χώρα μας με τις ΗΠΑ και τη Γαλλία, ενώ ταυτόχρονα συνιστά και ένα σαφές και ηχηρό μήνυμα με πολλαπλούς αποδέκτες.
Το εν λόγω περιβάλλον ασφαλείας, σε συνδυασμό με τις σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις, υπογραμμίζουν την απαίτηση για εκσυγχρονισμό της δομής δυνάμεων του ΠΝ. Οφείλουμε να υιοθετήσουμε τις αρχές της μετεξέλιξης και του μετασχηματισμού, να επιδείξουμε καινοτομία στην εφαρμογή θεσμικών αλλαγών και να ισορροπήσουμε κατάλληλα, επενδύσεις και πόρους, μεταξύ διαθεσιμότητας, ετοιμότητας, ανάπτυξης δυνατοτήτων και ικανοτήτων.
Ως αποτυπώνεται και στο Όραμα μου, το οποίο είναι ευθυγραμμισμένο με τις μεταρρυθμίσεις που προδιαγράφει η Ατζέντα 2030, προτεραιότητά αποτελεί η βελτιστοποίηση των εξοπλιστικών προγραμμάτων, με την υιοθέτηση καινοτόμων επιλογών και τεχνολογιών αιχμής. Στόχος είναι η ανανέωση των Μονάδων του ΠΝ με κατάλληλη ποσοτική διαμόρφωση που θα διασφαλίζει την επιχειρησιακή ικανότητα, στοχεύοντας όμως στην ποιοτική ενίσχυση του Αρχηγείου Στόλου.
Προς τούτο, προωθούμε την επικαιροποίηση και υλοποίηση στοχευμένων εξοπλιστικών προγραμμάτων, τα οποία θα εξυπηρετούν και θα εναρμονίζονται με τη νέα δομή του ΠΝ. Ενδεικτικά αναφέρω το πρόγραμμα των Φ/Γ Belharra, όπου δρομολογούνται ενέργειες για την προμήθεια και 4ης Φρεγάτας, τα Ε/Π Romeo, τα ΠΠ τ. ISLAND, τα προγράμματα εκσυγχρονισμού των Φ/Γ ΜΕΚΟ, των Υ/Β και των ΤΠΚ, την ανανέωση δυναμικού των Κατευθυνομένων Βλημάτων και των Τ/Λ του Στόλου, ενώ εξετάζεται η συμμετοχή της χώρας στο πρόγραμμα των φρεγατών τ. Constellation καθώς και η υλοποίηση καινοτόμων προγραμμάτων υψηλής επιχειρησιακής αξίας, όπως τα Μη-επανδρωμένα συστήματα και η Κυβερνοασφάλεια.
Η εν λόγω μεθόδευση, πέραν του άμεσου και προφανούς οφέλους στην επιχειρησιακή αξία του ΠΝ και την αποτρεπτική ικανότητα των Ενόπλων Δυνάμεων, θα λειτουργήσει ενισχυτικά και για την αναζωογόνηση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Συντασσόμαστε απόλυτα με την πεποίθηση του ΓΕΕΘΑ και του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις δεν μπορεί να αποτελούν απλώς καταναλωτή οπλικών συστημάτων, και ότι είναι απαραίτητη η σύνδεση των αναγκών τους με την ανάπτυξη της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας. Πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το σύστημα antidrone ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ, κατασκευής της ΕΑΒ, με αποδεδειγμένη αξία στο πεδίο της Ερυθράς Θάλασσας, στην επιχείρηση ΑΣΠΙΔΕΣ.
Σε αυτό το πλαίσιο, θεωρούμε εξαιρετική την πρωτοβουλία ίδρυσης του Ελληνικού Κέντρου Αμυντικής Καινοτομίας, γνωστό ως ΕΛΚΑΚ, για την προώθηση Έρευνας και Ανάπτυξης και την παραγωγή καινοτόμων προϊόντων για τις Ένοπλες Δυνάμεις. Στο πνεύμα αυτό, το ΠΝ συνέδραμε στη διασύνδεση του ΕΛΚΑΚ με το Κέντρο Καινοτομίας του Ναυτικού των ΗΠΑ, που εδρεύει στο Naval Postgraduate School στο Monterey, με σκοπό την εξερεύνηση συνεργειών μεταξύ των δύο οντοτήτων σε αντικείμενα αμυντικής τεχνολογίας. Στην εν λόγω πρωτοβουλία θα συμμετέχουν και Αξιωματικοί του ΠΝ που φοιτούν στο Naval Postgraduate School, για απόκτηση μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών.
