Το σενάριο της πώλησης των ελληνικών Mirage 2000-5Mk2 της 331 Mοίρας και της «αντικατάστασής» τους (…λέμε τώρα) από επιπλέον Rafale, που προστιθέμενα στα 24 (μελλοντικά) της 332 Μοίρας θα δημιουργήσει τον κρίσιμο αριθμό αεροσκαφών για να επιτρέψει τη συγκρότηση δυο «ομοιογενών» υπομονάδων με τα μαχητικά τέταρτης γενιάς στην 114ΠΜ στην ΑΒ Τανάγρας, ξεκίνησε να καλλιεργείται πριν από αρκετούς μήνες, με την «ευκαιρία» της επικείμενης τότε επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Ινδία.
Τροφοδοτείτο από πληροφορίες ότι οι Ινδία ήταν ενδιαφερόμενη χώρα για την αγορά των Mirage 2000-5EG/BG Mk2 (και ίσως και των άχρηστων Mirage 2000EGM/BGM που είχε αποσύρει η 332Μ, όταν μετέπεσε σε Rafale EG/DG). Βέβαια το ινδικό ενδιαφέρον, ειδικά ως προς το μέγεθος και την ουσία του δεν συγκεκριμενοποιήθηκε και δεν αποδείχθηκε ποτέ πέραν αμφιβολίας, καθώς όσοι διακινούσαν στην Ελλάδα τα σενάρια επικαλούνταν μόνο κάποια ινδικά δημοσιεύματα, τα οποία όμως με τη σειρά τους… επικαλούνταν τα ελληνικά, στην γνωστή αλυσίδα που τρέφει διαχρονικά τις σεναριολογίες.
Το ότι όμως προωθείτο η πώληση των Mirage 2000-5Mk2, μέσω διπλωματικών οδών, δηλαδή των ακολούθων άμυνας της Ελλάδας σε διάφορες χώρες ήταν γεγονός και αποδεικνύεται από το ότι υπήρξε κρούση στις Φιλιππίνες, η οποία αναζητούσε νέο μαχητικό για την αντικατάσταση παλαιότερων F-16. Συζητήθηκε σε κάποιο επίπεδο (μάλλον άκρως επιφανειακό) αλλά δεν είχε συνέχεια καθώς η Μανίλα είχε ήδη ξεκινήσει από καιρό διαδικασία και στόχευε αλλού.
Το σενάριο για την απόκτηση επιπλέον Rafale κυοφορείτo έτσι για αρκετό διάστημα με «διαρροές» και διάφορα «άρθρα», αλλά τον Απρίλιο του 2024 επισημοποιήθηκε από τα χείλη του ΥΕΘΑ Νίκου Δένδια στο πλαίσιο της εξαγγελίας του για την «Agenda 2030».
Όπου προανήγγειλε την οροφή των 200 μαχητικών για την ΠΑ αποκλειστικά 4,5 και 5ης γενιάς, ως εισήγηση της ίδιας της Αεροπορίας για την εξοικονόμηση πόρων μέσα από την μείωση της πολυτυπίας και στόχο τρεις μόνο τύπους (Rafale, F-35 και F-16, για τα οποία βέβαια προτείνεται ως γνωστόν η πώληση των Block 30, αλλά θα πρέπει να υλοποιηθεί και η αναβάθμιση των Block 50 σε Viper…)
Στο μεταξύ είχε ήδη ξεκινήσει από τους παρατρεχάμενους η «πλειοδοσία» για τον αριθμό των πρόσθετων Rafale από 4-6 (αριθμός που είχε αναφερθεί και από τον ΥΕΘΑ), σε 6-10 και προσφάτως σε 12! Και η «πλειοδοσία» καλά κρατεί έκτοτε!
Μέσα στο τρέχον σαββατοκύριακο και μόνο, υπήρχαν τουλάχιστον τρία άρθρα σε μεγάλες εφημερίδες, διπλάσιες αναρτήσεις σε ιστοτόπους και άπειρα αναμασήματα στα γνωστά sites που διατηρούν την μυθολογία της Άμυνας στην Ελλάδα για έξη, δέκα και δώδεκα Rafale, με τα τελευταία να «κερδίζουν» μέχρι τώρα την πλειοδοσία, αν και περιμένουμε την… προσφορά για 16, που θα κάνει και τον αριθμό στρογγυλό σε 40 για δυο Μοίρες των 20 Rafale.
