Οι ηγέτες των πρώην σοβιετικών δημοκρατιών της κεντρικής Ασίας προσκλήθηκαν από τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ τον Μάιο για την πρώτη σύνοδο κορυφής “Κίνας-κεντρικής Ασίας”, καθώς το Πεκίνο ενισχύει το αποτύπωμά του στην περιοχή αυτή, όπου αμφισβητείται η πρώην ρωσική κηδεμονία, μετά την εισβολή των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία.
Στα συγχαρητήρια τηλεγραφήματα που εστάλησαν ξεχωριστά χθες, Δευτέρα, και σήμερα με αφορμή το Νεβρόζ, παραδοσιακή γιορτή για τον ερχομό της άνοιξης και το Περσικό Νέο Έτος, ο Σι Τζινπίνγκ προσκαλεί τους ηγέτες του Καζακστάν, του Κιργιστάν, του Ουζμπεκιστάν και του Τατζικιστάν τον Μάιο για την “πρώτη σύνοδο κορυφής Κίνας-κεντρικής Ασίας”.
Οι τέσσερις χώρες έδωσαν στη δημοσιότητα το τηλεγράφημα που τους απεστάλη. Το Τουρκμενιστάν, απομονωμένη χώρα και ο κύριος προμηθευτής φυσικού αερίου του Πεκίνου, δεν έχει ακόμη προβεί σε ανακοινώσεις.
Αυτά τα αυταρχικά κράτη βρίσκονται μεταξύ των “Νέων Δρόμων του Μεταξιού”, ενός τεράστιου σχεδίου υποδομών δρόμων, σιδηροδρόμων και λιμένων που έχει ξεκινήσει η Κίνα.
Η Ρωσία, η οποία θεωρεί την κεντρική Ασία δικό της πεδίο επιρροής από τα μέσα του 19ου αιώνα, βλέπει τον ρόλο της να αμφισβητείται και την Κίνα, την Τουρκία και τις δυτικές χώρες να εποφθαλμιούν τους παραδοσιακούς περιφερειακούς της συμμάχους.
Η τάση αυτή έχει αυξηθεί μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, μολονότι η Μόσχα διατηρεί ισχυρούς μοχλούς επιρροής.
Τους τελευταίους μήνες, πέραν του Σι Τζινπίνγκ, οι πρόεδροι της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν και της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν έχουν επισκεφθεί την κεντρική Ασία.
Επίσης διαδικτυακή σύνοδος κορυφής υπό το σχήμα 5+1, που είχε διοργανωθεί από τον Σι, διεξήχθη τον Ιανουάριο του 2022 με αφορμή την επέτειο των 30 ετών από την εγκαθίδρυση σινο-κεντρασιατικών διπλωματικών σχέσεων μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης.
Τα τέσσερα τηλεγραφήματα που δόθηκαν στη δημοσιότητα είναι παρόμοια, με τον Σι Τζινπίνγκ να εμμένει στην εμβάθυνση των δεσμών ανάμεσα στην Κίνα και την κεντρική Ασία.
Σύμφωνα με το τηλεγράφημα που δόθηκε στη δημοσιότητα από το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων του Τατζικιστάν, το Khovar, ο Σι Τζινπίνγκ δηλώνει ακόμη ότι “ανυπομονεί να συζητήσει για ένα μεγαλειώδες σχέδιο ανάπτυξης των σχέσεων ανάμεσα στην Κίνα και την κεντρική Ασία”.
Ωστόσο η αυξανόμενη αυτή επιρροή της Κίνας προκαλεί και κάποιον φόβο και αντίθεση μεταξύ του πληθυσμού, κυρίως στο Κιργιστάν και το Καζακστάν.
Το ζήτημα της γης, του αυξανόμενου χρέους προς την Κίνα και η καταστολή από το Πεκίνο στην Σιντζιάνγκ των Ουιγούρων –μουσουλμανική εθνότητα που ζει επίσης στην κεντρική Ασία– είναι τα κύρια εμπόδια.