Το σύγχρονο περιβάλλον ασφαλείας, σε συνδυασμό με τον εκσυγχρονισμό της δομής δυνάμεων και την εφαρμογή καινοτόμων προϊόντων, επιτάσσουν την αναγκαιότητα εξορθολογισμού των αποστολών που θα δύναται να αναλάβει το ΠΝ. Τα ανωτέρω θα συνοδεύονται και από επικαιροποίηση της οργάνωσης και λειτουργίας, απλοποίηση των διαδικασιών, αναθεώρηση της Επιχειρησιακής Σχεδίασης, καθώς και προαγωγή της Διακλαδικότητας, ως μοναδική συνταγή επιτυχίας στο σύγχρονο Θέατρο Επιχειρήσεων.
Ωστόσο, το πιο εξελιγμένο οπλικό σύστημα στο ΠΝ, το μεγαλύτερο μας πλεονέκτημα, η κινητήρια δύναμη πίσω από κάθε ενέργεια είναι το προσωπικό μας. Τα πλοία μας και οι υπηρεσίες δεν είναι παρά μόνο «άψυχα σκαριά» αν δεν επιβαίνει ο ανεκτίμητος πολλαπλασιαστής ισχύος μας, τα πληρώματά μας, τα στελέχη μας. Ανεκτίμητες οι θυσίες του προσωπικού, αμέτρητοι οι συμβιβασμοί στην προσωπική του ζωή και απρόβλεπτες οι προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει, ώστε να καταστεί εφικτή η προβολή του ΠΝ, ως παράγοντας ναυτικής ισχύος, και να ενισχυθεί το αποτύπωμα της χώρας. Η πρόσφατη απώλεια προσωπικού στη Διοίκηση Υποβρυχίων Καταστροφών, καταδεικνύει με τον πιο εμφατικό τρόπο αυτό το μόχθο, αυτή τη θυσία.
Ως ρητά έχω αναγνωρίσει και στο όραμά μου, από την αρχή της θητείας μου, στοχεύω πρωτίστως να προσελκύσουμε, να εκπαιδεύσουμε άρτια, να εμπνεύσουμε και να διατηρήσουμε τους καλύτερους μαχητές και μελλοντικούς ηγέτες. Στο πλαίσιο αυτό, δρομολογούνται καινοτόμες μεταρρυθμίσεις, που αποσκοπούν στον εκσυγχρονισμό της εκπαίδευσης, τόσο του μόνιμου προσωπικού, όσο και των ναυτών, ενώ παράλληλα επιδιώκουμε την αναβάθμιση τόσο από πλευράς υποδομών, όσο και οργανωτικά, των Στρατιωτικών Σχολών.
Εντούτοις, τα τελευταία έτη διαπιστώνουμε ότι οι προκλήσεις που συνοδεύουν το επάγγελμα του στρατιωτικού, το έχουν καταστήσει λιγότερα ελκυστικό ως επιλογή για τη νέα γενιά. Παράλληλα, αναγνωρίζουμε ότι πληθώρα πρακτικών καθίστανται πλέον απηρχαιωμένες. Θεωρούμε υποχρέωσή μας να αναστρέψουμε αυτή την εξέλιξη. Οφείλουμε να «ακούμε επιθετικά» τις ανησυχίες τους και να κατανοήσουμε τις επιφυλάξεις τους. Στο ΠΝ, ενστερνιζόμενοι την «όρεξη» των νέων για ευελιξία και κινητικότητα, επιδιώκουμε την προσαρμογή των συστημάτων εκπαίδευσης και των μηχανισμών ανθρώπινων πόρων, προκειμένου να ανταποκριθούμε στη νέα τάση. Ενδεικτικά, στο ΠΝ ήδη έχει καταρτιστεί σχέδιο CAREER PATH, το οποίο μέσω πολλαπλών ροών καριέρας και σταδιοδρομικής εξέλιξης, θα μας επιτρέψει να αξιοποιήσουμε και να ικανοποιήσουμε το ευρύ φάσμα ικανοτήτων και προσδοκιών της νέας γενιάς.
Ασφαλώς, οφείλουμε απεριόριστη ευγνωμοσύνη και στις οικογένειες του προσωπικού μας. Αυτές αποτελούν πηγή έμπνευσης και στήριξης, από αυτές αντλούμε δύναμη ώστε να ανταπεξέλθουμε στο έργο μας. Συναφώς, πιστεύουμε ακράδαντα ότι τα πληρώματα θα αποδώσουν και θα επιτύχουν όταν θωρακίζονται με τη γνώση, ότι αυτοί που αφήνουν στα απόνερά τους, οι οικογένειές τους, τα οικεία τους πρόσωπα, είναι ασφαλή, το ευ ζην τους είναι εξασφαλισμένο και οι ανάγκες τους εξυπηρετούνται. Στο πλαίσιο αυτό, θεωρούμε υποχρέωσή μας την επανεξέταση των συμβατικών μισθολογικών αποδοχών, και μετά από τη θέσπιση του νέου επιδόματος του Στόλου, δρομολογούμε ενέργειες, ώστε η μέριμνα προς τους στρατιωτικούς να επεκτείνεται σε ένα ευρύ φάσμα προνομίων και μέτρων υποστήριξης για τις στρατιωτικές οικογένειες.
