Το πολιτικό του σχέδιο για την αναθεώρηση του Συντάγματος της Τουρκίας προέβαλε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με αφορμή τη σημερινή 64η επέτειο από το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1960, που ανέτρεψε και οδήγησε στην αγχόνη τον τότε πρωθυπουργό Αντνάν Μεντερές.
«Δεν θα ξεχάσουμε τους πραξικοπηματίες και δεν θα τους συγχωρέσουμε, όχι μόνο στα 64 χρόνια, αλλά ακόμη κι αν περάσουν αιώνες» είπε από το βήμα της εκδήλωσης που έγινε στο μικρό νησί της Πλάτης των Πριγκιποννήσων, εκεί όπου φυλακίστηκε, δικάστηκε και εκτελέστηκε ο Μεντερές και δύο υπουργοί της κυβέρνησής του, των Εξωτερικών Φατίν Ρουστού Ζορλού και των Οικονομικών Χασάν Πόλατκαν. «Αυτό το έθνος θα θυμάται πάντα τον αείμνηστο Μεντερές και τους συντρόφους του με ευγνωμοσύνη και με κάποια ντροπή που δεν μπόρεσε να αποτρέψει την εκτέλεσή τους» ανέφερε και συμπλήρωσε πως «το πραξικόπημα της 27ης Μαΐου ήταν το αποτέλεσμα μιας προβοκάτσιας που εφαρμόστηκε βήμα προς βήμα».
Όπως είπε χαρακτηριστικά, το έναυσμα για την εκκίνηση του μηχανισμού που οδήγησε στο πραξικόπημα του 1960 δόθηκε με τα Σεπτεμβριανά, το πογκρόμ δηλαδή κατά των Ελλήνων της Τουρκίας στις 6 και 7 Σεπτεμβρίου του 1955. «Το κουμπί εκκίνησης του πραξικοπηματικού μηχανισμού πατήθηκε με τα γεγονότα της 6ης και 7ης Σεπτεμβρίου» είπε συγκεκριμένα ο Τούρκος πρόεδρος.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αφού έκανε μία εκτενή αναφορά στα στρατιωτικά πραξικοπήματα που ακολούθησαν το 1971, το 1980 και το 1997, ανέφερε: «Είμαστε η κυβέρνηση που έχει υποστεί τις περισσότερες απόπειρες πραξικοπήματος στην πολιτική ιστορία της Τουρκίας. Αυτοί που δεν μπόρεσαν να ανεχθούν την επανάσταση της Ανατολίας προσπάθησαν με κάθε τρόπο επί 22 χρόνια να σφετεριστούν την εθνική βούληση».
Συνεχίζοντας αναφέρθηκε στην πρόσφατη πολιτική Ιστορία της Τουρκίας και την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 λέγοντας: «Πιο πρόσφατα, με την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου, είχαν τόσο αγριέψει ώστε να στοχεύσουν άμεσα το πρόσωπό μου, την οικογένειά μου, τη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας, τον τόπο εκδήλωσης της εθνικής βούλησης, και το ίδιο το αγαπημένο μας έθνος. Όλα αυτά τα έχουμε βιώσει. Εκτός από αυτά, υπήρξαν πολλές μυστικές ή φανερές απόπειρες». Η εποχή των πραξικοπημάτων και των προνουντσιαμέντο έχει μείνει στο παρελθόν, συμπλήρωσε ο Ταγίπ Ερντογάν.
Στο τέλος μίας εκτενούς ιστορικής αναφοράς ο Τούρκος πρόεδρος επισήμανε την ανάγκη αλλαγής του υφιστάμενου Συντάγματος, παρά τις 21 αλλαγές που έγιναν στο υφιστάμενο Σύνταγμα του 1982, που υιοθετήθηκε μετά το πραξικόπημα του στρατηγού Εβρέν το 1980. «Εκφράζουμε εδώ και πολύ καιρό την ανάγκη της Τουρκίας για ένα Σύνταγμα χωρίς αποκλεισμούς και με ελευθερίες, φτιαγμένο από τους πολίτες. Κατά καιρούς, έχουμε μοιραστεί με την κοινή γνώμη τις απόψεις μας γιατί η χώρα μας χρειάζεται ένα νέο Σύνταγμα, τι σκοπεύουμε να επιτύχουμε με το νέο Σύνταγμα και ποιες είναι οι προθέσεις και οι στόχοι μας».
Το Σύνταγμα, όπως είπε, ορίζει το Κράτος, τα κρατικά όργανα και τις μεταξύ τους σχέσεις. «Ως κοινωνικό συμβόλαιο, τα συντάγματα είναι γραπτά κείμενα που χρησιμεύουν επίσης για τη δημιουργία διανοητικών και συναισθηματικών δεσμών μεταξύ του Κράτους και της κοινωνίας. Τα συντάγματα μπορούν να εδραιώσουν πλήρως αυτόν τον δεσμό εάν συντάσσονται από όργανα που είναι εξουσιοδοτημένα να εκπροσωπούν τον λαό μέσω ελεύθερων και δημοκρατικών εκλογών και να ασκούν την κυριαρχία για λογαριασμό του λαού. Η αποτυχία να εδραιωθεί επαρκώς αυτός ο δεσμός βρίσκεται στη ρίζα πολλών προβλημάτων στη χώρα μας» συμπλήρωσε ο Τούρκος πρόεδρος, απευθύνοντας έκκληση σε όλες τις πολιτικές δυνάμεις να στηρίξουν την πρωτοβουλία της κυβέρνησης για συνταγματική αναθεώρηση.
ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ
