Αύριο στο Βερολίνο επαναλαμβάνονται οι εκλογές για την ανάδειξη κρατιδιακής Βουλής των Αντιπροσώπων, για την ανάδειξη περιφερειακών συμβουλίων και, σε συγκεκριμένες περιοχές, οι ομοσπονδιακές εκλογές του 2021.
Αιτίες: σύμφωνα με απόφαση του Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου, οι παρατυπίες οι οποίες διαπιστώθηκαν κατά την εκλογική διαδικασία και «η συχνότητα και η σοβαρότητά τους».
Η έλλειψη ψηφοδελτίων σε πολλά εκλογικά τμήματα, η πολύωρη αναμονή ψηφοφόρων και σε πολλές περιπτώσεις το πρόωρο κλείσιμο εκλογικών τμημάτων οδήγησαν τον περασμένο Νοέμβριο στην ακύρωση του αποτελέσματος και στην απόφαση να επαναληφθεί η διαδικασία.
Οι εκλογές δεν αποκλείεται, εφόσον αλλάξουν οι συσχετισμοί ισχύος των κομμάτων, ακόμη και να ανατρέψουν τη σημερινή κυβέρνηση συνασπισμού του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD), των Πρασίνων και της Αριστεράς, η οποία ασκεί την εξουσία από το 2016.
Τουλάχιστον θεωρητικά, δεν αποκλείονται αλλαγές και στο Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο – όχι ωστόσο ικανές να επηρεάσουν την πλειοψηφία στην Bundestag.
Οι ομοσπονδιακές εκλογές θα επαναληφθούν σε 431 από τις 2.257 εκλογικές περιφέρειες της πρωτεύουσας.
Ανατροπή στις δημοσκοπήσεις
Η πρώτη ανατροπή έχει ήδη συντελεστεί στις δημοσκοπήσεις, τόσο για την εκλογή της τοπικής Βουλής των Αντιπροσώπων όσο και για τις ομοσπονδιακές εκλογές. Το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα (CDU), το οποίο το 2021 είχε συγκεντρώσει 18%, προηγείται τώρα με 25%, ενώ το SPD ακολουθεί με 21% (21,4% το 2021). Στην τρίτη θέση βρίσκονται οι Πράσινοι με 17% (18,9%) και έπονται η Αριστερά με 11% (14,1%), η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) με 10% (8%) και οι Φιλελεύθεροι (FDP) με 6% (7,1%).
Παρόμοια είναι η εικόνα και σε ό,τι αφορά την καταγραφή της πρόθεσης ψήφου για τις ομοσπονδιακές εκλογές: στην τελευταία δημοσκόπηση, το CDU προηγείται με 27% (18,9% το 2021), το SPD συγκεντρώνει 19% (22,9%), η AfD 17% (,81%), οι Πράσινοι 16% (20,9%) το FDP 6% (7,1%), όσο και η Αριστερά (14,3%).
Το χάος που προκλήθηκε στις εκλογές του 2021 -όταν η πόλη αποφάσισε, ταυτόχρονα με τη διεξαγωγή των διπλών εκλογών (κι ενός δημοψηφίσματος για την απαλλοτρίωση κτιριακών συγκροτημάτων) να διοργανώσει και τον ετήσιο μαραθώνιό της- ήταν παροιμιώδες. Σε κάποιες περιπτώσεις, το εκλογικό υλικό δεν μπόρεσε να φθάσει στον προορισμό του επειδή οι δρόμοι ήταν κλειστοί για τη διέλευση των μαραθωνοδρόμων. Σε άλλες, τα εκλογικά τμήματα έκλεισαν πρόωρα, εμποδίζοντας εκατοντάδες πολίτες να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα.
Η αντιπολίτευση του CDU αξιοποίησε όλο αυτό το διάστημα την αδυναμία της κυβέρνησης να διαχειριστεί την εκλογική διαδικασία, τα καθημερινά προβλήματα στη διοίκηση και τη ραγδαία αύξηση των τιμών των ενοικίων. Εξάλλου, η δυσαρέσκεια των Γερμανών για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση συνεργασίας (SPD, Πράσινοι, FDP) αναμένεται να αποτυπωθεί στις κάλπες αύριο.
Ειδικά οι Πράσινοι χρεώνονται την απογοήτευση πολλών ψηφοφόρων τους, οι οποίοι είχαν πιστέψει στη δραστική οικολογική στροφή της διακυβέρνησης της χώρας.
