Όπως ανακοινώθηκε πριν από μερικές μέρες δια στόματος Frank Kendall, υφυπουργού αεροπορίας των ΗΠΑ, η εταιρεία General Atomics Aeronautical Systems (GA-ASI), θα είναι μια εκ των δύο διεκδικητών (η δεύτερη είναι η νεοφυής Anduril), του προγράμματος Collaborative Combat Aircraft (CCA). Το μη επανδρωμένο αεροσκάφος που θα προκύψει από αυτή τη διαδικασία, αναμένεται να αποτελέσει τον ”πιστό παραστάτη” (Loyal Wingman) τόσο των αεροσκαφών 5ης γενιάς F-35 που ήδη υπηρετούν σήμερα, όπως και των μελλοντικών μαχητικών 6ης γενιάς NGAD και των stealth βομβαρδιστικών B-21 Raider.
Ανατροπή στο πρόγραμμα συνεργατικών μαχητικών της USAF: Έξω οι «μεγάλοι»!
Το ζήτημα για την αεροπορική ισχύ του μέλλοντος, είναι πως τα επανδρωμένα μαχητικά αεροσκάφη γίνονται ολοένα και πιο ακριβά, τόσο στην αρχική αγορά όσο και στο σύνολο του επιχειρησιακού τους βίου, ενώ ο πιλότος συνεχίζει να εκτίθεται σε κίνδυνο.
Εδώ λοιπόν υπεισέρχεται το CCA, καθώς η φιλοσοφία του προγράμματος θα αποδώσει ένα χαμηλού κόστους (μεταξύ 25-30 εκατομμυρίων δολαρίων), υψηλών επιδόσεων και σε μεγάλους αριθμούς, μη επανδρωμένο. Η πρόταση λοιπόν της General Atomics ακούει στο όνομα Gambit και έχει ως στόχο να αλλάξει τη μορφή των σύνθετων αεροπορικών επιχειρήσεων.
Το Gambit, παίρνοντας το όνομά του από την γνωστή σκακιστική εναρκτήρια τακτική, δεν αποτελεί ένα μεμονωμένο μη επανδρωμένο αεροσκάφος, αλλά μια οικογένεια που περιλαμβάνει τέσσερα μέλη:
- Gambit 1, προοριζόμενο για αποστολές συλλογής πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης (ISR), μακράς διάρκειας.
- Gambit 2, σε ρόλους προστασίας των φίλιων αεροπορικών δυνάμεων από αντίπαλα αεροσκάφη (A2A), αεροπορικών προσβολών εδάφους και καταστολής αεράμυνας. Με σχετικά μικρότερη εμβέλεια από το Gambit 1, λόγω μεταφοράς όπλων στην εσωτερική του αποθήκη.
- Gambit 3, υψηλής πιστότητας εκπαιδευτικό. Το συγκεκριμένο μη επανδρωμένο έχει δύο ρόλους, την εκμάθηση του επίγειου προσωπικού και των πιλότων στην χρήση των επιχειρησιακών Gambit, αλλά ταυτοχρόνως και την εκπαίδευσή τους στην αντιμετώπιση των αντίστοιχων εχθρικών μη επανδρωμένων.
- Gambit 4, εξαιρετικά χαμηλής παρατηρησιμότητας ιπτάμενη πτέρυγα, με κύρια αποστολή την επιθετική αναγνώριση σε ”κορεσμένα και εχθρικά” περιβάλλοντα. Λόγω των αυξημένων δυνατοτήτων του στο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα, δύναται να αναλαμβάνει την καθοδήγηση και διαχείριση των Gambit κρούσης.
Μία πλατφόρμα, πολλές χρήσεις
Η σχεδιαστική αντίληψη των Gambit, προβλέπει ομοιοτυπία 70% μεταξύ των διαφόρων τύπων, με στόχο την μείωση του κόστους παραγωγής και συντήρησης. Γι’ αυτό το σκοπό έχουν ακολουθηθεί πρακτικές που συναντάμε στις προηγμένες αυτοκινητοβιομηχανίες, με την βασική πλατφόρμα του συστήματος με την ονομασία Gambit CORE, να είναι ίδια για κάθε αερόχημα και απολύτως εναλλάξιμη μεταξύ των διαφορετικών εκδόσεων.
