Η Ελλάδα θα ωφεληθεί από τον διπλασιασμό των ευρωπαϊκών πτητικών μέσων για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών, το καλοκαίρι του 2023, με τη χρηματοδότηση δύο Καναντέρ, ενός ελικοπτέρου και δύο ελαφρύτερων αεροπλάνων, ενώ τον Ιούλιο και τον Αύγουστο θα μπορούν να εγκατασταθούν στη χώρα μας 205 πυροσβέστες από διαφορετικές χώρες.
Ελλάδα: Κόμβος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας και του rescEU στην Ν/α Μεσόγειο
Σύμφωνα με τον προϊστάμενο επικοινωνίας της ΓΔ Ευρωπαϊκής Πολιτικής Προστασίας και Επιχειρήσεων Ανθρωπιστικής Βοήθειας (ΕCHO) Ζαχαρία Γιακουμή, ο οποίος ανέλυσε στους εκπροσώπους του Τύπου τα μέτρα προστασίας ενόψει της αντιπυρικής περιόδου, που παρουσίασε χτες ο αρμόδιος επίτροπος Γιάνες Λέναρτσιτς, οι δασικές πυρκαγιές ανησυχούν όλο και περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες και η τάση εκδήλωσής τους τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια είναι αυξητική.
Αναφερόμενος στο Κέντρο Συντονισμού Εκτάκτων Αναγκών(ERCC), είπε ότι είναι στον πυρήνα της προσπάθειας, διαθέτει εμπειρογνώμονες, έχει ανοικτό δίαυλο με τις κρατικές αρχές και τις ανθρωπιστικές οργανώσεις και εκτός από τα κράτη μέλη συμμετέχουν σ΄ αυτόν ακόμη 9 χώρες.
Ο μηχανισμός ενισχύθηκε σημαντικά το 2019 με ίδια μέσα, (σύστημα rescue) πτητικά, μετά τις μεγάλες πυρκαγιές στην Πορτογαλία, προστατευτικά, για την αντιμετώπιση του κορονοϊού (μάσκες, αναπνευστήρες) και μέσα ενεργειακής υποστήριξης (γεννήτριες, μετασχηματιστές με αποστολή τη Ουκρανία). Η κλιματική αλλαγή, ο κορονοϊός και ο πόλεμος της Ουκρανίας έχουν διογκώσει τα προβλήματα, τόνισε.
Η ενεργοποίηση της πολιτικής προστασίας γινόταν παλιότερα 20 φορές ετησίως, ενώ το 2022 έγινε 232, με τα αιτήματα της Ουκρανίας να βρίσκονται στην κορυφή. Η Ελλάδα έχει ενεργοποιήσει τον μηχανισμό 25 φορές από το 2005, από τις οποίες οι 18-19 για πυρκαγιές.
Το 2021 έγινε η μεγαλύτερη κινητοποίηση του μηχανισμού για την αντιμετώπιση πυρκαγιών στην Ελλάδα, με βοήθεια από 11 χώρες με 9 Καναντέρ και ελικόπτερα και κινητοποίηση άνω των 1.000 πυροσβεστών και 200 οχημάτων. Σήμερα, η μεγαλύτερη κινητοποίηση γίνεται για την Ουκρανία.
Το 2017, με αριθμό καμένων εκτάσεων 1 εκατομμυρίου εκταρίων -έκταση κατά 10% μεγαλύτερη της Κύπρου- και την απώλεια 130 ανθρώπων στην Πορτογαλία, ήταν μια κακή χρονιά για την Ευρώπη. Το 2022 ήταν επίσης κακή χρονιά, με 20 κράτη να αντιμετωπίζουν καμένες εκτάσεις πάνω από τον ετήσιο μέσο όρο, αλλά για την Ελλάδα τα πράγματα πήγαν καλύτερα. Στην Ελλάδα ο μέσος όρος καμένων εκτάσεων μεταξύ 2007-2022 ήταν γύρω στα 50.000 εκτάρια, ενώ το 2022 μειώθηκε στο μισό, 25.000 εκτάρια, και μάλιστα η χώρα μας έστειλε βοήθεια σε άλλες χώρες. Εφέτος βρίσκεται κοντά στον μέσο όρο με προοπτική να παραμείνει.
Αντίθετα, στην Ισπανία κάηκαν πέρυσι 300.000 εκτάρια, 4 φορές πάνω από τον μέσο όρο. Η Γαλλία παρουσιάζει ομοιότητες με την Ισπανία.
Η κεντρική και η Βόρεια Ευρώπη πλήττονται περισσότερο από πυρκαγιές σε σχέση με το παρελθόν.
Σύμφωνα με τον EFFIS (European Forest Fire Information System), τον οποίοι επικαλέστηκε ο κ. Γιακουμής, το 2023 εκτιμάται ότι θα είναι δύσκολη περίοδος με τη θερμοκρασία πάνω από τον μέσο όρο. Πέρυσι τα δύο τρίτα της Ευρώπης επηρεάστηκαν από την ξηρασία και την εκδήλωση πυρκαγιών και φέτος αναμένεται περισσότερη ξηρασία στη Βορειοανατολική και νοτιοανατολική Ευρώπη.
«Χρειάζεται περισσότερη προετοιμασία αυτούς τους μήνες».
Ο rescue θα συνδράμει εφέτος με διπλάσιο πυροσβεστικό στόλο 28 πτητικών μέσων, τα οποία θα έχει στη διάθεσή της και η Ελλάδα, στο πλαίσιο της έμπρακτης ευρωπαϊκής αλληλεγγύης.
Η ΕΕ θα χρηματοδοτήσει για την Ελλάδα, τους θερινούς μήνες, δύο Καναντέρ, ένα ελικόπτερο και δύο ελαφρύτερα αεροπλάνα.
Φέτος εδραιώνεται και το πιλοτικό πρόγραμμα για 450 πυροσβέστες από 11 κράτη μέλη, οι οποίοι θα μπορούν να εγκατασταθούν σε Γαλλία, Ελλάδα και Πορτογαλία, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο για να συνδράμουν τις εγχώριες δυνάμεις. Στην Ελλάδα θα διατεθούν 205.
Η στήριξη στα κράτη-μέλη θα γίνεται και με την δορυφορική χαρτογράφηση του προγράμματος Copernicus, οι χάρτες του οποίου μπορούν να αποσταλούν σε λίγες ώρες.
Πρόληψη, προετοιμασία, προειδοποίηση, αντίδραση και ασφάλεια είναι οι πέντε στόχοι της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Προστασίας, ορισμένοι από τους οποίους έχουν υλοποιηθεί και άλλοι βρίσκονται σε εξέλιξη.
Η σημερινή ενημέρωση συντονίστηκε από την αναπληρώτρια επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα Νέλλη Παλαιολόγου.
Νίνα Μελισόβα
Φωτογραφία: ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΒΑΣΙΛΗΣ ΨΩΜΑΣ