Η δήμαρχος του Βερολίνου Φραντσίσκα Γκίφαϊ (SPD), ένα από τα στελέχη που βρίσκονται πιο κοντά στον καγκελάριο Όλαφ Σολτς, διεξάγει την προεκλογική της καμπάνια προβάλλοντας κυρίως το ενιαίο εισιτήριο των 29 ευρώ μηνιαίως που εισήγαγε τον περασμένο Οκτώβριο. «Επειδή εκείνη μπορεί», είναι το κεντρικό της σύνθημα. Χρησιμοποιεί δε… απλή αριθμητική και σε ό,τι αφορά το πιθανό αποτέλεσμα των εκλογών: «Ψηφίζοντας CDU, παίρνετε Πράσινους», επαναλαμβάνει συνεχώς.
Η 44χρονη είναι γέννημα θρέμμα της περιοχής Βερολίνου – Βρανδεμβούργου, έχει διατελέσει δημοτικός σύμβουλος και ομοσπονδιακή υπουργός Θεμάτων Οικογένειας στην κυβέρνηση υπό την Άγγελα Μέρκελ, αξίωμα από το οποίο αποχώρησε το 2021, υπό το βάρος των πληροφοριών περί λογοκλοπής στο διδακτορικό της.
Κι αν δεν μπορεί να την κατηγορήσει κανείς για τα προβλήματα που οδήγησαν στην ακύρωση των εκλογών του 2021, το CDU και η AfD φροντίζουν να της χρεώνουν καθημερινά τα εκτεταμένα βίαια επεισόδια και τις επιθέσεις εναντίον αστυνομικών και πυροσβεστών τα ξημερώματα της Πρωτοχρονιάς. Κάπως έτσι, η ακροδεξιά ενισχύει -δημοσκοπικά τουλάχιστον- εντυπωσιακά τις δυνάμεις της.
Η μέχρι τώρα συνεργάτης της κυρίας Γκίφαϊ και γερουσιαστής με αρμοδιότητα το περιβάλλον Μπετίνα Γιάρας (Πράσινοι) διατηρεί χαμηλότερο προφίλ και ελπίζει ότι η ψήφος στο CDU μπορεί να τη φέρει στο Κόκκινο Δημαρχείο.
Οι Χριστιανοδημοκράτες, από την άλλη, με επικεφαλής τον Κάι Βέγκνερ, βλέπουν σημαντική πιθανότητα να αναδειχθούν αύριο πρώτη δύναμη στις εκλογές.
Ωστόσο ο κ. Βέγκνερ έχει ελάχιστες πιθανότητες να είναι ο επόμενος Δήμαρχος/Κυβερνήτης του Βερολίνου, καθώς δεν υπάρχει μεταξύ των άλλων κομμάτων προφανής επιλογή για μετεκλογική συνεργασία.
Το SPD, οι Πράσινοι και η Αριστερά πιθανόν θα μπορέσουν να συνεχίσουν την κυβερνητική τους συνεργασία. Οι Πράσινοι δύσκολα θα εγκατέλειπαν τη συμμαχία με κεντροαριστερό πρόσημο προκειμένου να συνασπιστούν με το CDU.
Ακύρωση και των επαναληπτικών εκλογών;
Εναντίον της διεξαγωγής επαναληπτικών εκλογών έχουν κατατεθεί προσφυγές στο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο, το οποίο τις έχει προκαταρκτικά απορρίψει. Εκκρεμεί όμως οριστική απόφαση του Σώματος.
Επειδή πρόκειται για επαναληπτικές και όχι νέες εκλογές, δικαίωμα υποψηφιότητας έχουν μόνο τα κόμματα και τα άτομα που συμμετείχαν στις εκλογές του 2021, ενώ η νομοθετική περίοδος δεν μηδενίζεται, αλλά υπολογίζεται από τον Σεπτέμβριο του 2021.
Επισήμως, πρόκειται για την πρώτη φορά που επαναλαμβάνονται πλήρως εκλογές σε κρατιδιακό επίπεδο στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας.
Είχαν πάντως κηρυχθεί άκυρες, για τυπικούς λόγους, στον κοινοβούλιο του Αμβούργου το 1991 και στο Σλέσβιγκ-Χολστάιν το 2009.
