Η αμερικανική κυβέρνηση ανακοίνωσε χθες Τρίτη την επιβολή σειράς κυρώσεων σε βάρος του Αϊτινού πρώην προέδρου Μισέλ Μαρτελί, στον οποίο προσάπτει πως ενεπλάκη στη διακίνηση ναρκωτικών διαδραματίζοντας έτσι «σημαντικό» ρόλο στην πολυδιάστατη κρίση -πολιτική, ασφαλείας, ανθρωπιστική…- που μαστίζει το κράτος της Καραϊβικής.
Ο πρώην πρόεδρος της Αϊτής (2011-2016), 63 ετών, φέρεται σύμφωνα με την Ουάσιγκτον να «δημιούργησε περιβάλλον που επέτρεπε της δραστηριότητες των διακινητών ναρκωτικών» και να μετέτρεψε τη χώρα σε «κόμβο διέλευσης των ναρκωτικών» που κατευθύνονταν προς την αγορά των ΗΠΑ, εξήγησε το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών στο δελτίο Τύπου που δημοσιοποίησε.
Οι αποφάσεις σε βάρος του κ. Μαρτελί αναδεικνύουν «τον σημαντικό και αποσταθεροποιητικό ρόλο του, όπως και άλλων διεφθαρμένων μελών της πολιτικής ελίτ» στην «διαιώνιση της τρέχουσας κρίσης στην Αϊτή», ανέφερε ο υπηρεσιακός υφυπουργός αρμόδιος για την τρομοκρατία και τη συγκέντρωση οικονομικών πληροφοριών Μπράντλι Σμιθ, κατά το κείμενο.
Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ εκτίμησε πως, ευρύτερα, μεγάλο μέρος της πολιτικής τάξης και επιχειρηματίες ενεπλάκησαν στη διακίνηση ναρκωτικών, καλλιέργησαν δεσμούς με συμμορίες ή τους παρείχαν υποστήριξη.
Οι αμερικανικές κυρώσεις συμπεριλαμβάνουν το πάγωμα πόρων που ανήκουν άμεσα ή έμμεσα στον κ. Μαρτελί στην αμερικανική δικαιοδοσία, καθώς και την απαγόρευση σε κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο στις ΗΠΑ να έχει οποιαδήποτε συναλλαγή μαζί του.
Οι κυρώσεις συμπεριλαμβάνουν επίσης την απαγόρευση στον πρώην πρόεδρο να ταξιδεύει ή να διαμένει στις ΗΠΑ, κάτι που κάνουν πολύ συχνά οι αϊτινές ελίτ, σημείωσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ σε χωριστό δελτίο Τύπου.
Σύμφωνα με την εφημερίδα Miami Herald, ο κ. Μαρτελί, ως χθες νόμιμος κάτοικος των ΗΠΑ, ζει στη Φλόριντα.
Άλλοτε τραγουδιστής της αϊτινής ποπ, γνωστός με το ψευδώνυμο «Sweet Micky», ο κ. Μαρτελί είχε σθεναρή υποστήριξη από την Ουάσιγκτον κατά τη διάρκεια της προεδρίας του. Συνέχισε την καριέρα του αφού εγκατέλειψε την εξουσία κι εξασφάλιζε έσοδα με συναυλίες στη νότια Φλόριντα, ακόμη και πολύ πρόσφατα.
Οι κυρώσεις που επιβάλλονται από τις ΗΠΑ και άλλες χώρες σε βάρος προσωπικοτήτων ή αρχηγών συμμοριών στην Αϊτή έχουν γενικά «εξαιρετικά περιορισμένο» αντίκτυπο, υπογραμμίζουν τα Ηνωμένα Έθνη.
Στις αρχές Ιουλίου, η Ουάσιγκτον κάλεσε να ενισχυθούν περαιτέρω οι κυρώσεις βάρος των συμμοριών που λυμαίνονται το πιο φτωχό κράτος του δυτικού ημισφαιρίου.
Η έξαρση της βίας των τελευταίων μηνών επιδείνωσε την ανθρωπιστική κρίση στην Αϊτή. Οι εσωτερικά εκτοπισμένοι έφθασαν σχεδόν τους 600.000, αυξήθηκαν κατά 60% από τον Μάρτιο, σύμφωνα με υπολογισμούς του ΟΗΕ.
Συμμορίες ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος της πρωτεύουσας (ως και το 80%) και στρατηγικής σημασίας οδικούς άξονες. Κατηγορούνται για ατελείωτη λιτανεία φρικτών εγκλημάτων -διαπράττουν φόνους, βιασμούς, λεηλασίες, απαγωγές για λύτρα…- κι η κατάσταση στη χώρα χειροτέρεψε περαιτέρω νωρίτερα φέτος, όταν αποφάσισαν να συνασπιστούν και ν’ αρχίσουν να εξαπολύουν συντονισμένες επιθέσεις για να ανατρέψουν την κυβέρνηση του αμφισβητούμενου de facto πρωθυπουργού Αριέλ Ανρί.
Αφού τελικά ο κ. Ανρί παραιτήθηκε, σχηματίστηκαν μεταβατικές αρχές με βαριά καθήκοντα: να αποκαταστήσουν την ασφάλεια και να οργανώσουν εκλογές, ώστε η χώρα να ορθοποδήσει. Έχουν την υποστήριξη πολυεθνικής δύναμης με τις ευλογίες του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, επικεφαλής της οποίας τέθηκε η Κένυα, υποσχόμενη να αναπτύξει κάπου χίλιους αστυνομικούς.
Το εγχείρημα ωστόσο χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα δύσκολο στη χώρα, που υπονομεύει η βία και η διαφθορά, δίχως πρόεδρο μετά τη δολοφονία του Ζοβενέλ Μοΐζ το 2021 από ομάδα μισθοφόρων.