Όλη η αρθρογραφία βασίζεται κατά τους υπογράφοντες (και μη) σε… ασφαλείς πληροφορίες, αν και κατά τα φαινόμενα κάποιες είναι «ασφαλέστερες» από άλλες (και επιλέγουμε αυτή την εξήγηση, διότι η άλλη θα ήταν ότι ο καθένας γράφει ότι θέλει…)
Απαραίτητη και απόλυτη προϋπόθεση όμως για οποιοδήποτε σενάριο (και δεν αναφερόμαστε φυσικά στις φαντασιοπληξίες) είναι η προτεινόμενη πώληση των Mirage 2000-5EG/BG Mk2 στο μέγιστο δυνατό τίμημα ώστε να χρηματοδοτηθεί (τουλάχιστον εν μέρει) η αγορά των πρόσθετων Rafale.
Το ποιο είναι το απαιτούμενο ποσό εξαρτάται φυσικά από τον αριθμό των επιδιωκόμενων πρόσθετων Rafale, αλλά ας έχουμε κατά νου ότι (μετά και τις πρόσφατες πωλήσεις στην Ινδονησία και Σερβία) ο τύπος δικαιώνει τον τίτλο του ως το πλέον ακριβού δυτικού μαχητικού (μαζί με το Eurofighter) σε παραγωγή, με τιμή ανά μονάδα τα €120+ εκατ. (δηλαδή 30-35 εκατ. υψηλότερη από το F-35).
Αναφορικά με τη δυνητική τιμή πώλησης των μεταχειρισμένων Mirage 2000-5Mk2, αν και έχουν αναφερθεί διάφορα ποσά (εκπορευόμενα από την μια και μοναδική προσπάθεια πώλησης των ομοιότυπων μαχητικών του Κατάρ), αυτή καθορίζεται σε ένα διεθνές πλαίσιο αγοραστών και όχι πωλητών.
Και στη διεθνή αγορά, αν και ζήτηση μεταχειρισμένων μαχητικών υπάρχει, τα γαλλικά δεν βρίσκονται στις υψηλές θέσεις της κλίμακας. Ειδικά για τα Mirage 2000-5, που αποσύρονται (στην έκδοση -5F) από γαλλική υπηρεσία, οι πιθανές υποψηφιότητες είναι ελάχιστες, εάν τουλάχιστον ελπίζουμε να πουλήσουμε τα αεροπλάνα για κάποιο σημαντικό τίμημα που θα εξυπηρετήσει τον στόχο και όχι να τα ξεπουλήσουμε.
Σημειώστε επίσης ότι, όπως έχουμε γράψει και σε άλλη αναφορά μας, ο στόλος των ελληνικών Mirage 2000-5Mk2, ακόμη και εάν το σύνολο των μαχητικών επιστρέψει σε επιχειρησιακή ετοιμότητα (που δεν είναι σήμερα μετά από τα χρόνια της εγκατάλειψης την προηγούμενη δεκαετία), «πάσχει» από μια σειρά αδυναμιών.
Για παράδειγμα, παλαιότερες πληροφορίες ανέφεραν ότι, όταν εκσυγχρονίστηκαν τα 10 «EGM» σε «EG Mk2», το ωφέλιμο όριο δομικής ζωής δεν μεταβλήθηκε, οπότε ο στόλος των «-5Mk2» δεν είναι ομοιογενής στο συγκεκριμένο χαρακτηριστικό. Δηλαδή, υπάρχουν αεροπλάνα με πολύ περισσότερες ώρες απ’ ό,τι τα νεοκατασκευασμένα (τότε) «EG/BG Mk2» (όπως συμβαίνει και με τον στόλο των Rafale). Εξυπακούεται ότι ένας δομικά ανομοιογενής στόλος θα έχει πολύ μικρότερη μεταπωλητική αξία έναντι ενός ομοιογενούς, με περαιτέρω απομείωση εξαιτίας του γεγονότος ότι τα 20 ετών αεροσκάφη δεν έχουν υποστεί βελτιώσεις ή αναβαθμίσεις.
Ένα άλλο πρόβλημα είναι η απουσία Link 16, ένας σημαντικός τεχνολογικός αναχρονισμός και κρίσιμη επιχειρησιακή έλλειψη. Όπως μάλιστα έχει παραδεχθεί η τρέχουσα ηγεσία της ΠΑ η εγκατάσταση αυτής της υποδομής είναι -κατά την κατασκευάστρια εταιρία- δύσκολη και δαπανηρή (κάτι όμως που αντιβαίνει με το ότι Link 16 τοποθετήθηκε σε Mirage 2000-5F της Γαλλικής Αεροπορίας).
Προς αποφυγή παρεξηγήσεων τα ελληνικά Mirage 2000-5Mk2 παραμένουν αξιόμαχα και αξιόλογα μαχητικά 4ης γενιάς. Αλλά μετά από δυο δεκαετίες υπηρεσίας και με εγγενή προβλήματα, δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι θα πουληθούν σαν «καινούργια».
Αναφορές ότι θα πουληθούν στη Γαλλική Αεροπορία ή την κατασκευάστρια εταιρία είναι τουλάχιστον… ανεξήγητες. Η Γαλλική Αεροπορία δεν έχει καμία τέτοια ανάγκη και όπως προαναφέρθηκε αποσύρει και τα ήδη υπάρχοντα.
Κάποιοι προβάλουν το σενάριο ότι το γαλλικό δημόσιο θα τα αγοράσει για να τα μεταβιβάσει στην Ουκρανία. Η γαλλική κυβέρνηση έχει ήδη υποσχεθεί πώληση των Mirage 2000-5F στο Κίεβο αλλά δεν νομίζουμε ότι αυτή η πρόθεση μπορεί να επεκταθεί και προς την Ελλάδα.
Η κατασκευάστρια εταιρία επίσης δεν έχει κανένα κίνητρο να αγοράσει τα ελληνικά Mirage 2000-5Mk2, ούτε καν σε ανταλλαγή, για να μας πουλήσει πρόσθετα Rafale. Εάν το κάνει, είναι σχεδόν σίγουρο ότι το όποιο δικό μας κέρδος θα εξανεμιστεί. Επιπλέον, η Dassault ουσιαστικά στοχεύει στις ίδιες αγορές που ίσως είχαν ενδιαφέρον για τα δικά μας Mirage 2000-5EG/BG Mk2 για να πουλήσει καινούργια Rafale.
Άρα η «πλειοδοσία» για το πόσα πρόσθετα Rafale θα προμηθευτούμε ας περιμένει, διότι ίσως εκ των πραγμάτων να μην χρειαστεί εάν τα 23 (+1) Mirage 2000-5EG/BG Mk2 δεν μπορούν να πουληθούν για να χρηματοδοτήσουν την αγορά τους. Εκτός και εάν γίνεται απλά για να γράφεται κάθε μέρα κάτι, οπότε δεν μας πέφτει και λόγος…
Σκεφτείτε επίσης τις προτεραιότητες για τον εκσυγχρονισμό των F-16 Block 50 σε Viper, τον «λογαριασμό» του οποίου περιμένουμε και ο οποίος δεν θα πληρωθεί βέβαια «σπρώχνοντας» για πώληση τα Block 30.
Το σενάριο όμως της δημιουργίας δυο (λειψών) Μοιρών Rafale έχει και πολλές άλλες «δύσκολες» πτυχές που αναλύουμε σε ένα εκτεταμένο άρθρο στο τρέχον τεύχος μας, με τίτλο «Πολεμική Αεροπορία: περισσότερα Rafale, απόσυρση Mirage 2000-5Mk2» για το οποίο, και πάλι προς αποφυγή παρεξηγήσεων, δεν υποστηρίζει την εξέλιξη αυτή, για την οποία έχουμε ήδη εκφράσει τεκμηριωμένη αντίθετη άποψη σε προηγούμενα τεύχη.
Δεδομένου όμως ότι υπάρχει επίσημη θέση, το πολυσέλιδο άρθρο αναλύει όλες τις πτυχές του θέματος, ειδικά κάποιες που έχουν περάσει απαρατήρητες από όλες σχεδόν τις αναφορές. Πόσο ρεαλιστικό είναι το σενάριο; Ποιες είναι οι δυνητικές επιπτώσεις μιας τέτοιας ενέργειας για την ισχύ της Πολεμικής Αεροπορίας; Ποιες είναι οι προϋποθέσεις (που όπως θα διαβάστε μπορεί να ανεβάσουν το τελικό κόστος σε δυσθεώρητα ύψη);