Η πρόταση της GA-ASI, συνοδεύεται και από λογισμικό αιχμής πτήσης και σχεδιασμού αποστολής, με την τεχνητή νοημοσύνη να αναλαμβάνει πρωτεύοντα ρόλο στην διασύνδεση όλων των μέσων, επανδρωμένων και μη και στην κατανομή της πληροφορίας μεταξύ τους, επιτυγχάνοντας έτσι εξαιρετικά μικρούς χρόνους αντίδρασης και υψηλή αποτελεσματικότητα.
H General Atomics σχεδιάζει τις αερομαχίες του μέλλοντος με το LongShot
Σε σχετική επίδειξη αυτής της ικανότητας, πραγματοποιήθηκε άσκηση με τη συμμετοχή μη επανδρωμένων MQ-20 Avenger της εταιρείας, αποδεικνύοντας ότι μπορούν να ανιχνεύουν και να παρακολουθούν εναέριους στόχους, ενώ βρίσκονται σε αλληλεπίδραση με ένα μεγάλο αριθμό άλλων αεροσκαφών, πραγματικών και εικονικών. Στα πλαίσια της ίδιας άσκησης, ένα Avenger εκτέλεσε σενάριο ”Chase and Avoid”, σε πλήρως αυτόνομη λειτουργία, λαμβάνοντας σε πραγματικό χρόνο πληροφόρηση από υπέρυθρους αισθητήρες αναζήτησης, ενώ σε ένα δεύτερο σενάριο, ένα πραγματικό Avenger και πέντε εικονικά, συνεργάστηκαν μέσω τεχνητής νοημοσύνης και μηχανικής εκμάθησης (AI, Machine Learning), σε συλλογική αναζήτηση στόχων όπως και σε συλλογική άμυνα.
Το μέλλον αναμένεται επιλεκτικά επανδρωμένο
Οι μελλοντικές αεροπορίες θα δυσκολευτούν πολύ να διατηρήσουν τον απαιτούμενο αριθμό αεροσκαφών για την εκτέλεση όλων των αποστολών. Οι οροφές δυνάμεων δεν μπορούν να πέσουν πέρα από κάποιο συγκεκριμένο όριο και φυσικά οι πόροι δεν είναι ανεξάντλητοι. Δευτερευόντως, αλλά όχι με μικρότερη σημασία, ο φόρτος ενός πιλότου δεν μπορεί να αυξάνεται διαρκώς.
Συνεπώς η λύση που προσφέρουν τα προγράμματα τύπου CCA, Loyal Wingman, κ.τ.λ. αναμένεται να φέρουν πραγματική επανάσταση στον τρόπο που θα σχεδιάζονται οι επιχειρήσεις, καθώς θα αποτελούν ένα συνδυασμό επανδρωμένων και μη μέσων σε συνεργασία μεταξύ τους και μάλιστα χωρίς συμβιβασμούς.
Μια τέτοια φιλοσοφία, φαντάζει ιδανική για την μελλοντική δομή της Π.Α. ειδικά δε έπειτα και από την απόκτηση των αεροσκαφών F-35. Με τα προηγμένα stealth μαχητικά να αποτελούν το εναέριο κέντρο επιχειρήσεων, μη επανδρωμένα CCA θα αναλαμβάνουν την εκτέλεση πολυάριθμων αποστολών με χαμηλό κόστος και υψηλή αποτελεσματικότητα. Θα ήταν λοιπόν χρήσιμο να διερευνηθεί κατά πόσο θα ήταν εφικτό να συμμετάσχει η χώρα μας σε ένα αντίστοιχο πρόγραμμα – πραγματικό πολλαπλασιαστή ισχύος.