Οι σύγχρονες προκλήσεις δεν επιτρέπουν ο ρόλος των Ενόπλων Δυνάμεων, να περιορίζεται σε αμιγώς στρατιωτικές ενέργειες και αποστολές. Στο εσωτερικό της χώρας, το ΠΝ είναι περήφανο για τη σχέση και τους δεσμούς, που έχει αναπτύξει και διατηρεί με τον Έλληνα πολίτη και την Ελληνική κοινωνία. Ο κοινωνικός ρόλος του ΠΝ περιλαμβάνει, δίχως να εξαντλείται, υγειονομικές υπηρεσίες, αεροδιακομιδές, παροχή ποσίμου ύδατος σε ακριτικά νησιά, συνδρομή σε πληγείσες περιοχές, καθώς και συμμετοχή σε επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης.
Η Ελλάδα, ως θαλασσοπόρο έθνος, αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην προστασία των θαλασσίων οδών και τη διασφάλιση του παγκόσμιου εμπορίου. Η Ασφάλεια της Ναυσιπλοΐας, η ελεύθερη διακίνηση αγαθών και ενέργειας, καθώς και η προστασία Ελληνικών συμφερόντων στη θάλασσα, συνιστούν προτεραιότητες μας. H αναγνώριση του έργου και της προσφοράς του ΠΝ από τη Βουλή των Ελλήνων, την Αρχιεπισκοπή Κύπρου, τον Ελληνικό Εφοπλισμό, καθώς και από μεγάλο αριθμό εταιριών, εκφράζεται έμπρακτα μέσω ιδιαίτερα αξιόλογων δωρεών σε Πλοία του Στόλου, στις Στρατιωτικές Σχολές, στο Ναυτικό Νοσοκομείο, αλλά και σε σύγχρονες Υποδομές του ΠΝ. Ευχαριστούμε θερμά για αυτό. Η ανιδιοτελής προσφορά τους αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση. Ο ιστορικός του μέλλοντος, αναμφίβολα θα τους αναγνωρίσει ως ευεργέτες του έθνους.
Αξιότιμοι προσκεκλημένοι,
Στη σύγχρονη εποχή των ραγδαίων εξελίξεωνκαι απρόβλεπτων προκλήσεων, που υπογραμμίζουν την απαίτηση για προσαρμογή και μετεξέλιξη, το ΠΝ είναι εδώ, είναι δυνατό, επίκαιρο, προορατικό, ικανό, αξιόπιστο, αποφασισμένο να παραμείνει στην «πρώτη γραμμή» και έτοιμο να εκτελέσει την αποστολή του, κρατώντας ψηλά επηρμένη τη σημαία του. Τη Σημαία που δεν έχει υποσταλεί ποτέ.
Στο χώρο αυτό ως Ναυτικοί Δόκιμοι, ιδρώσαμε, εκπαιδευτήκαμε, τιμωρηθήκαμε, βραβευτήκαμε, απογοητευθήκαμε, χαρήκαμε, πέσαμε, σηκωθήκαμε, ονειρευτήκαμε και ορκιστήκαμε, πάντα όμως με το κεφάλι ψηλά, πάντα με την ψυχή γεμάτη, πάντα με το πνεύμα ελεύθερο.
Μέλη της μεγάλης οικογένειας του ΠΝ.
Εδώ στον ίδιο χώρο, την 19η Ιανουαρίου, κατά την ανάγνωση της Διαταγής ανάληψης των καθηκόντων μου, ανακοίνωσα : «Εις τάξιν απάρσεως, ακολουθήσατε κινήσεις πρωτόπλου». Το ΠΝ συνεχίζει τον «πλου» του ακάθεκτο, διατηρεί «σταθερή πορεία» προς το μέλλον, με «πυξίδα» τη ναυτική του παράδοση, και «προορισμό» τη πρόοδο και τη διατήρηση της σταθερότητας και της ασφάλειας. Σε αυτό το ταξίδι, συνεχίστε να ατενίζετε με βλέμμα νικητή και ιδιοκτήτη τις ελληνικές θάλασσες, καθότι έχουμε πολύτιμα εφόδια την ψυχή του πληρώματός, το Δίκαιο, τη ναυτική παράδοση χιλιετιών και τον Άγιο Νικόλαο στην πλώρη μας.
Μέγα το της Θαλάσσης Κράτος! Ζήτω το Έθνος! Ζήτω το Πολεμικό Ναυτικό! Γραμμή Πορεία !
